„Recreo” – łac.

Przywrócić do życia,
wzmocnić, pokrzepić,
na nowo stworzyć

Rekreacja charakteryzuje się
kilkoma właściwościami:

Jest ona kategorią działania
I nie oznacza bezczynności.

1

• aktywnością,

• dobrowolnością,

• bezinteresownością,

• przyjemnością.

1

K. Czajkowski „Wychowanie do rekreacji” W-wa 1979

Rekreacja ma trzy znaczenia:

• zespół zachowań

które człowiek realizuje

w swoim wolnym czasie,

• proces wypoczynku

regeneracja sił, usuwania

skutków zmęczenia,
restytucja organizmu,

• zjawisko społeczno
-kulturowe

podstawę stanowi wzrost

ilości wolnego czasu oraz
związane z nim formy
zachowań ludzi.

2

2

R. Winiarski „Wstęp do teorii rekreacji” Kraków 1989

str. 9

Podział form rekreacji ze względu na:

 Intensywność wysiłku

• relaksacyjne spacery,
wędkowanie,
obserwacje

pryrody,

• o średniej intensywności
jazda na

łyżwach,
żeglowanie,
gimnastyka,

• ćwiczenia intensywne –
biegi,
pływanie,

aerobik.

 Poziom trudności

•

łatwe jazda na rowerze,

biegi,

• średnie siatkówka,
pływanie,
jazda na łyżwach,

• trudne narciarstwo,

wspinaczka.

 Pory roku

• letnie

• zimowe

• całoroczne – fitness,
kręgle itp.

 Miejsce ćwiczeń

• plenerowe,

• pod dachem,

• boiskowe.

 Formy organizacyjne

• indywidualne,

• zespołowe

3.

3

R. Winiarski „Wstęp do teorii rekreacji” Kraków

1989

Rekreacja dzieli się na dwie kategorie:

• rekreacje bierną

– słuchanie muzyki

– oglądanie telewizji

– opalanie się

• rekreacje czynną

Formy o przewadze
wysiłku psychicznego

Formy o przewadze
wysiłku fizycznego

– gra w szachy

– gry karciane

– rozwiązywanie
krzyżówek

– pływanie

– bieganie

– gimnastyka

4

4

R. Winiarski „Wstęp do teorii rekreacji” Kraków

1989 str. 9

Z rekreacją bardzo ściśle związane jest pojęcie

CZASU WOLNEGO

Czas wolny – jest to ten czas, który pozostaje człowiekowi
po wypełnieniu obowiązków zawodowych,
domowych, szkolnych i który przeznaczony
jest na odpoczynek, rozrywkę i rozwój

osobowości.

4

4

M. Bombol, A. Dąbrowska „Czas wolny, konsument,rynek, marketing” W-wa 2003

Czas wolny – definiuje się, jako całość zajęć,którym
człowiek oddaje się dobrowolnie.

5

5

K. Czajkowski „Wychowanie do rekreacji” W-wa 1979

Czas wolny – jest dobrem społecznym, wypracowanym dla
regeneracji sił psychicznych i fizycznych po
pracy zawodowej, nauce – dla rozwoju
indywidualnych zainteresowań, kształtowania
bogatszej osobowości jednostki, zapewnienia
kulturalnego wypoczynku.

6

6

A. Kamińska „ Czas wolny i jego problematyka społeczno – wychowawcza” Wrocław – Warszawa – Kraków 1965

Starzenie się człowieka

jest procesem naturalnym

i nieuniknionym.

Pomimo rozwoju nauki

i techniki nikt jeszcze

nie wynalazł skutecznego

leku przeciw starzeniu się.

Światowa Organizacja Zdrowia (WHO)
za początek starości uznaje 60 rok życia.

Wyróżnia się w niej trzy zasadnicze etapy:

60 – 75

wiek podeszły (wczesna starość)

75 – 90

wiek starczy (późna starość)

90

wiek sędziwy (długowieczność)

7

7

D. Dobrzyński, W. Kołodziej, H. Starosolska „Styl życia ludzi starszych” K-ce 2003

Polska od 1968 roku jest krajem starzejącym się
i z roku na rok to zjawisko się pogłębia.

W Polsce w 2000 roku liczba osób po 65 roku życia
stanowiła 6450 tys. I stanowiła 16,7% ludności
kraju. Z prognoz wynika, że ta liczba będzie stale
rosła.

8

8

Rocznik statystyczny GUS 2000, 2001

Z analizy badań ankietowanych wynika, że osoby

w wieku emerytalnym najczęściej preferują:

77% - oglądanie telewizji

68% - czytanie książek lub czasopism

62% - robienie zakupów

51% - spotkania towarzyskie

49% - spacery

26% - rozwiązywanie krzyżówek

16% - zajmowanie się różnego rodzaju hobby

9

9

D. Dobrzyń, W. Kołodziej, H. Starosolska „Styl życia ludzi starszych” K-ce 2003

Z badań wynika, że aktywność ruchową wśród

ludzi w starszym wieku uprawia zaledwie

14% ankietowanych. Najczęściej są to:

 Spacery

 Jazda na rowerze

10

D. Dobrzyń, W. Kołodziej, H. Starosolska „Styl życia ludzi starszych”

K-ce 2003

 Pływanie

 Piesze wędrówki

10

Jeżeli aktywność ruchowa nie znajdzie na stałe swojego

miejsca w stylu życia osób starszych, wiele z nich będzie

wymagać rehabilitacji, nie tylko z powodu choroby

(urazu, wypadku), lecz również ze względu na obniżenie się

wraz z wiekiem sprawności funkcjonalnej, co stanowi

pierwszy krok do wykluczenia z życia społecznego.

11

11

E. Kozdroń „ Przyjazne środowisko jako rozwiązanie przed ubóstwem i wykluczeniem osób starszych”

Aktywność fizyczna osób starszych powinna
oddziaływać na trzy podstawowe elementy:

• poprawiać wydolność tlenową

• wzmacniać siłę mięśni

• poprawiać gibkość, równowagę,
koordynację ruchów

12

12

www.akademie-ins.pl

Regularna rekreacja ruchowa u osób starszych:

 poprawia ogólne samopoczucie, polepsza ogólne zdrowie fizyczne
i psychiczne,

 pomaga zachować niezależny tryb życia,

 pomaga opanować określone stany i choroby (np. stres, otyłość),

 zmniejsza ryzyko zachorowania na niektóre choroby
(np. chorobę wieńcową, nadciśnienie tętnicze, osteoporozę),

 pomaga minimalizować skutki pewnych niesprawności, może
pomagać w leczeniu stanów bólowych,

 może pomagać w zmianie stereotypowych perspektyw wieku
podeszłego.

Oprócz aspektów fizycznych i psychologicznych

bardzo ważne są również aspekty społeczne:

• zmniejszenie kosztów opieki zdrowotnej,

• zwiększenie zdolności do pracy osób starszych,

• promocja pozytywnego i aktywnego
obrazu osób starszych.

13

13

www.akademia-ins.pl

Bariery uniemożliwiające ludziom starszym

uprawianie rekreacji ruchowej:

• poznawcze

• psychologiczne

– niski poziom wiedzy o zdrowiu,

– o profilaktyce zdrowotnej,

– o możliwościach rekreacyjnych,

– nietrwała motywacja lub jej brak,

– brak silnej woli, zapału, aspiracji,

– lęk przed urazem, kontuzją,
ośmieszeniem,

• kulturowe

• ekonomiczne

• sprzętowe

• zdrowotne

– brak wzorców zachowań
rekreacyjnych,

– brak środków pieniężnych,

– brak dostępu do odpowiedniej
infrastruktury,

– zły stan zdrowia,

– znacznie obniżona sprawność
fizyczna.

14

Wypowiedź turysty, który mając 70 lat odbył pieszą wędrówkę na trasie 2 tys. km, H. Szware, T.

Woleńska, T. Łobodziewicz
„Rekreacja i Turystyka Ludzi w Starszym Wieku”

5.) R. Winiarski „Wstęp do teorii rekreacji”
Kraków 1989

7.) www.akademia-ins.pl

3.) E. Kozdroń „ Przyjazne środowisko jako rozwiązanie przed
ubóstwem i wykluczeniem osób starszych”

2.) D. Dobrzyń, W. Kołodziej, H. Starosolska „Styl życia ludzi
starszych” K-ce 2003

6.) Rocznik statystyczny GUS 2000, 2001

1.) A. Kamińska „ Czas wolny i jego problematyka społeczno –
wychowawcza” Wrocław – Warszawa – Kraków 1965

4.) K. Czajkowski „Wychowanie do rekreacji” W-wa 1979