Ostra duszność
krtaniowa.
Ostra duszność
krtaniowa.
Duszność
Duszność
– subiektywne odczucie
chorego, określane jako brak tchu,
powietrza, trudności w oddychaniu.
Klasyczna kliniczna definicja duszności
Meakinsa z 1934 r. – uświadomienie sobie
konieczności wzmożenia czynności
oddechowej.
Duszność
Stopnie nasilenia duszności:
1.
wysiłkowa – jest objawem chorobowym,
gdy pojawia się podczas zwykłej
aktywności fizycznej.
2.
spoczynkowa – odczuwana w czasie
braku obciążenia jakimkolwiek wysiłkiem.
3.
asfiksja – skrajna postać duszności, ostra
niewydolność oddechowa, duszenie się.
Pozakrtaniowe przyczyny
duszności
zaburzenia OUN,
zaburzenia krążenia, choroby serca,
choroby płuc i oskrzeli,
zaburzenia przemiany materii (śpiączka cukrzycowa,
mocznica),
niedokrwistość,
hipoksja, hiperkapnia,
zmniejszona zawartość tlenu w powietrzu,
zwiększone stężenie CO
2
w powietrzu,
choroby przebiegające z wysoką temperaturą,
miastenia, tężyczka,
czynniki psychogenne,
Duszność krtaniowa
Duszność krtaniowa:
duszność spoczynkowo-wysiłkowa,
wyraźnie nasilona w czasie wysiłku i w
pozycji leżącej,
zwężeniu w obrębie głośni towarzyszą
zjawiska akustyczne, związane z
przeciskaniem się powietrza przez
zwężoną szparę głośni – świst krtaniowy
(stridor),
Świst krtaniowy (stridor)
objaw fizykalny charakteryzujący się
szorstkim dźwiękiem, wytwarzany przez
turbulencje powietrza oddechowego
przeciskającego się poprzez światło krtani i
powodujące wibracje otaczających tkanek,
zwężenie musi znajdować się w obrębie
dróg oddechowych, ale przyczyna może
być umiejscowiona na zewnątrz,
Stridor
Drogi oddechowe jako miejsce powstania świstu
krtaniowego można podzielić na trzy
poziomy:
poziom nadgłośni i gardło – świst krtaniowy podczas
wdechu, głos zwykle prawidłowy,
poziom głośni, okolicy podgłośniowej – świst
krtaniowy wdechowy lub wdechowo – wydechowy i
zaburzenia głosu,
poziom tchawicy i drzewa oskrzelowego – świst
występuje i nasila się przy wydechu, głos prawidłowy
Duszność krtaniowa
nagła – przebieg dramatyczny,
duszenie się (asfiksja),
narastająca powoli – duszność „nie
uświadomiona”, adaptacja
chorego,
Duszność krtaniowa u
dzieci
światło krtani znacznie węższe niż u
dorosłych,
obecność wiotkiej tkanki łącznej
zwłaszcza w okolicy podgłośniowej,
inne czynniki etiologiczne:
dzieci – zapalenia, wady wrodzone, ciała
obce,
dorośli – nowotwory, czynniki jatrogenne,
urazy,
Przyczyny duszności
krtaniowej u dzieci
wrodzone:
wrodzona wiotkość chrząstek krtani,
wrodzone płetwy krtani i tchawicy,
torbiele krtani (laryngocele),
wrodzone zwężenie chrząstki pierścieniowatej,
guzy wrodzone (naczyniaki, potworniaki),
wrodzone porażenie fałdów głosowych,
zapalne:
ostre nadgłośniowe zapalenie krtani,
ostre podgłośniowe zapalenie krtani,
ostre zapalenie krtani i tchawicy,
obrzęk krtani,
błonica krtani,
Przyczyny duszności
krtaniowej u dzieci
urazowe:
ciała obce,
skurcz krtani,
pointubacyjne zwężenia,
nowotwory:
brodawczaki krtani typu młodzieńczego,
Przyczyny duszności
krtaniowej u dorosłych
zapalne:
zapalenie nagłośni,
zapalenie krtani i tchawicy,
ropień zagardłowy,
zapalenie stawów pierścienno – nalewkowych,
błonica,
urazowe:
ciała obce,
urazy krtani i szyi,
oparzenia krtani,
Przyczyny duszności
krtaniowej u dorosłych
nowotworowe:
rak krtani,
rak tarczycy,
rak okolicy zapierściennej,
węzły chłonne przerzutowe na szyi,
jatrogenne:
powikłania po intubacji (ziarniniak, blizny okolicy
podgłośniowej),
inne:
porażenie fałdów głosowych,
tężyczka, miastenia,
Leczenie
Ostra duszność krtaniowa jest stanem
bezpośredniego zagrożenia życia.
Konieczne jest podjęcie
natychmiastowego leczenia, które
obejmuje:
Przywrócenie drożności dróg
oddechowych,
Usunięcie przyczyny powodującej
duszność,
Leczenie zachowawcze
Dotyczy zmian zapalnych i obrzękowych,
Hydrocortison w dawce do 1000 mg, a u dzieci
10mg/kg masy ciała,
W infekcjach bakteryjnych antybiotyk i leki
mukolityczny,
W obrzękach alergicznych, oprócz kortykosteroidów,
leki antyhistaminowe,
W stanach nagłych – prometazyna 12,5-50 mg lub
1mg/kg mc u dzieci,
Kontynuacja leczenia – doustnie cetyryzyna,loratadyna
10mg/d
Leczenie operacyjne
Wskazane, gdy nie uzyskuje się
poprawy po leczeniu
farmakologicznym.
Udrożnienie dróg oddechowych
uzyskuje się przez:
tracheotomię,
intubację dotchawiczą,
konikotomię,
Tracheotomia
Wskazania:
znacznego stopnia zwężenie dróg oddechowych
przez guz, ciało obce lub obustronne napięte
porażenie fałdów głosowych,
zabezpieczenie dróg oddechowych przed
aspiracją pokarmów, śliny, krwi (u chorych
nieprzytomnych, w śpiączce),
niewydolność oddechowa wymagająca
zastępczej lub wspomaganej wentylacji i stałej
toalety drzewa oskrzelowego,
Trudności w wykonaniu
tracheotomii
krótka i gruba szyja,
przerost gruczołu tarczowego,
wady kręgosłupa szyjnego i
piersiowego,
nacieczenie przedniej ściany szyi
oraz zapalenie węzłów chłonnych,
odma podskórna,
rozległe rany szyi,
Powikłania w czasie
tracheotomii
bezdech,
ustanie akcji serca,
krwawienie,
niewłaściwe wprowadzenie rurki
tracheotomijnej,
uszkodzenie tylnej ściany tchawicy –
przetoka tchawiczo-przełykowa,
zatkanie rurki tracheotomijnej,
porażenie nerwów krtaniowych wstecznych,
Powikłania po tracheotomii
krwawienie,
odma podskórna,
wypadnięcie rurki tracheotomijnej,
zwężenie krtani i tchawicy,
zakażenia przyranne,
