Badanie niestabilności
genetycznej i narażenia
na związki mutagenne
Test bleomycynowy –
ocena niestabilności chromosomowej
niestabilność chromosomowa- zwiększona
częstość złamań i innych uszkodzeń chromosomów
w komórkach somatycznych badanej grupy w
porównaniu do grupy kontrolnej
Xeroderma pigmentosum, ataxiatelangiectasia,
Anemia Fanconiego
niedobory syntezy naprawczej DNA
korelacja pomiędzy wysoką spontaniczną
łamliwością chromosomów a częstością
występowania nowotworów
„ukryta” niestabilność chromosomowa – u osób z
nowotworami- widoczna po dodaniu związku
indukującego uszkodzenia
BLM – powoduje pęknięcia DNA
b/c – breaks per cell: <0,8 – stabilność
chromosomowa; 0,8-1,0 – niestabilność
chromosomowa; >1,0 podwyższona niestabilność
chromosomowa
hodowla 72h, w 68h dodać BLM w ilości
30miliu/ml hodowli
Test bleomycynowy –
ocena niestabilności chromosomowej
Anemia Fanconiego
niedokrwistość hipoplastyczna postępująca miedzy
5 a 10 r.ż.
wady wrodzone (szczególnie nieprawidłowości kości
promieniowych)
niski wzrost
nadwrażliwość DNA na związki chemiczne
tworzące wiązania krzyżowe z DNA – Mitomycyna C
wzmożona łamliwość chromosomów in vitro pod
wpływem DEB
zwiększenie ryzyka wystąpienia ostrej białaczki
limfoblastycznej (5-10%), raka wątroby i raków
płaskonabłonkowych
średnia długość życia 16 lat
dziedziczenie autosomalne recesywne z
genetyczną heterogennością (co najmniej 7 grup
genów)
Anemia Fanconi’ego
Normy:
Kryterium
Anemia Fanconiego
liczonych komórek
100
% uszkodzonych komórek
>80%
liczba złamań na komórkę
>5,6
liczba aberracji na
uszkodzoną komórkę
więcej niż jedna komórka
ma więcej niż 10 złamań
% figur radialnych
30-100%
Auerbach AD, Rogatko A, 1989. International Fanconi Anemia Registry. Blood 73,
391-396
Cervenka J. 1983. Cytogenetic differentiation of Fanconi Anemia. Am. J. Med. Genet.
15, 211-223
Dawka DEB (diepoksybutan)– 0,1 ug/ml
Dodany po 24 godzinach hodowli na 48 godzin
chre(11;17)(q24;q12)
(a)
(b)
CA
Chromosome aberration
Aberracje chromosomowe
Zespół Bloom’a
15q26.1 – gen BLM – DNA-zależna ATPaza -
replikacja i naprawa
mała masa urodzeniowa, niski wzrost
wrażliwy na światło rumień twarzy
10x wzrost SCE, tworzenie
czteroramiennych konfiguracji przez pary
chromosomów homologicznych, które
ulegają somatycznej rekombinacji – norma
≤ 10
zwiększenie ryzyka wystąpienia nowotworu
(ok. 20%)
dziedziczenie autosomalne recesywne
Żydzi Aszkenazyjscy
SCE
Sister Chromatid Exchange – wymiana siostrzanych chromatyd
MN
mikrojądra
MN
Comet Assay
Elektroforeza pojedynczych komórek
Pomiar poziomu jednoniciowych i dwuniciowych pęknięć DNA