Wykład III. – część II.

Wykład III. – część II.

Objawy psychopatologiczne –

Objawy psychopatologiczne –

(formalne zaburzenia językowe;

(formalne zaburzenia językowe;

zaburzenia życia uczuciowego)

zaburzenia życia uczuciowego)

Andrzej Czernikiewicz

Andrzej Czernikiewicz

2

2

1. Ubóstwo mowy

1. Ubóstwo mowy

-

-

•

zmniejszenie ilości mowy
spontanicznej, co powoduje, iż
odpowiedzi na pytania są krótkie
i pozbawione dodatkowych
informacji.

3

3

2.

2.

Ubóstwo treści

Ubóstwo treści

-

-

•

wypowiedzi są adekwatne co do
długości, ale przenoszą małą
ilość informacji; język staje się
dziwny, nadmiernie abstrakcyjny,
lub nadmiernie konkretny,
występują repetycje i
stereotypie.

4

4

3. Natłok mowy

3. Natłok mowy

-

-

•

wzrost ilości mowy spontanicznej
w porównaniu z oczekiwaniami
sytuacyjnymi, lub społecznymi;
wypowiedzi głośne, emfatyczne ,
trudne do przerwania, przy
tempie przekraczającym 150
słów na minutę.

5

5

4.

4.

Mowa roztargniona

Mowa roztargniona

-

-

•

w czasie wypowiedzi lub dyskusji
nadawca przerywa nagle tekst
lub zdanie, ogniskując swoje
zainteresowanie na aktualnych
bodźcach zewnętrznych.

6

6

5. Uskokowość

5. Uskokowość

-

-

•

odpowiedź na pytanie od jej
początku jest oboczna
(uskokowa) lub w ogóle nie
związana z tematem pytania.

7

7

6. Zbaczanie wypowiedzi

6. Zbaczanie wypowiedzi

-

-

•

wzorce mowy spontanicznej, w
której wypowiedzenia zbaczają z
głównego wątku; w jednej
wypowiedzi obserwuje się kilka
niepowiązanych ze sobą tekstów.

8

8

7. Rozkojarzenie

7. Rozkojarzenie

-

-

•

wzorce mowy , w których tekst
rozbity jest na poziomie zdań
(wypowiedzeń), często z
zaprzeczeniem regułom
gramatyki.

9

9

8. Nielogiczność

8. Nielogiczność

-

-

•

wzorce mowy, w których wnioski
nie są osiągane w sposób
logiczny.

•

Przykład 1. : “Przepraszam ale nie
muszę umyć zęby o tu mam pastę
bo jestem zdrowa mamusia mnie
przywiozła bo czytałam książki w
nocy no nie nie jestem dzieckiem
nie nie.”

10

10

9. Dźwięczenie

9. Dźwięczenie

-

-

•

wzorce mowy, w których dźwięki
mają decydujące znaczenie przy
doborze słów.

•

Przykład 2. : “Chrystusa zawsze
poznam panie doktorze odkryłem
reinkarnację Chrystus krystus
chrzcić krcić chrzest krzest
chriszna Kriszna Chrystus
Krystus.”

11

11

10. Neologizmy

10. Neologizmy

-

-

•

nowe formacje słowne, których
pochodzenie wydaje się być
niezrozumiałe.

•

Przykład 3. :
“predyscyplinowany, hipnoteza,
chcę być ust, renegulacjo,
niebyl”.

12

12

11. Przybliżenia słowne

11. Przybliżenia słowne

-

-

•

używanie zwykłych słów w nowy, często
prywatny sposób lub tworzenie nowych
terminów ze słów ogólnie znanych.

•

Przykład 4. : “dusze skrzypcowe =
dusze muzyków, pieścić = piastować
urząd, pokrewni ludzie = rodzice,
choroba powietrzna = schizofrenia,
romantyzuje = rzeźbi, samolot bez
silnika = szybowiec, słup co słyszy =
telefon.”

13

13

12. Drobiazgowość

12. Drobiazgowość

-

-

•

wzorce mowy niebezpośredniej,
przeładowanej detalami (ale bez
cech natłoku mowy).

14

14

13. Utrata celu

13. Utrata celu

-

-

•

niezdolność wypowiedzi do
osiągania naturalnego finału
tekstu (ale bez wyraźnych cech
zbaczania wypowiedzi).

15

15

14. Perseweracje

14. Perseweracje

-

-

•

ciągłe używanie słów lub zdań na
zasadzie repetycji (poza
repetycjami uwarunkowanymi
społecznie).

16

16

15. Echolalia

15. Echolalia

-

-

•

wzorce mowy, w których
odbiorca jak echo powtarza frazy
pytającego, zwykle z jego
intonacją.

17

17

16. Blokowanie

16. Blokowanie

-

-

•

przerywanie ciągów zdaniowych
co najmniej kilkusekundowymi
blokami, przy czym nadawca nie
uświadamia sobie obecności tych
przerw.

18

18

17. Mowa sztuczna

17. Mowa sztuczna

-

-

•

wypowiedzi sztuczne, formalne,
frazeologiczne, kaznodziejskie, z
innym niż oczekiwano genrem
mowy.

19

19

18. Odnoszenie do siebie

18. Odnoszenie do siebie

-

-

•

nawracanie tematyczne
wypowiedzi do osoby mówcy ,
pomimo ogólnego czy
neutralnego tematu zadanego
tekstu.

20

20

Tekst #

Tekst #

1

1

„No lubię każdego . lubię każdego jak nie

wiem . ładnie panie . prawdziwego

przyjaciela ja mam . prawdziwych

przyjaciół panie mam na ziemi .

prawdziwych przyjaciół mam panie

doktorze . w imię ojca syna . w imię ojca

syna i ducha świętego . panem dziękuję .

prawdziwych przyjaciół mam . skąd mi to

dziecko . bo W.. dobra jest . ona przyjdzie

i wstanie i zrobi . podokuczać może ale

taka głupia . co mówisz . no nie . dobra .

cicho . bada mnie pan doktór . no cicho

bardzo . jak oni przyjadą tak wirają i

noszą bo moje jest . no mówię

normalnie . przynoszą i zabierają . choć

to w jednej i drugiej stronie . pieronie nie

tak . nie spęta . ona przywiezie . nie

trzyma . a ona dorosła . jaka ona dorosła

to nie wiem...”

21

21

Tekst #1

1.

„No lubię każdego . lubię każdego jak nie wiem .

ładnie panie . prawdziwego przyjaciela ja mam .

prawdziwych przyjaciół panie mam na ziemi .

prawdziwych przyjaciół mam panie doktorze . w

imię ojca syna .

2.

w imię ojca syna i ducha świętego . panem

dziękuję .

3.

prawdziwych przyjaciół mam .

4.

skąd mi to dziecko .

5.

bo W.. dobra jest . ona przyjdzie i wstanie i

zrobi . podokuczać może ale taka głupia .

6.

co mówisz . no nie . dobra . cicho . bada mnie

pan doktór . no cicho bardzo .

7.

jak oni przyjadą tak wirają i noszą bo moje jest .

8.

no mówię normalnie .

9.

przynoszą i zabierają . choć to w jednej i drugiej

stronie .

10.

pieronie nie tak .

11.

nie spęta . ona przywiezie . nie trzyma . a ona

dorosła . jaka ona dorosła to nie wiem...”

22

22

Zaburzenia nastroju

Zaburzenia nastroju

•

depresja:(objaw) uczucie smutku,
przygnębienia, zniechęcenia lub
anhedonii

•

apatia: niezdolność do wyrażania
uczuć, emocji, spadek zainteresowań

•

anhedonia: niezdolność do
przeżywania uczuć przyjemnych

23

23

Zaburzenia nastroju

Zaburzenia nastroju

•

mania: (objaw) wzmożone samopoczucie,
wielkościowa samoocena, nadaktywność,
często połączone z natłokiem mowy

•

euforia: optymizm, wesołkowatość,
wzmożone samopoczucie, bez
nadaktywności, w/w objawy są efektem
uszkodzenia OUN, zwykle FL

•

moria: nagłe , zaskakujące wybuchy
dobrego nastroju, związane zwykle z
tendencją do błaznowania

24

24

Zaburzenia nastroju

Zaburzenia nastroju

•

dysforia: uczucie gniewu, złości, bez
przyczyny, często połączone z
zachowaniami agresywnymi

25

25

Lęk i jego manifestacje

Lęk i jego manifestacje

•

lęk: uczucie napięcia, niepokoju, obawy,

których to uczuć przyczyny nie są znane

lub uzasadnione

•

napad paniki: nagły lęk, trwający

kilkadziesiąt minut, któremu towarzyszą

dolegliwości somatyczne , oraz obawa

przed śmiercią lub utratą zmysłów 

•

somatyzacja: dolegliwości somatyczne,

najczęściej bólowe, lub ze strony układu

krążenia lub pokarmowego, których

przyczyną jest lęk

26

26

Lęk i jego manifestacje

Lęk i jego manifestacje

•

natręctwa (obsesje i kompulsje):

powracające, absurdalne, przymusowe myśli,

impulsy lub wyobrażenia (obsesje) oraz

rytualne zachowania i czynności (kompulsje)

•

fobia: strach spowodowany obecnością lub

antycypacją specyficznego obiektu (fobia

prosta) lub sytuacji (fobia socjalna),

wyrażająca się napadem paniki w obecności

bodźca lub zachowaniem unikowym przy jego

antycypacji

27

27

częstsze fobie neurotyczne:

achluofobia

fobia ciemności

akrofobia

f. wysokości

agorafobia !!!

f.otwartej przestrzeni

autofobia

f. samotności

klaustrofobia !!

f. zamkniętej przestrzeni

demofobia

f. tłumu

erytrofobia !

f. zaczerwienienia się

mysofobia

f. zarazków i brudu