„
„
Autoprezentacja w
Autoprezentacja w
sferze publicznej
sferze publicznej
menedżera”
menedżera”
Akademia Ekonomiczna im. Karola
Akademia Ekonomiczna im. Karola
Adamieckiego
Adamieckiego
Katowice
Katowice
Wstęp…
Wstęp…
Wystąpienia publiczne nie są mocną stroną polskich
Wystąpienia publiczne nie są mocną stroną polskich
menedżerów.
menedżerów.
Głównym celem autoprezentacji jest spowodowanie,
Głównym celem autoprezentacji jest spowodowanie,
aby inni ludzie postrzegali nas jako profesjonalistów.
aby inni ludzie postrzegali nas jako profesjonalistów.
Świadome kierowanie wrażeniem jakie wywieramy na
Świadome kierowanie wrażeniem jakie wywieramy na
innych, czyli umiejętność pokazania się takim, jakim
innych, czyli umiejętność pokazania się takim, jakim
chcę, żeby mnie inni widzieli to najwyższy poziom
chcę, żeby mnie inni widzieli to najwyższy poziom
profesjonalizmu i szacunku dla partnerów
profesjonalizmu i szacunku dla partnerów
zawodowych.
zawodowych.
Autoprezentacja jest wyrażaniem samego siebie. Bez
Autoprezentacja jest wyrażaniem samego siebie. Bez
względu na rodzaj czy treść prezentacji prezentujący
względu na rodzaj czy treść prezentacji prezentujący
identyfikowany jest z organizacją, którą reprezentuje.
identyfikowany jest z organizacją, którą reprezentuje.
Dobra prezentacja- to dobra autoprezentacja i
Dobra prezentacja- to dobra autoprezentacja i
odwrotnie, dobra autoprezentacja jest dobrą
odwrotnie, dobra autoprezentacja jest dobrą
prezentacją. Tych relacji nie można rozdzielić.
prezentacją. Tych relacji nie można rozdzielić.
Wystąpienia publiczne
Wystąpienia publiczne
– podstawowe
– podstawowe
informacje
informacje
Wyróżniamy pięć części (składników) wystąpienia
Wyróżniamy pięć części (składników) wystąpienia
publicznego:
publicznego:
Inwencja
Inwencja
– wybór celu i przedmiotu mowy,
– wybór celu i przedmiotu mowy,
ustalenie przekonujących argumentów
ustalenie przekonujących argumentów
Kompozycja
Kompozycja
– uporządkowanie materiału w celu
– uporządkowanie materiału w celu
wywarcia możliwie największego wrażenia, dobór
wywarcia możliwie największego wrażenia, dobór
argumentów racjonalnych i emocjonalnych
argumentów racjonalnych i emocjonalnych
Elokucja
Elokucja
– dobór właściwych słów
– dobór właściwych słów
Wygłoszenie
Wygłoszenie
– dopasowanie wzajemne głosu i
– dopasowanie wzajemne głosu i
gestów
gestów
Pamięć
Pamięć
– opanowanie i przećwiczenie treści
– opanowanie i przećwiczenie treści
mowy.
mowy.
Wystąpienia publiczne
Wystąpienia publiczne
– podstawowe
– podstawowe
informacje
informacje
Kształtowanie się uwagi słuchacza w
Kształtowanie się uwagi słuchacza w
trakcie wystąpienia:
trakcie wystąpienia:
Uwaga
Czas
Wystąpienia publiczne
Wystąpienia publiczne
– podstawowe
– podstawowe
informacje
informacje
Funkcje retoryki:
Funkcje retoryki:
Informacyjna - skierowana do intelektu odbiorcy,
Informacyjna - skierowana do intelektu odbiorcy,
argumentująca racjonalnie
argumentująca racjonalnie
Estetyczna - wywołująca zachwyt, urzekająca pięknem
Estetyczna - wywołująca zachwyt, urzekająca pięknem
formy
formy
Emocjonalna - opanowująca wolę słuchacza, wzruszająca,
Emocjonalna - opanowująca wolę słuchacza, wzruszająca,
argumentująca emocjonalnie
argumentująca emocjonalnie
Retoryka posługuje się różnymi typami argumentacji:
Retoryka posługuje się różnymi typami argumentacji:
Jednostronną - eksponującą wyłącznie zalety punktu
Jednostronną - eksponującą wyłącznie zalety punktu
widzenia mówcy
widzenia mówcy
Dwustronną - obok zalet dostrzegającą także wady
Dwustronną - obok zalet dostrzegającą także wady
Zwężającą - przechodzącą od argumentów ogólnych do
Zwężającą - przechodzącą od argumentów ogólnych do
szczegółowych
szczegółowych
Rozszerzającą - od argumentów szczegółowych do ogólnych
Rozszerzającą - od argumentów szczegółowych do ogólnych
Wystąpienia publiczne
Wystąpienia publiczne
– podstawowe
– podstawowe
informacje
informacje
Chwyty erystyczne, które może wykorzystać
Chwyty erystyczne, które może wykorzystać
menedżer w swojej autoprezentacji to m.in.:
menedżer w swojej autoprezentacji to m.in.:
odwołania do niewiedzy audytorium,
odwołania do niewiedzy audytorium,
odwołania do litości,
odwołania do litości,
odwołania do próżności słuchacza,
odwołania do próżności słuchacza,
odwołania do uczuć słuchacza,
odwołania do uczuć słuchacza,
odwołania do tłumu, demagogiczne,
odwołania do tłumu, demagogiczne,
odwołania do powagi autorytetu
odwołania do powagi autorytetu
Zrozumiałość przekazu
Zrozumiałość przekazu
Zrozumiałe wyłożenie prezentacji (cztery
Zrozumiałe wyłożenie prezentacji (cztery
kryteria zrozumienia):
kryteria zrozumienia):
prosta (krótka budowa zdań, jednoznaczność,
prosta (krótka budowa zdań, jednoznaczność,
brak obcych wyrazów),
brak obcych wyrazów),
odpowiednia struktura i właściwa kolejność
odpowiednia struktura i właściwa kolejność
(sensowne uporządkowanie),
(sensowne uporządkowanie),
zwięzłość i trafność (dosadność, ścisłość),
zwięzłość i trafność (dosadność, ścisłość),
symulacja, pobudzające dodatki (porównania,
symulacja, pobudzające dodatki (porównania,
obrazy, przykłady, aforyzmy).
obrazy, przykłady, aforyzmy).
Niezrozumiałość
Niezrozumiałość
przekazu
przekazu
Niezrozumienie treści prezentacji przez jej
Niezrozumienie treści prezentacji przez jej
uczestników świadczy o niekompetencji
uczestników świadczy o niekompetencji
prezentującego. Tylko nieliczni są jeszcze pod
prezentującego. Tylko nieliczni są jeszcze pod
wrażeniem niezrozumiałego tekstu czy
wrażeniem niezrozumiałego tekstu czy
wypowiedzi. Należy zatem:
wypowiedzi. Należy zatem:
mówić głośno i wyraźnie – siła głosu musi być
mówić głośno i wyraźnie – siła głosu musi być
dopasowana do pomieszczenia i liczebności
dopasowana do pomieszczenia i liczebności
uczestników,
uczestników,
starać się o wymowną melodię głosu,
starać się o wymowną melodię głosu,
różnicować tempo – stosować przerwy
różnicować tempo – stosować przerwy
wypowiedzi, mówić arytmicznie
wypowiedzi, mówić arytmicznie
Niezrozumiałość
Niezrozumiałość
przekazu
przekazu
różnicować siłę głosu,
różnicować siłę głosu,
nie marnotrawić,
nie marnotrawić,
nie połykać sylab,
nie połykać sylab,
nie mówić przez nos,
nie mówić przez nos,
wybierać formę aktywną mowy (strona
wybierać formę aktywną mowy (strona
czynna, a nie bierna)
czynna, a nie bierna)
poszerzać słownictwo (starać się używać
poszerzać słownictwo (starać się używać
synonimów).
synonimów).
Zachowania werbalne i
Zachowania werbalne i
niewerbalne
niewerbalne
Autoprezentacja to zarówno zachowanie
Autoprezentacja to zarówno zachowanie
werbalne i niewerbalne. Psychologowie
werbalne i niewerbalne. Psychologowie
ustalili, że podczas rozmowy około 55%
ustalili, że podczas rozmowy około 55%
informacji jest przekazywanych
informacji jest przekazywanych
pozawerbalnie (poprzez to, co widzimy), a
pozawerbalnie (poprzez to, co widzimy), a
pozostałe 45% słownie (poprzez to, co
pozostałe 45% słownie (poprzez to, co
słyszymy, z czego ton głosu, sposób
słyszymy, z czego ton głosu, sposób
mówienia to 38%, a treść to 7%).
mówienia to 38%, a treść to 7%).
Zachowania werbalne
Zachowania werbalne
KOMUNIKACJA WERBALNA
KOMUNIKACJA WERBALNA
Co mówić? Jak mówić?
Co mówić? Jak mówić?
Jak mówić
Jak mówić
- Wyraźnie, spokojnie, z właściwą
- Wyraźnie, spokojnie, z właściwą
intonacją, w miarę możliwości niskim głosem, dobrze
intonacją, w miarę możliwości niskim głosem, dobrze
akcentując i nie połykając końcówek. Warto się
akcentując i nie połykając końcówek. Warto się
postarać, bo stanowi to 38% wywieranego wrażenia.
postarać, bo stanowi to 38% wywieranego wrażenia.
Wielu menedżerów sądzi, że wrodzona zdolność
Wielu menedżerów sądzi, że wrodzona zdolność
płynnego wyrażania myśli daje im prawo do uważania
płynnego wyrażania myśli daje im prawo do uważania
się za dobrych mówców. Tymczasem ponad połowa z
się za dobrych mówców. Tymczasem ponad połowa z
nich powinna nad sobą popracować
nich powinna nad sobą popracować
Zachowania werbalne
Zachowania werbalne
Co mówić
Co mówić
- Pomimo, że treść to 7% postrzegania osoby
- Pomimo, że treść to 7% postrzegania osoby
w procesie komunikacji międzyludzkiej, jest ona
w procesie komunikacji międzyludzkiej, jest ona
niezwykle istotna.
niezwykle istotna.
Treść powinna być dostosowana do poziomu
Treść powinna być dostosowana do poziomu
intelektualnego słuchaczy.
intelektualnego słuchaczy.
Wypowiedź powinna mieć wstęp, rozwinięcie i
Wypowiedź powinna mieć wstęp, rozwinięcie i
zakończenie.
zakończenie.
Każda ciekawa wypowiedź powinna zawierać zarówno
Każda ciekawa wypowiedź powinna zawierać zarówno
wątki racjonalne oraz emocjonalne. Jesteśmy istotami,
wątki racjonalne oraz emocjonalne. Jesteśmy istotami,
które mają nie tylko rozum, ale i emocje, dlatego
które mają nie tylko rozum, ale i emocje, dlatego
podczas wystąpień warto posłużyć się np. anegdotą.
podczas wystąpień warto posłużyć się np. anegdotą.
Odwołanie się jedynie do rozumu i rozsądku adresatów
Odwołanie się jedynie do rozumu i rozsądku adresatów
obniża skuteczność wpływu na odbiorców.
obniża skuteczność wpływu na odbiorców.
Zachowania werbalne
Zachowania werbalne
Dłuższe wystąpienia można czytać (nie za szybko
Dłuższe wystąpienia można czytać (nie za szybko
i z właściwą intonacją) z kartki (należy pamiętać
i z właściwą intonacją) z kartki (należy pamiętać
o częstym podnoszeniu wzroku na słuchaczy),
o częstym podnoszeniu wzroku na słuchaczy),
krótsze powinniśmy wygłaszać z pamięci. Tekstu
krótsze powinniśmy wygłaszać z pamięci. Tekstu
krótkiego przemówienia nie należy uczyć się na
krótkiego przemówienia nie należy uczyć się na
pamięć.
pamięć.
Reguły tekstowe:
Reguły tekstowe:
Reguła zrozumiałości i poprawności gramatycznej
Reguła zrozumiałości i poprawności gramatycznej
Reguła spójności
Reguła spójności
Reguła ekonomiczności (wypowiedź niezbyt
Reguła ekonomiczności (wypowiedź niezbyt
rozległa)
rozległa)
Reguła ekspresyjności (mówienie żywo i z
Reguła ekspresyjności (mówienie żywo i z
uczuciem)
uczuciem)
Zachowania werbalne
Zachowania werbalne
Ćwiczenie przed lustrem lub znajomymi,
Ćwiczenie przed lustrem lub znajomymi,
nagrywanie swojego wystąpienia na wideo,
nagrywanie swojego wystąpienia na wideo,
utrwalanie sobie w pamięci tego, co chcemy
utrwalanie sobie w pamięci tego, co chcemy
powiedzieć, powodują, że nie musimy czytać
powiedzieć, powodują, że nie musimy czytać
z kartki oraz bardziej wiarygodnie i sprawnie
z kartki oraz bardziej wiarygodnie i sprawnie
przedstawimy historię, którą mamy do
przedstawimy historię, którą mamy do
opowiedzenia. I nie przedłużamy
opowiedzenia. I nie przedłużamy
niepotrzebnie swojego wystąpienia,
niepotrzebnie swojego wystąpienia,
zwłaszcza, gdy słuchacze czekają na mającą
zwłaszcza, gdy słuchacze czekają na mającą
za chwilę nastąpić przerwę na lunch.
za chwilę nastąpić przerwę na lunch.
Zachowania
Zachowania
niewerbalne
niewerbalne
Typy postaw:
Typy postaw:
Postawa przyjazna:
Postawa przyjazna:
•
Patrzy w oczy
Patrzy w oczy
•
Aprobująco kiwa głową
Aprobująco kiwa głową
•
Często się uśmiecha
Często się uśmiecha
•
Rzadko dotyka dłońmi twarzy
Rzadko dotyka dłońmi twarzy
•
Ciało pochylone w kierunku rozmówcy
Ciało pochylone w kierunku rozmówcy
Postawa pewna siebie:
Postawa pewna siebie:
•
Ramiona swobodnie opuszczone
Ramiona swobodnie opuszczone
•
Odsłonięta sylwetka i twarz
Odsłonięta sylwetka i twarz
•
Siedzi pewnie i spokojnie
Siedzi pewnie i spokojnie
•
Trzyma nogi spokojnie, wygodnie
Trzyma nogi spokojnie, wygodnie
Zachowania
Zachowania
niewerbalne
niewerbalne
Postawa lękowa:
Postawa lękowa:
•
Często zamyka oczy
Często zamyka oczy
•
Nerwowo porusza rękoma
Nerwowo porusza rękoma
•
Zasłania często usta
Zasłania często usta
•
Wierci się na krześle
Wierci się na krześle
•
Nerwowo kiwa nogą
Nerwowo kiwa nogą
Postawa wroga, agresywna:
Postawa wroga, agresywna:
•
Uśmiecha się z politowaniem
Uśmiecha się z politowaniem
•
Podnosi z niesmakiem brwi
Podnosi z niesmakiem brwi
•
Wstaje by unieść się nad rozmówcę
Wstaje by unieść się nad rozmówcę
•
Patrzy ponad głową rozmówcy
Patrzy ponad głową rozmówcy
Zachowania
Zachowania
niewerbalne
niewerbalne
Postawa zdecydowana, ale bez
Postawa zdecydowana, ale bez
wrogości:
wrogości:
•
Często spogląda na rozmówcę-patrzy prosto
Często spogląda na rozmówcę-patrzy prosto
w oczy ale nie nachalnie
w oczy ale nie nachalnie
•
Zdecydowany wyraz twarzy
Zdecydowany wyraz twarzy
•
Gestykuluje
Gestykuluje
•
Lekko odwraca głowę w bok
Lekko odwraca głowę w bok
•
Trzyma dłonie otwarte
Trzyma dłonie otwarte
Pewność siebie
Pewność siebie
donośność, wyrazistość i modulacja głosu,
donośność, wyrazistość i modulacja głosu,
dobry kontakt wzrokowy - pozwala na stałą obserwację słuchaczy
dobry kontakt wzrokowy - pozwala na stałą obserwację słuchaczy
i natychmiastową reakcję, wskazuje na pełne zainteresowanie
i natychmiastową reakcję, wskazuje na pełne zainteresowanie
słuchaczami, a nie na ich lekceważenie, pobudza i uaktywnia
słuchaczami, a nie na ich lekceważenie, pobudza i uaktywnia
słuchaczy
słuchaczy
prawidłowa postawa ciała - sygnały mowy ciała są często
prawidłowa postawa ciała - sygnały mowy ciała są często
wysyłane podświadomie i podświadomie odbierane,
wysyłane podświadomie i podświadomie odbierane,
otwarta i przyjazna motoryka (mimika i pantomimika),
otwarta i przyjazna motoryka (mimika i pantomimika),
oryginalność własnego zachowania (nie kopiować innych),
oryginalność własnego zachowania (nie kopiować innych),
sposób wypowiadania się (budowa zdań, dobór słów, tempo
sposób wypowiadania się (budowa zdań, dobór słów, tempo
wypowiedzi);
wypowiedzi);
serdeczność, emocje, zaangażowanie, temperament – nadmierne
serdeczność, emocje, zaangażowanie, temperament – nadmierne
emocje są dla odbiorców irytujące, ale brak emocji tworzy nudę,
emocje są dla odbiorców irytujące, ale brak emocji tworzy nudę,
krytyczny dystans do treści prezentacji i samego siebie,
krytyczny dystans do treści prezentacji i samego siebie,
opanowanie tremy, która jest fizjologiczną reakcją organizmu na
opanowanie tremy, która jest fizjologiczną reakcją organizmu na
stres, a przejawia się poprzez apatię lub nadmierne podniecenie
stres, a przejawia się poprzez apatię lub nadmierne podniecenie
Efekty ważne podczas
Efekty ważne podczas
autoprezentacji
autoprezentacji
publicznej
publicznej
Efekt „pierwszego wrażenia”
Efekt „pierwszego wrażenia”
– jest to efekt
– jest to efekt
towarzyszący pierwszej chwili kontaktu i jest
towarzyszący pierwszej chwili kontaktu i jest
niezwykle ważny, gdyż nigdy nie można zrobić
niezwykle ważny, gdyż nigdy nie można zrobić
pierwszego wrażenia po raz drugi. Ludzie szybko
pierwszego wrażenia po raz drugi. Ludzie szybko
wyrabiają sobie opinie, a wolno ja zmieniają. Ludzie
wyrabiają sobie opinie, a wolno ja zmieniają. Ludzie
formułują swoje pierwsze opinie w tak zwanych
formułują swoje pierwsze opinie w tak zwanych
„pierwszych trzech dziesiątkach”:
„pierwszych trzech dziesiątkach”:
–
pierwsze dziesięć sekund
pierwsze dziesięć sekund
–
pierwsze dziesięć elementów stroju i postawy
pierwsze dziesięć elementów stroju i postawy
–
pierwsze dziesięć słów, które się wypowie
pierwsze dziesięć słów, które się wypowie
Raz nabytego pierwszego wrażenia ludzie pozbywają
Raz nabytego pierwszego wrażenia ludzie pozbywają
się bardzo niechętnie. Po prostu nie lubią zmieniać
się bardzo niechętnie. Po prostu nie lubią zmieniać
swoich przyzwyczajeń i przyznawać się do pomyłki-
swoich przyzwyczajeń i przyznawać się do pomyłki-
nawet przed samym sobą. Dlatego warto zabiegać o
nawet przed samym sobą. Dlatego warto zabiegać o
dobre pierwsze wrażenie.
dobre pierwsze wrażenie.
Efekty ważne podczas
Efekty ważne podczas
autoprezentacji
autoprezentacji
publicznej
publicznej
Efekt „aureoli”
Efekt „aureoli”
- Efekt “pierwszego wrażenia” ma
- Efekt “pierwszego wrażenia” ma
znaczenie dla wizerunku menedżera, czyli jak będzie
znaczenie dla wizerunku menedżera, czyli jak będzie
on postrzegany w przyszłości. Złe pierwsze wrażenie
on postrzegany w przyszłości. Złe pierwsze wrażenie
bardzo trudno zatrzeć, ponieważ nie lubimy zmieniać
bardzo trudno zatrzeć, ponieważ nie lubimy zmieniać
raz przyjętej opinii na czyjś temat. Dobre wrażenie o
raz przyjętej opinii na czyjś temat. Dobre wrażenie o
człowieku również może długo pozostawać w
człowieku również może długo pozostawać w
świadomości i utrzymywać się, pomimo ewidentnych
świadomości i utrzymywać się, pomimo ewidentnych
zdarzeń wskazujących, że ktoś pozytywnie przez nas
zdarzeń wskazujących, że ktoś pozytywnie przez nas
postrzegany wcale na pozytywną opinię nie zasługuje.
postrzegany wcale na pozytywną opinię nie zasługuje.
Utrzymywanie się ogólnego dobrego albo złego
Utrzymywanie się ogólnego dobrego albo złego
wrażenia o menedżerze powoduje, że dobrze (albo źle)
wrażenia o menedżerze powoduje, że dobrze (albo źle)
myślimy również o jego poszczególnych cechach albo
myślimy również o jego poszczególnych cechach albo
działaniach. Zjawisko to nosi nazwę “efektu aureoli”-
działaniach. Zjawisko to nosi nazwę “efektu aureoli”-
jest to wpływ ogólnego wrażenia na specjalne
jest to wpływ ogólnego wrażenia na specjalne
wrażenia.
wrażenia.
Efekty ważne podczas
Efekty ważne podczas
autoprezentacji
autoprezentacji
publicznej
publicznej
Efekt kontrastowania
Efekt kontrastowania
- Ludzie bardzo często
- Ludzie bardzo często
kształtują swoją opinię o kimś na podstawie cech,
kształtują swoją opinię o kimś na podstawie cech,
faktów, zdarzeń łatwych do dostrzeżenia,
faktów, zdarzeń łatwych do dostrzeżenia,
spektakularnych, dramatycznych, wykorzystując swą
spektakularnych, dramatycznych, wykorzystując swą
skłonność go generalizacji. To zjawisko nosi nazwę
skłonność go generalizacji. To zjawisko nosi nazwę
efektu “kontrastowania”.
efektu “kontrastowania”.
Efekt pierwszeństwa i efekt świeżości
Efekt pierwszeństwa i efekt świeżości
– Gdy w
– Gdy w
planach są również autoprezentacje innych menedżerów
planach są również autoprezentacje innych menedżerów
najlepiej wystąpić na początku i na końcu. Odbiorcy
najlepiej wystąpić na początku i na końcu. Odbiorcy
najdokładniej zapamiętują to, co się wydarzyło (o czym
najdokładniej zapamiętują to, co się wydarzyło (o czym
się mówiło) na początku oraz to, co się wydarzyło i o
się mówiło) na początku oraz to, co się wydarzyło i o
czym się mówiło na końcu. Te zjawiska określane są
czym się mówiło na końcu. Te zjawiska określane są
efektem pierwszeństwa i efektem świeżości.
efektem pierwszeństwa i efektem świeżości.
Podsumowanie…
Podsumowanie…
Przemawianie publiczne to jedna z najtrudniejszych rzeczy,
Przemawianie publiczne to jedna z najtrudniejszych rzeczy,
a im wyższej rangi menedżer, tym większe wobec niego
a im wyższej rangi menedżer, tym większe wobec niego
oczekiwania w zakresie komunikowania się.
oczekiwania w zakresie komunikowania się.
Osiągnięcie mistrzostwa w tym zakresie kosztuje wiele
Osiągnięcie mistrzostwa w tym zakresie kosztuje wiele
wysiłku. Wymaga regularnego szkolenia, częstych występów
wysiłku. Wymaga regularnego szkolenia, częstych występów
w różnych warunkach, a także obserwowania swoich
w różnych warunkach, a także obserwowania swoich
postępów i błędów.
postępów i błędów.
Można się także nauczyć paru przydatnych trików. Jednym z
Można się także nauczyć paru przydatnych trików. Jednym z
nich jest to, że podczas przemówień i prezentacji warto
nich jest to, że podczas przemówień i prezentacji warto
używać zwrotów, którymi posługuje się rozmówca (różne
używać zwrotów, którymi posługuje się rozmówca (różne
organizacje wytwarzają specyficzne dla siebie kultury czy
organizacje wytwarzają specyficzne dla siebie kultury czy
języki).
języki).
Każdy dobry mówca doskonale wie, że niezależnie od tego,
Każdy dobry mówca doskonale wie, że niezależnie od tego,
jak długo przemawia, zawsze musi się wsłuchiwać w
jak długo przemawia, zawsze musi się wsłuchiwać w
widownię i obserwować zachowanie swoich słuchaczy.
widownię i obserwować zachowanie swoich słuchaczy.
Ponieważ przemówienie to przede wszystkim komunikacja, a
Ponieważ przemówienie to przede wszystkim komunikacja, a
w niej ważniejsze jest słuchanie niż mówienie.
w niej ważniejsze jest słuchanie niż mówienie.
Bibliografia
Bibliografia
Em Griffin „Podstawy komunikacji
Em Griffin „Podstawy komunikacji
społecznej” GWP 2003
społecznej” GWP 2003
HARVARD Business School Press
HARVARD Business School Press
„Wystąpienia publiczne.
„Wystąpienia publiczne.
Zostań mistrzem
Zostań mistrzem
retoryki” Wyd. Studio Emka 2006
retoryki” Wyd. Studio Emka 2006
www.kadry.nf.pl – portal wiedzy dla biznesu
www.kadry.nf.pl – portal wiedzy dla biznesu
„
„
Manager magazin” – edycja polska
Manager magazin” – edycja polska
dr Izabela Pycio „ABC public relations”
dr Izabela Pycio „ABC public relations”