Zakażenia okresu ciąży i okresu noworodkowego

background image

Zakażenia okresu ciąży

Zakażenia okresu ciąży

i okresu noworodkowego

i okresu noworodkowego

background image

T

T

Toxoplasma

Toxoplasma

gondi

gondi

paciorkowce

paciorkowce

-hemolizujące,

-hemolizujące,

E.coli, Listeria

E.coli, Listeria

monocytogenes, chlamydie i

monocytogenes, chlamydie i

mykoplazmy, kiła, rzeżączka,

mykoplazmy, kiła, rzeżączka,

HVZ, HBV, HIV, parvo B-19,

HVZ, HBV, HIV, parvo B-19,

HPV, enterowirusy,

HPV, enterowirusy,

malaria, Trypanosoma crusi

malaria, Trypanosoma crusi

O

O

Other

Other

infections

infections

microorganism

microorganism

s

s

R

R

Rubivirus

Rubivirus

C

C

Cytomegalovir

Cytomegalovir

us

us

H

H

Herpes simplex

Herpes simplex

virus

virus

background image

Rodzaje transmisji zakażeń

Rodzaje transmisji zakażeń

wertykalnych

wertykalnych

Rodzaj

Rodzaj

transmisji

transmisji

Źródło

Źródło

Przykłady

Przykłady

Prenatalne

Prenatalne

łożysko

łożysko

Różyczka,

Różyczka,

cytomegalia,

cytomegalia,

kiła,

kiła,

toksoplazmoza

toksoplazmoza

Perinatalne

Perinatalne

Zakażony kanał

Zakażony kanał

rodny

rodny

Rzeżączka,

Rzeżączka,

chlamydiowe

chlamydiowe

zap. spojówek,

zap. spojówek,

HPV, HSV, CMV

HPV, HSV, CMV

Postnatalne

Postnatalne

Mleko, kontakt

Mleko, kontakt

bezpośredni

bezpośredni

Wzw typu B,

Wzw typu B,

CMV

CMV

Komórki

Komórki

zarodkowe

zarodkowe

Sekwencje

Sekwencje

wirusowego DNA

wirusowego DNA

wbudowane w

wbudowane w

ludzkim genomie

ludzkim genomie

Liczne

Liczne

retrowirusy

retrowirusy

background image

Reaktywacja wirusa latentnego w

Reaktywacja wirusa latentnego w

okresie ciąży

okresie ciąży

Polyomavirus (JC, BK)

Polyomavirus (JC, BK)

wirusy obecne w moczu

wirusy obecne w moczu

CMV

CMV

wydzielany w śluzie szyjkowym, obecny w

wydzielany w śluzie szyjkowym, obecny w

mleku matki

mleku matki

HSV

HSV

wzrost replikacji w komórkach kanału rodnego

wzrost replikacji w komórkach kanału rodnego

EBV

EBV

wzrost miana p-ciał w surowicy, wzrost

wzrost miana p-ciał w surowicy, wzrost

wydzielania w górnych drogach oddechowych

wydzielania w górnych drogach oddechowych

background image

Infekcja

Infekcja

wewnątrzmaciczna

wewnątrzmaciczna

(synonimy)

(synonimy)

amnionitis

amnionitis

(zap. worka owodniowego)

(zap. worka owodniowego)

c

c

horioamnionitis

horioamnionitis

(zap. błon płodowych)

(zap. błon płodowych)

infectio intrauterine

infectio intrauterine

(zakażenie

(zakażenie

wewnątrzmaciczne)

wewnątrzmaciczne)

amniotic fluid infection

amniotic fluid infection

(zakażenie płynu

(zakażenie płynu

owodniowego)

owodniowego)

intrapartum infection

intrapartum infection

(zakażenie

(zakażenie

śródporodowe)

śródporodowe)

background image

Częstość klinicznej infekcji

Częstość klinicznej infekcji

wewnątrzowodniowej –

wewnątrzowodniowej –

1 –

1 –

4%

4%

;

;

histopatologicznie – chorioamnionitis

histopatologicznie – chorioamnionitis

występuje znacznie częściej.

występuje znacznie częściej.

(hist-pat. - nacieki zapalne, różnokształtność

(hist-pat. - nacieki zapalne, różnokształtność

jąder komórkowych łożyska i błon płodowych)

jąder komórkowych łożyska i błon płodowych)

Poród

Poród

O czasie

O czasie

Przedwczesn

Przedwczesn

y

y

Chorioamnioni

Chorioamnioni

tis

tis

20%

20%

60%

60%

background image

Następstwa zależą od:

Następstwa zależą od:

wieku ciążowego w którym

wieku ciążowego w którym

nastąpiło zakażenie

nastąpiło zakażenie

etiologii

etiologii

background image

Infekcja wewnątrzowodniowa

Infekcja wewnątrzowodniowa

drogi

drogi

zakażenia

zakażenia

wstępująca

wstępująca

(po pęknięciu pęcherza płodowego)

(po pęknięciu pęcherza płodowego)

czynniki ryzyka:

czynniki ryzyka:

- częste badanie

- częste badanie

per vaginam,

per vaginam,

- długi czas od odpłynięcia płynu owodniowego,

- długi czas od odpłynięcia płynu owodniowego,

- stosowanie inwazyjnego monitorowania

- stosowanie inwazyjnego monitorowania

wewnątrzmacicznego,

wewnątrzmacicznego,

- długi czas trwania porodu

- długi czas trwania porodu

przezłożyskowa

przezłożyskowa

(bakteriemia, wiremia, parazytemia)

(bakteriemia, wiremia, parazytemia)

jatrogenna

jatrogenna

(zabiegi wewnatrzmaciczne)

(zabiegi wewnatrzmaciczne)

ryzyko - w amniocentezie 0,1%

ryzyko - w amniocentezie 0,1%

- przezskórne nakłucie pępowiny 0,6%

- przezskórne nakłucie pępowiny 0,6%

- założenie szwu okrężnego 1-2% a nawet

- założenie szwu okrężnego 1-2% a nawet

39%

39%

background image

Infekcja wewnątrzowodniowa

Infekcja wewnątrzowodniowa

objawy

objawy

kliniczne

kliniczne

gorączka (> 37,8° C)

gorączka (> 37,8° C)

pęknięcie błon płodowych

pęknięcie błon płodowych

dwa lub więcej z następujących objawów:

dwa lub więcej z następujących objawów:

- tachykardia ciężarnej (częstość >

- tachykardia ciężarnej (częstość >

100/min.)

100/min.)

- tachykardia płodu (częstość > 160/min.)

- tachykardia płodu (częstość > 160/min.)

- tkliwość uciskowa macicy

- tkliwość uciskowa macicy

- płyn owodniowy o brzydkim zapachu

- płyn owodniowy o brzydkim zapachu

- leukocytoza > 15 000/mm3

- leukocytoza > 15 000/mm3

brak objawów infekcji ze strony innych

brak objawów infekcji ze strony innych

narządów

narządów

background image

Infekcja wewnątrzowodniowa

Infekcja wewnątrzowodniowa

częstość objawów

częstość objawów

klinicznych

klinicznych

/wg. R.S. Gibbs, 1980/

/wg. R.S. Gibbs, 1980/

Pęknięcie błon płodowych

98,2%

Podwyższona leukocytoza

86,1%

Gorączka ciężarnej

85,3%

Tachykardia płodu

36,8%

Tachykardia ciężarnej

32,9%

Brzydki zapach płynu

owodniowego

21,6%

Tkliwość uciskowa macicy

12,9%

Brzydki zapach płodu

9,4%

background image

Infekcja wewnątrzowodniowa

Infekcja wewnątrzowodniowa

badanie płynu

badanie płynu

owodniowego

owodniowego

wykrycie bakterii, wirusów lub pierwotniaków

wykrycie bakterii, wirusów lub pierwotniaków

liczba leukocytów > 50/mm3

liczba leukocytów > 50/mm3

stężenie glukozy < 14 mg/dl

stężenie glukozy < 14 mg/dl

stężenie ceramidu laktozydu >2,5 nmol/mm3

stężenie ceramidu laktozydu >2,5 nmol/mm3

(chromatografia gazowa)

(chromatografia gazowa)

wykrycie produktów metabolizmu bakterii

wykrycie produktów metabolizmu bakterii

(chromatografia gazowo-cieczowa)

(chromatografia gazowo-cieczowa)

aktywność esterazy leukocytarnej

aktywność esterazy leukocytarnej

wysokie stężenia produktów cyklo- i

wysokie stężenia produktów cyklo- i

lipooksygenacji

lipooksygenacji

kwasu arachidonowego

kwasu arachidonowego

wysokie stężenia IL-1, IL-6, IL-8, endoteliny, TNF

wysokie stężenia IL-1, IL-6, IL-8, endoteliny, TNF

background image

Infekcja wewnątrzowodniowa

Infekcja wewnątrzowodniowa

etiologia bakteryjna

etiologia bakteryjna

(wg. Gibbs i Blanco, Obstet. Gynecol. 1982)

(wg. Gibbs i Blanco, Obstet. Gynecol. 1982)

od kobiet z klinicznie rozpoznaną infekcją wyhodowano:

od kobiet z klinicznie rozpoznaną infekcją wyhodowano:

- bakterie tlen. + beztl. 48%

- bakterie tlen. + beztl. 48%

- bakterie tlen. 38%

- bakterie tlen. 38%

- bakterie beztl.

- bakterie beztl.

8%

8%

- brak hodowli 6%

- brak hodowli 6%

najczęściej:

najczęściej:

Mycoplasma hominis + Ureaplasma urealyticum

Mycoplasma hominis + Ureaplasma urealyticum

Gardnerella vaginalis + Mycoplasma hominis + bakt.

Gardnerella vaginalis + Mycoplasma hominis + bakt.

beztl.

beztl.

Enterokoki, pałeczka jelitowa + G(-) pałeczki tlenowe

Enterokoki, pałeczka jelitowa + G(-) pałeczki tlenowe

background image

Infekcja wewnątrzowodniowa

Infekcja wewnątrzowodniowa

patomechanizm

patomechanizm

Drobnoustrój → uruchomienie reakcji ostrej fazy z

Drobnoustrój → uruchomienie reakcji ostrej fazy z

wyzwoleniem cytokin;

wyzwoleniem cytokin;

Proteazy bakteryjne (np. kolagenaza, elastaza)

Proteazy bakteryjne (np. kolagenaza, elastaza)

osłabiają wytrzymałość błon płodowych →

osłabiają wytrzymałość błon płodowych →

przedwczesne pęknięcie pęcherza płodowego;

przedwczesne pęknięcie pęcherza płodowego;

Lizosomy komórek owodni i kosmówki zawierające

Lizosomy komórek owodni i kosmówki zawierające

fosfolipazę A2 zapoczątkowują przemianę kwasu

fosfolipazę A2 zapoczątkowują przemianę kwasu

arachidonowego, syntezę prostaglandyn i

arachidonowego, syntezę prostaglandyn i

leukotrienów → wyzwala skurcze macicy;

leukotrienów → wyzwala skurcze macicy;

Endotoksyny bakteryjne oraz same bakterie (np.

Endotoksyny bakteryjne oraz same bakterie (np.

Bacteroides sp., Fusobacterium, Gardnerella

Bacteroides sp., Fusobacterium, Gardnerella

vaginalis

vaginalis

, paciorkowce beztl.) pobudzają lub

, paciorkowce beztl.) pobudzają lub

wytwarzają endogenną fosfolipazę A2 → inicjacja

wytwarzają endogenną fosfolipazę A2 → inicjacja

czynności skurczowej macicy

czynności skurczowej macicy

background image

Konsekwencje zakażenia:

Konsekwencje zakażenia:

nieprawidłowy poród,

nieprawidłowy poród,

osłabiona czynność skurczowa macicy,

osłabiona czynność skurczowa macicy,

wcześniactwo,

wcześniactwo,

infekcje wrodzone noworodków → RDS i

infekcje wrodzone noworodków → RDS i

krwawienia do komór mózgu,

krwawienia do komór mózgu,

umieralność okołoporodowa noworodków,

umieralność okołoporodowa noworodków,

niski wskaźnik rozwoju psychoruchowego

niski wskaźnik rozwoju psychoruchowego

background image

Wpływ zakażeń wirusowych na płód

Wpływ zakażeń wirusowych na płód

Strata ciąży

Strata ciąży

poronienie

poronienie

śmierć płodu

śmierć płodu

poród przedwczesny

poród przedwczesny

Wady wrodzone

Wady wrodzone

choroba noworodka

choroba noworodka

zahamowanie wzrostu

zahamowanie wzrostu

wewnątrzmacicznego

wewnątrzmacicznego

przetrwanie zakażenia po urodzeniu

przetrwanie zakażenia po urodzeniu

background image

Wirusy teratogenne:

Wirusy teratogenne:

Wirus różyczki

Wirus różyczki

CMV

CMV

HSV

HSV

Wenezuelskiego końskiego

Wenezuelskiego końskiego

zapalenia mózgu

zapalenia mózgu

HVZ

HVZ

background image

Patomechanizm teratogenezy:

Patomechanizm teratogenezy:

- bezpośrednie działanie letalne,

- bezpośrednie działanie letalne,

- zahamowanie podziałów

- zahamowanie podziałów

mitotycznych,

mitotycznych,

- działanie cytotoksyczne

- działanie cytotoksyczne

(uszkodzenia chromosomów,

(uszkodzenia chromosomów,

śmierć komórki),

śmierć komórki),

- procesy naprawcze

- procesy naprawcze

(zbliznowacenia/zwapnienia)

(zbliznowacenia/zwapnienia)

mogą uszkadzać histogenezę

mogą uszkadzać histogenezę

background image

Diagnostyka prenatalna zakażeń płodu

Diagnostyka prenatalna zakażeń płodu

Wiek

Wiek

ciążowy

ciążowy

(tyg.)

(tyg.)

Rodzaj

Rodzaj

badania

badania

Materiał

Materiał

kliniczny

kliniczny

Wykrycie

Wykrycie

> 11

> 11

biopsja

biopsja

kosmówka

kosmówka

patogen (PCR,

patogen (PCR,

antygeny,

antygeny,

hodowla)

hodowla)

18 - 23

18 - 23

amniocente

amniocente

za

za

płyn

płyn

owodniowy

owodniowy

j.w.

j.w.

17 – 39

17 – 39

usg

usg

-

-

zmiany

zmiany

anatomiczne

anatomiczne

22 - 23

22 - 23

kordo/amni

kordo/amni

o-centeza

o-centeza

krew płodu,

krew płodu,

płyn

płyn

owodniowy

owodniowy

swoiste IgM;

swoiste IgM;

total IgM i in.

total IgM i in.

markery

markery

biochemiczne,

biochemiczne,

wykrycie

wykrycie

patogenu jw

patogenu jw

background image

 

rodzina:

rodzina:

Herpesviridae

Herpesviridae

1. Rdzeń
2. Kapsyd
3. Tegument
4. Osłonka

wiriony sferyczne lub pleomorficzne,
średnica 150-200 nm
nukleokapsyd - średnica ok. 100 nm
162 kapsomery
genom - pojedyncza, liniowa cząsteczka ds DNA
(124-235 kpb)

-

100 nm

Wirus cytomegalii (CMV)

background image

Komórki wtrętowe w tkance płucnej (pow.

Komórki wtrętowe w tkance płucnej (pow.

400x)

400x)

Barwienie H-E

Barwienie H-E

Barwienie met.

PAP

Barwienie met.

PAP

background image

Ryzyko zakażenia wrodzonego

Ryzyko zakażenia wrodzonego

CMV

CMV

w zależności od typu infekcji u

w zależności od typu infekcji u

matki

matki

 

Zakażenie u matki

Ryzyko zakażenia
płodu

30 - 40%

0.5 -

1 %

Ryzyko wystąpienia
objawów klinicznych

10 - 15%

niewielkie

 

pierwotne

wtórne

background image

Częstość występowania wrodzonych zakażeń

Częstość występowania wrodzonych zakażeń

CMV

CMV

w zależności od udziału matek

w zależności od udziału matek

seropozytywnych w populacji

seropozytywnych w populacji

wg.MA Gaytant i wsp.,

2002

wg.MA Gaytant i wsp.,

2002

background image

Potwierdzona wrodzona choroba

cytomegaliowa

1. Wykrycie CMV w moczu, ślinie i in. wydz. lub

1. Wykrycie CMV w moczu, ślinie i in. wydz. lub

tkankach

tkankach

do 21 d życia

do 21 d życia

;

;

2. Jeden lub więcej objawów u noworodka:

2. Jeden lub więcej objawów u noworodka:

Dystrofia wewnątrzmaciczna

Dystrofia wewnątrzmaciczna

Wybroczyny

Wybroczyny

Skaza krwotoczna

Skaza krwotoczna

Hepato/splenomegalia

Hepato/splenomegalia

Żółtaczka przy urodzeniu

Żółtaczka przy urodzeniu

Małogłowie

Małogłowie

Zapalenie naczyniówki i siatkówki

Zapalenie naczyniówki i siatkówki

Zaburzenia neurologiczne

Zaburzenia neurologiczne

Zwapnienia wewnątrzczaszkowe

Zwapnienia wewnątrzczaszkowe

Upośledzenie słuchu

Upośledzenie słuchu

background image

Potwierdzona wrodzona choroba

Potwierdzona wrodzona choroba

cytomegaliowa – cd.

cytomegaliowa – cd.

Ad.2. Objawy u noworodka

Ad.2. Objawy u noworodka

Małopłytkowość < 75 000/mm

Małopłytkowość < 75 000/mm

3

3

AlAT > 100 U

AlAT > 100 U

Bilirubina > 3 mg/100 ml

Bilirubina > 3 mg/100 ml

3. Wykluczenie innych chorób dających podobne

3. Wykluczenie innych chorób dających podobne

objawy

objawy

background image

Cytomegalia wrodzona – obraz

Cytomegalia wrodzona – obraz

kliniczny

kliniczny

background image

Hipotetyczne drogi zakażania płodu

Hipotetyczne drogi zakażania płodu

background image

Bezpośrednie wykrywanie wirusa, jego

Bezpośrednie wykrywanie wirusa, jego

antygenów

antygenów

lub wirusowego genomu

lub wirusowego genomu

1.   mikroskopia elektronowa (EM)

1.   mikroskopia elektronowa (EM)

(niska czułość; materiał musi zawierać co

(niska czułość; materiał musi zawierać co

najmniej

najmniej

10

10

7

7

wirionów/ml)

wirionów/ml)

2.

2.

n

n

amnażanie wirusa w hodowli

amnażanie wirusa w hodowli

komórkowej

komórkowej

3

3

.   wykrywanie antygenów

.   wykrywanie antygenów

(ELISA, IF)

(ELISA, IF)

4

4

.    hybrydyzacja kwasów nukleinowych

.    hybrydyzacja kwasów nukleinowych

5

5

.    reakcje PCR

.    reakcje PCR

background image

Metoda „shell vial” hodowli CMV

Metoda „shell vial” hodowli CMV

background image

CMV w hodowli komórek MRC-5

CMV w hodowli komórek MRC-5

CPE

CPE

Met.”shell
vial”

Met.”shell
vial”

background image

Odczyny serologiczne

Odczyny serologiczne

ELISA (IgG i IgM)

ELISA (IgG i IgM)

Odczyn wiązania dopełniacza (CF)

Odczyn wiązania dopełniacza (CF)

Aglutynacja lateksu

Aglutynacja lateksu

Immunofluorescencja (IF)

Immunofluorescencja (IF)

Przeciwciała neutralizujące (Nt)

Przeciwciała neutralizujące (Nt)

background image

background image

Następstwa zakażenia wirusem różyczki

Następstwa zakażenia wirusem różyczki

Matka

Matka

Płód

Płód

Noworodek

Noworodek

Zak. wtórne

Zak. wtórne

(asymptomatyczne)

(asymptomatyczne)

Brak zakażenia

Brak zakażenia

Bad. serolog. i

Bad. serolog. i

wirusol.

wirusol.

negatywne

negatywne

Zak. pierwotne:

Zak. pierwotne:

- objawowe

- objawowe

- bezobjawowe

- bezobjawowe

Klinicznie

Klinicznie

zdrowy,

zdrowy,

serologiczne

serologiczne

dowody

dowody

zakażenia, bez

zakażenia, bez

wydz. wirusa

wydz. wirusa

Klinicznie

Klinicznie

zdrowy,

zdrowy,

serologiczne i

serologiczne i

wirusol. dowody

wirusol. dowody

zakażenia

zakażenia

Zakażenie

Zakażenie

Objawy

Objawy

(np.zap.

(np.zap.

płuc,

płuc,

trombocytopenia)

trombocytopenia)

bez wad

bez wad

wrodzonych

wrodzonych

Obumarcie płodu,

Obumarcie płodu,

poronienie

poronienie

Objawy i wady

Objawy i wady

wrodzone

wrodzone

background image

Częstość występowania zakażenia

Częstość występowania zakażenia

wrodzonego po objawowym zakażeniu

wrodzonego po objawowym zakażeniu

matki wirusem różyczki

matki wirusem różyczki

(n=258)

(n=258)

Zakażenie w I trymestrze

Zakażenie w I trymestrze

> 80%

> 80%

Zakażenie między 13 – 14

Zakażenie między 13 – 14

tyg. ciąży

tyg. ciąży

54%

54%

Zakażenie – koniec II

Zakażenie – koniec II

trymestru

trymestru

25%

25%

Zakażenie > 36 tyg. ciąży

Zakażenie > 36 tyg. ciąży

wg. MA South i wsp. 1983

wg. MA South i wsp. 1983

100%

100%

background image

Następstwa zakażenia wrodzonego wirusem różyczki w

Następstwa zakażenia wrodzonego wirusem różyczki w

zależności od czasu w którym nastąpiło zakażenie matki

zależności od czasu w którym nastąpiło zakażenie matki

background image

Późne następstwa zakażenia wrodzonego

Późne następstwa zakażenia wrodzonego

wirusem różyczki

wirusem różyczki

Cukrzyca insulinozależna w wieku 25 – 30 lat

Cukrzyca insulinozależna w wieku 25 – 30 lat

Postępujące zapalenie mózgu w wieku 10 – 20 lat

Postępujące zapalenie mózgu w wieku 10 – 20 lat

Późno ujawniająca się jaskra

Późno ujawniająca się jaskra

Zaburzenia tarczycy

Zaburzenia tarczycy

Upośledzenie czynności nadnerczy

Upośledzenie czynności nadnerczy

Późno ujawniająca się głuchota

Późno ujawniająca się głuchota

background image

Objawy postępującego zapalenia

Objawy postępującego zapalenia

mózgu

mózgu

Początek między 10 – 20 r.ż.

Początek między 10 – 20 r.ż.

Objawy spastyczne, ataksja, upośledzenie

Objawy spastyczne, ataksja, upośledzenie

intelektualne, napady drgawkowe

intelektualne, napady drgawkowe

Wysokie miana p-ciał w surowicy i płynie

Wysokie miana p-ciał w surowicy i płynie

m-rdz.

m-rdz.

Podwyższone białko i

Podwyższone białko i

-globuliny w płynie

-globuliny w płynie

m-rdz.

m-rdz.

Zmiany morfologiczne w substancji białej,

Zmiany morfologiczne w substancji białej,

uogólnione, o charakterze postępującego

uogólnione, o charakterze postępującego

podostrego zapalenia mózgu

podostrego zapalenia mózgu

background image

CRS podejrzany:

CRS podejrzany:

Podejrzenie lub laboratoryjne

Podejrzenie lub laboratoryjne

potwierdzenie różyczki u matki w okresie

potwierdzenie różyczki u matki w okresie

ciąży

ciąży

U noworodka –

U noworodka –

wada serca i/lub podejrzenie głuchoty,

wada serca i/lub podejrzenie głuchoty,

i/lub

i/lub

1 z objawów ze strony narządu wzroku

1 z objawów ze strony narządu wzroku

(zaćma, upośledzenie widzenia, oczopląs,

(zaćma, upośledzenie widzenia, oczopląs,

zez, małoocze, wrodzona zaćma

zez, małoocze, wrodzona zaćma

background image

CRS klinicznie potwierdzony:

CRS klinicznie potwierdzony:

2 objawy z gr. A lub po jednym z gr. A i

2 objawy z gr. A lub po jednym z gr. A i

B

B

A.

A.

Zaćma, wrodzona jaskra, wrodzona

Zaćma, wrodzona jaskra, wrodzona

wada serca, utrata słuchu,

wada serca, utrata słuchu,

barwnikowe zwyrodnienie siatkówki

barwnikowe zwyrodnienie siatkówki

B.

B.

Plamica, powiększenie śledziony,

Plamica, powiększenie śledziony,

małogłowie, upośledzenie umysłowe,

małogłowie, upośledzenie umysłowe,

zap. mózgu i opon m-rdz., zmiany w

zap. mózgu i opon m-rdz., zmiany w

Rtg kości, żółtaczka

Rtg kości, żółtaczka

background image

CRS laboratoryjnie potwierdzony:

CRS laboratoryjnie potwierdzony:

Pozytywne wyniki testów

Pozytywne wyniki testów

laboratoryjnych (IgM+) + klinicznie

laboratoryjnych (IgM+) + klinicznie

potwierdzony CRS

potwierdzony CRS

background image

Wydzielanie wirusa różyczki przez dzieci z zakażeniem

Wydzielanie wirusa różyczki przez dzieci z zakażeniem

wrodzonym

wrodzonym

background image

background image

Toksoplazmoza wrodzona

Toksoplazmoza wrodzona

Częstość 0,5 – 5 przyp./1000 żywo urodzonych

Częstość 0,5 – 5 przyp./1000 żywo urodzonych

Pierwszy opis przypadku – Janku w 1923 r.

Pierwszy opis przypadku – Janku w 1923 r.

Częstość przezłożyskowej transmisji do płodu (bez

Częstość przezłożyskowej transmisji do płodu (bez

chemioprofilaktyki) wzrasta z wiekiem ciążowym –

chemioprofilaktyki) wzrasta z wiekiem ciążowym –

I trymestr 20%; >70% w III trymestrze.

I trymestr 20%; >70% w III trymestrze.

Ryzyko choroby płodu – zmniejsza się wraz z

Ryzyko choroby płodu – zmniejsza się wraz z

wiekiem ciążowym.

wiekiem ciążowym.

Stopień i charakter uszkodzeń płodu zależy także

Stopień i charakter uszkodzeń płodu zależy także

od:

od:

- zjadliwości szczepów pierwotniaka,

- zjadliwości szczepów pierwotniaka,

- liczby i masywności inwazji,

- liczby i masywności inwazji,

- stanu dojrzałości immunologicznej płodu

- stanu dojrzałości immunologicznej płodu

background image

Toksoplazmoza wrodzona -

Toksoplazmoza wrodzona -

konsekwencje

konsekwencje

Zarażenie w I trymestrze

Zarażenie w I trymestrze

poronienie, opóźnienie rozwoju

poronienie, opóźnienie rozwoju

wewnątrzmacicznego, strukturalne

wewnątrzmacicznego, strukturalne

uszkodzenia w obrębie mózgu i narządu

uszkodzenia w obrębie mózgu i narządu

wzroku (małogłowie, małoocze), manifestacja

wzroku (małogłowie, małoocze), manifestacja

zaraz po urodzeniu

zaraz po urodzeniu

Zarażenie w II trymestrze

Zarażenie w II trymestrze

gdy nie stosowano chemioprofilaktyki objawy

gdy nie stosowano chemioprofilaktyki objawy

stwierdza się także zaraz po urodzeniu

stwierdza się także zaraz po urodzeniu

background image

Toksoplazmoza wrodzona –

Toksoplazmoza wrodzona –

konsekwencje

konsekwencje

cd.

cd.

Zarażenie w III trymestrze

Zarażenie w III trymestrze

w 90% przebieg kliniczny bezobjawowy w okresie

w 90% przebieg kliniczny bezobjawowy w okresie

noworodkowym,

noworodkowym,

przy braku leczenia → odległe następstwa:

przy braku leczenia → odległe następstwa:

narząd wzroku

narząd wzroku

(do 85% przypadków) – upośledzenie

(do 85% przypadków) – upośledzenie

ostrości widzenia, ślepota;

ostrości widzenia, ślepota;

ośrodkowy układ nerwowy

ośrodkowy układ nerwowy

– zaburzenia motoryki (w

– zaburzenia motoryki (w

tym mózgowe porażenie dziecięce), padaczka,

tym mózgowe porażenie dziecięce), padaczka,

zaburzenia emocjonalne i mowy, upośledzenie funkcji

zaburzenia emocjonalne i mowy, upośledzenie funkcji

poznawczych i intelektualnych (20 – 75%);

poznawczych i intelektualnych (20 – 75%);

słuch

słuch

– upośledzenie słuchu (10 – 20% przypadków).

– upośledzenie słuchu (10 – 20% przypadków).

background image

Toksoplazmoza wrodzona

Toksoplazmoza wrodzona

Klasyczna triada objawów –

Klasyczna triada objawów –

zapalenie siatkówki i

zapalenie siatkówki i

naczyniówki,

naczyniówki,

wodogłowie/małogłowie,

wodogłowie/małogłowie,

zwapnienia śródmózgowe

zwapnienia śródmózgowe

background image

Objawy kliniczne toksoplazmozy

Objawy kliniczne toksoplazmozy

wrodzonej u dzieci

wrodzonej u dzieci

w okresie po urodzeniowym

w okresie po urodzeniowym

Objawy ze strony

OUN

Wiotkość/spastyczność

mięśni, tętniące ciemię,
drgawki, oczopląs,

zapalenie mózgu,
wodogłowie, małogłowie,

porażenia mięśniowe

Objawy ze strony

narządu wzroku

Zapalenie siatkówki i

naczyniówki, zaćma, zez,
małoocze, ślepota

Objawy

uogólnionego
zarażenia

Gorączka, biegunka,

wymioty, zaburzenia
oddychania, żółtaczka,

hepato/splenomegalia,
zapalenie płuc, skłonność

do krwawień, wysypki
skórne, obrzęki,

niedokrwistość, eozynofilia

background image

Toksoplazmoza wrodzona –

Toksoplazmoza wrodzona –

leczenie

leczenie

1.

1.

postać objawowa

postać objawowa

pirymetamina

(0,5 –1 mg/kg/dobę jednorazowo)

(0,5 –1 mg/kg/dobę jednorazowo)

+

+

sulfadiazyna

(50 –100 mg/kg/dobę w 2-3 dawkach) p.o. przez 2 – 6 mies.

(50 –100 mg/kg/dobę w 2-3 dawkach) p.o. przez 2 – 6 mies.

a następnie

a następnie

naprzemiennie ze

naprzemiennie ze

spiramycyną

(150 000 – 300 000 j/kg/dobę

(150 000 – 300 000 j/kg/dobę

w 2-3 dawkach p.o.) w cyklach 4-tygodniowych,

w 2-3 dawkach p.o.) w cyklach 4-tygodniowych,

albo pirymetamina przez kolejne 3 dni w tygodniu lub co 2-gi

albo pirymetamina przez kolejne 3 dni w tygodniu lub co 2-gi

dzień, bez spiramycyny,

dzień, bez spiramycyny,

albo

albo

Fansidar

Fansidar

co 7 dni (1 tabl/20 kg masy ciała jednorazowo).

co 7 dni (1 tabl/20 kg masy ciała jednorazowo).

U niemowląt z ciężką postacią – pirymetamina codziennie

U niemowląt z ciężką postacią – pirymetamina codziennie

przez 6 mies.

przez 6 mies.

background image

W czasie intensywnego leczenia

W czasie intensywnego leczenia

pirymetaminą

pirymetaminą

konieczne jest:

konieczne jest:

podawanie

podawanie

kwasu folinowego

kwasu folinowego

(2-3

(2-3

razy/tydz. w dawce 3-5 mg),

razy/tydz. w dawce 3-5 mg),

kontrola morfologii krwi z rozmazem

kontrola morfologii krwi z rozmazem

i płytkami krwi co 7-10 dni.

i płytkami krwi co 7-10 dni.

background image

Toksoplazmoza wrodzona –

Toksoplazmoza wrodzona –

leczenie

leczenie

cd.

cd.

Postać subkliniczna:

Postać subkliniczna:

pirymetamina + sulfadiazyna

pirymetamina + sulfadiazyna

(przez 4 tyg. naprzemiennie ze

(przez 4 tyg. naprzemiennie ze

spiramycyną przez 6 tyg.),

spiramycyną przez 6 tyg.),

Fansidar jednorazowo co 7 dni.

Fansidar jednorazowo co 7 dni.

background image

Toksoplazmoza wrodzona –

Toksoplazmoza wrodzona –

leczenie

leczenie

cd.

cd.

Prednizon

(Encorton) –

(Encorton) –

stosowany dodatkowo

stosowany dodatkowo

gdy:

gdy:

poziom białka w pł. m-rdz. > 1000

poziom białka w pł. m-rdz. > 1000

mg%;

mg%;

stwierdza się uogólnione zarażenie

stwierdza się uogólnione zarażenie

bardzo zaawansowane zapalenie

bardzo zaawansowane zapalenie

siatkówki i naczyniówki

siatkówki i naczyniówki

background image

Zapobieganie toksoplazmozie

Zapobieganie toksoplazmozie

wrodzonej:

wrodzonej:

programy edukacyjne,

programy edukacyjne,

identyfikacja kobiet ciężarnych z

identyfikacja kobiet ciężarnych z

zarażeniem pierwotnym (badania

zarażeniem pierwotnym (badania

przesiewowe) i chemioprofilaktyka

przesiewowe) i chemioprofilaktyka

rowamycyną (pirymetamina +

rowamycyną (pirymetamina +

sulfadiazyna > 16 Hbd),

sulfadiazyna > 16 Hbd),

wczesna identyfikacja i leczenie

wczesna identyfikacja i leczenie

zarażonych noworodków

zarażonych noworodków

background image

Wielospecjalistyczne badania kliniczne i laboratoryjne u

Wielospecjalistyczne badania kliniczne i laboratoryjne u

dzieci

dzieci

z toksoplazmozą wrodzoną

z toksoplazmozą wrodzoną

Termin badania

1-4

tyd

z.

5-8

tyg

.

9-12

tyg

.

6

mi

es.

9

mi

es.

12

mi

es.

24

mi

es.

Wywiad, bad.

pediatryczne

+

+

+

+

+

+

+

Bad. serologiczne

+

+

+

+

+

+

+

Morfologia, bad.

bioch

(

mocznik, kreatynina,

AlAT

)

+

+

+

+

+

USG mózgu

+

+

+

EEG

+

+

Neurolog

+

+

+

+

Okulista

+

+

+

+

+

Audiolog

+

+

+

Psycholog

+

+

+

background image

Herpes neonatorum

Herpes neonatorum

Częstość 1/8000 – 1/60.000 porodów (w

Częstość 1/8000 – 1/60.000 porodów (w

zależności od populacji)

zależności od populacji)

Lokalizacja zmian:

Lokalizacja zmian:

- skóra

- skóra

- oko

- oko

- jama ustna

- jama ustna

- mózg (bez zmian skórnych lub ze zmianami)

- mózg (bez zmian skórnych lub ze zmianami)

- postać uogólniona

- postać uogólniona

Późne następstwa neurologiczne

Późne następstwa neurologiczne

Późne uszkodzenie wzroku (nekroza siatkówki)

Późne uszkodzenie wzroku (nekroza siatkówki)

background image

Zakażenie wrodzone HSV

Zakażenie wrodzone HSV

Uogólnione zakażenie narządowe HSV u

Uogólnione zakażenie narządowe HSV u

matki (zak. pierwotne)

matki (zak. pierwotne)

Śmiertelność matek i dzieci > 50%

Śmiertelność matek i dzieci > 50%

Objawy: hepatitis z/bez trombocytopenii

Objawy: hepatitis z/bez trombocytopenii

leukopenia

leukopenia

koagulopatia

koagulopatia

zapalenie płuc

zapalenie płuc

zapalenie mózgu

zapalenie mózgu

Herpes genitalis u matki (zak. pierwotne

Herpes genitalis u matki (zak. pierwotne

lub reaktywacja)

lub reaktywacja)

background image

Zakażenie wrodzone HSV

Zakażenie wrodzone HSV

choroba

choroba

Dzień

Dzień

wystąpieni

wystąpieni

a objawów

a objawów

Śmiertelność

Śmiertelność

Bez leczenia Z

Bez leczenia Z

leczeniem

leczeniem

rokowanie

rokowanie

Uogólniona

Uogólniona

CNS, płuca,

CNS, płuca,

watroba,

watroba,

nadnercza,

nadnercza,

SEM

SEM

6 – 12

6 – 12

> 80%

> 80%

> 50%

> 50%

40% rozwój

40% rozwój

normalny

normalny

CNS

CNS

Zap.

Zap.

Mózgu/opon

Mózgu/opon

w 37-48% bez

w 37-48% bez

SEM

SEM

16 – 18

16 – 18

> 50%

> 50%

15%

15%

W ok. 56%

W ok. 56%

uszkodzenia

uszkodzenia

wzroku i CNS,

wzroku i CNS,

nawrotowe zmiany

nawrotowe zmiany

skórne

skórne

SEM

SEM

6 - 7

6 - 7

nd

nd

0%

0%

W ok. 20%

W ok. 20%

uszkodzenia CNS,

uszkodzenia CNS,

nawrotowe zmiany

nawrotowe zmiany

skórne

skórne

SEM – zmiany na skórze, w oku i jamie
ustnej;

Nd – brak danych

SEM – zmiany na skórze, w oku i jamie
ustnej;

Nd – brak danych

background image

Następstwa zakażenia płodu HVZ (ospa

Następstwa zakażenia płodu HVZ (ospa

wietrzna u matki)

wietrzna u matki)

do 20 tyg. życia płodowego

do 20 tyg. życia płodowego

Nie wzrasta liczba spontanicznych

Nie wzrasta liczba spontanicznych

poronień;

poronień;

Objawy zakażenia:

Objawy zakażenia:

-

zbliznowacenia na skórze zgodnie z

zbliznowacenia na skórze zgodnie z

zajęciem dermatomów,

zajęciem dermatomów,

-

wady wzroku (małoocze, zap. siatkówki i

wady wzroku (małoocze, zap. siatkówki i

naczyniówki, zaćma),

naczyniówki, zaćma),

-

niedorozwój kończyn, atrofia mięśni,

niedorozwój kończyn, atrofia mięśni,

-

zaburzenia w OUN (mikrocefalia, zanik

zaburzenia w OUN (mikrocefalia, zanik

korowy, upośledzenie umysłowe,

korowy, upośledzenie umysłowe,

zaburzenia w funkcjonowaniu zwieraczy)

zaburzenia w funkcjonowaniu zwieraczy)

background image

Następstwa zakażenie płodu HVZ (ospa

Następstwa zakażenie płodu HVZ (ospa

wietrzna u matki)

wietrzna u matki)

od 20 do 36 tyg. życia

od 20 do 36 tyg. życia

płodowego

płodowego

Brak wad, może wystąpić półpasiec w

Brak wad, może wystąpić półpasiec w

pierwszych latach życia

pierwszych latach życia

background image

Śmiertelność noworodków z powodu

Śmiertelność noworodków z powodu

wrodzonego zakażenia HVZ w zależności od

wrodzonego zakażenia HVZ w zależności od

czasu wystąpienia wysypki u matki

czasu wystąpienia wysypki u matki

Pojawienie się wykwitów

Pojawienie się wykwitów

(dni)

(dni)

śmiertelność

śmiertelność

%

%

U matki

U matki

U noworodka

U noworodka

5 – 21 dni

5 – 21 dni

przed

przed

porodem

porodem

0 - 4

0 - 4

0

0

4 dni przed

4 dni przed

porodem do 2

porodem do 2

dni po

dni po

porodzie

porodzie

5 - 10

5 - 10

30

30

background image

Występowanie swoistych IgG w krwi

Występowanie swoistych IgG w krwi

noworodka w zależności od czasu pojawienia

noworodka w zależności od czasu pojawienia

się wysypki ospowej u matki

się wysypki ospowej u matki

Pojawienie się wysypki

Pojawienie się wysypki

u matki

u matki

(dni przed porodem)

(dni przed porodem)

Liczba noworodków u

Liczba noworodków u

których wykryto IgG

których wykryto IgG

(miano < 32)

(miano < 32)

0 – 2

0 – 2

0/26

0/26

3 – 5

3 – 5

11/23

11/23

> 6

> 6

18/18

18/18

background image

Zakażenie parvowirusem B19

Zakażenie parvowirusem B19

background image

Manifestacja kliniczna zakażenia parvowirusem B19

Manifestacja kliniczna zakażenia parvowirusem B19

background image

Zakażenia HIV

Zakażenia HIV

W okresie ciąży (gł. ostatni

W okresie ciąży (gł. ostatni

trymestr)

trymestr)

Porodu (70% zakażeń wertykalnych)

Porodu (70% zakażeń wertykalnych)

Podczas karmienia

Podczas karmienia

Częstość zakażeń u dzieci matek HIV

Częstość zakażeń u dzieci matek HIV

+

+

Europa 15%

Europa 15%

Afryka 35 – 40%

Afryka 35 – 40%

background image

Czynniki ryzyka odmatczynych zakażeń HIV

Czynniki ryzyka odmatczynych zakażeń HIV

Zaawansowanie stadium choroby u matki

Zaawansowanie stadium choroby u matki

Świeże zakażenie HIV z serokonwersją w

Świeże zakażenie HIV z serokonwersją w

czasie ciąży lub karmienia

czasie ciąży lub karmienia

Progresja w AIDS w czasie ciąży lub karmienia

Progresja w AIDS w czasie ciąży lub karmienia

Brak lub niski poziom p-ciał neutralizujących u

Brak lub niski poziom p-ciał neutralizujących u

matki

matki

Zakażenie wariantem tworzącym syncytia

Zakażenie wariantem tworzącym syncytia

Zapalenie błon płodowych

Zapalenie błon płodowych

Poród przedwczesny

Poród przedwczesny

Wczesne odpłynięcie wód płodowych

Wczesne odpłynięcie wód płodowych

Traumatyzujący sposób prowadzenia porodu

Traumatyzujący sposób prowadzenia porodu

Karmienie piersią

Karmienie piersią

background image

Zakażenia HIV

Program ACTG 076

Program ACTG 076

(w Polsce wprowadzony

(w Polsce wprowadzony

od 1994 r.)

od 1994 r.)

 

 

Ciężarna HIV (+)

Ciężarna HIV (+)

AZT (Retrovir) między 14-30 tyg. ciąży

AZT (Retrovir) między 14-30 tyg. ciąży

p.o., i.v. w trakcie porodu

p.o., i.v. w trakcie porodu

 

 

Noworodek

Noworodek

AZT do 6 tyg. życia

AZT do 6 tyg. życia

background image

Zakażenia HIV

Zakażenia HIV

-

p

ostępowanie na

oddziale noworodkowym:

Dokładne obmycie noworodka z mazi płodowej

Dokładne obmycie noworodka z mazi płodowej

jak najszybciej po urodzeniu

jak najszybciej po urodzeniu

Odessanie zalegającej treści, ewentualne

Odessanie zalegającej treści, ewentualne

zaaspirowanie wód płodowych z górnych dróg

zaaspirowanie wód płodowych z górnych dróg

oddechowych

oddechowych

Rozpoczęcie podawania w ciągu 24 godz. po

Rozpoczęcie podawania w ciągu 24 godz. po

porodzie AZT w syropie w dawce 2 mg/kg/dawkę

porodzie AZT w syropie w dawce 2 mg/kg/dawkę

co 6 godz. przez 6 tyg. (niezależnie od stosowania

co 6 godz. przez 6 tyg. (niezależnie od stosowania

u matki profilaktyki AZT w czasie ciąży i porodu)

u matki profilaktyki AZT w czasie ciąży i porodu)

W ciągu pierwszych 24 godz. życia szczepienie

W ciągu pierwszych 24 godz. życia szczepienie

BCG i przeciwko wzw B, u dzieci matek HbsAg(+)

BCG i przeciwko wzw B, u dzieci matek HbsAg(+)

- łącznie z immunoglobuliną w ciągu pierwszych

- łącznie z immunoglobuliną w ciągu pierwszych

12 godz. życia

12 godz. życia

Bezwzględne zalecenie sztucznego karmienia

Bezwzględne zalecenie sztucznego karmienia

background image

Rozpoznawanie zakażenia HIV u

Rozpoznawanie zakażenia HIV u

niemowląt

niemowląt

Dodatnia hodowla HIV

Dodatnia hodowla HIV

Wykazanie w supernatancie hodowli

Wykazanie w supernatancie hodowli

aktywności OT

aktywności OT

Wykrycie ag p24 lub materiału

Wykrycie ag p24 lub materiału

genetycznego

genetycznego

Co najmniej 2 pozytywne wyniki

Co najmniej 2 pozytywne wyniki

w 2 oddzielnych próbkach

w 2 oddzielnych próbkach

Badanie serologiczne w odstępach

Badanie serologiczne w odstępach

miesięcznych do 18 m.ż.

miesięcznych do 18 m.ż.

background image

Zakażenia perinatalne paciorkowcami

Zakażenia perinatalne paciorkowcami

grupy B

grupy B

Wczesna posocznica noworodków

Wczesna posocznica noworodków

(w 1 tygodniu życia)

(w 1 tygodniu życia)

Późna postać choroby

Późna postać choroby

(>1 tyg., najczęściej w pierwszych 3 miesiącach

(>1 tyg., najczęściej w pierwszych 3 miesiącach

życia)

życia)

Objawy zakażenia

Objawy zakażenia

: posocznica, zapalenie płuc, zap.

: posocznica, zapalenie płuc, zap.

opon m-rdz., zap. szpiku kostnego, ropne zap.

opon m-rdz., zap. szpiku kostnego, ropne zap.

stawów

stawów

Kolonizacja w pochwie lub odbytnicy

Kolonizacja w pochwie lub odbytnicy

u ok.

u ok.

10 –

10 –

30%

30%

ciężarnych, może mieć charakter

ciężarnych, może mieć charakter

przejściowy, przewlekły lub przerywany

przejściowy, przewlekły lub przerywany

background image

Śródporodowa antybiotykoterapia w

Śródporodowa antybiotykoterapia w

zapobieganiu posocznicy S. agalactiae

zapobieganiu posocznicy S. agalactiae

Zalecany

Zalecany

antybiotyk

antybiotyk

Penicylina

Penicylina

– 5 mln j iv. (dawka

– 5 mln j iv. (dawka

początkowa), potem 2,5 mln.co 4

początkowa), potem 2,5 mln.co 4

godz. do zakończenia porodu

godz. do zakończenia porodu

Alternatywa

Alternatywa

Ampicylina

Ampicylina

– 2g iv. (dawka

– 2g iv. (dawka

początkowa), potem 1g co 4 godz.

początkowa), potem 1g co 4 godz.

do zakończenia porodu

do zakończenia porodu

Nadwrażliwość na

Nadwrażliwość na

penicylinę:

penicylinę:

Małe ryzyko

Małe ryzyko

anafilaksji

anafilaksji

Duże ryzyko

Duże ryzyko

anafilaksji

anafilaksji

Cefazolina

Cefazolina

– 2g iv

– 2g iv

Klindamycyna

Klindamycyna

900 mg iv.

900 mg iv.

Erytromycyna

Erytromycyna

500 mg iv.

500 mg iv.

Wankomycyna

Wankomycyna

1g iv (w przypadku

1g iv (w przypadku

oporności na klindamycynę i

oporności na klindamycynę i

erytromycynę)

erytromycynę)

background image

Nosicielstwo HBV a okres

Nosicielstwo HBV a okres

zakażenia

zakażenia

tym wirusem

tym wirusem

 

Zakażenie

 

Nosicielami zostaje

 

1 rok życia

 

70 - 80% osób

 

2 - 3 r.ż.

 

40 - 70% osób

 

4 - 6 r.ż.

 

10 - 40% osób

 

po 6 r.ż.

 

6 - 10% osób


Document Outline


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Zakazenia okresu noworodkowego
Wybrane problemy patologii z okresu noworodkowego, studia pielęgniarstwo
Żółtaczka okresu noworodkowego(1)
Wybrane problemy patologii okresu noworodkowego, Ratownicto Medyczne, PEDIATRIA
Ontogeneza motoryczności okresu noworodkowego i niemowlęcego
CHOROBY OKRESU NOWORODKOWEGO
Zmiany adaptacyjne okresu noworodkowego Dobczyce
Zmiany?aptacyjne okresu noworodkowego
Żółtaczka okresu noworodkowego
Charakterystyka okresu noworodkowego, Fizjoterapia, Ściągi
profilaktyka okresu noworodkowego
Wybrane problemy patologii z okresu noworodkowego, studia pielęgniarstwo
Żółtaczka okresu noworodkowego(1)
Ontogeneza motoryczności okresu noworodkowego i niemowlęcego

więcej podobnych podstron