Analiza wskaźnika cen
i usług konsumpcyjnych
oraz
niekonsumpcyjnych na
podstawie danych
statystycznych w latach
2005-2007
WYKONAŁY: EMILIA KOTYNIEWICZ I AGNIESZKA GIEMZA
Ceny towarów i usług
konsumpcyjnych i
niekonsumpcyjnych
Ceny (łącznie z obciążeniami podatkowymi, w
tym VAT) płacone przez ludność na rynku
detalicznym za towary i usługi nabywane w
celach konsumpcyjnych.
Ceny towarów i usług nie przeznaczonych do
bezpośredniej konsumpcji, nabywanych jako
środki produkcji oraz na cele inwestycyjne,
głównie przez rolników
.
Wskaźnik (indeks) wyraża
względną wartość danej zmiennej
odniesioną do pewnej wartości
przyjętej za podstawę, np. do
wartości zmiennej w okresie
podstawowym (bazowym).
Wskaźnik (indeks) cen
Statystyczny wskaźnik ilościowego opisu
dynamiki cen w okresie badanym
w porównaniu z okresem
podstawowym
Rozróżnia się indywidualne (cząstkowe)
oraz agregatowe (zespołowe) wskaźniki
cen
Agregatowe wskaźniki cen są stosowane do
badania dynamiki cen zbioru towarów lub
usług i opierają się na metodzie
standaryzacji współczynników ilościowych,
tzn. wykorzystując wspólny dla obydwu
porównywanych okresów stały system wag
(koszyk). Zależnie od wyboru okresu, z
którego przyjmuje się koszyk, rozróżnia się
formułę Paasche'go (koszyk z okresu
badanego) lub formułę Laspeyres'a (koszyk z
okresu podstawowego).
Wskaźnik cen wg formuły
Paasche'go oraz Laspeyres'a
IP = suma qnpn / suma qnpo x 100
IL = suma qopn /suma qopo x 100
gdzie:
qn - ilość w okresie badanym;
qo - ilość w okresie podstawowym;
pn - ceny w okresie badanym;
po - ceny w okresie podstawowym
FORMUŁA OBLICZANIA WSKAŹNIKA
CEN
)
100
(
1
0
0
1
n
i
i
i
i
c
u
c
c
Wsk
Gdzie :
c
Wsk
- Wskaźnik cen
1
i
c
0
i
u
0
i
c
Cena dobra i w okresie t
0
Cena dobra i w okresie t
1
„waga” przypisana dobru i określona przez
udział dobra w ogólnych wydatkach w okresie t
o
n – liczba dóbr
Wskaźniki cen towarów i
usług konsumpcyjnych
Obliczany jest w oparciu o wyniki:
- badania cen towarów i usług
konsumpcyjnych na rynku detalicznym,
- badania budżetów gospodarstw
domowych, dostarczającego danych o
przeciętnych wydatkach na towary i
usługi konsumpcyjne; dane te
wykorzystywane są do opracowania
systemu wag.
System wag oparty jest na strukturze
wydatków gospodarstw domowych
na zakup towarów i usług
konsumpcyjnych z roku
poprzedzający rok badany.
Obliczanie
Wskaźnik cen reprezentanta w rejonie badania cen
wynika z odniesienia jego średniej ceny miesięcznej
do średniej ceny rocznej z roku poprzedniego.
Ogólnopolski wskaźnik cen reprezentanta objętego
notowaniami obliczany jest jako średnia geometryczna
wskaźników cen ze wszystkich rejonów. Na podstawie
wskaźników cen reprezentantów objętych badaniem
cen w danej grupie, stosując średnią geometryczną,
opracowuje się wskaźniki cen grup towarów i usług
konsumpcyjnych na najniższym szczeblu agregacji
systemu wag. Wykorzystuje się je następnie, przy
zastosowaniu systemu wag, do obliczania wskaźników
wyższych szczebli agregacji, aż do wskaźnika cen
towarów i usług konsumpcyjnych ogółem. Wskaźnik
cen obliczany jest według formuły Laspeyres'a, przy
zastosowaniu wag z roku poprzedzającego rok badany.
Wskaźniki cen towarów i usług
konsumpcyjnych wykorzystywane są
m.in. następująco:
- za miesiąc - do ustalania kosztów kształcenia w Krajowej
Szkole Administracji Publicznej,
- za kwartał - do celów określonych w ustawie o emeryturach
i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych,
- za kwartał w stosunku do IV kwartału 1995 r. - do
waloryzacji rekompensat należnych za niepodwyższanie
wynagrodzeń i uposażeń w sferze budżetowej oraz za
utratę niektórych wzrostów lub dodatków do emerytur i rent,
- za 3 pierwsze kwartały roku w stosunku do analogicznego
okresu poprzedniego roku - do celów określonych w ustawie o
podatkach i opłatach lokalnych,
- za rok w stosunku do roku poprzedniego - do celów
określonych w ustawie o emeryturach i rentach z Funduszu
Ubezpieczeń Społecznych.
Metodologia obliczania wskaźników cen towarów i usług
konsumpcyjnych zgodna jest z wymogami prawa
europejskiego.
K w a r t a ł y 2 0 0 5 r o k u
W o j e w ó d z t w a
I K w a r t a ł 2 0 0 5
I I K w a r t a ł 2 0 0 5
I I I K w a r t a ł 2 0 0 5
I V K w a r t a ł 2 0 0 5
K w a r t a ł p o p r z e d n i = 1 0 0
K w a r t a ł p o p r z e d n i = 1 0 0 K w a r t a ł p o p r z e d n i = 1 0 0 K w a r t a ł p o p r z e d n i = 1 0 0
D o l n o ś l ą s k i e
1 0 0 ,4
1 0 0 ,8
9 9 ,6
1 0 0 ,4
K u j a w s k o -
p o m o r s k i e
1 0 0 ,2
1 0 0 ,5
9 9 ,6
1 0 0 ,5
L u b e l s k i e
1 0 0 ,1
1 0 0 ,4
1 0 0
1 0 0 ,4
L u b u s k i e
1 0 0 ,5
1 0 0 ,7
9 9 ,6
1 0 0 ,1
Ł ó d z k i e
1 0 0 ,1
1 0 0 ,5
9 9 ,8
1 0 0 ,7
M a ł o p o l s k i e
1 0 0 ,4
1 0 0 ,6
9 9 ,9
1 0 0 ,3
M a z o w i e c k i e
1 0 0 ,3
1 0 0 ,6
9 9 ,9
1 0 0 ,4
O p o l s k i e
1 0 0 ,4
1 0 0 ,5
1 0 0
1 0 0 ,1
P o d k a r p a c k i e
1 0 0 ,4
1 0 0 ,6
1 0 0
1 0 0 ,2
P o d l a s k i e
1 0 0 ,2
1 0 0 ,4
1 0 0
1 0 0 ,6
P o m o r s k i e
1 0 0 ,2
1 0 0 ,5
9 9 ,9
1 0 0 ,2
Ś l ą s k i e
1 0 0 ,3
1 0 0 ,5
9 9 ,6
1 0 0 ,5
Ś w i ę t o k r z y s k i e
1 0 0 ,3
1 0 0 ,4
9 9 ,7
1 0 0 ,7
W a r m i ń s k o
- m a z u r s k i e
1 0 0 ,3
1 0 0 ,6
9 9 ,6
1 0 0 ,5
W i e l k o p o l s k i e
1 0 0 ,3
1 0 0 ,5
9 9 ,8
1 0 0 ,3
Z a c h o d n i o p o m o r s k i
e
1 0 0 ,2
1 0 0 ,5
9 9 ,8
1 0 0 ,3
K w a r t a ł y 2 0 0 6 r o k u
W o j e w ó d z t w a
I K w a r t a ł 2 0 0 6
I I K w a r t a ł 2 0 0 6
I I I K w a r t a ł 2 0 0 6
I V K w a r t a ł 2 0 0 6
K w a r t a ł p o p r z e d n i = 1 0 0 K w a r t a ł p o p r z e d n i = 1 0 0 K w a r t a ł p o p r z e d n i = 1 0 0 K w a r t a ł p o p r z e d n i = 1 0 0
D o l n o ś l ą s k i e
1 0 0
1 0 1
1 0 0 ,5
1 0 0 , 3
K u j a w s k o -
p o m o r s k i e
1 1 0 , 1
1 0 0 ,7
1 0 0 ,2
1 0 0 , 3
L u b e l s k i e
9 9 , 8
1 0 0 ,6
1 0 0 ,1
1 0 0 , 4
L u b u s k i e
9 9 , 9
1 0 1
1 0 0 ,6
1 0 0 , 1
Ł ó d z k i e
9 9 , 9
1 0 0 ,6
1 0 0 ,5
1 0 0 , 5
M a ł o p o l s k i e
1 0 0
1 0 0 ,9
1 0 0 ,2
1 0 0 , 2
M a z o w i e c k i e
1 0 0
1 0 0 ,8
1 0 0 ,2
1 0 0 , 2
O p o l s k i e
1 0 0 , 1
1 0 0 ,9
1 0 0 ,5
1 0 0 , 2
P o d k a r p a c k i e
1 0 0 , 1
1 0 1 ,1
1 0 0
1 0 0 , 3
P o d l a s k i e
9 9 , 9
1 0 0 ,5
1 0 0 ,2
1 0 0 , 2
P o m o r s k i e
9 9 , 8
1 0 0 ,8
1 0 0 ,2
1 0 0 , 4
Ś l ą s k i e
1 0 0
1 0 1
1 0 0
1 0 0 , 1
Ś w i ę t o k r z y s k i e
1 0 0 , 2
1 0 0 ,3
1 0 0 ,3
1 0 0 , 7
W a r m i ń s k o
- m a z u r s k i e
9 9 , 9
1 0 0 ,5
1 0 0 ,2
1 0 0 , 2
W i e l k o p o l s k i e
9 9 , 8
1 0 0 ,7
1 0 0 ,4
1 0 0 , 1
Z a c h o d n i o p o m o r s k i
e
1 0 0
1 0 0 ,8
1 0 0 ,3
1 0 0 , 4
K w a r t a ł y 2 0 0 7 r o k u
W o j e w ó d z t w a
I K w a r t a ł 2 0 0 7
I I K w a r t a ł 2 0 0 7
I I I K w a r t a ł 2 0 0 7
I V K w a r t a ł 2 0 0 7
K w a r t a ł p o p r z e d n i = 1 0 0
K w a r t a ł p o p r z e d n i = 1 0 0
K w a r t a ł p o p r z e d n i = 1 0 0
K w a r t a ł p o p r z e d n i = 1 0 0
D o l n o ś l ą s k i e
1 0 0 , 8
1 0 1 , 3
9 9 , 9
1 0 1 , 7
K u j a w s k o -
p o m o r s k i e
1 0 0 , 7
1 0 1 , 1
9 9 , 9
1 0 1 , 7
L u b e l s k i e
1 0 0 , 3
1 0 1 , 2
1 0 0 , 4
1 0 1 , 6
L u b u s k i e
1 0 0 , 1
1 0 1 , 3
9 9 , 9
1 0 1 , 4
Ł ó d z k i e
1 0 0 , 6
1 0 1 , 4
1 0 0 , 1
1 0 1 , 6
M a ł o p o l s k i e
1 0 0 , 7
1 0 1 , 4
9 9 , 7
1 0 1 , 8
M a z o w i e c k i e
1 0 0 , 6
1 0 1 , 2
9 9 , 9
1 0 1 , 3
O p o l s k i e
1 0 0 , 8
1 0 1 , 2
9 9 , 9
1 0 1 , 6
P o d k a r p a c k i e
1 0 0 , 8
1 0 1 , 3
1 0 0 , 1
1 0 1 , 6
P o d l a s k i e
1 0 0 , 4
1 0 1 , 3
1 0 0 , 3
1 0 1 , 6
P o m o r s k i e
1 0 0 , 7
1 0 1 , 1
9 9 , 8
1 0 1 , 5
Ś l ą s k i e
1 0 0 , 9
1 0 1 , 1
9 9 , 5
1 0 1 , 7
Ś w i ę t o k r z y s k i e
1 0 0 , 5
1 0 1 , 3
1 0 0 , 2
1 0 0 , 8
W a r m i ń s k o
- m a z u r s k i e
1 0 0 , 7
1 0 1
1 0 0 , 2
1 0 1 , 5
W i e l k o p o l s k i e
1 0 0 , 6
1 0 1 , 3
1 0 0
1 0 1 , 8
Z a c h o d n i o p o m o r s k i
e
1 0 0 , 7
1 0 1 , 2
9 9 , 9
1 0 1 , 5
ROK
WSKAŹNIK CEN
przy podstawie poprzedni rok
=100
2005
102,1
2006
101,0
2007
102,5
Roczny wskaźnik cen towarów i usług
konsumpcyjnych w latach
2005-2007
Wskaźniki cen towarów i usług konsumpcyjnych
w latach 2005-2007
Wyszczególnienie
I-XII 2005
I –XII 2006
I-XII2007
O G Ó Ł E M ......................
Żywność, napoje bezalkoholowe
i alkoholowe oraz wyroby
tytoniowe..
Żywność i napoje bezalkoholowe......
Napoje alkoholowe i wyroby tytoniowe…
Odzież i obuwie ..........................
Mieszkanie .................................
Użytkowanie mieszkania i nośniki
energii w tym nośniki energii …..
Wyposażenie mieszkania i prowadzenie
gospodarstwa domowego ...................
Zdrowie .............................
Transport.......................................
w tym paliwa do prywatnych środków
transportu .........................................
Łączność........................................
..
Rekreacja i kultura………..
Edukacja………………………
Restauracje i hotele………………..
Inne towary i usługi………………
102,1
102,2
102,1
102,7
94,6
103,3
103,7
103,8
101,3
102,6
104,9
110,8
99,8
100,6
103,2
103,4
100,7
101,0
100,8
100,6
101,7
93,0
103,8
104,7
106,7
100,2
101,3
100,6
101,5
99,4
99,3
101,5
101,8
100,4
102,5
104,6
104,9
103,3
92,6
103,5
104,1
103,7
101,1
102,1
102,1
104,1
100,0
100,2
101,6
103,5
100,9