Choroby pęcherzyka
Choroby pęcherzyka
żółciowego i dróg
żółciowego i dróg
żółciowych
żółciowych
Choroby pęcherzyka
Choroby pęcherzyka
żółciowego i dróg
żółciowego i dróg
żółciowych
żółciowych
Choroby pęcherzyka
Choroby pęcherzyka
żółciowego i dróg
żółciowego i dróg
żółciowych
żółciowych
Kamica pęcherzyka żółciowego
Kamica pęcherzyka żółciowego
Ostre zapalenie
Ostre zapalenie
Przewlekłe zapalenie
Przewlekłe zapalenie
Stwardniające zapalenie dróg
Stwardniające zapalenie dróg
żółciowych
żółciowych
Rak przewodów żółciowych
Rak przewodów żółciowych
Sphincter
of Oddi
Kamica żółciowa
Kamica żółciowa
jest najczęstszą chorobą dróg
jest najczęstszą chorobą dróg
żółciowych
żółciowych
M<K
M<K
w 80-90% jest bezobjawowa
w 80-90% jest bezobjawowa
kamica cholesterolowa - 75%
kamica cholesterolowa - 75%
kamica barwnikowa - najczęściej
kamica barwnikowa - najczęściej
towarzyszy nawrotowym infekcjom
towarzyszy nawrotowym infekcjom
Kamica żółciowa -
Kamica żółciowa -
objawy
objawy
kolka żółciowa
kolka żółciowa
żółtaczka: objaw kamicy
żółtaczka: objaw kamicy
przewodowej
przewodowej
Kamica żółciowa -
Kamica żółciowa -
badania dodatkowe
badania dodatkowe
leukocytoza (+/-)
leukocytoza (+/-)
rtg przeglądowe jamy brzusznej :
rtg przeglądowe jamy brzusznej :
20% widoczne uwapnione
20% widoczne uwapnione
złogi
złogi
USG - metoda z wyboru w kamicy
USG - metoda z wyboru w kamicy
pęcherzykowej
pęcherzykowej
Kamica przewodowa
Kamica przewodowa
kolka żółciowa,
kolka żółciowa,
żółtaczka
żółtaczka
objawy zapalenia dróg żółciowych
objawy zapalenia dróg żółciowych
-
-
gorączka, żółtaczka, kolka żółciowa
gorączka, żółtaczka, kolka żółciowa
ALT, AST
ALT, AST
GGTP
GGTP
– enzymy
– enzymy
wątrobowe
wątrobowe
,
,
bilirubiny
bilirubiny
USG (+/-):
USG (+/-):
–
poszerzenie dróg żółciowych,
poszerzenie dróg żółciowych,
–
złogi
złogi
Kamica żółciowa -
Kamica żółciowa -
pow
pow
i
i
kłania
kłania
ostre zapalenie pęcherzyka żółciowego (p.ż.)
ostre zapalenie pęcherzyka żółciowego (p.ż.)
przewlekłe zapalenie p.ż.
przewlekłe zapalenie p.ż.
w
w
o
o
dniak / ropniak p.ż.
dniak / ropniak p.ż.
pęcherzyk porcelanowy
pęcherzyk porcelanowy
kamica przewodowa (20%)
kamica przewodowa (20%)
przetoki żółciowo - jelitowe
przetoki żółciowo - jelitowe
rak p.ż.
rak p.ż.
Kamica żółciowa
Kamica żółciowa
Typy konkrementów
Typy konkrementów
cholesterolowe
cholesterolowe
pigmentowe
pigmentowe
Konkrementy
Konkrementy
cholesterolowe
cholesterolowe
Czynniki predysponujące
Czynniki predysponujące
1. zmiany składu żółci
1. zmiany składu żółci
hypercholesterolemia
hypercholesterolemia
obniżenie poziomu kw.żółciowych
obniżenie poziomu kw.żółciowych
upośledzenie micellizacji cholesterolu
upośledzenie micellizacji cholesterolu
nukleacja kryształków cholesterolu
nukleacja kryształków cholesterolu
Konkrementy
Konkrementy
cholesterolowe
cholesterolowe
Czynniki predysponujące
Czynniki predysponujące
1. zmiany składu żółci
1. zmiany składu żółci
wzrost stężenia kw.
wzrost stężenia kw.
dezoksycholowego
dezoksycholowego
(zwolniony pasaż w jelicie grubym)
(zwolniony pasaż w jelicie grubym)
Konkrementy
Konkrementy
cholesterolowe
cholesterolowe
Czynniki predystynujące
Czynniki predystynujące
Upośledzenie funkcji pęcherzyka
Upośledzenie funkcji pęcherzyka
żółciowego
żółciowego
wiek (75 lat: 25% K i 30% M)
wiek (75 lat: 25% K i 30% M)
predyspozycja genetyczna
predyspozycja genetyczna
estrogeny (kamica występuje częściej
estrogeny (kamica występuje częściej
u wieloródek, upośledzone opróżnianie
u wieloródek, upośledzone opróżnianie
pęcherzyka w zaawansowanej ciąży)
pęcherzyka w zaawansowanej ciąży)
Konkrementy
Konkrementy
cholesterolowe
cholesterolowe
Czynniki predystynujące
Czynniki predystynujące
otyłość
otyłość
dieta (niskowłóknikowa = przedłużony
dieta (niskowłóknikowa = przedłużony
tranzyt przez j.grube = wzrost
tranzyt przez j.grube = wzrost
wchłaniania kw. dezoksycholowego)
wchłaniania kw. dezoksycholowego)
marskość wątroby (30% pacjentów)
marskość wątroby (30% pacjentów)
inne: cukrzyca, resekcja jelita cienkiego
inne: cukrzyca, resekcja jelita cienkiego
leki: cholestyramina, octreotide,
leki: cholestyramina, octreotide,
Konkrementy barwnikowe
Konkrementy barwnikowe
Czynniki predystynujące
Czynniki predystynujące
przewlekła hemoliza (wrodzona
przewlekła hemoliza (wrodzona
sferocytoza, anemia sierpowata,
sferocytoza, anemia sierpowata,
sztuczne zastawki serca)
sztuczne zastawki serca)
marskość wątroby
marskość wątroby
choroba Crohna
choroba Crohna
Leczenie kamicy żółciowej
Leczenie kamicy żółciowej
Chirurgiczne
Chirurgiczne
cholecystectomia laparoskopowa
cholecystectomia laparoskopowa
cholecystectomia otwarta
cholecystectomia otwarta
powikłania (1.6-8%)
powikłania (1.6-8%)
infekcja rany
infekcja rany
uszkodzenie dróg żółciowych
uszkodzenie dróg żółciowych
Leczenie kamicy żółciowej
Leczenie kamicy żółciowej
Nieinwazyjne
Nieinwazyjne
kwas ursodezoksycholowy (zmniejsza
kwas ursodezoksycholowy (zmniejsza
absorpcję cholesterolu=zmniejszenie
absorpcję cholesterolu=zmniejszenie
cholesterolu w żółci) skuteczność do
cholesterolu w żółci) skuteczność do
30%
30%
rozpuszczanie MTBE (methyl terbuthyl
rozpuszczanie MTBE (methyl terbuthyl
ether)
ether)
Przewlekłe zapalenie pęcherzyka
Przewlekłe zapalenie pęcherzyka
żółciowego
żółciowego
Pęcherzyk obkurczony, zwapniałe ściany,
Pęcherzyk obkurczony, zwapniałe ściany,
błona śluzowa pogrubiała, jeden z
błona śluzowa pogrubiała, jeden z
konkrementów zazwyczaj w okolicy szyjki
konkrementów zazwyczaj w okolicy szyjki
pęcherzyka
pęcherzyka
Objawy
Objawy
: tępy ból w nadbrzuszu, nudności
: tępy ból w nadbrzuszu, nudności
Bad.dodatkowe
Bad.dodatkowe
: temp., leukocyty, Hb,
: temp., leukocyty, Hb,
OB
OB
zazwyczaj w normie,
zazwyczaj w normie,
RTG j. brzusznej-
RTG j. brzusznej-
zwapniałe konkrementy
zwapniałe konkrementy
badanie obrazowe z wyboru: USG
badanie obrazowe z wyboru: USG
j.brzusznej
j.brzusznej
Problemy po
Problemy po
cholecystectomii
cholecystectomii
Dolegliwości po zabiegu mogą się
Dolegliwości po zabiegu mogą się
utrzymywać u 30% pacjentów
utrzymywać u 30% pacjentów
Przyczyny:
Przyczyny:
dysfunkcja zwieracza Oddiego
dysfunkcja zwieracza Oddiego
choledocholithiasis
choledocholithiasis
cholangitis
cholangitis
acuta (triada Charcota: gorączka,
acuta (triada Charcota: gorączka,
ból, żółtaczka)
ból, żółtaczka)
Pierwotne stwardniające
Pierwotne stwardniające
zapalenie dróg żółciowych
zapalenie dróg żółciowych
(PSC)
(PSC)
Etiologia
Etiologia
: nieznana, ?autoimmunologiczna
: nieznana, ?autoimmunologiczna
patogeneza
patogeneza
: odcinkowe zwężenia dróg
: odcinkowe zwężenia dróg
żółciowych wewnątrz i
żółciowych wewnątrz i
zewnątrzwątrobowych
zewnątrzwątrobowych
objawy kliniczne
objawy kliniczne
: żóltaczka, świąd skóry,
: żóltaczka, świąd skóry,
ból brzucha, osłabienie. Przebieg z
ból brzucha, osłabienie. Przebieg z
okresami remisji i zaostrzeń (80%
okresami remisji i zaostrzeń (80%
pacjentów UC lub Crohn)
pacjentów UC lub Crohn)
Pierwotne stwardnieniowe
Pierwotne stwardnieniowe
zapalenie dróg żółciowych (PSC)
zapalenie dróg żółciowych (PSC)
etiologia immunologiczna
etiologia immunologiczna
ok. 70% chorych z PSC choruje również na
ok. 70% chorych z PSC choruje również na
colitis ulcerosa
colitis ulcerosa
lub chorobę Crohna
lub chorobę Crohna
obraz kliniczny: świąd skóry na skutek
obraz kliniczny: świąd skóry na skutek
cholestazy
cholestazy
badania dodatkowe: ECPW, biopsja wątroby
badania dodatkowe: ECPW, biopsja wątroby
leczenie:
leczenie:
–
UDCA (?)
UDCA (?)
–
cholestyramina
cholestyramina
–
nalokson
nalokson
–
Endoskopowe
Endoskopowe
Rak dróg żółciowych
Rak dróg żółciowych
guz wnęki wątroby = guz Klatskina
guz wnęki wątroby = guz Klatskina
bezbólowa żółtaczka
bezbólowa żółtaczka
Diagnostyka:
Diagnostyka:
USG, KT, ECPW
USG, KT, ECPW
10% chorych kwalifikuje się do
10% chorych kwalifikuje się do
zabiegu operacyjnego (naciekanie
zabiegu operacyjnego (naciekanie
ż.wrotnej i/lub t.wątrobowej)
ż.wrotnej i/lub t.wątrobowej)
5-letnie przeżycie po zabiegu: 20%
5-letnie przeżycie po zabiegu: 20%
leczenie paliatywne: ECPW + stent
leczenie paliatywne: ECPW + stent
Rak trzustki.
Rak trzustki.
3-ci co do częstości w p..pok.
3-ci co do częstości w p..pok.
90% - głowa trzustki,
90% - głowa trzustki,
objawy:
objawy:
–
zwykle późno,
zwykle późno,
–
tj. w przewlekłym zapaleniu trzustki,
tj. w przewlekłym zapaleniu trzustki,
–
bezbólowa żółtaczka !!!!!
bezbólowa żółtaczka !!!!!
.
.
Rozpoznanie:
Rozpoznanie:
–
USG, EUS, ECPW.
USG, EUS, ECPW.
Leczenie:
Leczenie:
–
operacyjne:
operacyjne:
radykalne w 10-20%,
radykalne w 10-20%,
paliatywne,
paliatywne,
–
paliatywne (protezy, p./bólowe)
paliatywne (protezy, p./bólowe)
Rokowanie: złe.(0% - 5-letnie przeżycie).
Rokowanie: złe.(0% - 5-letnie przeżycie).