BIBLISTYKA

2010/2011

Kl. Radosław Pleskot

Historia biblijna.

Boże obietnice.

Historia biblijna

Historia biblijna

Historia biblijna rozgrywa się na obszarze tzw. Żyznego
półksiężyca

Historia biblijna rozpoczyna się wraz z powołaniem
Abrahama. Abraham (pierwotnie Abram) mieszkał wraz
z rodziną w mieście Ur nad Eufratem (Mezopotamia).
Było to około roku 1800 p. n.e. za panowania w
Babilonie króla Hammurabiego.

Historia Abrahama

Historia Abrahama

3

Abraham nie waha się odpowiedzieć na wezwanie Boga,
od razu idzie za głosem Stwórcy, który go wzywa.

Dlatego też Abraham jest zwany ojcem wiary: zaufał on
Bogu i był Mu posłuszny – postawa Arba(ha)ma
nazywana jest często w Piśmie wiarą.

Bóg zawiera z Abrahamem przymierze. Jest to pierwsze
przymierze w historii (poprzednie przymierza należały
do prehistorii).

Historia Abrahama

Historia Abrahama

Przymierze – schemat, który powtarza się za
każdym razem:

1.Obietnica Boga
2.Zobowiązanie

człowieka

3.Rytuał zawarcia

przymierza

4.Znak przymierza

Bardzo ważne!

1. Obietnice – Bóg obiecuje Abrahamowi:

a. liczne potomstwo

b. ziemię na własność (Kanaan)

c. opiekę i błogosławieństwo

2. Zobowiązanie – Abraham będzie służył swojemu

Bogu

3. Rytuał – Ofiara z przeciętych zwierząt, między

którymi

przechodzi słup ognia

4. Znak przymierza: obrzezanie mężczyzn w ósmym

dniu po urodzeniu

Historia Abrahama

Historia Abrahama

Przymierze Abrahama

Bóg jest wierny swojemu
słowu, daje Abrahamowi
syna Izaaka, który rodzi
się, gdy jego żona, Sara,
jest w podeszłym wieku.

Historia Abrahama

Historia Abrahama

Jednym z piękniejszych
opisów z życia Abrahama
jest opowiadanie o wizycie
„trzech mężów”, którzy
przemawiają w imieniu
Boga. Tradycja
chrześcijańska widziała w
tym obraz Trójcy Świętej.

Izaak miał dwóch synów: Ezawa i Jakuba. Ten ostatni
otrzymał od Boga nowe imię: Izrael. Miał on 12 synów
(stąd mowa o 12 pokoleniach Izraela).

Spośród potomków Abrahama Bóg wybiera sobie ludzi,
z którymi wiąże swoje obietnice. W ten sposób tworzy
się linia genealogiczna prowadząca do Chrystusa.

Historia Patriarchów

Historia Patriarchów

Szczyt posłuszeństwa Bogu i wiary Abrahama miał
miejsce na górze Moria, gdzie Bóg chciał ofiary z Izaaka,
wystawiając Abrahama na próbę (Rdz 22,1-18)
– jest to typiczna zapowiedź ofiary Chrystusa na krzyżu.

Trzej wielcy ojcowie narodu Izraelskiego – Abraham,
Izaak i Jakub – są nazywani patriarchami (z jęz. gr. pater
- ojciec, arche - początek).

Jeden z synów Izraela, Józef, został sprzedany przez
swych braci w niewolę do Egiptu (z zawiści). Tam
dochodzi do wielkich wpływów, ratując kraj faraona
przed głodem, a ten ustanawia go rządcą całego
Egiptu.

W czasie głodu Józef
sprowadza swoich braci
do Egiptu i przebacza
im ich winę. W ten
sposób synowie Izraela
znaleźli się w Egipcie
ok. 1650 r. p.n.e.
Pozostawali tam około
400 lat.

Historia Patriarchów

Historia Patriarchów

Błogosławieństwo Jakuba

Błogosławieństwo Jakuba zawiera bardzo ważny tekst
(Rdz 49,10), który mówi o Mesjaszu, który będzie
pochodził z pokolenia Judy. Jest to pierwszy z tzw.
tekstów mesjańskich, czyli tekstów, zapowiadających
Zbawiciela – Mesjasza.

Historia Patriarchów

Historia Patriarchów

Kończą się w Egipcie rządy dynastii przychylnej
Józefowi i jego braciom. Władca z nowej dynastii nie
znał Józefa, a obawiając się Izraela, który szybko się
rozrastał,
zaczął ich prześladować.

Bóg jednak nie pozostał
obojętny na losy swego
narodu. Pamiętał o
obietnicach danych
patriarchom. Powołał
więc człowieka, który
miał wyprowadzić Izraela
z niewoli. Tym
człowiekiem był Mojżesz.

Mojżesz jest kluczową postacią
Starego Testamentu. On utworzył jeden naród z 12
pokoleń Izraela, był wodzem i przewodnikiem oraz
największym prorokiem Starego Przymierza.

Wyjście z Egiptu

Wyjście z Egiptu

Powołanie Mojżesza

Są dwa opisy powołania Mojżesza, które są podane
oddzielnie.

Taki schemat powołania będzie się odtąd powtarzał w
ST i NT (wątpliwości, np. Jeremiasz, Maryja).

Mojżesz stawia pytanie Bogu, ma wątpliwości, na które
Bóg odpowiada. Nie jest to więc powołanie takie jak w
przypadku Abrahama, który z zaufaniem przyjął słowo i
misję od Boga.

Mojżesz pyta o imię Boga, mówi o swojej słabości i
niedoskonałości, ma wątpliwości co do wiary narodu
Izraela.

Wyjście z Egiptu

Wyjście z Egiptu

Bóg objawiając się Mojżeszowi dał mu poznać swoje
imię – JHWH, które oznacza JESTEM, KTÓRY JESTEM (to
imię Boga mówi, że Bóg istnieje rzeczywiście, w
przeciwieństwie do bożków pogańskich, które są tylko
ułudą).

Wyjście z Egiptu

Wyjście z Egiptu

Objawienie się
Boga nazywamy
teofanią.

Przy życiu pozostali tylko
pierworodni Izraela, którzy
spożywali Paschę i
pomazali drzwi domów
krwią baranka. Po tej
ostatniej pladze, w której
umarł pierworodny syn
faraona, wypuścił on
Izraelitów.

Wyjście z Egiptu

Wyjście z Egiptu

Jahwe posyła Mojżesza przed oblicze faraona i każe
domagać się, aby król Egiptu wypuścił Izraelitów na
pustynię. Faraon (Ramzes II) nie chciał się na to zgodzić,
dlatego Mojżesz wzywa boskiej mocy, ściągając na Egipt
10 plag, z których ostatnia polegała na śmierci
pierworodnych.

Faraon jednak zmienił zdanie. Bóg w tej sytuacji
cudownie zainterweniował, przeprowadzając synów
Jakuba przez Morze Sitowia (LXX identyfikuje je z
Morzem Czerwonym).
W tym kontekście:
Pascha – oznacza przejście (anioła Jahwe, jak i
przejście przez Morze)

Wyjście z Egiptu

Wyjście z Egiptu

1. Obietnica: Izrael będzie szczególną

własnością Jahwe, ludem świętym,
królewskim kapłaństwem

2. Zobowiązanie: Zachowywanie warunków

przymierza, których streszczenie stanowi Dekalog

3. Rytuał: ofiara całopalna i biesiadna, pokropienie

krwią ołtarza i ludu (pokrewieństwo) oraz czytanie
słów z Księgi Przymierza

4. Znak przymierza: Księga Przymierza – Prawo

Mojżeszowe (Wj 20 – 23)

Wyjście z Egiptu

Wyjście z Egiptu

Po przejściu Morza Czerwonego
Izraelici dotarli do góry Synaj.
Tam też zawarli z Jahwe
przymierze, zwane synajskim.

Wyjście z Egiptu i
zawarcie
Przymierza
synajskiego to
najważniejsze
wydarzenia
Starego
Testamentu!

Z języka greckiego Księgę Wyjścia nazywamy Exodus.

Myśl główna opowiadania o Exodusie

: Jahwe za pomocą

człowieka może go wyzwolić z wszelkiej niewoli
(grzechu).

Wyjście z Egiptu

Wyjście z Egiptu

Skrzynia, w której przechowywano tablice z
dziesięciorgiem Przykazań nazywała się Arką
Przymierza. Miejsce, w którym była umieszczona, Izrael
obozował, był Namiot Spotkania, który pełnił rolę
świątyni.

Do przeczytania

Do przeczytania

Proszę przeczytać:

• Pwt 32, 45-52; 34

• Joz 1 – 4; 24

• Sdz 1,1 – 2, 23;

• 1 Sm 1. 3. 8 – 10. 16 – 18. 31

• 2 Sm 1, 1-16; 2, 1-7; 5 – 7; 11 –
12

• 1 Krl 2, 1-12; 3 – 4; 11, 1-13. 41-
43; 12