Biostymulacja
promieniowaniem
laserowym
Dr n.med Lidia Zając
Co to jest?
Laser
-akronim słów:(ang.light
amplifiction by stimulated emission
of radiation), który oznacza
„wzmocnienie światła przez
stymulowaną emisję
promieniowania”.
Cechy światła laserowego.
1.Monochromatyczność.
2.Spójność przestrzenna- między
dwoma dowolnymi punktami
przekroju poprzecznego, z tego faktu
wynika występowanie takiej samej
częstotliwości, fazy i kierunku.
• Spójność wiązki stwarza możliwość
uzyskania:
- Bardzo dużej gęstości mocy na
bardzo małych powierzchniach
- Precyzyjnego zaprogramowania
gęstości energii i głębokości absorpcji
fali świetlnej.
• Promieniowanie laserowe jest emitowane
w postaci bardzo małej rozbieżnej wiązki,
tzn., że oddalając się od miejsca źródła
promieniowania średnica wiązki nie ulega
zmianie.
• Promieniowanie laserowe jest
monochromatyczne, tzn., że wiązka
laserowa jest jednobarwna, o jednej
długości fali, charakterystycznej dla każdej
sondy laserowej.
3.Równoległość- cecha ta wynika
bezpośrednio z mechanizmu
powstawania promieniowania
laserowego i polega na kolimacji
promieni tworzących wiązkę. Laser
jako źródło emituje wiązkę już
równoległą. Dzieje się tak dzięki
ukierunkowaniu emisji i selektywnemu
działaniu rezonatora optycznego.
4.Intensywność- wynika ona z
wymienionych cech promieniowania
laserowego oraz możliwość
wytwarzania impulsu promieniowania
o bardzo krótkim czasie trwania,
nawet do ułamków femtosekundy.
Podział laserów.
Kryteria:
Długości emitowanej fali (UV, obszar
widzialny,podczerwień)
Mocy (wysokoenergetyczne-
chirurgia,średnioenergetyczne-diagnostyka
i terapia nowotworów,niskoenergetyczne-
tzw.lasery biostymulacyjne)
Modulacji pracy (emisja ciągła i impulsowa)
Rodzaju ośrodka
czynnego(stały,ciekły,gazowy,półprzewodn
ikowy
- Ze względu na długość fali.
Długość oraz częstotliwość i wielkość
kwantów emitowanego promieniowania
laserowego jest stała dla danego lasera.
- Od długość fali promieniowania. zależy
zdolność przenikania, absorpcji w
różnych substancjach. Do biostymulacji
używa się laserów emitujących PEM. Z
zakresu czerwieni i podczerwieni.
- Ze względu na moc.
Moc jest niezmienna cecha emisji
każdego lasera. Lasery terapeutyczne
generują pem albo w sposób ciągły
albo impulsowy. Dawkowanie mocy w
laserach impulsowych rozwiązano w
ten sposób im ilość impulsów
( częstotliwość) jest większa tym
większa jest moc średnia emisji
impulsowej.
- Ze względu na rodzaj emisji.
• *ciągłe
• *impulsowe
Emisja ciągła występuje z jednakowa mocą
od włączenia do wyłączenia lasera.
Emisja impulsowa polega na wyzwalaniu
pojedynczych impulsów lub serii.
Częstotliwość w seriach może być stała lub
regulowana
Działanie biologiczne
promieniowania laserowego
Na poziomie tkankowym:
Poprawa mikrokrążenia i rozszerzenie
naczyń limfatycznych
Pobudzenie aktywności ukł.nerwowego
Działanie immunomodulacyjne
Działanie hipokoagulacyjne
(antyzakrzepowe)
Wzrost stężenia hormonów,kinin i
autokoidów
Działanie biologiczne
promieniowania laserowego
Pobudzenie angiogenezy
Działanie analgetyczne
Na poziomie komórkowym:
Przyśpieszenie wymiany elektrolitowej
między komórką a jej otoczeniem
Wzrost aktywności mitotycznej
Działanie antymutagenne
Zmiany struktury ciekłokrystalicznej
bl.biologicznych
Działanie biologiczne
promieniowania laserowego
Wzrost aktywności enzymów oraz
zwiększenie syntezy ATP i DNA
Zmiany czynnościowe i strukuralne w
fibroblastach-przyśpieszenie procesów
gojenia
Na poziomie subkomórkowym
Pochłanianie ściśle określonych dł.fal
elektrom.poprzez składniki łańcucha
oddechowego-pobudzenie metbolizmu
komórkowego
Wskazania
Narządu ruchu(choroby zwyrodnieniowe
oraz stany zwyrodnieniowe stawów ,
zespoły przeciążeniowe ,uszkodzenia
oraz opóźniony zrost kostny)
Skóry (infekcje bakteryjne skóry,
owrzodzenia podudzi, łuszczyca, trądzik
pospolity, łysienie plackowate, oraz liszaj)
Naczyń żylnych i limfatycznych(zespół
pozakrzepowy i obrzęki limfatyczne)
Wskazania
Układu krążenia (choroba
niedokrwienna serca miażdżyca
zarostowa tętnic)
Przewodu pokarmowego(choroba
wrzodowa żołądka i dwunastnicy)
P/ wskazania
• Nowotwory
• Ciąża
• Choroby z podwyższoną gorączką
• Nadczynność gruczołów dokrewnych
Metodyka
• Wykonywanie zabiegów laserowych
wymaga przestrzegania określonych
przepisami czynności i środków,
zabezpieczających personel i osobę
poddawaną zabiegowi przed szkodliwym
wpływem promieniowania
• Najważniejszym środkiem ochronnym jest
zabezpieczenie oczu wykonującej zabieg
laserowy specjalnymi okularami
pochłaniającymi promieniowanie.
1.Zabiegi kontaktowe i bezkontaktowe
• Metodę kontaktową stosuje się tylko na skórze nie
uszkodzonej. Głowica dotyka skóry, lekko lub z
łagodnym uciskiem, można też stosować ucisk
przerywany Stosując tą metodę należy przygotować
skórę przed zabiegiem, przecierając ja spirytusem
70% i zdezynfekować głowice po zabiegu
• Metodę bezkontaktową stosuje się w przypadkach ze
skórą zmieniona chorobowo. Należy przesuwać
głowice tuż nad polem zabiegowym pamiętając o tym
że warstwa powietrza oddzielająca ja od tkanek nie
powinna być większa niż 5 mm., gdyż im jest grubsza
tym większe są straty energii promieniowania
• 2.Zabiegi labilne i stabilne
Zabiegi głowica ruchoma ( labilne) są nazywane skanowaniem lub
przemiataniem. Głowice przesuwa się płynnym okrężnym lub
falistym ruchem z szybkością około 1cm/s. Zakłada się, że
promieniowanie powinno być rozłożone równomiernie, jak najbliżej
procesu chorobowego. Zabiegi głowica ustalona w jednym punkcie
(stabilne) są nazywane technika punktowa. Wybiera się jeden lub
więcej punktów, które wydają się najbardziej odpowiednie do
wygaszania procesu chorobowego, mogą to być punkty spustowe,
ewentualnie akupunkturowe. Kieruje się na nie odpowiednia
dawkę promieniowania, przyjmując że znajdzie ono drogę do
tkanek chorych. Dawkę oblicza się w J na punkt. Dzięki temu
technika punktowa zyskuje popularność ale jej skuteczność w
stosunku do skaningu może być mniejsza
Dawkowanie
• Skuteczność zab. Zależy od wielkości
wyemitowanej tzw. Przeliczeniowej
dawki E laserowej.
• Dawka [J/cm2
]
• średnia moc[mw]
• Czas zabiegu[s]
• Powirzchnia pola zab.[cm2]
Dawkowanie
Pśr(W)xt(s)
Gęstość mocy J/cm2=powierz.naświet.
(cm2)