VII. Neuroleptyki (leki antypsychotyczne)
1. Pochodne fenotiazyny i tioksantenu
2. Pochodne indolu
3. Pochodne dibenzoepiny
4. Pochodne butyrofenonu i
difenylobutylopiperydyny
5. Pochodne benzamidu
6. Pochodne różnych układów
heterocyklicznych
●
●
Leki psychotropowe
Leki psychotropowe
●●
●●
wpływają na procesy psychiczne człowieka
wpływają na procesy psychiczne człowieka
●●
●●
uspokajają
uspokajają
●●
●●
stymulują
stymulują
●●
●●
wpływają na nastrój, myślenie i
wpływają na nastrój, myślenie i
zachowanie
zachowanie
●
●
Leki psychotropowe
Leki psychotropowe
●●
●●
leki antypsychotyczne czyli neuroleptyki
leki antypsychotyczne czyli neuroleptyki
●●
●●
leki przeciwdepresyjne
leki przeciwdepresyjne
●●
●●
leki przeciwlękowo-uspokajające
leki przeciwlękowo-uspokajające
●●
●●
leki psychoanaleptyczne
leki psychoanaleptyczne
Neuroleptyki
●
●
stosowane w psychozach
stosowane w psychozach
●
●
stosowane w schizofrenii
stosowane w schizofrenii
●
●
typowe (D
typowe (D
2
2
-antagoniści)
-antagoniści)
●
●
nietypowe – zaburzenia pozapiramidowe
nietypowe – zaburzenia pozapiramidowe
●
●
przyczyny schizofrenii
przyczyny schizofrenii
●
●
teoria dopaminowa
teoria dopaminowa
●●
●●
większość leków to antagoniści receptora
większość leków to antagoniści receptora
●●
●●
leki zwiększające aktywność
leki zwiększające aktywność
dopaminergiczną
dopaminergiczną
le
le
w
w
odopa, amfetamina
odopa, amfetamina
●●
●●
gęstość receptorów post-mortem
gęstość receptorów post-mortem
●●
●●
PET obraz
PET obraz
●●
●●
większe stężenie metabolitów dopaminy
większe stężenie metabolitów dopaminy
●
●
D
D
2
2
>> D
>> D
1
1
, D
, D
3
3
1. Pochodne fenotiazyny i tioksantenu
1. Pochodne fenotiazyny i tioksantenu
56. CHLOROPROMAZYNA
56. CHLOROPROMAZYNA
ATC N05
ATC N05
LD
LD
50
50
=225
=225
mg/kg
mg/kg
(
(
Chloropromazinum
Chloropromazinum
, Largactil)
, Largactil)
N,N-Dimetylo-3-((2-chloro)-10H-fenotiazyn-
N,N-Dimetylo-3-((2-chloro)-10H-fenotiazyn-
10-ylo)-propyloamina
10-ylo)-propyloamina
57. TRIFLUPROMAZYNA
57. TRIFLUPROMAZYNA
(
(
Trifluoropromazinum
Trifluoropromazinum
, Vesprin)
, Vesprin)
10-(3-Dimetyloaminopropylo)-2-
10-(3-Dimetyloaminopropylo)-2-
(trifluorometylo)-fenotiazyna
(trifluorometylo)-fenotiazyna
58. TIORYDAZYNA
58. TIORYDAZYNA
(
(
Thioridazinum
Thioridazinum
, Melleril)
, Melleril)
10-[-2-(1-Metylo-2-piperydylo-)-etylo]-2-
10-[-2-(1-Metylo-2-piperydylo-)-etylo]-2-
metylotio-10H-fenotiazyna
metylotio-10H-fenotiazyna
59. MEZORYDAZYNA
59. MEZORYDAZYNA
(
(
Acetophenazinum,
Acetophenazinum,
Tindal
Tindal
)
)
10-[2-(1-Metylo-2-piperydylo)-etylo]-2-
10-[2-(1-Metylo-2-piperydylo)-etylo]-2-
(metylosulfinylo)-10H-fenotiazyna
(metylosulfinylo)-10H-fenotiazyna
60. PROCHLORPERAZYNA
60. PROCHLORPERAZYNA
(
(
Prochlorperazinum,
Prochlorperazinum,
Stemetil)
Stemetil)
2-Chloro-10-[3-(4-metylo-1-piperazynylo)-
2-Chloro-10-[3-(4-metylo-1-piperazynylo)-
propylo]-10H-fenotiazyna
propylo]-10H-fenotiazyna
61. TRIFLUPERAZYNA
61. TRIFLUPERAZYNA
(
(
Trifluperazinum
Trifluperazinum
, Stelazin)
, Stelazin)
10[-3-(4-Metylo-1-piperazynylo)-propylo]-2-
10[-3-(4-Metylo-1-piperazynylo)-propylo]-2-
(trifluorometylo)-10H-fenotiazyna
(trifluorometylo)-10H-fenotiazyna
62. PERFENAZYNA
62. PERFENAZYNA
(
(
Perphenazinum,
Perphenazinum,
Trilafon)
Trilafon)
4-[3-(2-Chloro-10H-fenotiazyn-10-ylo)-
4-[3-(2-Chloro-10H-fenotiazyn-10-ylo)-
propylo]-1-piperazynylometanol
propylo]-1-piperazynylometanol
63. FLUFENAZYNA
63. FLUFENAZYNA
(
(
Fluphenazinum
Fluphenazinum
, Mirenil)
, Mirenil)
4[3-[2-(Trifluorometylo)-10H-fenotiazynylo]-
4[3-[2-(Trifluorometylo)-10H-fenotiazynylo]-
propylo]-1-piperazynoetanol
propylo]-1-piperazynoetanol
64. ACETOFENAZYNA
64. ACETOFENAZYNA
(
(
Acetophenazinum,
Acetophenazinum,
Tindal
Tindal
)
)
1-[10-[3-[4-(2-Hydroksyetylo)piperazyn-1-
1-[10-[3-[4-(2-Hydroksyetylo)piperazyn-1-
ylo]propylo]fenotiazyn-2-ylo]etanon
ylo]propylo]fenotiazyn-2-ylo]etanon
146. TIOTIKSEN
146. TIOTIKSEN
(
(
Thiothixene,
Thiothixene,
Navanum
Navanum
)
)
9-[3-(4-Metylo-1-piperazynylo)-propylideno]-
9-[3-(4-Metylo-1-piperazynylo)-propylideno]-
9H-tioksanteno-2-sufonamid
9H-tioksanteno-2-sufonamid
147. CHLORPROTYKSEN
147. CHLORPROTYKSEN
(
(
Chloroprotixenum
Chloroprotixenum
, Truxal)
, Truxal)
N,N-Dimetylo-3-(2-chloro-9H-tioksanten-9-
N,N-Dimetylo-3-(2-chloro-9H-tioksanten-9-
ylideno)-propyloamina
ylideno)-propyloamina
2. Pochodne indolu
65. MOLINDON
65. MOLINDON
(
(
Molindonum
Molindonum
, Moban)
, Moban)
3-Etylo-1,5,6,7-tetrahydro-2-metylo-5-(4-
3-Etylo-1,5,6,7-tetrahydro-2-metylo-5-(4-
morfolinometylo)-4H-indol-4-on
morfolinometylo)-4H-indol-4-on
66. SERTINDOL
66. SERTINDOL
(
(
Serindole
Serindole
, Serlect)
, Serlect)
1-[2-[4-[5-Chloro-1-(4-fluorofenylo)-indol-3-
1-[2-[4-[5-Chloro-1-(4-fluorofenylo)-indol-3-
ilo]-1-piperidylo]etylo]imidazolidyn-2-on
ilo]-1-piperidylo]etylo]imidazolidyn-2-on
3. Pochodne dibenzoepiny
67. LOKSAPINA
67. LOKSAPINA
(
(
Loxapinum
Loxapinum
, Loxitane)
, Loxitane)
2-Chloro-11-(4-metylo-1-piperazynylo)-
2-Chloro-11-(4-metylo-1-piperazynylo)-
dibenzo[b,f][1,4]oksazepina
dibenzo[b,f][1,4]oksazepina
68. KWETIAPINA
68. KWETIAPINA
(
(
Quetiapinum
Quetiapinum
, Seroquel)
, Seroquel)
2-[2-(4-Dibenzo[b,f][1,4]tiazepin-11-ylo-1-
2-[2-(4-Dibenzo[b,f][1,4]tiazepin-11-ylo-1-
piperazynylo]-etoksy]-etanol
piperazynylo]-etoksy]-etanol
69. KLOZAPINA
69. KLOZAPINA
(
(
Clozapinum
Clozapinum
, Leponex)
, Leponex)
8-Chloro-11-[4-metylo-1-piperazynylo)-5H-
8-Chloro-11-[4-metylo-1-piperazynylo)-5H-
dibenzo[b,e][1,4]diazepina
dibenzo[b,e][1,4]diazepina
153. OLANZAPINA
153. OLANZAPINA
(
(
Olanzapinum
Olanzapinum
, Zyprexa)
, Zyprexa)
2-Metylo-4-(4-metylo-1-piperazynylo)-10H-
2-Metylo-4-(4-metylo-1-piperazynylo)-10H-
tieno[2,3-b][1,4]benzodiazepina
tieno[2,3-b][1,4]benzodiazepina
4. Pochodne butyrofenonu i
difenylobutylopiperydyny
154. HALOPERYDOL
154. HALOPERYDOL
(
(
Haloperidolum
Haloperidolum
, Haldol)
, Haldol)
4-[4-(4-Chlorofenylo)-4-hydroksy-1-
4-[4-(4-Chlorofenylo)-4-hydroksy-1-
piperydynylo]-1-(4-fluorofenylo)-1-butanon
piperydynylo]-1-(4-fluorofenylo)-1-butanon
155. PIMOZYD
155. PIMOZYD
(
(
Pimozidum
Pimozidum
, Orap)
, Orap)
1-[1-[4,4-bis(4-Fluorofenylo)butylo]-4-
1-[1-[4,4-bis(4-Fluorofenylo)butylo]-4-
piperydylo]-3H-benzoimidazol-2-on
piperydylo]-3H-benzoimidazol-2-on
5. Pochodne benzamidu
5. Pochodne benzamidu
70. SULPIRYD
70. SULPIRYD
(
(
Sulpirydum
Sulpirydum
, Dogmatil)
, Dogmatil)
5-(Aminosulfonylo)-N-[(1-etylo-2-
5-(Aminosulfonylo)-N-[(1-etylo-2-
pirolidynylo)-metylo]-metoksybenzamid
pirolidynylo)-metylo]-metoksybenzamid
6. Pochodne różnych układów
6. Pochodne różnych układów
heterocyklicznych
heterocyklicznych
71. RISPERIDON
71. RISPERIDON
(
(
Risperidonum
Risperidonum
, Rispolept)
, Rispolept)
3-[2-[4-(6-Fluoro-1,2-benzoizoksazol-3-ilo)-
3-[2-[4-(6-Fluoro-1,2-benzoizoksazol-3-ilo)-
piperydyno]-etylo]-6,7,8.9-tetrahydro-2-
piperydyno]-etylo]-6,7,8.9-tetrahydro-2-
metylo-4H-pirydo[1,2-b]pirymidyn-4-on
metylo-4H-pirydo[1,2-b]pirymidyn-4-on
72. ZIPRASIDON
72. ZIPRASIDON
(
(
Ziprasidone
Ziprasidone
, Zeldox)
, Zeldox)
6-Chloro-5-[2-[4-(7-tia-8-
6-Chloro-5-[2-[4-(7-tia-8-
azabicyclo[4.3.0]nona-1,3,5,8-tetraen-9-
azabicyclo[4.3.0]nona-1,3,5,8-tetraen-9-
ylo)piperazyn-1-ylo]etylo]-1,3-dihydroindol-2-
ylo)piperazyn-1-ylo]etylo]-1,3-dihydroindol-2-
on
on
PL: Chlorpromazyna, Chlorprotiksen (Taractan),
PL: Chlorpromazyna, Chlorprotiksen (Taractan),
Klozapina , Flufenazyna, Haloperydol,
Klozapina , Flufenazyna, Haloperydol,
Loksapina, Olanzapina, Perfenazyna,
Loksapina, Olanzapina, Perfenazyna,
Pimozyd, Prochlorperazyna, Promazyna,
Pimozyd, Prochlorperazyna, Promazyna,
Kwatiepina,Rysperydon, Sertindol,
Kwatiepina,Rysperydon, Sertindol,
Tiorydazyna, Tioksanten, Trifluoperazyna,
Tiorydazyna, Tioksanten, Trifluoperazyna,
Zyprasydon
Zyprasydon
USA: Acetophenazine (Tindal)’
USA: Acetophenazine (Tindal)’
Chlorpromazine(geberic, Thorazine),
Chlorpromazine(geberic, Thorazine),
Chlorprothixene (Taractan), Clozapine (generic,
Chlorprothixene (Taractan), Clozapine (generic,
Clozaril), Fluphenazine (generic, Permitil),
Clozaril), Fluphenazine (generic, Permitil),
Haloperidol (generic, Haldol), Loxapine (loxitane),
Haloperidol (generic, Haldol), Loxapine (loxitane),
Mesoridazine (Serentil), Molindone (Moban),
Mesoridazine (Serentil), Molindone (Moban),
Olanzaoine (Zyprexa), Perphenazine (generic,
Olanzaoine (Zyprexa), Perphenazine (generic,
Trilafon), Pimozide (Orap), Prochlorperazine
Trilafon), Pimozide (Orap), Prochlorperazine
(generic, Compazine), Promazine (Sparine),
(generic, Compazine), Promazine (Sparine),
Quetiapne (Seroquel), Risperidone (Risperdal),
Quetiapne (Seroquel), Risperidone (Risperdal),
Sertindole (Serlect), Thioridazineo (generic,
Sertindole (Serlect), Thioridazineo (generic,
Mellaril), Thithixene (generic, Navane),
Mellaril), Thithixene (generic, Navane),
Trifluoperazine (generic, Stelazine),
Trifluoperazine (generic, Stelazine),
Triflupromazine (Vesprin), Ziprasidone (Zeldox)
Triflupromazine (Vesprin), Ziprasidone (Zeldox)
WHO: Chloropromazine, Haloperidol,
WHO: Chloropromazine, Haloperidol,
Fluphenazine
Fluphenazine