Organizacja jako system

społeczno-techniczny

Dr Jolanta Żyśko

Organizacja jest to pewna
określona całość, której części
przyczyniają się do powodzenia tej
całości.

O

rg

a

n

iz

a

cj

a

j

a

ko

s

y

st

e

m

s

p

o

łe

cz

n

o

-t

e

ch

n

ic

zn

y

J. Zieleniewski

O

rg

a

n

iz

a

cj

a

j

a

ko

s

y

st

e

m

s

p

o

łe

cz

n

o

-t

e

ch

n

ic

zn

y

Znaczenia terminu organizacja:

rzeczowe

czynnościowe

atrybutowe

O

rg

a

n

iz

a

cj

a

j

a

ko

s

y

st

e

m

s

p

o

łe

cz

n

o

-t

e

ch

n

ic

zn

y

Źródło: opracowanie własne na podstawie: H. J. Leavitt, Applied Organization Change in Industry :
Structural, Technical and Human Approaches, w: Handbook of Organization (pod red. J. G. Marcha), Chicago
1965, s. 160.

O

rg

a

n

iz

a

cj

a

j

a

ko

s

y

st

e

m

s

p

o

łe

cz

n

o

-t

e

ch

n

ic

zn

y

Otoczenie - jest nim to wszystko co
znajduje się na zewnątrz niej,
wpływa na nią oraz podlega jej
oddziaływaniom.

O

rg

a

n

iz

a

cj

a

j

a

ko

s

y

st

e

m

s

p

o

łe

cz

n

o

-t

e

ch

n

ic

zn

y

Rodzaje otoczeń:
ogólne
specyficzne

O

rg

a

n

iz

a

cj

a

j

a

ko

s

y

st

e

m

s

p

o

łe

cz

n

o

-t

e

ch

n

ic

zn

y

Inne podziały otoczenia:

Wg kryterium przedmiotowego:
klienci lub użytkownicy towaru lub
usługi
dystrybutorzy
centrala
dostawcy
konkurenci
organy władzy, administracji itp.
otoczenie technologiczne

O

rg

a

n

iz

a

cj

a

j

a

ko

s

y

st

e

m

s

p

o

łe

cz

n

o

-t

e

ch

n

ic

zn

y

O

rg

a

n

iz

a

cj

a

j

a

ko

s

y

st

e

m

s

p

o

łe

cz

n

o

-t

e

ch

n

ic

zn

y

Wg Kryterium zmienności:
Stabilne
Zmienne
Burzliwe

Diagnoza otoczenia -

·    rozpoznać potrzeby

·    rozpoznać możliwości wykreowania potrzeb

·    rozpoznać mechanizm, że potrzeba wywoła
chęć jej zaspokojenia

•rozpoznać faktyczne możliwości zaspokojenia
zaktywizowanej potrzeby

O

rg

a

n

iz

a

cj

a

j

a

ko

s

y

st

e

m

s

p

o

łe

cz

n

o

-t

e

ch

n

ic

zn

y

O

rg

a

n

iz

a

cj

a

j

a

ko

s

y

st

e

m

s

p

o

łe

cz

n

o

-t

e

ch

n

ic

zn

y

O

rg

a

n

iz

a

cj

a

j

a

ko

s

y

st

e

m

s

p

o

łe

cz

n

o

-t

e

ch

n

ic

zn

y

Peters, Waterman [1984], McKinsey

-

MISJA - jest ubraną w słowa, nadrzędną wartością

organizacji, do wyznawania której zobowiązani są wszyscy
bez wyjątku pracownicy. Każdy pracownik winien ją znać
na pamięć i propagować wśród kolegów i klientów.
Konstytuuje ją filozofia działania firmy oraz cele i strategie
działania. Daje odpowiedzi na pytania: Dlaczego tu
pracuję? Co powinienem robić(zwłaszcza w sytuacjach
nietypowych)? Co jest najlepsze dla mojej firmy?

Przykłady Misji:
IBM - "IBM to serwis„
3M - "Nigdy nie niszczymy pomysłów„
General Electric - "Naszym najważniejszym produktem
jest postęp"

O

rg

a

n

iz

a

cj

a

j

a

ko

s

y

st

e

m

s

p

o

łe

cz

n

o

-t

e

ch

n

ic

zn

y

STRATEGIE - zawierają w sobie listę celów
niezbędnych do realizowania wartości, na których
opiera się misja, oraz sposób ich realizowania

STRUKTURA - hierarchia, powiązania i zależności
pomiędzy różnymi częściami organizacji oraz
stanowiskami mają oczywisty wpływ na komunikację;
tworzenie się stylów zachowania.

SYSTEMY - składają się trzech elementów:

1. polityki wewnętrznej,

2. metod porozumiewania się i 

3. schematów postępowania (procedur).

O

rg

a

n

iz

a

cj

a

j

a

ko

s

y

st

e

m

s

p

o

łe

cz

n

o

-t

e

ch

n

ic

zn

y

Cechy doskonałych organizacji.

1. Obsesja działania.
2. Bliski i bezpośredni kontakt z klientem.
3. Autonomia i przedsiębiorczość.
4. Wydajność i efektywność poprzez ludzi.
5. Koncentracja na wartościach.
6. Działanie wg zasady „trzymaj się tego co
umiesz najlepiej.”
7. Niewielki sztab o prostej strukturze.
8. Kierowanie poprzez chodzenie po firmie
(MBWA)

O

rg

a

n

iz

a

cj

a

j

a

ko

s

y

st

e

m

s

p

o

łe

cz

n

o

-t

e

ch

n

ic

zn

y

Cykl życia organizacji

Powstani
e

Wzrost

Dojrzewanie

Starzeni
e się

O

rg

a

n

iz

a

cj

a

j

a

ko

s

y

st

e

m

s

p

o

łe

cz

n

o

-t

e

ch

n

ic

zn

y

Cechy organizacji jako systemu:

1. Organizacje są jednocześnie systemami

sztucznymi i naturalnymi.

2. Organizacje są systemami otwartymi.

3. Są uporządkowanymi systemami społeczno –

technicznymi.

4. Organizację mają budowę hierarchiczną.

5. Systemy organizacyjne mają zdolności

doskonalenia się.

6. W organizacjach zawsze ścierają się dwie

tendencje: innowacyjna i konserwatywna.

7. Systemy organizacyjne cechują się ekwifinalnością.

8. Efekt synergiczny

Dziękuję za uwagę

O

rg

a

n

iz

a

cj

a

j

a

ko

s

y

st

e

m

s

p

o

łe

cz

n

o

-t

e

ch

n

ic

zn

y