Polityka ochrony środowiska

background image

Polityka Ochrony

Polityka Ochrony

Środowiska

Środowiska

Dorota Niewczas
Oksana Żórawska
Katarzyna Włodarczyk

background image

Spis treści:

Spis treści:

1. Wprowadzenie w problematykę ochrony środowiska:
- stan środowiska naturalnego na świecie

(powietrze, woda, gleba…).
- gospodarka odpadami (recykling),
- zanieczyszczenia,
- zmiany klimatu.

2. Polityka ochrony środowiska:
- ewolucja, geneza powstania;
- cele, zasady;
- działania: strategie , instytucje, instrumenty;

background image

Spis treści: c.d.

Spis treści: c.d.

- Protokół z Kioto,

- podpisanie umowy Polski i Hiszpanii na
sprzedaż uprawnień do emisji CO2.

3. Wybrane problemy: energia „za” i „przeciw” w

Europie:

- OZE (Odnawialne Źródła Energii);
- energia atomowa;
- energia jądrowa;
- bezpieczeństwo energetyczne (gazociąg

Północny – relacje UE i Rosji).

background image

Środowisko

Środowisko

naturalne

naturalne

Ty tez masz wpływ na zmiany

Ty tez masz wpływ na zmiany

klimatu!!!

klimatu!!!

Chrońmy świat, w którym żyjemy i

Chrońmy świat, w którym żyjemy i

zmieniajmy go na lepsze

zmieniajmy go na lepsze

background image

Środowisko

Środowisko

naturalne

naturalne

c.d.

c.d.

Priorytet

Priorytet

em

em

Unii Europejskiej w dziedzinie

Unii Europejskiej w dziedzinie

ochrony środowiska jest m.in.

ochrony środowiska jest m.in.

1.

1.

P

P

rzeciwdziałanie zmianom klimatu,

rzeciwdziałanie zmianom klimatu,

2. Ochrona różnorodności biologicznej,

2. Ochrona różnorodności biologicznej,

3. Ograniczenia wpływu

3. Ograniczenia wpływu

zanieczyszczenia na zdrowie,

zanieczyszczenia na zdrowie,

4. Lepsze wykorzystanie zasobów

4. Lepsze wykorzystanie zasobów

naturalnych

naturalnych

background image

Powietrze – dar

Powietrze – dar

ż

ż

ycia

ycia

Jakość powietrza uległa, co prawda poprawie,
ale nadal należy dzialać na rzecz:

1. Poprawy złej, jakości powietrza w miastach
co ma negatywny wpływ na zdrowie człowieka.

2. Ochrony warstwy ozonowej

3. Powstrzymanie zmian klimatu

Te problemy są wynikiem działań człowieka,

które przyczyniają się do emisji szkodliwych
substancji do atmosfery

background image

Zmiany klimatu

Zmiany klimatu

Efekt cieplarniany przyczynia się do zmian

klimatu, powodując globalne ocieplenie,

podwyższenie poziomu wód morskich i

wiele innych klęsk żywiołowych:

podwyższeni

podwyższeni

a

a

poziomu wód morskich,

poziomu wód morskich,

wzrost

wzrost

u

u

temperatury Ziemi,

temperatury Ziemi,

wzrostu skrajnych zjawisk pogodowych,

wzrostu skrajnych zjawisk pogodowych,

takich jak burze czy powodzie

takich jak burze czy powodzie

,

,

n

n

iszczy roślinność, dziką przyrodę jezior i

iszczy roślinność, dziką przyrodę jezior i

rzek

rzek

background image

Zmiany klimatu

Zmiany klimatu

c.d.

c.d.

W ostatnim stuleciu średnia temperatura Ziemi
wzrosła od 0,3C do 0,6C;

Wzrost działalności przemysłowej, gospodarczej
doprowadziło do zjawiska globalnego ocieplenia;

Emisja i koncentacja gazow cieplarnianych w
atmosferze powoduje anormalny efekt
cieplarniany; Ilość emitowanego rocznie CO2
wynosi około 6-7 miliardów ton;

CO2 głównie pochodzi z użycia energii w
przemyśle, transporcie, elektrowniach i domach

background image

Skutki globalnego
ocieplenia

Globalne ocieplenie jest zjawiskiem

niepokojącym:

1. Temperatura na Ziemi wzrosła – różne regiony

mogą przekształcić się w cieplejsze i gorętsze
obszary

2.Niektóre gatunki roślin i zwierząt mogą całkowicie
wyginąć i zniknąć na Ziemi

3. Poziom wód morskich podniesie się, ponieważ
lodowce polarne stopią się.

4. Częściej będą występowaly groźne zjawiska
atmosferyczne czyli więcej powodzi, burz, huraganów

background image

Skutki globalnego

Skutki globalnego

ocieplenia c.d.

ocieplenia c.d.

¼ światowej ludności: w Stanach Zjednoczonych, w

Europie i Japonii produkuje ¾ emitowanych gazów
cieplarnianych. Obowiązek ograniczenia emisji
tych gazów spoczywa głównie na krajach
rozwiniętych. Stały rozwój gospodarczy w krajach
takich, jak Chiny czy Indie spowoduje wzrost
emisji gazów, co nie oznacza spowolnienia
rozwoju. Każdy kraj powinien w równym stopniu
podejmować działania na rzecz ograniczenia
globalnego ocieplenia w zależności od stopnia
nasilenia tego zjawiska w poszczególnych krajach.

background image

Zmiany klimatu

Zmiany klimatu

-

-

szukanie

szukanie

rozwi

rozwi

ą

ą

za

za

ń

ń

Większe wykorzystywanie odnawialnych źródeł

energii do produkcji elektryczności.

Zmniejszenie emisji CO2 poprzez zwiększenie

efektywności procesów produkcyjnych.

Zwiększenie wydajności urządzeń, które

wykorzystują energię np. samochody spalające

mniej paliwa

Redukcja emisji CO2 w sektorze budowlanym –

zapobiec utracie ciepła przez ściany i okna.

Wprowadzenie ograniczenia w stosowaniu

niektórych substancji lub specyficznych produktów

w produkcji rolnej.

background image

Powietrze – przyczyny

Powietrze – przyczyny

z

z

ł

ł

ej jako

ej jako

ś

ś

ci

ci

Codziennie drobne cząstki i substancje chemiczne

pochodzące głównie z działalności przemysłowej,
rolniczej i transportu przedostają się do
powietrza.

Codziennie, uwalniane są do powietrza drobne

cząstki i gazy (substancje zanieczyszczające),
pochodzące z działalności przemysłowej
(elektrownie,fabryki), rolniczej (nadużywanie
nawozów i obornika), oraz transportu
(powietrzny i drogowy), ogrzewania w domach i
przetwarzania śmieci.

background image

Powietrze – przyczyny

Powietrze – przyczyny

zlej jakosci c.d.

zlej jakosci c.d.

S

S

ubstancjami zanieczyszczającymi powietrz

ubstancjami zanieczyszczającymi powietrz

e

e

,

,

przy zetknięciu z wodą, zachodzi

przy zetknięciu z wodą, zachodzi

w

w

reakcję

reakcję

e

e

, w wyniku, której tworzą się słabe

, w wyniku, której tworzą się słabe

kwasy

kwasy tzw. “Kwaśny deszcz”

Ma on wp

Ma on wp

ł

ł

yw na roslinno

yw na roslinno

ść

ść

,dzik

,dzik

ą

ą

przyrod

przyrod

ę

ę

jezior

jezior

i

i

rzek

rzek

,

,

Zmian

Zmian

ę

ę

sk

sk

ł

ł

adu gleby w lasach “poziom PH”

adu gleby w lasach “poziom PH”

,

,

Podnosi si

Podnosi si

ę

ę

kwasowo

kwasowo

śc

śc

w

w

ó

ó

d gruntowych a co za tym

d gruntowych a co za tym

idzie - wody pitnej

idzie - wody pitnej

,

,

Niszczej

Niszczej

ą

ą

budynki I zabytki, gdy

budynki I zabytki, gdy

ż

ż

powoduj

powoduj

ą

ą

korozj

korozj

ę

ę

elewacji.

elewacji.

background image

Powietrze – przyczyny

Powietrze – przyczyny

z

z

ł

ł

ej jako

ej jako

ś

ś

ci c.d.

ci c.d.

Warstwa

Warstwa

ozonowa:

ozonowa:

1.Górna warstwa ozonowa, otaczająca

atmosferę ziemską, jest niezbędna do życia.

Natomiast ozon w dolnej warstwie atmosfery

jest niebezpieczny dla naszego zdrowia.

2.Niszczą ja: aerozole, styropian, lodówki,

systemy klimatyzacyjne, pestycydy,

rozpuszczalniki i detergenty

3. Powoduje to zmniejszenie warstwy

ozonowej, a w niektórych przypadkach

powstanie dziur w warstwie ozonowej.

background image

Należy

Należy

zmniejszy

zmniejszy

c

c

wytwarzanie

wytwarzanie

gazów szkodliwych dla warstwy

gazów szkodliwych dla warstwy

ozonowej i zmniejszyć emisję

ozonowej i zmniejszyć emisję

substancji zanieczyszczających,

substancji zanieczyszczających,

które powodują koncentrację

które powodują koncentrację

ozonu w dolnej warstwie

ozonu w dolnej warstwie

atmosfery.

atmosfery.

background image

Woda – bezcenny skarb

Woda – bezcenny skarb

Czysta woda swiadczy o

Czysta woda swiadczy o

srodowisku!!!

srodowisku!!!

1

1

.

.

Cykl wodny – naturalny proces oczyszczania

Cykl wodny – naturalny proces oczyszczania

;

;

2.

2.

Woda pitna-

Woda pitna-

należy ograniczyć zużycie wody;

należy ograniczyć zużycie wody;

3. Kontrolować poziom jej zanieczyszczenia

3. Kontrolować poziom jej zanieczyszczenia

,

,

popraw

popraw

ia

ia

ć

ć

jako

jako

ść wody oraz ochrony naturalnych

ść wody oraz ochrony naturalnych

zbiorników wód słonych i słodkich;

zbiorników wód słonych i słodkich;

4.

4.

P

P

roces oczyszczania wod

roces oczyszczania wod

y, budowanie

y, budowanie

nowoczesnych oczyszczalni

nowoczesnych oczyszczalni

ś

ś

ciek

ciek

ó

ó

w

w

5. Wybrzeża morskie, ochrona linii
brzegowej

background image

Woda–bezcenny skarb

Woda–bezcenny skarb

c.d.

c.d.

Woda stanowi 75% powierzchni Ziemi

Większość wód występujących na Ziemi to wody
słone. Zaledwie 3% z nich to wody słodkie,
których część występuje w lodowcach i górach
lodowcowych. Woda jest niezbędna do życia dla
wielu istot żywych. Fakt, że jest jej stosunkowo
mało, sprawia, że jest ona tak cenna. I dlatego
musimy bardziej dbać o ten jakże cenny dla nas
skarb. Ochrona naturalnych zasobów wodnych
zawsze stanowiła najważniejszy aspekt ochrony
środowiska.

background image

Odpady

Odpady

– narastaj

– narastaj

ą

ą

cy

cy

problem

problem

Strategią jest zapobieganie powstawaniu

Strategią jest zapobieganie powstawaniu

odpadów;

odpadów;

Odzyskiwanie od

Odzyskiwanie od

p

p

adów poprzez recykling,

adów poprzez recykling,

powtórne wykorzystanie i odzysk energii,

powtórne wykorzystanie i odzysk energii,

Efektywniejsza utylizacja odpadów,

Efektywniejsza utylizacja odpadów,

Regulacje prawne dotyczące transportu,

Regulacje prawne dotyczące transportu,

Zastosowanie czystej technologii przez

Zastosowanie czystej technologii przez

producentów

producentów

background image

Odpady

Odpady

- c.d.

- c.d.

Wprowadzenie znaczka

Wprowadzenie znaczka

ekologicznego na produktach

ekologicznego na produktach

przyjaznych środowisku

przyjaznych środowisku

Konsument wybiera produkty

Konsument wybiera produkty

i

i

ma wp

ma wp

ł

ł

yw

yw

na ksztalt rynku

na ksztalt rynku

Obowiązkowy znaczek

Obowiązkowy znaczek

energooszczędności

energooszczędności

background image

Odpady - r

Odpady - r

ecykling

ecykling

Większośc produkowanych przez nas

Większośc produkowanych przez nas

odpadów nadają

odpadów nadają

się do recyklingu;

się do recyklingu;

Niektóre

Niektóre

k

k

raje europejskie przetwarzają

raje europejskie przetwarzają

50% odpadów opakowaniowych;

50% odpadów opakowaniowych;

Kwestia

Kwestia

złomowan

złomowan

ia

ia

samochodów

samochodów

,

,

urządzeń

urządzeń

elektryc

elektryc

z

z

nych i elektronicznych oraz baterii

nych i elektronicznych oraz baterii

będzie poddan

będzie poddan

a

a

recyklingowi;

recyklingowi;

Wyróżniamy recykling puszek

Wyróżniamy recykling puszek

aluminiowych, gazet, tektury,

aluminiowych, gazet, tektury,

tworzyw sztucznych, szkła

tworzyw sztucznych, szkła

background image

Odpady - k

Odpady - k

ompostowanie

ompostowanie

To sposób

To sposób

,

,

w jaki przyroda sama przetwarza

w jaki przyroda sama przetwarza

własne odpady;

własne odpady;

Jest

Jest

to

to

łat

łat

we,

we,

oszczędne

oszczędne

,

,

naturalne i

naturalne i

przydatne

przydatne

Kompost jest cennym produktem dla każdego

Kompost jest cennym produktem dla każdego

ogrodnika i rolnika;

ogrodnika i rolnika;

Poprawia strukturę gleby

Poprawia strukturę gleby

,

,

zmniejsza jej erozję

zmniejsza jej erozję

i ogranicza stosowanie sztucznych nawozów;

i ogranicza stosowanie sztucznych nawozów;

Cenny dodatek do trawnik

Cenny dodatek do trawnik

ó

ó

w, kwietnik

w, kwietnik

ó

ó

w,

w,

czy w ogrodzie.

czy w ogrodzie.

background image

Przyroda

Przyroda

-

-

nasz wspólny

nasz wspólny

świat

świat

Europa

Europa

to wspaniala różnorodnośc

to wspaniala różnorodnośc

k

k

rajobrazów

rajobrazów

,

,

górzystych terenów

górzystych terenów

,

,

lasó

lasó

w,

w,

ocean

ocean

ó

ó

w i rzek

w i rzek

;

;

Różnorodnośc gatunków dzikiej fauny i flory;

Różnorodnośc gatunków dzikiej fauny i flory;

Przyroda i bioróżnorodnośc stanowią

Przyroda i bioróżnorodnośc stanowią

program dzialań UE w zakresie środowiska

program dzialań UE w zakresie środowiska

naturalnego 2002-2012;

naturalnego 2002-2012;

P

P

rzyję

rzyję

to

to

dyrektywę

dyrektywę

ptasi

ptasi

ą

ą

i

i

siedliskową w

siedliskową w

sprawie ochrony siedlisk naturalych oraz

sprawie ochrony siedlisk naturalych oraz

dzikiej fauny i flory

dzikiej fauny i flory

background image

Przyroda c.d.

Przyroda c.d.

Ekolodzy wyszczeg

Ekolodzy wyszczeg

ó

ó

lnili kilka ekosystem

lnili kilka ekosystem

ó

ó

w,

w,

kt

kt

ó

ó

re podlegaj

re podlegaj

ą

ą

ochronie:

ochronie:

200 typów siedlisk naturalnych

200 typów siedlisk naturalnych

Ponad 200 gatunków zwierząt

Ponad 200 gatunków zwierząt

500 gatunków roślin

500 gatunków roślin

Specjalne obszary ochrony są włączone do sieci

Specjalne obszary ochrony są włączone do sieci

ekologicznej Natura 2000

ekologicznej Natura 2000

Zagrożone gatunki zwierząt

Zagrożone gatunki zwierząt

i

i

ro

ro

ś

ś

lin

lin

background image

Przyroda c.d.

Przyroda c.d.

Działalność i styl życia

Działalność i styl życia

cz

cz

ł

ł

owieka

owieka

radykalnie

radykalnie

z

z

m

m

ienił krajobraz

ienił krajobraz

i

i

przyrod

przyrod

ę

ę

Człowi

Człowi

e

e

k w swej działalności

k w swej działalności

powinien

powinien

uszanować środowisko

uszanować środowisko

naturalne

naturalne

Potrzeba świezej wody

Potrzeba świezej wody

,

,

cz

cz

y

y

stego powietrza i

stego powietrza i

obfitego pożywienia

obfitego pożywienia

jest dla nas konieczna

jest dla nas konieczna

Należy pogodzić ochronę dzikiej flory

Należy pogodzić ochronę dzikiej flory

I fauny

I fauny

z interesami społeczno

z interesami społeczno

-

-

gospodarczym

gospodarczym

i, bez

i, bez

szkody dla

szkody dla

ś

ś

rodowiska.

rodowiska.

background image

Geneza powstania
Wspólnotowej Polityki
Ochrony Środowiska:

Polityka ochrony środowiska (polityka

ekologiczna) polega na interwencji
państwa ukierunkowanej na osiąganie
celów w zakresie ochrony i utrzymania
równowagi środowiska, które nie mogą
zostać urzeczywistnione przez działanie
mechanizmu rynkowego

background image

Ewolucja Wspólnotowej
Polityki Ochrony
Środowiska:

Na szczycie w Paryżu, w czerwcu 1972 r.,

szefowie państw i rządów WE zlecili
Komisji Europejskiej przygotowanie
programu działań na rzecz ochrony
środowiska
, powołując się na art. 2
Traktatu Rzymskiego, który do zadań
Wspólnoty zaliczał "harmonijny rozwój"

background image

Programy działania na rzecz
ochrony środowiska:

Pierwszy program (1973-1975), został przedstawiony

przez Komisję i przyjęty przez Radę,

Kolejne dwa programy w dziedzinie ochrony środowiska,

na lata (1976-1981) (1982-1986) umożliwiły
rozszerzenie i skonkretyzowanie pierwszego programu

Czwarty program (1987-1992) legitymizacja prawna

poczynań w dziedzinie ochrony środowiska. Do
Traktatu o WE wprowadzono nowy tytuł "Środowisko
naturalne„

background image

Programy działania na
rzecz ochrony
środowiska: c.d.

Realizując czwarty program na rzecz

ochrony środowiska Wspólnota wyraźnie
zmieniła rozłożenie akcentów w swej
polityce: nastąpiło przejście od działań
skierowanych na likwidację skutków
zanieczyszczeń do działań
zapobiegawczych

background image

Programy działania na
rzecz ochrony
środowiska: c.d.

Piąty program "W stronę zrównoważonego

rozwoju" (1993-1997, przedłużony do 2000
r.) - uzależnienie trwałego rozwoju
gospodarczego od troski i dbałości o
środowisko naturalne(Traktat z Maastricht).

Szósty Program (2001-2010): "Środowisko

2010: Nasza przyszłość zależy od naszego
wyboru" (Environment 2010: Our Future,
Our Choice)

background image

Środowisko 2010: nasza
przyszłość, nasz wybór

Obszary aktywności wspólnoty:

zmiany klimatyczne,

różnorodność biologiczna,

środowisko i zdrowie,

zasoby naturalne i odpady

background image

W kwestii klimatycznej…

redukcja emisji gazów, wywołujących efekt

ciepliarniany - długookresowe zadanie,
wymagające zmian w sektorze zwłaszcza
energetycznym i transportowym:

postanowienie protokołu z Kioto, dotyczące
wymiernego ograniczenia emisji gazów
ciepliarnianych do atmosfery;

wprowadzenie systemu handlu pozwoleniami
na emisje gazów ciepliarnianych

background image

Zachowanie różnorodności
biologicznej…

w przyrodzie stało się obszarem interwencji

Wspólnoty ze względu na dramatyczne
zagrożenie wyginięciem wielu gatunków
roślin i zwierząt oraz ich naturalnych
siedzib - Natura 2000 - ekologiczna sieć
obejmująca obszary chronione (ok. 12%
powierzchni) Wspólnoty

background image

Natura 2000

Obszary specjalnej ochrony ptaków (SPA)
Specjalne Obszary Ochrony Siedlisk (SAC)
( - dotyczy najcenniejszych pod względem

przyrodniczym, odpowiadających gatunkowo i
siedliskowo wymogom zawartym w Dyrektywach
Ptasiej i Habitatowej). KE zatwierdza go pod
nazwą Obszar Mający Znaczenie Dla
Wspólnoty
i od tej chwili obowiązują wszystkie
przepisy ochronne.

background image

Zasoby naturalne i odpady

Problemem jest niekontrolowane

zużycie zasobów i związany z tym
wzrost odpadów, przekraczający
możliwości absorpcyjne środowiska
naturalnego

background image

Kierunki strategicznego
działania w programie
Środowisko 2010:

1.

Poprawa wdrażania istniejącej legislacji
wspólnotowej w zakresie ochrony środowiska;

2.

Włączenie ochrony środowiska do innych
rodzajów polityki wspólnotowej;

3.

Ściślejsza współpraca z przedsiębiorstwami;

4.

Włączenie społeczeństwa do procesu
decydowania o sprawach ochrony środowiska;

5.

Uwzględnianie ochrony środowiska w
planowaniu i zagospodarowaniu terenów

background image

Cele Polityki Ochrony
Środowiska:

zachowanie, ochrona i poprawa jakości
środowiska naturalnego;

ochrona zdrowia człowieka;

rozważne i racjonalne wykorzystywanie
zasobów naturalnych;

wspieranie działań na poziomie
międzynarodowym, dotyczących
regionalnych lub światowych problemów
środowiska naturalnego

background image

ZASADY polityki
ekologicznej:

zasada zapobiegania,

zasada naprawiania szkód u źródła,

zasada „zanieczyszczający płaci”,

zasada subsydiarności,

rozwój zrównoważony

background image

Zasada zapobiegania

(prewencji) - powstawaniu skażeń

środowiska

Zasada przezorności ma zagwarantować

wysoki poziom ochrony środowiska i
zdrowia w sytuacjach, w których
dostępne wyniki badań naukowych nie
pozwalają na pełna ocenę potencjalnego
ryzyka

background image

Zgodnie z wykładnią Komisji powołanie
się na zasadę przezorności wymaga
spełnienia trzech warunków wstępnych:

zidentyfikowania potencjalnie
niekorzystnych efektów (jakiegoś
zjawiska, produktu lub procesu),

oceny dostępnych wyników badań
naukowych,

oszacowania skali ryzyka

background image

Zasada naprawiania szkód
ekologicznych u źródła

Polega na stosowaniu przez wspólnotę

podejścia przyczynowego, a nie
objawowego, tj. usuwaniu przede
wszystkim źródeł skażenia środowiska
naturalnego, a nie tylko samego skażenia

background image

Zasada „zanieczyszczający
płaci”

(polluter pays principle - PPP)
Zakłada wymuszenie finansowej

odpowiedzialności za środowisko, ma
powstrzymać przed naruszaniem norm
ekologicznych, a tym samym przyczyniać
się do realizacji polityki WE w tej dziedzinie.

(Koszty przywrócenia środowiska naturalnego

do stanu sprzed powstania szkody)

background image

Zasada subsydiarności

Zasada subsydiarności

Wspólnota podejmuje działania tylko w

takim zakresie, w jakim cele
proponowanych działań nie mogą być w
wystarczający sposób osiągnięty przez
państwa członkowskie, natomiast, ze
względu na swoją skalę lub skutki,
zostaną lepiej zrealizowane przez
Wspólnotę

background image

art. 175 TWE - państwa członkowskie

finansują i realizują politykę ochrony
środowiska bez uszczerbku dla określonych
działań o charakterze wspólnotowym;

art. 176 TWE, pozostawiający państwom

członkowskim swobodę utrzymania lub
wprowadzenia surowszych (niż normy
wspólnotowe) środków ochrony środowiska

background image

Rozwój zrównoważony

Rozwój zrównoważony

To rozwój, który spełnia potrzeby

czasów obecnych, nie naruszając
zdolności przyszłych pokoleń do
spełniania ich własnych potrzeb
.

UE zaangażowała się w zasadę rozwoju

zrównoważonego, podpisując Agendę
21”

background image

Instytucje UE do spraw
Ochrony Środowiska:

Komisja Ochrony Środowiska (1970)
Współpracuje z Dyrekcją Federalną

Środowiska.

Jej celem jest osiągnięcie wysokiego

poziomu ochrony środowiska, poprawa
jakości życia, wzrost wydajności
środowiska

background image

Instytucje polityki
ekologicznej Wspólnoty:

Europejska Agencja Ochrony Środowiska

(European Environment Agency) powstała w
1990 roku

Jej głównym zadaniem jest gromadzenie,

przetwarzanie i publikowanie
porównywalnych informacji na temat stanu
środowiska, które ułatwiają państwom
członkowskim prowadzenie polityki
ekologicznej na szczeblu narodowym i
wspólnotowym

background image

Instrumenty realizacji

Instrumenty realizacji

polityki ekologicznej:

polityki ekologicznej:

Począwszy od roku 2000 Wspólnota nasiliła

Począwszy od roku 2000 Wspólnota nasiliła

przedakcesyjną pomoc

przedakcesyjną pomoc na rzecz
środowiska w krajach Europy Środkowej i
Wschodniej. Wyspecjalizowanym
narzędziem tej pomocy w latach 2000-2006
jest przedakcesyjny instrument polityki
strukturalnej – ISPA (instrument for
structural policies for preaccession),
dofinansowujący programy na rzecz
środowiska naturalnego i transportu

background image

Instrumenty realizacji

Instrumenty realizacji

polityki ekologicznej: c.d.

polityki ekologicznej: c.d.

prawo wtórne (rozporządzenia, dyrektywy,

decyzje i zalecenia);

zachęty, bodźce ekonomiczne i fiskalne, opłaty

za gospodarcze korzystanie ze środowiska,
kary ekologiczne, opłaty produktowe i
depozytowe, odpowiedzialność cywilna itp.;

mechanizmy wspomagania finansowego

służącego poprawie stanu środowiska
naturalnego;

background image

Instrumenty realizacji
polityki ekologicznej: c.d.

wspomagające narzędzia horyzontalne

(udoskonalone systemy monitorowania
jakości środowiska oraz zbierania i
gromadzenia danych statystycznych o
środowisku, badania naukowe, postęp
techniczny itp.)

background image

Program Operacyjny
Infrastruktura i Środowisko
2007 – 2013

Komisja Europejska zatwierdziła Decyzją z dnia 7

grudnia 2007 r. To zwieńczenie
wielomiesięcznych prac nad przygotowaniem
największego w historii Unii Europejskiej
programu. Wielkość środków unijnych
zaangażowanych w realizację programu wynosi
prawie 28 mld euro, co stanowi ok. 42% całości
środków polityki spójności.   

background image

Cel programu

Cel programu

poprawa atrakcyjności inwestycyjnej Polski

i jej regionów poprzez rozwój
infrastruktury technicznej przy
równoczesnej ochronie i poprawie stanu
środowiska, zdrowia, zachowaniu
tożsamości kulturowej i rozwijaniu
spójności terytorialnej

background image

Protokół z Kioto

Na konferencji ONZ w Kioto w 1997 r. został

podpisany protokół w sprawie redukcji
emisji gazów ciepliarnianych w latach
2008-2012. Kraje wysoko rozwinięte
zobowiązały się do określonej
procentowej redukcji w stosunku do
poziomu z 1990 r. UE zadeklarowała
redukcje o 8%

background image

Ustalenia Protokołu z Kioto dotyczą
redukcji emisji następujących
gazów: 

 

 

dwutlenek węgla (CO

2

),

 metan (CH

4

),

podtlenek azotu (N

2

O),

gazy przemysłowe (HFC i PFC),

 sześciofluorek siarki (SF

6

)

Emisja poszczególnych gazów jest mierzona poprzez przeliczenie każdego

z nich na ilość odpowiadających mu ton tzw. ekwiwalentu dwutlenku
węgla - to znaczy ilość, która w danym przedziale czasowym przyczynia
się do globalnego ocieplenia  w takim samym stopniu, co tona
dwutlenku węgla.

background image

Protokół z Kioto c.d.

Jedynie trzy państwa: Islandia (10%), Australia

(8%) oraz Norwegia (1%) dostały zezwolenie na
zwiększenie emisji względem 1990 roku. Rosja,
Ukraina i Nowa Zelandia mogą utrzymać
emisje na tym samym poziomie, co w 1990
roku. Reszta krajów uprzemysłowionych musi do
lat 2008-2012 zredukować swoje emisje o 6-8 %
względem poziomu z 1990 roku.

background image

Mechanizmy

Mechanizmy

elastyczności”:

elastyczności”:

Międzynarodowy handel zezwoleniami,

Z zasady wspólnego działania, 

Mechanizm Czystego Rozwoju (CDM)

background image

Protokół z Kioto c.d.

mogą go przyjąć wyłącznie państwa które

uprzednio przyjęły konwencję na Szczycie
Ziemi w Rio de Janeiro w 1992;

Polska była uczestnikiem Szczytu Ziemi w Rio de

Janeiro w 1992 i jednym z państw, które przyjęły
Ramową Konwencję Narodów Zjednoczonych
dotyczącej Zmian Klimatycznych Terytorium;

W chwili obecnej trwają prace nad Krajowym

Planem Rozdziału Uprawnień na lata 2008-2012

background image

Protokół z Kioto c.d.

kraje rozwinięte są zobowiązane do wspierania

rozwoju technologicznego słabiej rozwiniętych

krajów oraz studiów i projektów związanych z

badaniem klimatu;

kraje, które po upływie 2012 roku będą

wciąż emitowały więcej gazów

cieplarnianych niż pozwalają im na to ich

limity, będą musiały się wywiązać ze

swoich zobowiązań w kolejnym okresie, a

ich kwoty zostaną karnie obniżone o 30%;

w lutym 2005, protokół z Kioto został ratyfikowany

przez 141 krajów, wytwarzających w sumie 61%

światowej emisji gazów cieplarnianych

background image

Protokół z Kioto c.d.

zasada „2 razy 55” – minimum 55 krajów

ratyfikujących Konwencję, wytwarzających

minimum 55% światowej emisji dwutlenku

węgla;

państwem, którego ratyfikacja przesądziła o

pomyślnym wejściu protokołu w życie, była Rosja

do największych obrońców tego dokumentu należy

UE, organizacje ekologiczne, ONZ, kraje Pacyfiku

zagrożone zalaniem przez ocean na skutek

globalnego ocieplenia oraz niektóre środowiska

naukowe ;

do przeciwników protokołu z Kioto należą USA,

które są przeciwne łagodnemu potraktowaniu Chin;

background image

Protokół z Kioto może być uważany za

pierwszy krok międzynarodowej

społeczności do wspólnego

sformalizowanego działania na rzecz

skutecznej ochrony środowiska

background image

Podpisanie umowy Polski i
Hiszpanii o odsprzedaniu
uprawnień do emisji CO2

9 listopada 2009 roku przez premierów

9 listopada 2009 roku przez premierów

Polski Donalda Tuska

Polski Donalda Tuska

i Hiszpanii José Luis

i Hiszpanii José Luis

Rodriguez Zapatero (za 25 mln euro).

Rodriguez Zapatero (za 25 mln euro).

Formalnym nabywcą będzie EBOiR

Formalnym nabywcą będzie EBOiR

background image

Energia

celem do roku 2020 udział energii ze źródeł odnawialnych

celem do roku 2020 udział energii ze źródeł odnawialnych

w całkowitym zużyciu energii ma wynosić 20%;

w całkowitym zużyciu energii ma wynosić 20%;

bezpieczeństwo dostaw energii oraz jej racjonalne

bezpieczeństwo dostaw energii oraz jej racjonalne

wykorzystanie jest zadaniem priorytetowym w trosce o

wykorzystanie jest zadaniem priorytetowym w trosce o

ochronę środowiska;

ochronę środowiska;

wyróżniamy kilka typów energii odnawialnej:

wyróżniamy kilka typów energii odnawialnej:

1. Wodna

1. Wodna

2. Biomasa

2. Biomasa

3. Wiatrowa

3. Wiatrowa

4. Geotermalna

4. Geotermalna

5. Słoneczna

5. Słoneczna

background image

Odnawialne Źródła Energii
(OZE)
charakteryzują się:

minimalnym bądź nawet żadnym wpływem

na środowisko;

oszczędnością paliw (eliminacja zużycia

węgla, ropy i gazu w produkcji energii

elektrycznej),

stale odnawiającymi się zasobami energii;

stanowią energetykę bardzo elastyczną,

wykorzystującą różnorodne lokalne źródła

energii,

rozproszeniem na całym obszarze kraju

background image

Odnawialne Źródła Energii
(OZE)

Wykorzystanie odnawialnych źródeł energii jest

Wykorzystanie odnawialnych źródeł energii jest

jednym z kluczowych działań realizacyjnych

jednym z kluczowych działań realizacyjnych

polityki horyzontalnej Unii Europejskiej w

polityki horyzontalnej Unii Europejskiej w

zakresie ochrony klimatu, bezpieczeństwa

zakresie ochrony klimatu, bezpieczeństwa

energetycznego i ochrony środowiska. Ze

energetycznego i ochrony środowiska. Ze

względu na bardzo wysokie koszty budowy

względu na bardzo wysokie koszty budowy

nowych elektrowni i elektrociepłowni

nowych elektrowni i elektrociepłowni

wykorzystujących odnawialne źródła energii, we

wykorzystujących odnawialne źródła energii, we

wszystkich krajach UE tworzone są specjalne

wszystkich krajach UE tworzone są specjalne

systemy wsparcia dla inwestorów. Komisja

systemy wsparcia dla inwestorów. Komisja

Europejska przeznacza na wsparcie budowy tego

Europejska przeznacza na wsparcie budowy tego

typu jednostek, znaczące środki dotacyjne

typu jednostek, znaczące środki dotacyjne

background image

http://www.ieo.pl/webpage/pl/aktualnosci/39-

biece/216-opinia-ieo-w-sprawie-projektu-

rozporzdzenia-ministra-gospodarki.html

http://www.ieo.pl/webpage/pl/aktualnosci/39-

biece/209-25112009.html

http://www.ieo.pl/webpage/pl/aktualnosci/39-

biece/215-raport-wizja-rozwoju-energetyki-

sonecznej-termicznej-w-polsce-wraz-z-planem-

dziaa-do-2020r-przygotowany-przez-instytut-

energetyki-odnawialnej-we-wspopracy-z-

panelem-sonecznym-20x2020.html

http://www.ieo.pl/webpage/pl/aktualnosci/39-

biece/194-rynek.html

background image

Energetyka wodna

pozyskiwanie bez szkodliwych gazów i

płynów;

energia jest tania;

możliwość budowy małych elektrowni;

mogą spełniać rolę ochronną przed

powodzią i stanowić zaopatrzenie ludności w

wodę pitną;

uatrakcyjniają krajobraz;

energetyka wodna stanowi 30% potencjału

wytwarzania energii elektrycznej;

background image

Energetyka wodna c.d.

rodzaje elektrowni budowanych na zasobach

rodzaje elektrowni budowanych na zasobach

wody: hydroelektrownia (małe elektrownie,

wody: hydroelektrownia (małe elektrownie,

elektrownie systemowe), wodna elektrownia

elektrownie systemowe), wodna elektrownia

pompowa, morska elektrownia pływowa, morska

pompowa, morska elektrownia pływowa, morska

elektrownia cieplna;

elektrownia cieplna;

bariery w wykorzystaniu wody: brak woli

bariery w wykorzystaniu wody: brak woli

wsparcia dla budowy dużej elektrowni wodnej na

wsparcia dla budowy dużej elektrowni wodnej na

Dolnej Wiśle , Niezwykle skomplikowana

Dolnej Wiśle , Niezwykle skomplikowana

sytuacja własnościowa obiektów wodnych , zbyt

sytuacja własnościowa obiektów wodnych , zbyt

duże koszty inwestycyjne ;

duże koszty inwestycyjne ;

problem stanowi zmiany w krajobrazie, zajęcie

problem stanowi zmiany w krajobrazie, zajęcie

obszarów pod budowę, niszczenie roślinności i

obszarów pod budowę, niszczenie roślinności i

przemieszczanie zwierzyny

przemieszczanie zwierzyny

background image

Energia słoneczna:

jest powszechnie dostępnym, całkowicie

jest powszechnie dostępnym, całkowicie

czystym i najbardziej naturalnym z dostępnych

czystym i najbardziej naturalnym z dostępnych

źródeł energii,

źródeł energii,

dużą zaletą jej użytkowania jest łatwa

dużą zaletą jej użytkowania jest łatwa

adaptacja;

adaptacja;

jest niewyczerpalnym źródłem energii, ilość

jest niewyczerpalnym źródłem energii, ilość

energii docierająca w ciągu roku do powierzchni

energii docierająca w ciągu roku do powierzchni

Ziemi jest wielokrotnie większa niż wszystkie

Ziemi jest wielokrotnie większa niż wszystkie

zasoby energii odnawialnej i nieodnawialnej

zasoby energii odnawialnej i nieodnawialnej

zgromadzone na Ziemi razem wzięte;

zgromadzone na Ziemi razem wzięte;

background image

Energia słoneczna c.d. :

bariery w wykorzystaniu energii słonecznej:
brak prostego systemu wsparcia małych
indywidualnych inwestycji w instalacje
kolektorów, brak zdefiniowanych celów
odnośnie wykorzystania fotowoltaiki w
budownictwie;

energię słoneczną wykorzystują kolektory
słoneczne( niskotemperaturowe,
wysokotemperaturowe)

background image

Energia wiatrowa :

jednym z najstarszych odnawialnych źródeł

energii;

turbiny wiatrowe przekształcają prędkość

przepływu powietrza na energię elektryczną

za pośrednictwem wiatraków z długimi

najczęściej trzema łopatami;

są silnie związane z lokalnymi warunkami

klimatycznymi i terenowymi;

dobre warunki do powstania elektrowni

wiatrowych w Polsce: M. Bałtyckie, północno

wschodnia Polska;

background image

Energia wiatrowa c.d. :

bariery w wykorzystaniu wiatru:

bariery w wykorzystaniu wiatru:

lokalizacje w obszarach cennych

lokalizacje w obszarach cennych

przyrodniczo, podatek od nieruchomości ,

przyrodniczo, podatek od nieruchomości ,

słaba infrastruktura sieci przesyłowej na

słaba infrastruktura sieci przesyłowej na

terenach o dużej wietrzności,

terenach o dużej wietrzności,

nieadekwatne procedury wydawania

nieadekwatne procedury wydawania

warunków przyłączenia do sieci;

warunków przyłączenia do sieci;

w Polsce barierą jest mała prędkość i

w Polsce barierą jest mała prędkość i

duża okresowość wiatrów

duża okresowość wiatrów

background image

Energia geotermalna:

zakumulowana w głębi Ziemi w postaci gorących skał

i wód;

energia zgromadzona w gruntach, skałach i płynach

wypełniających pory i szczeliny skalne;

w Polsce wybudowano zaledwie cztery systemy

ciepłownicze w oparciu o wykorzystanie wód

geotermalnych - w Pyrzycach, Zakopanem,

Mszczonowie i w Uniejowie;

źródła energii geotermalnej: grunty i skał, wody

gruntowe, wody gorące, para wodna, pokłady solne,

gorące skały;

jest stosunkowo tania i całkowicie czysta

ekologicznie, najbardziej stabilna i daje największe

efekty

background image

Biomasa:

substancja organiczna powstała w wyniku

fotosyntezy;

należą do niej zarówno odpadki z

gospodarstwa domowego, jak i pozostałości

po przycinaniu zieleni miejskiej;

stanowi trzecie, co do wielkości na świecie,

naturalne źródło energii;

występuje w różnych stanach skupienia;

do celów energetycznych najczęściej

stosowane są: słoma, gałęzie, alkohole z

ziemniaków, olej rzepakowy, biogaz, odpady z

przemysłu drzewnego;

background image

Biomasa c.d.

bariery: brak lokalnych rynków biomasy

energetycznej, słaba konstrukcja systemu

dopłat do upraw energetycznych, brak

prostego systemu wsparcia dla

powszechnego stosowania

indywidualnych biomasowych instalacji

energetycznych

background image

Biopaliwo:

paliwo powstałe z przetwórstwa produktów

organizmów żywych np. roślinnych,

zwierzęcych czy mikroorganizmów;

wyróżnia się biopaliwa:

-stałe - słoma w postaci bel lub kostek siano

i inne przetworzone odpady roślinne;

-ciekłe - otrzymywane w drodze fermentacji

alkoholowej węglowodanów do etanolu,

fermentacji butylowej biomasy do

butynalu lub z estryfikowanych w biodisel

olejów roślinnych (np. olej rzepakowy);

background image

-gazowe:

biogaz;
gaz drzewny;

używanie biopaliw pozwala na

zmniejszenie importu i zużycia ropy

Biopaliwo:

background image

Energia jądrowa „za” i
„przeciw”

energia powstaje z rozczepienia jąder

energia powstaje z rozczepienia jąder

atomowych np. uranu, plutonu, toru;

atomowych np. uranu, plutonu, toru;

powstaje bez wyczerpania naturalnych

powstaje bez wyczerpania naturalnych

paliw kopalnianych;

paliw kopalnianych;

Obecnie jest w Korei Południowej,

Obecnie jest w Korei Południowej,

Japonii, USA, Francji (75%), Niemcy,

Japonii, USA, Francji (75%), Niemcy,

Rosji, Kanadzie, Ukrainie, Wlk. Brytanii,

Rosji, Kanadzie, Ukrainie, Wlk. Brytanii,

Szwecji

Szwecji

background image

Energia jądrowa „za” i
„przeciw”

„za”

paliwo jądrowe jest tańsze niż paliwo kopalne;

łatwiej jest robić i składować zapasy paliwa

jądrowego niż paliwa kopalnego;

surowce do produkcji paliwa jądrowego jest

łatwiej pozyskać i transportować niż paliwa

kopalnego;

niższe są koszty transportu surowców dla

energetyki jądrowej;

koszty kopalni węgla kamiennego są sto razy

wyższe niż elektrowni atomowej

background image

Energia jądrowa „za” i
„przeciw”

przeciw”:

przeciw”:

olbrzymie koszty jakie poniosły by państwa decydujące się na

budowę elektrowni jądrowych przyczyniłyby się do ogromnego

zadłużenia tych państw;

nie są one w stanie sprostać zapotrzebowaniu na energię(7%);

awarie tragiczne w

skutkach

;

problemem są odpady promieniotwórcze i ich składowanie;

wykorzystuje energii jądrowej w sposób niekontrolowany, np.

przy pomocy broni jądrowej;

związane z elektrowniami jądrowymi wybuchy, np. wybuch

elektrowni w Czarnobylu, który spowodował wielkie straty oraz

był przyczyną mutacji genetycznych rodzących się w tym

okresie dzieci;

wytwarzanie uranu związane jest również z procesami

uszkadzającymi naturalną „powłokę” środowiska.

background image

GAZOCIĄG PÓ

GAZOCIĄG PÓ

L

L

NOCNY

NOCNY

(Nordstream)

(Nordstream)

Mapa planowanego gazociągu

background image

GAZOCI

GAZOCI

A

A

G PÓ

G PÓ

L

L

NOCNY

NOCNY

(Nordstream)

(Nordstream)

Przebiega z Rosji do Niemiec

Przebiega z Rosji do Niemiec

p

p

o dnie wód

o dnie wód

Bałtyku;

Bałtyku;

Jakie sa k

Jakie sa k

onsekwencje dla Polski:

onsekwencje dla Polski:

1.

1.

Brak wpływów z opłat tranzytowych

Brak wpływów z opłat tranzytowych

2.

2.

Brak dystrybucji gazu

Brak dystrybucji gazu

do Polski

do Polski

3.

3.

Brak możliwości zarobkowych dla polskich

Brak możliwości zarobkowych dla polskich

przedsiębior

przedsiębior

stw

stw

4.

4.

Utrudnienie

Utrudnienie

inwestycji budow

inwestycji budow

y

y

Gazoportu

Gazoportu

w

w

Ś

Ś

winouj

winouj

ś

ś

ciu

ciu

5.

5.

Zagrożenie ekologiczne dla wód Bałtyku

Zagrożenie ekologiczne dla wód Bałtyku

background image

Pytania do prezentacji:

Pytania do prezentacji:

1. Jakie podstawowe elementy z działalności człowieka są zagrożeniem dla

środowiska naturalnego?

A. Wzrost temperatury, podwyższenie poziomu wód, ochrona flory i fauny. B.Zjawiska
pogodowe, niszczenie roślinności, dzikiej przyrody jezior i rzek.
C. Emisja dwutlenku węgla, poziom zanieczyszczenia zbiorników wodnych,
powstawanie odpadów.

2. Instytucjami polityki ekologicznej są:

A. Komisja Ochrony Środowiska, ISPA, Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko 2007
– 2013.
B. Europejska Agencja Ochrony Środowiska, Komisja Ochrony Środowiska.
C. Komisja Europejska, „Agenda 21”, Europejska Agencja Ochrony Środowiska.

3. Kraje, w których energia wytwarzana jest w elektrowniach jądrowych to:

A. Francja, USA, Rosja.
B. Japonia, Polska, Francja.
C. Francja, Rosja, Polska.

background image

Dziękujemy za uwagę

Dziękujemy za uwagę


Document Outline


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
bibliografia Polityka ochrony środowiska
Ekonomiczne+problemy+polityki+ochrony+srodowiska, ekonomia
Polityka ochrony srodowiska
Polityka ochrony środowiska
,polityka ekologiczna, Instrumenty realizacji polityki ochrony środowiska w Polsce
na ściąge, polityka w ochronie srodowiska, polityka w ochronie srodowiska
polityka calosc sciaga (2), polityka w ochronie srodowiska, polityka w ochronie srodowiska
wyklady -ochrona zasobow genetycznych zwierzat gospodarskich2, polityka w ochronie srodowiska, polit
Polityka ochrony środowiska
Polityka ochrony środowiska
polityka ochrony srodowiska
Polityka ochrony srodowiska1, pwsz
Polityka ochrony środowiska
Polityka ochrony srodowiska
Polityka Ochrony Środowiska w Unii Europejskiej Brudnopis
POLITYKA OCHRONY SRODOWISKA

więcej podobnych podstron