Prewencja chorób
sercowo-naczyniowych
Ocena ryzyka – karta SCORE
Kategorie ryzyka sercowo-
naczyniowego
• Bardzo duże:
– ChNS rozpoznana na podstawie badań
inwazyjnych i nieinwazyjnych, przebyty MI,
OZW, PCI, CABG, inne zabiegi rewaskularyzacji
tętniczej, udar niedokrwienny mózgu, choroba
tętnic obwodowych
– DM typu 1 lub 2 z min. 1 czynnikiem RSN i/lub
uszkodzeniem narządowym (mikroalbuminuria
30-300 mg/24h)
– Ciężka PChN (GFR<30ml/min/1,73m2)
– SCORE ≥ 10 %
Kategorie ryzyka sercowo-
naczyniowego
• Duże:
– Osoby ze znacznie nasilonym
pojedynczym czynnikiem ryzyka (np. z
dyslipidemią rodzinna, ciężkim NT,
– DM typu 1 lub 2 bez dodstkowych
czynników ryzyka ani uszkodzenia
narzadowego
– Umiarkowana PChN (GFR 30-59
ml/min/1,73 m2)
– SCORE ≥5% i <10%
Kategorie ryzyka sercowo-
naczyniowego
• Umiarkowane
– SCORE ≥ 1% i <5%
• Małe
– SCORE<1%
Działania profilaktyczne
• Zmiana stylu życia
• Unikanie czynnego i biernego palenia
tytoniu
• Zdrowa dieta
• Wysiłek fizyczny
– Osoby zdrowe – 2,5 – 5 h /tydz. umiarkowana
intensywność, 1-2,5 h/ tydz. – duża
intensywność
– Chorzy po AMI, CABG, PCI, stabilna CHNS,
stabilna CHF – umiarkowana/duża
intensywność 30 min minimum 3 x w tyg.
• Redukcja masy ciała (gdy obwód talii
M>102 cm, K>88 cm)
Zasady minimalnej interwencji
antynikotynowej
1. Pytaj czy pacjent pali papierosy
2. Poradź, by zaprzestał palenia
3. Oceń, czy pacjent chce podjąć próbę
zaprzestania palenia
4. Pomagaj pacjentowi zaprzestać
palenia
5. Ustal termin wizyty kontrolnej
Zalecenia dotyczące ciśnienia
tętniczego
• Styl życia
• Dowolny lek hipotensyjny z głównych
grup
• U chorych z DM – ACEI lub ARB
• Ocena RSN (karta SCORE)
• Nie zaleca się BB i tiazydów u
chorych z NT i czynnikami ryzyka o
charakterze metabolicznym (oprócz
BB naczyniorozszerzających)
Nadciśnienie tętnicze
• Rozpoczęcie farmakoterapii
– NT 3 stopnia
– NT 1 i 2 stopnia z dużym lub bardzo
dużym RSN
– Gdy NT 1 lub 2 stopnia i umiarkowane
RSN – najpierw próba modyfikacji stylu
życia
• Cel: < 140/90 mmHg
Nadciśnienie tętnicze
• Terapia statyną
– należy rozważyć u wszystkich chorych z
ChNS, DM t.2, lub dużym RSN wg SCORE
(IIa/B)
• Leczenie przeciwpłytkowe
– po przebyciu incydentu sercowo-
naczyniowego (IA)
– można rozważyć u chorych bez ChNS w
wywiadach, ale z upośledzoną
czynnością nerek lub obciążonych
dużym RSN (IIb/A)
Cukrzyca
• Zaleca się
– HbA1c<7,0% (IA)
– Statyna (IA)
– Unikanie hipoglikemii i nadmiernego
przybierania na wadze (IB)
– RR<140/90 mmHg (IA)
• Należy rozważyć
– Metformina jako lek I rzutu (IIa/B)
Cukrzyca
• Można rozważyć:
– Dalsze zmniejszanie odsetka HbA1c<6,5%
(IIb/B)
– LDL-C<100mg/dl – bez choroby na podłożu
miażdżycowym
– LDL-C<70 mg/dl – z bardzo dużym RSN (IIb/B)
• Nie zaleca się:
– Leczenia przeciwpłytkowego za pomocą ASA u
chorych bez choroby na podłożu
miażdżycowym (III/A)
Hiperlipidemia
• Zaleca się (I/A):
– Cholesterol całkowity <190 mg/dl i LDL-
C <115 mg/dl u chorych obciążonych
umiarkowanym i małym RSN
– LDL-C<100 mg/dl u chorych
obciążonych dużym RSN
– LDL-C<70mg/dl chorych obciążonych
bardzo dużym RSN, jeśli docelowe
stężenie nie może być osiągnięte- zaleca
się redukcję stężenia LDL-C o ≥ 50%
Hiperlipidemia - leczenie
hipolipemizujące
• Hipercholesterolemia rodzinna jako
duże RSN
• OZW – rozpoczęcie leczenia statyną
w dużej dawce w czasie hospitalizacji
• Chorzy po udarze niedokrwiennym
niespowodowanym zatorem poch.
sercowego
• Chorzy z miażdżycą tętnic
obwodowych kończyn dolnych lub
tętnic szyjnych
Hiperlipidemia
• Należy rozważyć:
– Statyna jako lek I rzutu u chorych z
dyslipidemią po przeszczepieniu
narządów (IIa/B)
– U chorych z PChN
Badania przesiewowe
1. M ≥40 r.ż. K ≥ 50 r.ż. lub po
menopauzie
2. Bez względu na wiek pacjenta jeśli
rozpoznano:
– Miażdżycę tętnic wieńcowych lub obwodowych
– DM t.2, NT, PChN
– Otyłość, obwód talii M ≥ 94 cm , K ≥ 80 cm; BMI 25
kg/m2
– Kliniczne cechy genetycznie uwarunkowanej dyslipidemii
– Przewlekłą autoimmunologiczną chorobę zapalna np.
RZS, SLA, łuszczycę
– Zakażenie HIV z terapią p/retrowirusową
Badania przesiewowe
• TC, LDL-C, HDL-C, TG
• TG – 12 h od ostatniego posiłku
• Badania lipidów
– Przed leczeniem min. 2 oznaczenia (1-12 tyg.
W zależności od wskazań klinicznych)
– 4-12 tygodni po rozpoczęciu lub modyfikacji
leczenia
– Co roku po osiągnięciu optymalnych wartości
lipidów
Cel leczenia:
• LDL-C jako cel leczenia (I A)
• TC celem leczenia gdy inne są
niedostępne (IIa A)
• Ocena TG u chorych z
hipertrójglicerydemią (IIa B)
Przyjmowanie leków
• Czy pacjent przyjmuje leki, jeśli nie,
to dlaczego
• Zmniejszenie częstotliwości
przyjmowania leku