Badanie jamy
Badanie jamy
brzusznej
brzusznej
Jak każde badanie składa się z
Jak każde badanie składa się z
elementów poznanych na poprzednich
elementów poznanych na poprzednich
wykładach, ale zespół zgłaszanych przez
wykładach, ale zespół zgłaszanych przez
chorego dolegliwości dotyczy jamy
chorego dolegliwości dotyczy jamy
brzusznej.
brzusznej.
Badanie jamy brzusznej służy poznaniu
Badanie jamy brzusznej służy poznaniu
zespołu dolegliwości i zaszeregowaniu
zespołu dolegliwości i zaszeregowaniu
chorego do leczenia – internistycznego –
chorego do leczenia – internistycznego –
chirurgicznego – ginekologicznego –
chirurgicznego – ginekologicznego –
urologicznego.
urologicznego.
Podział topograficzny
Podział topograficzny
przedniej ściany brzucha
przedniej ściany brzucha
Vide folia – 14,4
Vide folia – 14,4
14,5
14,5
14,6
14,6
14,7
14,7
Badanie per rectum
Badanie per rectum
1. Ułożenie chorego
1. Ułożenie chorego
2. Wyjaśnienie potrzeby badania per
2. Wyjaśnienie potrzeby badania per
rectum
rectum
3. Ocena okolicy odbytnicy
3. Ocena okolicy odbytnicy
ogladaniem i dotykiem
ogladaniem i dotykiem
Badanie per rectum
Badanie per rectum
Błona śluzowa odbytnicy gładka –
Błona śluzowa odbytnicy gładka –
przesuwalna
przesuwalna
Od tyłu – wyczuwalny jest wierzchołek
Od tyłu – wyczuwalny jest wierzchołek
kości ogonowej i krzyżowej
kości ogonowej i krzyżowej
Gruczoł krokowy – mężczyźni –
Gruczoł krokowy – mężczyźni –
struktura twarda, guzowata
struktura twarda, guzowata
nieregularnego kształtu – susp. Ca.
nieregularnego kształtu – susp. Ca.
Kobiety – szyjka macicy
Kobiety – szyjka macicy
Badanie per rectum -
Badanie per rectum -
patologia
patologia
Guzowatość – naddatek tkankowy,
Guzowatość – naddatek tkankowy,
ubytek tkankowy
ubytek tkankowy
bolesność
bolesność
Ocena struktur sąsiednich –
Ocena struktur sąsiednich –
przymacicze – ocena zaawansowania
przymacicze – ocena zaawansowania
procesu nowotworowego szyjki macicy
procesu nowotworowego szyjki macicy
Ocena treści na badającym palcu:
Ocena treści na badającym palcu:
Krew
Krew
śluz
śluz
Wątroba – hepar
Wątroba – hepar
Powiększenie wątroby -
Powiększenie wątroby -
hepatomegalia
hepatomegalia
Wyczuwalna – prawy górny kwadrant
Wyczuwalna – prawy górny kwadrant
poniżej prawego łuku
poniżej prawego łuku
żebrowego
żebrowego
Stłumienie opukowe nad powierzchnią
Stłumienie opukowe nad powierzchnią
wątroby
wątroby
Różnicowanie
Różnicowanie
Powiększenie nerki prawej
Powiększenie nerki prawej
Guzowatość jajnika
Guzowatość jajnika
Charakterystyka wątroby
Charakterystyka wątroby
Wielkość
Wielkość
Bolesność
Bolesność
Charakterystyka dolnego brzegu
Charakterystyka dolnego brzegu
wątroby:
wątroby:
Gładki
Gładki
Nieregularny
Nieregularny
Guzowaty
Guzowaty
Folia – 14.16
Folia – 14.16
Przyczyny powiększenia
Przyczyny powiększenia
wątroby
wątroby
Folia 14,17
Folia 14,17
Choroby wątroby
Choroby wątroby
Ze względu na pełnioną w organiźmie
Ze względu na pełnioną w organiźmie
rolę narażona jest stale na różnego
rolę narażona jest stale na różnego
typu uszkodzenia:
typu uszkodzenia:
Zatrucia
Zatrucia
Pasożyty
Pasożyty
Infekcje wirusowe i bakteryjne
Infekcje wirusowe i bakteryjne
Zaburzenia wrodzone
Zaburzenia wrodzone
Niewydolność wątroby
Niewydolność wątroby
Marskość wątroby – cirrhosis
Marskość wątroby – cirrhosis
hepatis
hepatis
Postępujące włóknienie miąższu
Postępujące włóknienie miąższu
wątroby, niszczące strukturę narządu.
wątroby, niszczące strukturę narządu.
Charakteryzuje się zastępowaniem
Charakteryzuje się zastępowaniem
komórek włóknami tkanki łącznej,
komórek włóknami tkanki łącznej,
które burzą jego prawidłową budowę,
które burzą jego prawidłową budowę,
doprowadzając do upośledzenia
doprowadzając do upośledzenia
funkcji metabolicznych, utrudnienia
funkcji metabolicznych, utrudnienia
odpływu żółci oraz są przyczyną
odpływu żółci oraz są przyczyną
powstawania nadciśnienia wrotnego.
powstawania nadciśnienia wrotnego.
Przyczyny marskości
Przyczyny marskości
wątroby
wątroby
Toksyny w tym alkohol
Toksyny w tym alkohol
Choroby metaboliczne
Choroby metaboliczne
Zakażenia wirusem
Zakażenia wirusem
Uszkodzenie wątroby jest
Uszkodzenie wątroby jest
nieodwracalne, można jednak
nieodwracalne, można jednak
spowolnić lub zatrzymać zwłóknienie,
spowolnić lub zatrzymać zwłóknienie,
jeśli rozpocznie się umiejętne leczenie
jeśli rozpocznie się umiejętne leczenie
Podział marskości wątroby –
Podział marskości wątroby –
ze względu na
ze względu na
etiopatogenezę
etiopatogenezę
Marskość alkoholowa
Marskość alkoholowa
Marskość zastoinowa
Marskość zastoinowa
Marskość pozapalna
Marskość pozapalna
Marskość żółciowa
Marskość żółciowa
Marskość uwarunkowana genetycznie
Marskość uwarunkowana genetycznie
Objawy marskości wątroby
Objawy marskości wątroby
We wczesnym okresie mogą w ogóle
We wczesnym okresie mogą w ogóle
nie występować – mimo, że tkanka
nie występować – mimo, że tkanka
wątrobowa jest stale zastępowana
wątrobowa jest stale zastępowana
przez nieczynną funkcjonalnie tkankę
przez nieczynną funkcjonalnie tkankę
łączną.
łączną.
Wczesne objawy marskości
Wczesne objawy marskości
wątroby
wątroby
Zaczerwienienie dłoni
Zaczerwienienie dłoni
Czerwone plamki pojawiające się na
Czerwone plamki pojawiające się na
górnej połowie ciała
górnej połowie ciała
Zwłóknienie ścięgien w rękach
Zwłóknienie ścięgien w rękach
Zniekształcenie palców i paznokci u rąk
Zniekształcenie palców i paznokci u rąk
Hipertrofia ślinianek przyusznych
Hipertrofia ślinianek przyusznych
Znaczne upośledzenie
Znaczne upośledzenie
czynności wątroby - objawy
czynności wątroby - objawy
Wyczerpanie – zmęczenie – utrata apetytu
Wyczerpanie – zmęczenie – utrata apetytu
Nudności – osłabienie – utrata masy ciała
Nudności – osłabienie – utrata masy ciała
Bóle brzucha – ginekomastia –
Bóle brzucha – ginekomastia –
hypogonadyzm
hypogonadyzm
Ascites
Ascites
Splenomegalia
Splenomegalia
Asterixis – obustronne trzepotanie
Asterixis – obustronne trzepotanie
wyciągniętymi, grzbietowo zgiętymi
wyciągniętymi, grzbietowo zgiętymi
dłońmi, występujące u pacjentów z
dłońmi, występujące u pacjentów z
encefalopatią wątrobową
encefalopatią wątrobową
Konsekwencje dysfunkcji
Konsekwencje dysfunkcji
wątroby
wątroby
Nadciśnienie wrotne – krew płynąca z
Nadciśnienie wrotne – krew płynąca z
jelit oraz trzustki przez żyłę wrotną
jelit oraz trzustki przez żyłę wrotną
wątrobową przepływa przez marską
wątrobową przepływa przez marską
wątrobę trudniej, w wyniku czego
wątrobę trudniej, w wyniku czego
ciśnienie w żyle rośnie.
ciśnienie w żyle rośnie.
Następnymi problemami ciśnienia
Następnymi problemami ciśnienia
wrotnego są:
wrotnego są:
Wodobrzusze
Wodobrzusze
żylaki przełyku
żylaki przełyku
Przyczyny marskości
Przyczyny marskości
wątroby
wątroby
Są różnorodne i mogą
Są różnorodne i mogą
współwystępować u jednego
współwystępować u jednego
pacjenta.
pacjenta.
Najbardziej powszechne to:
Najbardziej powszechne to:
Przewlekłe nadużywanie alkoholu
Przewlekłe nadużywanie alkoholu
Zakażenie wirusem zapalenia
Zakażenie wirusem zapalenia
wątroby (typ B i C – HBV i HCV)
wątroby (typ B i C – HBV i HCV)
Choroba wątroby
Choroba wątroby
spowodowana alkoholem
spowodowana alkoholem
Rozwija się po około 10 latach picia alkoholu
Rozwija się po około 10 latach picia alkoholu
u 15% alkoholików
u 15% alkoholików
Alkoholik – człowiek uzależniony od alkoholu.
Alkoholik – człowiek uzależniony od alkoholu.
Na skutek utraty zdolności kontrolowanego
Na skutek utraty zdolności kontrolowanego
picia, alkoholik odczuwa silną, niezależną od
picia, alkoholik odczuwa silną, niezależną od
jego woli potrzebę regularnego spożywania
jego woli potrzebę regularnego spożywania
alkoholu, najczęściej w dużych ilościach.
alkoholu, najczęściej w dużych ilościach.
Pozbawienie dostępu do alkoholu, powoduje
Pozbawienie dostępu do alkoholu, powoduje
szereg dolegliwości organizmu o charakterze
szereg dolegliwości organizmu o charakterze
psychosomatycznym
psychosomatycznym
Alkoholizm - choroba
Alkoholizm - choroba
alkoholowa
alkoholowa
Utrata kontroli nad ilością wypijanego
Utrata kontroli nad ilością wypijanego
alkoholu
alkoholu
Przymus o charakterze psychicznym i
Przymus o charakterze psychicznym i
somatycznym do spożywania dużych ilości
somatycznym do spożywania dużych ilości
alkoholu.
alkoholu.
Na 10 osób nadużywających 2 się uzależniają
Na 10 osób nadużywających 2 się uzależniają
Objawy pomocne w diagnozowaniu:
Objawy pomocne w diagnozowaniu:
a/ utrata kontroli nad ilością wypijanego
a/ utrata kontroli nad ilością wypijanego
alkoholu
alkoholu
b/ objawy abstynencji
b/ objawy abstynencji
Pojęcie alkoholizmu
Pojęcie alkoholizmu
Wprowadził - Magnus Huss rok 1849
Wprowadził - Magnus Huss rok 1849
1960 dr Elvin Morton Jellinek
1960 dr Elvin Morton Jellinek
amerykański lekarz czeskiego
amerykański lekarz czeskiego
pochodzenia zdjął z osób
pochodzenia zdjął z osób
uzależnionych odium pogardy i
uzależnionych odium pogardy i
uczynił z nich pacjentów
uczynił z nich pacjentów
potrzebujących pomocy
potrzebujących pomocy
Stadia choroby alkoholowej
Stadia choroby alkoholowej
Faza wstępna prealkoholowa – od kilku
Faza wstępna prealkoholowa – od kilku
miesięcy do kilku lat. Zaczyna się od
miesięcy do kilku lat. Zaczyna się od
konwencjonalnego stylu picia
konwencjonalnego stylu picia
Faza ostrzegawcza – od momentu pojawiania
Faza ostrzegawcza – od momentu pojawiania
się luk pamięciowych
się luk pamięciowych
Faza krytyczna – od utraty kontroli nad
Faza krytyczna – od utraty kontroli nad
piciem
piciem
Faza przewlekła – od wystąpienia
Faza przewlekła – od wystąpienia
wielodniowych ciągów
wielodniowych ciągów
Zatrzymanie choroby możliwe jest na
Zatrzymanie choroby możliwe jest na
każdym etapie i fazie chroby
każdym etapie i fazie chroby
Zakażenie wirusem
Zakażenie wirusem
zapalenia wątroby typu B
zapalenia wątroby typu B
Powoduje zapalenie wątroby, które
Powoduje zapalenie wątroby, które
przekształca się w marskość wątroby po
przekształca się w marskość wątroby po
upływie wielu lat.
upływie wielu lat.
Zakażenie wirusem zapalenia
Zakażenie wirusem zapalenia
wątroby typu C
wątroby typu C
Najczęstsza obok alkoholu przyczyna
Najczęstsza obok alkoholu przyczyna
marskości i zapalenia wątroby. Zakażenie
marskości i zapalenia wątroby. Zakażenie
tym patogenem powoduje przewlekłe
tym patogenem powoduje przewlekłe
zapalenie miąższu i uszkodzenia, które po
zapalenie miąższu i uszkodzenia, które po
upływie wielu lat prowadzą do
upływie wielu lat prowadzą do
zwłóknienia.
zwłóknienia.
Uwaga – wirus typu C jest szczególnie
Uwaga – wirus typu C jest szczególnie
niebezpieczny, ponieważ obecnie nie ma
niebezpieczny, ponieważ obecnie nie ma
na niego szczepionki i jest stosunkowy
na niego szczepionki i jest stosunkowy
oporny na sterylizację.
oporny na sterylizację.
Ważne
Ważne
Możliwość zakażenia przez
Możliwość zakażenia przez
niedokładne wyjałowienie narzędzi
niedokładne wyjałowienie narzędzi
np.
np.
Dentysta
Dentysta
Kosmetyczka
Kosmetyczka
Studio tatuażu
Studio tatuażu
Choroby wątroby
Choroby wątroby
Uszkodzenia urazowe wątroby
Uszkodzenia urazowe wątroby
Samoistne pęknięcie wątroby
Samoistne pęknięcie wątroby
Pierwotne złośliwe nowotwory wątroby
Pierwotne złośliwe nowotwory wątroby
Nowotwory wątroby pochodzenia
Nowotwory wątroby pochodzenia
przerzutowego
przerzutowego
Niezłośliwe nowotwory i torbiele
Niezłośliwe nowotwory i torbiele
wątroby
wątroby
Ropnie wątroby
Ropnie wątroby
Urazy wątroby – zamknięte i
Urazy wątroby – zamknięte i
otwarte
otwarte
Tępe urazy klatki piersiowej, podżebrza
Tępe urazy klatki piersiowej, podżebrza
i nadbrzusza po stronie prawej mogą
i nadbrzusza po stronie prawej mogą
spowodować pojedyncze lub mnogie
spowodować pojedyncze lub mnogie
pęknięcia miąższu wątroby, przede
pęknięcia miąższu wątroby, przede
wszystkim płata prawego.
wszystkim płata prawego.
Pęknięcia te mogą być płytkie lub
Pęknięcia te mogą być płytkie lub
bardzo głebokie.
bardzo głebokie.
Może im towarzyszyć stłuczenie lub
Może im towarzyszyć stłuczenie lub
zmiażdżenie tkanki wątrobowej
zmiażdżenie tkanki wątrobowej
Uraz zamknięty – krwotok
Uraz zamknięty – krwotok
wewnętrzny
wewnętrzny
Uraz zamknięty przez uszkodzenie
Uraz zamknięty przez uszkodzenie
miąższu wątroby może skutkować
miąższu wątroby może skutkować
krwotokiem do jamy otrzewnowej.
krwotokiem do jamy otrzewnowej.
Uraz zamknięty połączony z
Uraz zamknięty połączony z
rozerwaniem przewodów żółciowych
rozerwaniem przewodów żółciowych
wewnątrzwątrobowych – krwotok z
wewnątrzwątrobowych – krwotok z
domieszką żółci.
domieszką żółci.
Uraz zamknięty – oderwanie różnych
Uraz zamknięty – oderwanie różnych
segmentów miąższu wątroby.
segmentów miąższu wątroby.
Uraz otwarty
Uraz otwarty
Rany postrzałowe i kłute, tym
Rany postrzałowe i kłute, tym
pierwszym zawsze towarzyszy
pierwszym zawsze towarzyszy
znaczne uszkodzenie miąższu
znaczne uszkodzenie miąższu
wątroby
wątroby
Pamiętaj
Pamiętaj
Obu typom zranień wątroby może
Obu typom zranień wątroby może
towarzyszyć zranienie:
towarzyszyć zranienie:
Płuc, przepony,
Płuc, przepony,
Nerki prawej, żołądka, dwunastnicy,
Nerki prawej, żołądka, dwunastnicy,
trzustki, zgięcia wątrobowego
trzustki, zgięcia wątrobowego
okrężnicy,
okrężnicy,
pęcherzyka żółciowego, żyły głównej
pęcherzyka żółciowego, żyły głównej
dolnej,
dolnej,
żyły wrotnej
żyły wrotnej
Rozpoznanie obrażeń
Rozpoznanie obrażeń
wątroby
wątroby
Opiera się na:
Opiera się na:
Obrazie klinicznym chorego
Obrazie klinicznym chorego
Typie urazu
Typie urazu
Wskazane okresowe, ponowne,
Wskazane okresowe, ponowne,
kilkakrotne badanie chorego przez ten
kilkakrotne badanie chorego przez ten
sam zespół
sam zespół
Objawy podmiotowe
Objawy podmiotowe
Ból w okolicy prawego podżebrza,
Ból w okolicy prawego podżebrza,
nasilający się w czasie oddychania
nasilający się w czasie oddychania
Badanie przedmiotowe
Badanie przedmiotowe
1. Stan ogólny chorego
1. Stan ogólny chorego
2. Stan miejscowy
2. Stan miejscowy
3. Badanie innych narządów
3. Badanie innych narządów
4. Badania dodatkowe:
4. Badania dodatkowe:
4a obrazowe
4a obrazowe
4b laboratoryjne
4b laboratoryjne
5. w zależności od stanu ogólnego
5. w zależności od stanu ogólnego
należy prowadzić równolegle leczenie
należy prowadzić równolegle leczenie
przeciw wstrząsowe
przeciw wstrząsowe
Ad. 1. Stan ogólny
Ad. 1. Stan ogólny
Ad 2. Stan miejscowy
Ad 2. Stan miejscowy
Tętno, ciśnienie,
Tętno, ciśnienie,
Zmiany w obrębie brzucha i klatki
Zmiany w obrębie brzucha i klatki
piersiowej ( bolesność przy ucisku
piersiowej ( bolesność przy ucisku
łuku żebrowego i klatki piersiowej,
łuku żebrowego i klatki piersiowej,
poszerzenie stłumienia wątroby,
poszerzenie stłumienia wątroby,
bolesność i obrona mięśniowa
bolesność i obrona mięśniowa
prawego podżebrza
prawego podżebrza
Objawy otrzewnowe
Objawy otrzewnowe
Objawy wolnego płynu w jamie
Objawy wolnego płynu w jamie
otrzewnowej
otrzewnowej
Ad 3. Badanie innych
Ad 3. Badanie innych
narządów
narządów
Ocena obrażeń ze strony:
Ocena obrażeń ze strony:
Ośrodkowego układu nerwowego
Ośrodkowego układu nerwowego
Klatki piersiowej
Klatki piersiowej
Układu moczowego
Układu moczowego
Układu kostnostawowego
Układu kostnostawowego
uwaga
uwaga
Ustalić ich wpływ na stan ogólny
Ustalić ich wpływ na stan ogólny
chorego
chorego
Ad. 4a. Badania dodatkowe
Ad. 4a. Badania dodatkowe
laboratoryjne
laboratoryjne
Krew – morfologia
Krew – morfologia
Układ krzepnięcia
Układ krzepnięcia
Uwaga – bardzo ważne
Uwaga – bardzo ważne
ustalenie grupy krwi chorego
ustalenie grupy krwi chorego
Ad 4b badania obrazowe
Ad 4b badania obrazowe
Zdjęcie przeglądowe
Zdjęcie przeglądowe
klatki piersiowej
klatki piersiowej
Jamy brzusznej
Jamy brzusznej
Inne w razie potrzeby
Inne w razie potrzeby
Czaszki
Czaszki
Kośćca
Kośćca
USG jamy brzusznej
USG jamy brzusznej
Ad. 5. Leczenie p.
Ad. 5. Leczenie p.
wstrząsowe
wstrząsowe
Drożność dróg oddechowych –
Drożność dróg oddechowych –
intubacja
intubacja
Przetaczanie płynów
Przetaczanie płynów
krwiozastępczych i krwi
krwiozastępczych i krwi
Założyć cewnik do pęcherza
Założyć cewnik do pęcherza
moczowego dla oceny diurezy
moczowego dla oceny diurezy
Badać ośrodkowe ciśnienie żylned
Badać ośrodkowe ciśnienie żylned
Badanie inwazyjne
Badanie inwazyjne
Wykonanie punkcja jamy
Wykonanie punkcja jamy
otrzewnowej dla potwierdzenia
otrzewnowej dla potwierdzenia
krwawienia.
krwawienia.
Uwaga
Uwaga
Ujemny wynik punkcji nie wyklucza
Ujemny wynik punkcji nie wyklucza
krwawienia do jamy otrzewnowej
krwawienia do jamy otrzewnowej
Nowotwory złośliwe wątroby
Nowotwory złośliwe wątroby
A. Pierwotny rak wątroby
A. Pierwotny rak wątroby
B. Przerzuty raka okrężnicy,
B. Przerzuty raka okrężnicy,
odbytnicy, jajnika do miąższu
odbytnicy, jajnika do miąższu
wątroby
wątroby
C. Rak pęcherzyka i dróg żółciowych
C. Rak pęcherzyka i dróg żółciowych
Pierwotny rak wątroby – hist-
Pierwotny rak wątroby – hist-
pat
pat
Jest chorobą rzadką, występuje u osób
Jest chorobą rzadką, występuje u osób
po 5o roku życia.
po 5o roku życia.
Rozróżniamy 3 postacie pierwotnego
Rozróżniamy 3 postacie pierwotnego
raka wątroby:
raka wątroby:
1. z komórek wątrobowych – carcinoma
1. z komórek wątrobowych – carcinoma
hepatocellulare, hepatoma
hepatocellulare, hepatoma
2. rak z komórek przewodów żółciowych
2. rak z komórek przewodów żółciowych
– cholangiocarcinoma
– cholangiocarcinoma
3. postać mieszana – z obu rodzajów
3. postać mieszana – z obu rodzajów
komórek - hepatocholangioma
komórek - hepatocholangioma
Postacie kliniczne
Postacie kliniczne
Obraz makroskopowy podzielić można
Obraz makroskopowy podzielić można
na 3 postacie:
na 3 postacie:
1. guzowata – pojedyncza duża zmiana
1. guzowata – pojedyncza duża zmiana
2. guzkowa – liczne guzki rozsiane w
2. guzkowa – liczne guzki rozsiane w
całym miąższu wątroby
całym miąższu wątroby
3. rozlana – naciek nowotworowy
3. rozlana – naciek nowotworowy
całego miąższu wątroby
całego miąższu wątroby
Diagnostyka
Diagnostyka
Wywiad, badanie kliniczne
Wywiad, badanie kliniczne
Badania laboratoryjne:
Badania laboratoryjne:
USG
USG
Tomografia komputerowa
Tomografia komputerowa
Scyntygrafia
Scyntygrafia
Arteriografia – obraz drzewa
Arteriografia – obraz drzewa
naczyniowego wątroby i stosunków
naczyniowego wątroby i stosunków
naczyń do guza
naczyń do guza
Biopsja cienkoigłowa
Biopsja cienkoigłowa
Antygen zarodkowo-
Antygen zarodkowo-
płodowy (CEA)
płodowy (CEA)
alfafetoproteina
alfafetoproteina
Dla potwierdzenia rozpoznania i
Dla potwierdzenia rozpoznania i
oceny wyników leczenia
oceny wyników leczenia
Ropnie wątroby
Ropnie wątroby
Powstają jako wtórne zakażenia
Powstają jako wtórne zakażenia
miąższu wątroby w przebiegu
miąższu wątroby w przebiegu
ciężkich procesów ropnych w ustroju
ciężkich procesów ropnych w ustroju
a w szczególności w jamie brzusznej
a w szczególności w jamie brzusznej
Ropniom wątroby towarzyszą często
Ropniom wątroby towarzyszą często
ropnie podprzeponowe i nieraz
ropnie podprzeponowe i nieraz
trudno stwierdzić który był pierwszy
trudno stwierdzić który był pierwszy
Rozpoznanie ropnia wątroby
Rozpoznanie ropnia wątroby
Stan ogólny
Stan ogólny
Stan kliniczny i dotychczasowy
Stan kliniczny i dotychczasowy
przebieg choroby
przebieg choroby
Badania laboratoryjne – cechy stanu
Badania laboratoryjne – cechy stanu
zapalnego
zapalnego
USG
USG
Tomografia komputerowa
Tomografia komputerowa
Śledziona – lien
Śledziona – lien
Powiększenie śledziony -
Powiększenie śledziony -
splenomegalia
splenomegalia
W warunkach prawidłowych śledziona
W warunkach prawidłowych śledziona
nie jest wyczuwalna badaniem
nie jest wyczuwalna badaniem
palpacyjnym.
palpacyjnym.
Gdy śledziona ulegnie powiększeniu 2-3
Gdy śledziona ulegnie powiększeniu 2-3
x staje się wyczuwalna w lewym
x staje się wyczuwalna w lewym
górnym kwadracie.
górnym kwadracie.
Uwaga – zawsze należy upewnić się czy
Uwaga – zawsze należy upewnić się czy
wyczuwalny twór nie jest lewą nerką
wyczuwalny twór nie jest lewą nerką
Śledziona cd
Śledziona cd
Pełni w organizmie człowieka różne
Pełni w organizmie człowieka różne
funkcje, ale nie jest niezbędna do
funkcje, ale nie jest niezbędna do
życia.
życia.
U osób dorosłych - może być
U osób dorosłych - może być
usunięta bez szkodliwych następstw
usunięta bez szkodliwych następstw
dla zdrowia.
dla zdrowia.
U dzieci – powoduje zwiększona
U dzieci – powoduje zwiększona
podatność na zakażenia
podatność na zakażenia
Nerki i układ moczowy
Nerki i układ moczowy
Jak zwykle najpierw wywiad a
Jak zwykle najpierw wywiad a
następnie badanie przedmiotowe
następnie badanie przedmiotowe
–
–
vide folia 14,10
vide folia 14,10
14, 9
14, 9
Badanie oburęczne z wykorzystaniem
Badanie oburęczne z wykorzystaniem
techniki balotowania i wstrząsania
techniki balotowania i wstrząsania
okolicy nerkowej
okolicy nerkowej
Najczęściej spotykane choroby
Najczęściej spotykane choroby
nerek
nerek
Wodonercze
Wodonercze
Odmiedniczkowe zapalenie nerek
Odmiedniczkowe zapalenie nerek
Kłębkowe zapalenie nerek
Kłębkowe zapalenie nerek
Kamica moczowa
Kamica moczowa
Rak nerki
Rak nerki
Choroby wywołane
Choroby wywołane
niedrożnością w układzie
niedrożnością w układzie
moczowym
moczowym
Przeszkody w odpływie moczu są
Przeszkody w odpływie moczu są
najważniejszymi czynnikami
najważniejszymi czynnikami
patologicznymi powodującymi liczne
patologicznymi powodującymi liczne
choroby układu moczowego.
choroby układu moczowego.
Zmiany te mogą doprowadzić do
Zmiany te mogą doprowadzić do
niewydolności mięśniowej przewodów i
niewydolności mięśniowej przewodów i
zbiorników układu moczowego co z kolei
zbiorników układu moczowego co z kolei
zwiększa ciśnienie w tym układzie i
zwiększa ciśnienie w tym układzie i
doprowadza do zaniku miąższu
doprowadza do zaniku miąższu
nerkowego
nerkowego
wodonercze
wodonercze
Zmiany wywołane zastojem
Zmiany wywołane zastojem
przyczyniają się do powstawania
przyczyniają się do powstawania
zakażeń w układzie moczowym i
zakażeń w układzie moczowym i
tworzenia się kamieni.
tworzenia się kamieni.
Końcowym następstwem tych zmian
Końcowym następstwem tych zmian
jest całkowita jednostronna lub
jest całkowita jednostronna lub
obustronna niewydolność nerek.
obustronna niewydolność nerek.
Umiejscowienie
Umiejscowienie
niedrożności
niedrożności
Każda przeszkoda począwszy od
Każda przeszkoda począwszy od
wewnętrznego ujścia cewki moczowej
wewnętrznego ujścia cewki moczowej
lub powyżej prowadzi do wtórnego
lub powyżej prowadzi do wtórnego
wzrostu ciśnienia, które ujemnie wpływa
wzrostu ciśnienia, które ujemnie wpływa
na obie nerki równocześnie.
na obie nerki równocześnie.
Niedrożność w ujściu moczowodowym
Niedrożność w ujściu moczowodowym
lub w odcinku bliższym od ujścia
lub w odcinku bliższym od ujścia
prowadzi do jednostronnego
prowadzi do jednostronnego
uszkodzenia nerki, chyba, że przeszkoda
uszkodzenia nerki, chyba, że przeszkoda
znajduje się w obu moczowodach
znajduje się w obu moczowodach
równocześnie.
równocześnie.
Stopień zwężenia
Stopień zwężenia
Częściowa niedrożność prowadzi do
Częściowa niedrożność prowadzi do
stopniowo postępującego zaniku mięśni,
stopniowo postępującego zaniku mięśni,
któremu towarzyszy stopniowe
któremu towarzyszy stopniowe
rozszerzenie układu moczowego, jego
rozszerzenie układu moczowego, jego
niewydolność i powstanie wodonercza.
niewydolność i powstanie wodonercza.
Całkowita niedrożność prowadzi do
Całkowita niedrożność prowadzi do
szybkiej niewydolności układu
szybkiej niewydolności układu
położonego bliżej w stosunku do
położonego bliżej w stosunku do
przeszkody z równocześnie występującą
przeszkody z równocześnie występującą
niewydolnością mięśniową.
niewydolnością mięśniową.
Etiologia :A. zmiany
Etiologia :A. zmiany
wrodzone
wrodzone
B. zmiany nabyte
B. zmiany nabyte
A. Zwężenie ujścia cewki,
A. Zwężenie ujścia cewki,
zwężenie cewki moczowej,
zwężenie cewki moczowej,
przeszkody w połączeniu
przeszkody w połączeniu
moczowodowo – pęcherzowym i
moczowodowo – pęcherzowym i
moczowodowo – miedniczkowym
moczowodowo – miedniczkowym
Zaburzenia neurologiczne
Zaburzenia neurologiczne
B. Zmiany nabyte
B. Zmiany nabyte
1. Zwężenie cewki moczowej
1. Zwężenie cewki moczowej
pochodzenia zapalnego lub
pochodzenia zapalnego lub
urazowego
urazowego
2. Przeszkody w ujściu pęcherzowym
2. Przeszkody w ujściu pęcherzowym
(łagodny przerost gruczołu krokowego
(łagodny przerost gruczołu krokowego
lub rak gr. krokowego)
lub rak gr. krokowego)
3. Guzy pęcherza moczowego
3. Guzy pęcherza moczowego
4. Zaburzenia pochodzenia
4. Zaburzenia pochodzenia
nerwowego dot. pęcherza moczowego
nerwowego dot. pęcherza moczowego
Zmiany nabyte cd.
Zmiany nabyte cd.
5. Ucisk moczowodu z zewnątrz ( guzy,
5. Ucisk moczowodu z zewnątrz ( guzy,
zwłóknienia przestrzeni zaotrzewnowej,
zwłóknienia przestrzeni zaotrzewnowej,
powiększone węzły chłonne)
powiększone węzły chłonne)
6. Kamienie w moczowodzie lub
6. Kamienie w moczowodzie lub
miedniczce nerkowej
miedniczce nerkowej
7Zwężenie moczowodu – wynikające z
7Zwężenie moczowodu – wynikające z
wadliwie przeprowadzonej procedury
wadliwie przeprowadzonej procedury
operacyjnej
operacyjnej
Guzy moczowodu lub miedniczki nerkowej
Guzy moczowodu lub miedniczki nerkowej
Odmiedniczkowe zapalenie
Odmiedniczkowe zapalenie
nerek
nerek
Jest to typ zapalenia nerek, w którym
Jest to typ zapalenia nerek, w którym
proces zapalny przenika do miąższu
proces zapalny przenika do miąższu
nerek od strony miedniczki nerkowej.
nerek od strony miedniczki nerkowej.
Bakterie wywołujące wcześniej
Bakterie wywołujące wcześniej
zakażenie dróg moczowych wnikają
zakażenie dróg moczowych wnikają
poprzez kielich miedniczek
poprzez kielich miedniczek
nerkowych
nerkowych
Kłębkowe zapalenie nerek
Kłębkowe zapalenie nerek
Proces zapalny doprowadzający do
Proces zapalny doprowadzający do
ostrej niewydolności nerek, prowadzi
ostrej niewydolności nerek, prowadzi
do upośledzenia czynności
do upośledzenia czynności
przesączania nerek.
przesączania nerek.
Często występuje po bakteryjnym
Często występuje po bakteryjnym
zapaleniu:
zapaleniu:
Gardła
Gardła
Pęcherzyka żółciowego
Pęcherzyka żółciowego
Zmian zapalnych w uzębieniu
Zmian zapalnych w uzębieniu
Kamica moczowa
Kamica moczowa
Jej rozwój związany jest ze skłonnością
Jej rozwój związany jest ze skłonnością
do wytrącania z moczu
do wytrącania z moczu
rozpuszczonych w nim składników
rozpuszczonych w nim składników
mineralnych lub organicznych.
mineralnych lub organicznych.
Złogi zatykają zespolenie
Złogi zatykają zespolenie
moczowodowo-miedniczkowe,
moczowodowo-miedniczkowe,
powodują powstanie wodonercza i
powodują powstanie wodonercza i
następowe zakażenie bakteryjne.
następowe zakażenie bakteryjne.
Objawy istotne dla ustalenia
Objawy istotne dla ustalenia
rozpoznania
rozpoznania
Bóle w okolicy lędźwiowej
Bóle w okolicy lędźwiowej
Krwiomocz
Krwiomocz
Bolesność nerek na ucisk i wstrząsanie
Bolesność nerek na ucisk i wstrząsanie
W badaniu moczu – obecność świeżych
W badaniu moczu – obecność świeżych
krwinek czerwonych
krwinek czerwonych
Uwidocznienie kamieni w badaniu
Uwidocznienie kamieni w badaniu
urograficznym
urograficznym
Rozpoznanie różnicowe
Rozpoznanie różnicowe
Ostre zapalenie miedniczek nerkowych i
Ostre zapalenie miedniczek nerkowych i
nerek
nerek
Guz nerki – przez krwawienie do
Guz nerki – przez krwawienie do
wnętrza swojej masy wywołuje ostre
wnętrza swojej masy wywołuje ostre
bóle
bóle
Gruźlica nerek – w 10% przypadków jest
Gruźlica nerek – w 10% przypadków jest
powikłana obecnością kamieni
powikłana obecnością kamieni
Zawał nerki – o rozpoznaniu rozstrzyga
Zawał nerki – o rozpoznaniu rozstrzyga
badanie naczyniowe
badanie naczyniowe
Rak nerek
Rak nerek
Rozrost nowotworu występuje
Rozrost nowotworu występuje
najczęściej w jednej nerce.
najczęściej w jednej nerce.
Powoduje silne bóle w okolicy
Powoduje silne bóle w okolicy
ledźwiowej
ledźwiowej
Wysoka gorączkę
Wysoka gorączkę
Niedokrwistość
Niedokrwistość
Rozpoznanie opiera się na wyniku
Rozpoznanie opiera się na wyniku
tomografii i badaniu hist-pat.
tomografii i badaniu hist-pat.
Uszkodzenia urazowe układu
Uszkodzenia urazowe układu
moczowego
moczowego
1. Uszkodzenia urazowe nerek
1. Uszkodzenia urazowe nerek
2. Uszkodzenia urazowe moczowodów
2. Uszkodzenia urazowe moczowodów
3. Uszkodzenia pęcherza moczowego
3. Uszkodzenia pęcherza moczowego
4. Uszkodzenia cewki moczowej
4. Uszkodzenia cewki moczowej
5. Urazy prącia
5. Urazy prącia
Urazowe uszkodzenia nerek
Urazowe uszkodzenia nerek
Rozważania ogólne
Rozważania ogólne
Często towarzyszą uszkodzeniom innych
Często towarzyszą uszkodzeniom innych
narządów i tkanek – vide - urazy
narządów i tkanek – vide - urazy
wątroby
wątroby
Najczęściej występują podczas
Najczęściej występują podczas
wypadków sportowych, przemysłowych i
wypadków sportowych, przemysłowych i
komunikacyjnych.
komunikacyjnych.
Stopień uszkodzenia jest różny – od
Stopień uszkodzenia jest różny – od
zwykłego stłuczenia, do całkowitego
zwykłego stłuczenia, do całkowitego
rozerwania miąższu lub nawet
rozerwania miąższu lub nawet
oderwania od szypuły nekowej
oderwania od szypuły nekowej
Objawy istotne dla ustalenia
Objawy istotne dla ustalenia
rozpoznania
rozpoznania
W wywiadzie przebyty uraz zwykle
W wywiadzie przebyty uraz zwykle
dotyczący okolicy lędźwiowej
dotyczący okolicy lędźwiowej
Krwiomocz
Krwiomocz
Guzowaty opór w okolicy lędźwiowej
Guzowaty opór w okolicy lędźwiowej
Nieuwidocznienie nerki lub obecność
Nieuwidocznienie nerki lub obecność
moczu cieniującego poza układem
moczu cieniującego poza układem
moczowym w urografii wydzielniczej.
moczowym w urografii wydzielniczej.
Uszkodzenia urazowe
Uszkodzenia urazowe
moczowodu
moczowodu
Rozważania ogólne
Rozważania ogólne
Większość urazowych uszkodzeń
Większość urazowych uszkodzeń
moczowodów jest następstwem rozległych
moczowodów jest następstwem rozległych
zabiegów operacyjnych w miednicy małej.
zabiegów operacyjnych w miednicy małej.
Niewielka liczba uszkodzeń wywołana jest
Niewielka liczba uszkodzeń wywołana jest
cewnikowaniem moczowodów.
cewnikowaniem moczowodów.
Jeden moczowód może zostać niechcący
Jeden moczowód może zostać niechcący
podwiązany bez widocznych powikłań,
podwiązany bez widocznych powikłań,
chociaż rozwija się postępujące wodonercze.
chociaż rozwija się postępujące wodonercze.
Przecięcie moczowodu prowadzi do
Przecięcie moczowodu prowadzi do
wynaczynienia moczu i następczej przsetoki
wynaczynienia moczu i następczej przsetoki
moczowej
moczowej
Objawy istotne dla ustalenia
Objawy istotne dla ustalenia
rozpoznania
rozpoznania
Skąpomocz lub bezmocz
Skąpomocz lub bezmocz
Przedłużająca się niedrożność jelit
Przedłużająca się niedrożność jelit
Ból w bocznej części brzucha
Ból w bocznej części brzucha
Opisane objawy przeważnie
Opisane objawy przeważnie
występują po zabiegu operacyjnym.
występują po zabiegu operacyjnym.
Wypływanie moczu przez ranę
Wypływanie moczu przez ranę
operacyjną lub pochwę
operacyjną lub pochwę
Ujawnienie badaniem urograficznym
Ujawnienie badaniem urograficznym
obecności cieniującego moczu poza
obecności cieniującego moczu poza
układem moczowym.
układem moczowym.
Uszkodzenia pęcherza
Uszkodzenia pęcherza
Obrażenia pęcherza mogą być zewnątrz lub
Obrażenia pęcherza mogą być zewnątrz lub
wewnątrz otrzewnowe.
wewnątrz otrzewnowe.
Zdarzają się przypadki samoistnego
Zdarzają się przypadki samoistnego
pęknięcia pęcherza moczowego, najczęściej
pęknięcia pęcherza moczowego, najczęściej
w przebiegu schorzeń osłabiających jego
w przebiegu schorzeń osłabiających jego
ścianę.
ścianę.
Osobną grupę stanowią przypadki ze
Osobną grupę stanowią przypadki ze
złamaniem kości miednicy, w których
złamaniem kości miednicy, w których
pęcherz, oprócz urazu bezpośredniego,
pęcherz, oprócz urazu bezpośredniego,
zostaje uszkodzony przez fragmenty kostne.
zostaje uszkodzony przez fragmenty kostne.
Objawy są charakterystyczne.
Objawy są charakterystyczne.
Objawy urazowego
Objawy urazowego
uszkodzenia pęcherza
uszkodzenia pęcherza
moczowego
moczowego
Ból
Ból
Wstrząs
Wstrząs
Krwiomocz
Krwiomocz
W przypadku wewnątrzotrzewnowych
W przypadku wewnątrzotrzewnowych
uszkodzeń pęcherza – objawy zapalenia
uszkodzeń pęcherza – objawy zapalenia
otrzewnej
otrzewnej
Podstawowymi badaniami są:
Podstawowymi badaniami są:
Cystografia, urografia, ultrasonografia
Cystografia, urografia, ultrasonografia
Leczenie – wyłącznie operacyjne
Leczenie – wyłącznie operacyjne
Przetoki pęcherzowe
Przetoki pęcherzowe
Przetoki pęcherzowe mogą być –
Przetoki pęcherzowe mogą być –
wrodzone
wrodzone
lub
lub
nabyte
nabyte
Przetoki pęcherzowe nabyte
Przetoki pęcherzowe nabyte
Powstają jako wtórne powikłania
Powstają jako wtórne powikłania
uszkodzenia:
uszkodzenia:
Fizycznego
Fizycznego
Chirurgicznego
Chirurgicznego
Położniczego
Położniczego
W następstwie schorzeń:
W następstwie schorzeń:
Nowotworowych
Nowotworowych
Stanów zapalnych
Stanów zapalnych
Rodzaje przetok
Rodzaje przetok
Przetoki:
Przetoki:
Pęcherzowo – pochwowe
Pęcherzowo – pochwowe
Pęcherzowo – jelitowe
Pęcherzowo – jelitowe
Pęcherzowo - skórne
Pęcherzowo - skórne
Uwaga
Uwaga
Przetoki pęcherzowo – pochwowe
Przetoki pęcherzowo – pochwowe
należy różnicować z
należy różnicować z
przetokami moczowodowo -
przetokami moczowodowo -
pochwowymi
pochwowymi
Urazowe uszkodzenia cewki
Urazowe uszkodzenia cewki
moczowej
moczowej
Są następstwem złożonych urazów dróg
Są następstwem złożonych urazów dróg
moczowych.
moczowych.
Są trudne zarówno w rozpoznawaniu jak i
Są trudne zarówno w rozpoznawaniu jak i
zaopatrywaniu.
zaopatrywaniu.
Pozostawiają często trwałe następstwa
Pozostawiają często trwałe następstwa
wymagające wielu zabiegów
wymagające wielu zabiegów
naprawczych
naprawczych
Uszkodzenia urazowe cewki
Uszkodzenia urazowe cewki
moczowej
moczowej
Stłuczenie
Stłuczenie
Rozdarcie
Rozdarcie
Oderwanie
Oderwanie
Tym uszkodzeniom może ulec każdy
Tym uszkodzeniom może ulec każdy
odcinek cewki moczowej.
odcinek cewki moczowej.
Uwaga – często uszkodzeniom
Uwaga – często uszkodzeniom
urazowym cewki moczowej towarzyszą:
urazowym cewki moczowej towarzyszą:
Uszkodzenia moszny, prącia, odbytnicy
Uszkodzenia moszny, prącia, odbytnicy
Objawy uszkodzenia cewki
Objawy uszkodzenia cewki
moczowej
moczowej
Krwawienie z cewki moczowej
Krwawienie z cewki moczowej
Zatrzymanie moczu z narastającym
Zatrzymanie moczu z narastającym
wypełnieniem pęcherza moczowego
wypełnieniem pęcherza moczowego
Krwiakiem okołocewkowym
Krwiakiem okołocewkowym
Zaciek moczowy w okolicy krocza
Zaciek moczowy w okolicy krocza
Błędem jest zakładanie cewnika
Błędem jest zakładanie cewnika
Należy założyć przetokę nadłonową
Należy założyć przetokę nadłonową
Leczenie - operacyjne
Leczenie - operacyjne
Urazy zewnętrznych narządów
Urazy zewnętrznych narządów
płciowych męskich
płciowych męskich
Powstają w wyniku urazu
Powstają w wyniku urazu
mechanicznego lub termicznego.
mechanicznego lub termicznego.
Wśród urazów mechanicznych prącia
Wśród urazów mechanicznych prącia
odróżnia się – uszkodzenia otwarte –
odróżnia się – uszkodzenia otwarte –
zranienia, w tym oskalpowanie i
zranienia, w tym oskalpowanie i
amputację prącia oraz uszkodzenia
amputację prącia oraz uszkodzenia
zamknięte, takie jak – stłuczenie
zamknięte, takie jak – stłuczenie
Następstwem stłuczenia są: krwiaki i
Następstwem stłuczenia są: krwiaki i
obrzęk
obrzęk
Postępowanie
Postępowanie
Jeżeli krwiaki – obłożenie lodem
Jeżeli krwiaki – obłożenie lodem
Obrzęki – okłady p-obrzękowe
Obrzęki – okłady p-obrzękowe
Uwaga – zatrzymanie moczu
Uwaga – zatrzymanie moczu
Postępowanie –
Postępowanie –
Nie
Nie
należy cewnikować pęcherza moczowego
należy cewnikować pęcherza moczowego
Tak
Tak
Przetoka nadłonowa wytworzona metodą
Przetoka nadłonowa wytworzona metodą
nakłucia
nakłucia
Tętniaki aorty i tętnic
Tętniaki aorty i tętnic
obwodowych
obwodowych
Tętniak jest miejscowym poszerzeniem
Tętniak jest miejscowym poszerzeniem
światła naczynia tętniczego o 50% w
światła naczynia tętniczego o 50% w
porównaniu z niezmienionym odcinkiem
porównaniu z niezmienionym odcinkiem
tętnicy znajdującym się powyżej.
tętnicy znajdującym się powyżej.
Jest to stosunkowo częsta choroba u
Jest to stosunkowo częsta choroba u
ludzi starszych.
ludzi starszych.
Większość przypadków jest bezobjawowa
Większość przypadków jest bezobjawowa
Proces postępuje stopniowo – pęknięcie –
Proces postępuje stopniowo – pęknięcie –
zgon pacjenta
zgon pacjenta
Tętniaki - etiologia
Tętniaki - etiologia
Tętniaki wywołane miażdżycą są
Tętniaki wywołane miażdżycą są
tętniakami prawdziwymi.
tętniakami prawdziwymi.
W przebiegu choroby dochodzi do
W przebiegu choroby dochodzi do
zniszczenia włókien sprężystych i
zniszczenia włókien sprężystych i
włókien mięsnych oraz ze zmianami w
włókien mięsnych oraz ze zmianami w
błonie wewnętrznej i zewnętrznej ściany
błonie wewnętrznej i zewnętrznej ściany
tętnicy.
tętnicy.
W świetle powiększającego się tętniaka
W świetle powiększającego się tętniaka
na wewnętrznej powierzchni jego ściany
na wewnętrznej powierzchni jego ściany
wytwarza się przyścienna skrzeplina.
wytwarza się przyścienna skrzeplina.
Objawy tętniaka tętnicy
Objawy tętniaka tętnicy
głównej
głównej
Uzależnione są od odcinka aorty na
Uzależnione są od odcinka aorty na
którym powstaną:
którym powstaną:
Umiejscowiony w śródpiersiu – daje
Umiejscowiony w śródpiersiu – daje
objawy zależne od ucisku na żyłę główną
objawy zależne od ucisku na żyłę główną
górną – obrzęk i sinica – szyi, twarzy,
górną – obrzęk i sinica – szyi, twarzy,
ramion
ramion
Przełyk
Przełyk
Nerw zwrotny krtaniowy – chrypka
Nerw zwrotny krtaniowy – chrypka
Tchawica i oskrzela – kaszel, świszczący
Tchawica i oskrzela – kaszel, świszczący
oddech
oddech
Tętniak aorty brzusznej
Tętniak aorty brzusznej
Może osiągać bardzo duże rozmiary
Może osiągać bardzo duże rozmiary
bez wystąpienia objawów
bez wystąpienia objawów
podmiotowych.
podmiotowych.
Tętniak aorty brzusznej można
Tętniak aorty brzusznej można
wyczuć jako guz
wyczuć jako guz
tętniący.
tętniący.
Pęknięty tętniak tętnicy
Pęknięty tętniak tętnicy
głównej brzusznej
głównej brzusznej
Jednocześnie z powiększeniem wymiarów
Jednocześnie z powiększeniem wymiarów
tętniaka wzrasta ciśnienie wywierane na
tętniaka wzrasta ciśnienie wywierane na
jego ściany boczne co może w końcu
jego ściany boczne co może w końcu
doprowadzić do pęknięcia tętniaka.
doprowadzić do pęknięcia tętniaka.
Skutki – natychmiastowe wykrwawienie
Skutki – natychmiastowe wykrwawienie
Lub
Lub
Kilkugodzinna przerwa w której dochodzi do
Kilkugodzinna przerwa w której dochodzi do
samoistnego ograniczenia wynaczynionej
samoistnego ograniczenia wynaczynionej
krwi w przestrzeni pod warstwą zewnętrzną
krwi w przestrzeni pod warstwą zewnętrzną
lub w tkankach okołoaortalnych.
lub w tkankach okołoaortalnych.
Tętniak rozwarstwiający
Tętniak rozwarstwiający
Aneurysma dissecans
Aneurysma dissecans
Jakkolwiek jest schorzeniem rzadko
Jakkolwiek jest schorzeniem rzadko
występującym ale przy szybkim i
występującym ale przy szybkim i
prawidłowym rozpoznaniu ma decydujące
prawidłowym rozpoznaniu ma decydujące
znaczenie ze względu na możliwość
znaczenie ze względu na możliwość
uratowania chorego leczeniem
uratowania chorego leczeniem
operacyjnym.
operacyjnym.
Istotą tętniaka rozwarstwiającego jest
Istotą tętniaka rozwarstwiającego jest
rozdarcie błony wewnętrznej aorty z
rozdarcie błony wewnętrznej aorty z
przedostaniem się krwi miedzy błoną
przedostaniem się krwi miedzy błoną
wewnętrzna a środkową oraz wytworzeniem
wewnętrzna a środkową oraz wytworzeniem
się krwiaka śródściennego.
się krwiaka śródściennego.
Kiła aorty
Kiła aorty
Krętek blady usadawia się w ścianie aorty
Krętek blady usadawia się w ścianie aorty
dość wcześnie po pierwotnym zakażeniu.
dość wcześnie po pierwotnym zakażeniu.
W błonie środkowej wytwarza się
W błonie środkowej wytwarza się
martwica a następnie wytwarza się w tym
martwica a następnie wytwarza się w tym
miejscu blizna.
miejscu blizna.
Proces zapalny trwa długie lata.
Proces zapalny trwa długie lata.
Błona wewnętrzna nad miejscami
Błona wewnętrzna nad miejscami
martwicy jest zgrubiała, pozaciągana i w
martwicy jest zgrubiała, pozaciągana i w
tym miejscu zwykle powstaje tetniak
tym miejscu zwykle powstaje tetniak
Lokalizacja tętniaków
Lokalizacja tętniaków
Najczęściej aorta brzuszna
Najczęściej aorta brzuszna
Ale
Ale
Ten proces patologiczny może
Ten proces patologiczny może
obejmować inne tętnice
obejmować inne tętnice
Aorta brzuszna – tętniaki
Aorta brzuszna – tętniaki
Rozważania ogólne
Rozważania ogólne
Tętniaki mogą występować we
Tętniaki mogą występować we
wszystkich tętnicach oraz w sercu.
wszystkich tętnicach oraz w sercu.
Stosunkowo często pojawiają się w
Stosunkowo często pojawiają się w
aorcie – zapalne, pourazowe,
aorcie – zapalne, pourazowe,
powikłanie nadciśnienia
powikłanie nadciśnienia
Tętnicy udowej – na skutek zabiegów
Tętnicy udowej – na skutek zabiegów
związanych z nakłuciem
związanych z nakłuciem
Tętnicy podkolanowej - urazy
Tętnicy podkolanowej - urazy
Choroby trzustki
Choroby trzustki
Najogólniej podzielić można na:
Najogólniej podzielić można na:
Zapalne
Zapalne
Nowotworowe
Nowotworowe
Urazowe
Urazowe
Metaboliczne
Metaboliczne
wrodzone
wrodzone
Zapalenie trzustki
Zapalenie trzustki
Rozwija się zwykle około 40 roku życia
Rozwija się zwykle około 40 roku życia
Mężczyźni chorują częściej niż kobiety
Mężczyźni chorują częściej niż kobiety
Przyczyny –
Przyczyny –
Jedną z przyczyn tej choroby – zazwyczaj w
Jedną z przyczyn tej choroby – zazwyczaj w
ostrej formie – są kamienie żółciowe i inne
ostrej formie – są kamienie żółciowe i inne
przeszkody utrudniające przechodzenie soku
przeszkody utrudniające przechodzenie soku
trzustkowego do jelita cienkiego w wyniku
trzustkowego do jelita cienkiego w wyniku
czego w trzustce uczynniają się enzymy i
czego w trzustce uczynniają się enzymy i
zaczynają niszczyć tkankę w której powstały.
zaczynają niszczyć tkankę w której powstały.
Rozwija się zapalenie trzustki, które w
Rozwija się zapalenie trzustki, które w
ciężkich przypadkach może stać się
ciężkich przypadkach może stać się
przyczyną krwawienia, ciężkiego uszkodzenia
przyczyną krwawienia, ciężkiego uszkodzenia
narządu, zakażenia i wytworzenia torbieli.
narządu, zakażenia i wytworzenia torbieli.
Trzustka i alkohol
Trzustka i alkohol
Nadużywanie alkoholu - często po
Nadużywanie alkoholu - często po
wielu latach nałogu może
wielu latach nałogu może
spowodować przewlekłe lub ostre
spowodować przewlekłe lub ostre
zapalenie trzustki
zapalenie trzustki
Inne czynniki sprawcze
Inne czynniki sprawcze
Infekcje wirusowe – np.. Świnka
Infekcje wirusowe – np.. Świnka
Niektóre leki – środki moczopędne,
Niektóre leki – środki moczopędne,
przeciwpadaczkowe
przeciwpadaczkowe
Sterydy
Sterydy
Urazy brzucha
Urazy brzucha
Rzadko – zapalenie trzustki w wyniku
Rzadko – zapalenie trzustki w wyniku
skłonności dziedzicznych
skłonności dziedzicznych
Zapalenie ostre i przewlekłe
Zapalenie ostre i przewlekłe
W ostrym zapaleniu trzustki
W ostrym zapaleniu trzustki
charakterystyczne są nagłe napady
charakterystyczne są nagłe napady
połączone z bardzo nasilonym bólem.
połączone z bardzo nasilonym bólem.
W tej formie zapalenia uczynnienie enzymów
W tej formie zapalenia uczynnienie enzymów
trzustkowych sprawia, że zaczynają one
trzustkowych sprawia, że zaczynają one
trawić własne białka i tłuszcze.
trawić własne białka i tłuszcze.
Gdy trzustka funkcjonuje prawidłowo,
Gdy trzustka funkcjonuje prawidłowo,
przedostają się one do przewodu
przedostają się one do przewodu
pokarmowego (dwunastnicy) gdzie są
pokarmowego (dwunastnicy) gdzie są
aktywowane i uczestniczą w trawieniu
aktywowane i uczestniczą w trawieniu
składników pokarmowych dostarczanych z
składników pokarmowych dostarczanych z
pożywieniem
pożywieniem
Enzymy w czasie choroby
Enzymy w czasie choroby
Niszczą trzustkę i w konsekwencji
Niszczą trzustkę i w konsekwencji
mogą doprowadzić nawet do
mogą doprowadzić nawet do
całkowitego strawienia tego narządu.
całkowitego strawienia tego narządu.
Przewlekła postać zapalenia
Przewlekła postać zapalenia
trzustki
trzustki
Prowadzi do poszerzenia światła
Prowadzi do poszerzenia światła
pęcherzyków z których składa się
pęcherzyków z których składa się
trzustka oraz małych przewodzików.
trzustka oraz małych przewodzików.
Pojawia się w nich bezpostaciowa
Pojawia się w nich bezpostaciowa
substancja, która zatyka ich światło i
substancja, która zatyka ich światło i
przyczynia się do tworzenia zwapnień.
przyczynia się do tworzenia zwapnień.
W rezultacie cały narząd ulega
W rezultacie cały narząd ulega
degradacji.
degradacji.
Wodobrzusze pochodzenia
Wodobrzusze pochodzenia
trzustkowego
trzustkowego
Zazwyczaj rozpoznawany jest jako wodobrzusze
Zazwyczaj rozpoznawany jest jako wodobrzusze
wątrobowe, gdyż na podstawie objawów
wątrobowe, gdyż na podstawie objawów
klinicznych trudno jest różnicować jego
klinicznych trudno jest różnicować jego
pochodzenie.
pochodzenie.
Mechanizm jego powstawania polega na
Mechanizm jego powstawania polega na
nagromadzeniu się w jamie otrzewnowej płynu
nagromadzeniu się w jamie otrzewnowej płynu
trzustkowego bez objawów zapalenia otrzewnej.
trzustkowego bez objawów zapalenia otrzewnej.
Płyn ten wycieka z uszkodzonej torbieli rzekomej
Płyn ten wycieka z uszkodzonej torbieli rzekomej
lub uszkodzonego przewodu trzustkowego.
lub uszkodzonego przewodu trzustkowego.
Przyczyna – przewlekły alkoholizm lub uraz.
Przyczyna – przewlekły alkoholizm lub uraz.
Choroby woreczka
Choroby woreczka
żółciowego
żółciowego
Krwawienia z przewodu
Krwawienia z przewodu
pokarmowego
pokarmowego
Przepukliny
Przepukliny