Arystoteles:
• Ze względu na cel nauki:
teoretyczne, praktyczne,
pojetyczne;
• ze względu na stopień
abstrakcji: fizykalne,
matematyka, filozofia
Podział scholastyczny
• Nauki świeckie: trivium
(gramatyka, retoryka, dialektyka) i
quadrivium (arytmetyka,
geometria, astronomia, muzyka)
• nauki teologiczne
• poza tymi: prawo i medycyna
Bacon
• Wiedza objawiona
• wiedza zdobyta dzięki naturalnym
władzom poznawczym człowieka
Comte
• Nauki właściwe (fundamentalne):
matematyka, astronomia, fizyka,
chemia, biologia, socjologia.
• nauki pochodne: kosmologia,
geologia, botanika, zoologia,
historia
W. Dilthey (1833-1911):
1) przyrodnicze
(Naturwissenschaften) – ich
przedmiotem jest przyroda, a
zadaniem jest opisanie
rzeczywistości;
2) humanistyczne
(Geisteswissenschaften) – ich
przedmiotem jest rzeczywistość
społeczno-dziejowa, zadaniem jest
zrozumienie tej rzeczywistości
W. Windelbanda (1848-
1915)
podział oparty na sposobie
podejścia do badanej
rzeczywistości:
1) Idiograficzne – zajmują się
ujmowaniem tego, co
jednorazowe, indywidualne,
ustalanie konkretnych faktów
2) Nomotetyczne – zajmują się
ujmowaniem tego, co zawsze
jest , co powtarza się wielokrotnie
jako to samo
H. Rickert (1863-1936)
1) podział ze względu na
przedmiot, którym nauki się
zajmują: nauki o naturze (o
tym, co powstało samoistnie)
i nauki o kulturze (o tym,
co zostało wytworzone przez
człowieka
).
2) Podział ze względu na postawę
badawczą, która jest albo
indywidualizująca albo
generalizująca
S. Kamiński
•Wiedza objawiona
•wiedza naturalna, tu: filozofia
i nauki szczegółowe (realne,
czyli przyrodnicze lub
humanistyczne albo formalne,
czyli matematyka i logika)
Podział UNESCO
• Przyrodoznawstwo i technologia
• nauki o wychowaniu
• nauki o społeczeństwie
• nauki o kulturze (tu: filozofia)
• nauki o komunikacji
• nauki o informacji