Skutki oddziaływania
bodźców wykorzystywanych
w balneoterapii na organizm
oraz cele i sposoby ich
wykorzystania w fizjoterapii
Przygotował Michał Sroka
Co to jest balneoterapia
Jest to dział lecznictwa, które
wykorzystuje naturalne tworzywa
lecznicze, do których zaliczamy:
• Lecznicze wody mineralne,
• Peloidy (np. borowina, torf, glinka),
• Gazy lecznicze,
• Leczenie klimatyczne.
Rodzaje bodźców
wykorzystanych w
balneoterapii
• Bodźce mechaniczne,
• Bodźce termiczne,
• Bodźce chemiczne.
Skutki oddziaływania
poszczególnych bodźców w
balneoterapii
Bodźce mechaniczne:
• Działają przeciwobrzękowo,
• Względnie zmniejszają ciężar ciała,
co umożliwia:
– uruchomienie stawów,
– zwiększenie siły mięśniowej,
• Zmniejszają lepkość krwi.
Bodźce termiczne:
• Działają przeciwbólowo,
• Rozluźniają mięśnie,
• Działają przeciwzapalnie,
• Zwiększają elastyczność tkanki łącznej,
• Rozszerzają powierzchowne naczynia
krwionośne,
• Pobudzają fagocytozę i dyfuzję,
• Obniżają lepkość płynu stawowego,
• Działają immunologiczne.
Bodźce chemiczne
powodują:
• Wchłanianie substancji mineralnych i
gazów,
• Odkładanie substancji mineralnych w
skórze,
• Wypłukiwanie substancji
chemicznych ze skóry
Bodźce wykorzystane w
balneoterapii działają przez
trzy drogi:
• Skórę, receptory skórne (działanie
miejscowe);
• Drogi oddechowe (inhalacje);
• Ogólnoustrojowo (przez wydzielanie
endokrynne);
Ogólne skutki oddziaływania
bodźców w balneoterapii
Działanie ogólne bodźców
balneoterapii powoduje:
• Regulacja i uporządkowanie działania
układów fizjologicznych:
– Układu krążenia,
– Układu oddechowego,
– Układu endokrynologicznego,
– Układu metabolicznego,
– Układu nerwowego autonomicznego,
• Zwiększenie wydolności fizycznej i
usprawnienie ruchowe,
• Zwiększenie odporności nieswoistej,
• Uzyskanie równowagi psychicznej.
Miejscowe działanie bodźców
balneoterapii działa:
• Przeciwbólowo,
• Przeciwzapalnie,
• Przeciwobrzękowo,
• Przekrwiennie,
• Zwiększając lub zmniejszając
napięcie mięśniowe.
Cele wykorzystywania w/w
bodźców balneoterapii w
fizjoterapii
Głównym celem korzystania z
bodźców działających w czasie
zabiegów z wykorzystaniem
balneoterapii jest łagodzenie i
leczenie wielu schorzeń, np.:
• W napięciach mięśniowych,
• Choroby ortopedyczne
• W obniżonej odporności
• Niewydolność krążenia choroba wieńcowa,
przebyte zapalenie mięśnia sercowego,
• Otyłość
• Cukrzyca,
• Nerwobóle,
• Nerwica,
• Choroba zwyrodnieniowa stawów,
• Stany zapalne i pourazowe stawów),
• Trądzik
• Bolesne miesiączki
• Przewlekłe choroby zapalne układu
oddechowego,
• Zaburzenia krążenia obwodowego,
• Nadciśnienie tętnicze,
• RZS
Sposoby wykorzystania
bodźców balenoterapii w
fizjoterapii
Bodźce mechaniczne, termiczne jak i
chemiczne wykorzystywane są
poprzez różnego rodzaju zabiegów
leczniczych, do których zaliczamy :
• Kąpiele lecznicze (solankowe,
kwasowęglowe, siarczkowo-siarkowodorowe,
radonowe),
• Kuracje pitne,
• Inhalacje,
• Zabiegi z użyciem borowiny, np.:
– Okłady całkowite i częściowe,
– Kąpiele borowinowe,
– Tampony borowinowe,
– Zabiegi z pasty borowinowej i innych produktów
pochodzących z torfu,
• Zabiegi z wykorzystaniem gazów leczniczych
(w kąpielach – rzadziej w inhalacjach).