Stany zagrożenia życia w
chorobach obwodowego układu
nerwowego
Medyczne Studium Zawodowe
ZDZ Katowice
Maja Grzanka
Zespół Guillain - Barre
Ostra zapalna poliradikulopatia
demielinizacyjna ( zespół Guillain –
Barre) to nabyta choroba nerwów
obwodowych o nieustalonej
jednoznacznie etiologii powstająca z
udziałem machanizmów
autoimmunologicznych
Czynnikiem wyzwalającym może być
zakażenie wirusowe lub bakteryjne
Zespół Guillain - Barre
Objawy:
parestezje i bóle stóp
bóle korzeniowe
niedowład wiotki kończyn dolnych o charakterze
wstępującym
osłabienie lub zniesienie odruchów głębokich
czuciowe objawy ubytkowe
obustronny, obwodowy niedowład mięśni twarzy (około
50%)
niedowłady mięśni gałkoruchowych
zaburzenia autonomiczne:
-zaburzenia rytmu serca
-wahania ciśnienia krwi
-niewydolność oddechowa.
Zespół Guillain – Barre - przebieg
Objawy narastają szybko w ciągu kilku
dni lub tygodni, następnie utrzymują
się na stałym poziomie aż do okresu
zdrowienia trwajacego niekiedy wiele
miesięcy. U 10 % przebieg dwufazowy
z pogorszeniem, u 2% nawroty
choroby
Zespół Guillain – Barre - powikłania
Niewydolnosć oddechowa
wymagająca sztucznej wentylacji
(25% chorych)
Porażenie mięśni opuszkowych
grożące zachłyśnięciem
Zaburzenia rytmu serca
Zakrzepica żylna u chorych
unieruchomionych
Zespół Guillain – Barre - leczenie
Postępowanie przyczynowe polega na
stosowaniu plazmaferezy i dożylnych
wlewów immunoglobulin (IVIG). U
części pacjentów niezbędne jest
postępowanie objawowe, polegające na
leczeniu zaburzeń autonomicznych.
U wszystkich chorych z niedowładami
zaleca się fizjoterapię i rehabilitację
ruchową kończyn.
Miastenia
Miastenia (miastenia rzekomoporaźna,
choroba Erba-Goldflama, łac.
myasthenia gravis, ang. myasthenia
gravis) – nabyta, przewlekła choroba,
charakteryzująca się nużliwością
(szybkim zmęczeniem i osłabieniem)
mięśni szkieletowych. Przyczyną
miastenii jest proces
autoimmunologiczny, skierowany
przeciwko receptorom
acetylocholinowym.
Miastenia - epidemiologia
Częstość choroby wynosi około 50-
125:1 000 000. Kobiety chorują 2-3
razy częściej od mężczyzn. Dwie
największe grupy chorych stanowią
młode kobiety w wieku 20-35 lat i
starsi mężczyźni w wieku 60-75 lat.
Miastenia - objawy
Podstawowym objawem jest nadmierna
męczliwość mięśni, manifestowana jako:
opadanie powiek
diplopia
zmiana mimiki twarzy, tzw. uśmiech
poprzeczny
opadanie żuchwy
osłabienie gryzienia, żucia, połykania
pokarmów, nasilające się w miarę jedzenia
osłabienie głosu, niewyraźna mowa w miarę
wydawania głosu
Miastenia - objawy
opadanie głowy
osłabienie mięśni rąk w czasie
wykonywania zwykłych czynności
(mycie, czesanie, golenie się)
osłabienie siły mięśni nóg przy
chodzeniu
upadki podczas biegu
zaburzenia oddychania.
Miastenia – postaci kliniczne
Grupa I – miastenia oczna
Grupa IIA – łagodna miastenia uogólniona
Grupa IIB – umiarkowana do ciężkiej
miastenia uogólniona
Grupa III – miastenia ostra (gwałtowna) lub
ciężka uogólniona z niewydolnością
oddechową
Grupa IV – miastenia, późna, ciężka, ze
znaczącą symptomatologią opuszkową.
Miastenia - przebieg
Zazwyczaj opadanie powiek oraz
podwójne widzenie pojawia się we
wstępnej fazie choroby. Następna faza
miastenii obejmuje mięśnie gardła i
krtani, czego objawem jest "nosowy
głos" oraz pojawiająca się dysfagia
oraz trudności z żuciem pokarmów.
Często zajmowane są również mięśnie
tułowia i kończyn.
Przełom miasteniczny
Szybkie i ciężkie zaostrzenie objawów
miastenii z objawami niewydolności
oddechowej
Najcześciej występuje w pierwszych 2
latach trwania choroby
Osłabienie mięśni oddechowych
prowadzi do zaburzeń wentylacji
Występuje hipoksemia i hiperkapnia
Przełom cholinergiczny
Występuje u chorych z nasilonymi
objawami miastenii, którzy zwiększają
dawkę leków
Do objawów należa zaburzenia
oddychania, drżenie mieśni, ból
brzucha, biegunka
Charakterystyczna jest bradykardia i
bardzo wąskie źrenice
Botulizm – zatrucie jadem
kiełbasianym
Zatrucie jadem kiełbasianym, botulizm (łac.
Botulismus) to zespół toksycznych objawów wywołany
działaniem wytwarzanego przez Gram-dodatnią,
beztlenową bakterię Clostridium botulinum jadu
kiełbasianego na organizm.
Do zatrucia dochodzi drogą pokarmową (spożycie
pokarmów zawierających toksynę), a w wyjątkowych
przypadkach także w przebiegu zakażenia
bakteryjnego rany (botulizm przyranny).
Najczęściej źródłem zatrucia są konserwy, często
mięsne, ale również jarzynowe czy rybne. Bywają to
często przetwory wytwarzane w warunkach domowych,
lub przeterminowana lub niewłaściwie przechowywana
żywność zakupiona w handlu. Jeśli wieczko jest
wybrzuszone (bombaż), konserwa na pewno nie nadaje
się do spożycia.
Botulizm – zatrucie jadem
kiełbasianym
W przebiegu zatrucia występują 2 grupy objawów:
objawy ze strony przewodu pokarmowego, takie jak
nudności, wymioty, biegunka, bóle brzucha
objawy toksycznego działania toksyny botulinowej
osłabienie, bądź porażenie różnych grup mięśni,
charakterystyczne i łatwo zauważalne jest opadanie
powiek, nadające twarzy senny wyraz, podwójne
widzenie
W ciężkich przypadkach zatruć może dojść do zatrucia
śmiertelnego (10-25%) z powodu:
niewydolności oddechowej
zachłystowego zapalenia płuc
zatrzymania akcji serca.
Botulizm – zatrucie jadem
kiełbasianym
Leczenie polega na podaniu
antytoksyny przeciwko toksynie
Clostridium botulinum