Ryzyko kursu
walutowego
• W związku z niekorzystnymi
zmianami kursów walutowych
może nastąpić zmniejszenie
należności lub wzrost zobowiązań w
transakcjach zagranicznych w
przeliczeniu na walutę krajową.
• Niebezpieczeństwo poniesienia
straty z tytułu posiadania przez
podmiot gospodarczy otwartej,
niezabezpieczonej pozycji walutowej.
Warunki wystąpienia
ryzyka kursu
walutowego:
• Podmioty prowadzące wymianę z
zagranicą muszą mieć należności i
zobowiązania wyrażone w walutach
obcych, a więc utrzymywać tzw.
otwartą pozycję walutową.
• Rzeczywiste kształtowanie się kursów
walutowych musi odbiegać od ich
stanu oczekiwanego.
Rodzaje ryzyka
kursowego
• Ryzyko formalne (księgowe):
– Ryzyko poszczególnych transakcji
– Ryzyko translacji (przeliczeniowe)
• Ekonomiczne ryzyko kursowe
(faktyczne)
Ryzyko formalne
(księgowe)
• Istnieje od momentu dokonania
zapisu o powstaniu należności lub
zobowiązań wobec zagranicy.
• Związane z bieżącą działalnością.
• W czasie przeprowadzania
ostatecznego rozliczenia przyjmuje
formę dodatnich lub ujemnych różnic
kursowych.
• Znajduje swe odzwierciedlenie w
ewidencji księgowej.
Ryzyko poszczególnych
transakcji
• Niebezpieczeństwo poniesienia
kursowych strat lub osiągnięcia
kursowych zysków w związku z
transakcjami denominowanymi w
walucie obcej.
• Występuje wtedy, gdy przepływy
pieniężne związane z rozliczaniem
transakcji zagranicznej realizowane
są po upływie pewnego czasu od dnia
jej zawarcia i ustalenia wszystkich
warunków finansowych.
Ryzyko translacji
• Nie następuje rzeczywista wymiana
jednej waluty na inną.
• Dokonuje się wyłącznie ewidencji
księgowej tego ryzyka, zwykle na
ostatni dzień każdego roku.
• Dotyczy głównie przedsiębiorstw
ponadnarodowych i pojawia się w
momencie przeliczania i konsolidacji
sprawozdań finansowych
zagranicznych podmiotów zależnych.
Ryzyko ekonomiczne
• Oddziałujące istotnie na działalność
przedsiębiorstwa.
• Jeśli ceny były ustalane w walutach
obcych, a niekorzystne zmiany
kursów walut
będą miały charakter długookresowy,
to może nastąpić osłabienie
konkurencyjności
producenta na rynku kraju importera.
• Ryzyko formalne ogranicza się do
zawartych transakcji, ekonomiczne
jest kategorią bardziej rozległą.
Metody zabezpieczania się
przed ryzykiem kursowym
• Metoda przezorności
• Metoda ograniczenia ryzyka
• Metoda podziału ryzyka
• Metoda kompensaty ryzyka
• Metoda przeniesienia ryzyka
• Metoda przerzucenia ryzyka
Metoda przezorności
• Polega na wyodrębnieniu przez
podmiot mający należności i
zobowiązania zagraniczne części
środków obrotowych i przeznaczeniu
ich na stworzenie rezerwy
finansowej, umożliwiającej
natychmiastowe pokrycie strat
powstałych na skutek wystąpienia
ryzyka kursowego.
Metoda ograniczania
ryzyka
• Polega na minimalizowaniu ryzyka
kursowego, np. przez
wykorzystywanie koszyków
walutowych do wyrażania należności
i zobowiązań zagranicznych oraz
uzyskiwanie przez eksportera
płatności zaliczkowych i okresowych
w transakcjach kredytowych
możliwie jak najwcześniej.
Metoda podziału ryzyka
• Sprowadza się do nienarażania na
niebezpieczeństwo zbyt dużych
wartości majątkowych i rozłożenia
ryzyka na różne operacje.
Metoda kompensaty
ryzyka
• Polega na takiej kombinacji
działalności, aby ewentualna strata w
jednych rodzajach działań była
kompensowana możliwością
osiągnięcia zysku w określonych
innych rodzajach działań.
Metoda przeniesienia
ryzyka
• Sprowadza się do jego przesunięcia
na zagranicznego partnera bez
wyraźnego uzgodnienia zapłaty za
przejęcie ryzyka. Przeniesienie to jest
równoznaczne ze wzrostem ceny
określonego świadczenia. Ryzyko
kursowe jest przenoszone na
zagranicznych nabywców przez
określanie ceny sprzedaży towarów i
usług w walucie narodowej
eksportera lub w innej walucie
uznanej za silną.
Metoda przerzucenia
ryzyka
• Polega na transferze ryzyka przez
podmiot wykazujący awersję do
ryzyka na inne podmioty, które
odpłatnie skłonne są to ryzyko
kursowe przejąć w nadziei na
osiągnięcie zysku.