OJCOWSKI
OJCOWSKI
PARK
PARK
NARODOWY
NARODOWY
Ojcowski Park Narodowy leży
Ojcowski Park Narodowy leży
w południowej części Wyżyny
w południowej części Wyżyny
Krakowsko-Częstochowskiej i
Krakowsko-Częstochowskiej i
obejmuje środkową część
obejmuje środkową część
Doliny Prądnika o długości 12
Doliny Prądnika o długości 12
km, dolną i środkową część
km, dolną i środkową część
doliny Sąspowskiej o długości
doliny Sąspowskiej o długości
5 km oraz przyległe
5 km oraz przyległe
fragmenty wierzchowiny
fragmenty wierzchowiny
jurajskiej.
jurajskiej.
Administracyj
Administracyj
nie Park
nie Park
leży w
leży w
województw
województw
ie
ie
małopolski
małopolski
m.
m.
Herb
Herb
Jego
Jego
powierzchnia, po
powierzchnia, po
zmianach
zmianach
dokonanych w
dokonanych w
1997 r. wzrosła z
1997 r. wzrosła z
1890 do 2145,62
1890 do 2145,62
ha. Ojcowski Park
ha. Ojcowski Park
Narodowy jest
Narodowy jest
najmniejszym
najmniejszym
parkiem
parkiem
narodowym w
narodowym w
Polsce .
Polsce .
W herbie Parku
W herbie Parku
znajduje się
znajduje się
stylizowany
stylizowany
nietoperz wznoszący
nietoperz wznoszący
się nad ruinami
się nad ruinami
ojcowskiego zamku.
ojcowskiego zamku.
Krótka historia oraz cel
Krótka historia oraz cel
powołania
powołania
Starania o ochronę przyrody Doliny
Starania o ochronę przyrody Doliny
Prądnika sięgają pocz. XIX w i wiążą się
Prądnika sięgają pocz. XIX w i wiążą się
z pierwszymi badaniami prowadzonymi
z pierwszymi badaniami prowadzonymi
na tym terenie. Odkryto tu wówczas
na tym terenie. Odkryto tu wówczas
wiele interesujących gatunków roślin i
wiele interesujących gatunków roślin i
zwierząt oraz dokonano naukowej
zwierząt oraz dokonano naukowej
eksploracji jaskiń. Oprócz tego ojcowski
eksploracji jaskiń. Oprócz tego ojcowski
krajobraz stał się tematem reportaży i
krajobraz stał się tematem reportaży i
wspomnień oraz natchnieniem dla
wspomnień oraz natchnieniem dla
wielu artystów i poetów.
wielu artystów i poetów.
Powierzchnia i użytkowanie
Powierzchnia i użytkowanie
W 1993 roku, przyjęto następujący podział
W 1993 roku, przyjęto następujący podział
powierzchni OPN w zależności od rodzaju
powierzchni OPN w zależności od rodzaju
zbiorowisk i kategorii ochronności:
zbiorowisk i kategorii ochronności:
1. Obszar ochrony ścisłej
1. Obszar ochrony ścisłej
2. Obszar ochrony częściowej - zbiorowisk
2. Obszar ochrony częściowej - zbiorowisk
leśnych
leśnych
3. Obszar ochrony częściowej - zbiorowisk
3. Obszar ochrony częściowej - zbiorowisk
nieleśnych
nieleśnych
4. Obręb gruntów ekonomicznych
4. Obręb gruntów ekonomicznych
podlegających ochronie krajobrazowej
podlegających ochronie krajobrazowej
(walorów widokowych).
(walorów widokowych).
Działalność ochronna
Działalność ochronna
Ochrona zbiorowisk
Ochrona zbiorowisk
nieleśnych.
nieleśnych.
Ekosystemy nieleśne
Ekosystemy nieleśne
obejmujące łąki w dnach
obejmujące łąki w dnach
dolin oraz murawy
dolin oraz murawy
naskalne i
naskalne i
kserotermiczne,
kserotermiczne,
zróżnicowane na ponad
zróżnicowane na ponad
20 zespołów roślinnych
20 zespołów roślinnych
są kluczowymi centrami
są kluczowymi centrami
ochrony różnorodności
ochrony różnorodności
biologicznej w Ojcowskim
biologicznej w Ojcowskim
Parku Narodowym.
Parku Narodowym.
Piargi u podnóża Góry Koronnej
Piargi u podnóża Góry Koronnej
Na niewielkiej powierzchni murawy
Na niewielkiej powierzchni murawy
grupują blisko 300 gatunków roślin
grupują blisko 300 gatunków roślin
naczyniowych (1/3 całej flory Parku,
naczyniowych (1/3 całej flory Parku,
liczącej 960 gatunków), w tym wiele
liczącej 960 gatunków), w tym wiele
bardzo rzadkich w skali kraju oraz
bardzo rzadkich w skali kraju oraz
bardzo bogatą faunę bezkręgowców.
bardzo bogatą faunę bezkręgowców.
W Ojcowskim Paku Narodowym 67
W Ojcowskim Paku Narodowym 67
gatunków roślin objęte jest ochroną
gatunków roślin objęte jest ochroną
ścisłą, natomiast 16 gatunków ochroną
ścisłą, natomiast 16 gatunków ochroną
częściową. Na florę OPN składa się ok.
częściową. Na florę OPN składa się ok.
1000 gatunków roślin naczyniowych
1000 gatunków roślin naczyniowych
skupionych w ok. 30 zespołach
skupionych w ok. 30 zespołach
roślinnych ( 3. miejsce po Tatrach i
roślinnych ( 3. miejsce po Tatrach i
Pieninach pod względem liczebności
Pieninach pod względem liczebności
gatunków), ponad 230 gatunków mchów
gatunków), ponad 230 gatunków mchów
i wątrobowców, niespełna 1200
i wątrobowców, niespełna 1200
gatunków grzybów i blisko 200 gatunków
gatunków grzybów i blisko 200 gatunków
porostów. W OPN brak jest endemitów.
porostów. W OPN brak jest endemitów.
Świat roślin
Świat roślin
Barwinek pospolity
Barwinek pospolity
Lilia złotogłów
Lilia złotogłów
Obuwik pospolity
Obuwik pospolity
Chaber miękkowłosy
Chaber miękkowłosy
Ostnica Jana
Ostnica Jana
Świat zwierząt
Świat zwierząt
Bogatą fauną Ojcowskiego Parku
Bogatą fauną Ojcowskiego Parku
Narodowego, w skład której wchodzi wiele
Narodowego, w skład której wchodzi wiele
gatunków górskich i stepowych,
gatunków górskich i stepowych,
interesowano się od dawna poświęcając jej
interesowano się od dawna poświęcając jej
wiele opracowań już od połowy XIX wieku.
wiele opracowań już od połowy XIX wieku.
Powstała ona w rezultacie długotrwałego
Powstała ona w rezultacie długotrwałego
rozwoju i przemian klimatycznych w
rozwoju i przemian klimatycznych w
czwartorzędzie, głównie w holocenie.
czwartorzędzie, głównie w holocenie.
Szacuje się, że teren Parku i jego otulinę
Szacuje się, że teren Parku i jego otulinę
zamieszkuje ok. 11 tys. gatunków zwierząt,
zamieszkuje ok. 11 tys. gatunków zwierząt,
z czego do tej pory wykazano ok 6 tys. W
z czego do tej pory wykazano ok 6 tys. W
OPN ścisłą oraz częściową ochroną podjęte
OPN ścisłą oraz częściową ochroną podjęte
jest 218 gatunków zwierząt.
jest 218 gatunków zwierząt.
Nietoperze
Nietoperze
Nocek duży
Nocek duży
Najbardziej
Najbardziej
charakterystycznymi
charakterystycznymi
ssakami Parku są
ssakami Parku są
nietoperze. Spośród
nietoperze. Spośród
21 gatunków
21 gatunków
żyjących w Polsce, na
żyjących w Polsce, na
terenie OPN i
terenie OPN i
najbliższej okolicy
najbliższej okolicy
stwierdzono 17. Dość
stwierdzono 17. Dość
często spotkać można
często spotkać można
w czasie hibernacji w
w czasie hibernacji w
jaskiniach podkowca
jaskiniach podkowca
małego i nocka
małego i nocka
dużego.
dużego.
Gacek brunatny
Gacek brunatny
Pozostałe gatunki
Pozostałe gatunki
takie jak np. gacek
takie jak np. gacek
brunatny
brunatny
(wielkouch),
(wielkouch),
mroczek późny i
mroczek późny i
mopek są na ogół
mopek są na ogół
rzadkie.
rzadkie.
Mroczek późny
Mroczek późny
Podkowiec
Podkowiec
mały
mały
Piżmak
Piżmak
Popielica
Popielica
Bóbr
Bóbr
Krogulec
Krogulec
Jaskinie
Jaskinie
Jaskinie i schroniska skalne są
Jaskinie i schroniska skalne są
charakterystyczną grupą form
charakterystyczną grupą form
związanych z wapieniami i działalnością
związanych z wapieniami i działalnością
krasową wód podziemnych. Wyżyna
krasową wód podziemnych. Wyżyna
Krakowsko-Częstochowska jest obszarem
Krakowsko-Częstochowska jest obszarem
licznego ich występowania.
licznego ich występowania.
Najliczniejsze skupisko dużych jaskiń
Najliczniejsze skupisko dużych jaskiń
znajduje się w wąwozie Jamki; pozostałe,
znajduje się w wąwozie Jamki; pozostałe,
mniejsze jaskinie i schroniska leżą
mniejsze jaskinie i schroniska leżą
przeważnie na lewym zboczu Doliny
przeważnie na lewym zboczu Doliny
Prądnika. Mają one na ogół przebieg
Prądnika. Mają one na ogół przebieg
poziomy i rozmieszczone są na różnych
poziomy i rozmieszczone są na różnych
wysokościach nad dnem dolin. Jaskinie
wysokościach nad dnem dolin. Jaskinie
Łokietka i Ciemna są udostępnione do
Łokietka i Ciemna są udostępnione do
zwiedzania.
zwiedzania.
Najdłuższe jaskinie
Najdłuższe jaskinie
Parku
Parku
Jaskinia Łokietka
Jaskinia Łokietka
DŁUGOŚĆ: 320 m
DŁUGOŚĆ: 320 m
ROZCIĄGŁOŚĆ
ROZCIĄGŁOŚĆ
POZIOMA:115 m
POZIOMA:115 m
GŁĘBOKOŚĆ: 7 m
GŁĘBOKOŚĆ: 7 m
WYSOKOŚĆ
WYSOKOŚĆ
OTWORU: 453 m n. p.
OTWORU: 453 m n. p.
m. POŁOŻENIE
m. POŁOŻENIE
OTWORU: dol.
OTWORU: dol.
Sąspowska, Ojców,
Sąspowska, Ojców,
gmina Skała
gmina Skała
Jaskinia Ciemna
Jaskinia Ciemna
Długość: 230 m
Długość: 230 m
Wysokość otworów: 410 m n. p. m.
Wysokość otworów: 410 m n. p. m.
Położenie: zbocze Doliny Prądnika w masywie G.
Położenie: zbocze Doliny Prądnika w masywie G.
Koronnej.
Koronnej.
Na terenie parku znajdują się grupy skał
Na terenie parku znajdują się grupy skał
i pojedyncze ostańce zbudowane z
i pojedyncze ostańce zbudowane z
jurajskich wapieni, czasem o
jurajskich wapieni, czasem o
fantazyjnych kształtach, np. Maczuga
fantazyjnych kształtach, np. Maczuga
Herkulesa. Na zboczach dolin często są
Herkulesa. Na zboczach dolin często są
widoczne spłaszczenia, będące
widoczne spłaszczenia, będące
fragmentami teras skalnych związanych
fragmentami teras skalnych związanych
z kolejnymi etapami rozwoju dolin.
z kolejnymi etapami rozwoju dolin.
Fragmenty wspomnianych teras skalnych
Fragmenty wspomnianych teras skalnych
tworzą malownicze bramki, iglice skalne
tworzą malownicze bramki, iglice skalne
i inne formy skałkowe (np. Krakowska
i inne formy skałkowe (np. Krakowska
Brama, Igła Deotymy). Na zachowanych
Brama, Igła Deotymy). Na zachowanych
poziomach terasowych wznoszą się ruiny
poziomach terasowych wznoszą się ruiny
zamku w Ojcowie oraz zamek w
zamku w Ojcowie oraz zamek w
Pieskowej Skale.
Pieskowej Skale.
Maczuga Herkulesa
Maczuga Herkulesa
Jest zbudowana z
Jest zbudowana z
twardych wapieni
twardych wapieni
skalistych, znajduje się
skalistych, znajduje się
w Pieskowej Skale.
w Pieskowej Skale.
Wysokość samej
Wysokość samej
maczugi wynosi około
maczugi wynosi około
25 m. Stanowi ona
25 m. Stanowi ona
bardzo
bardzo
charakterystyczny
charakterystyczny
element krajobrazu
element krajobrazu
Doliny Prądnika.
Doliny Prądnika.
Powstała w wyniku
Powstała w wyniku
krasowej działalności
krasowej działalności
wód i różnej odporności
wód i różnej odporności
na wietrzenie wapieni.
na wietrzenie wapieni.
Brama Krakowska
Brama Krakowska
Znajduje się w Dolinie
Znajduje się w Dolinie
Prądnika i zamyka wylot
Prądnika i zamyka wylot
Wąwozu za Krakowską
Wąwozu za Krakowską
Bramą do tej doliny. Jest
Bramą do tej doliny. Jest
klasycznym przykładem
klasycznym przykładem
bram skalnych. Nazwa
bram skalnych. Nazwa
pochodzi od tego, że
pochodzi od tego, że
dawniej prowadził tędy
dawniej prowadził tędy
szlak handlowy z
szlak handlowy z
Krakowa na Śląsk.
Krakowa na Śląsk.
Kolumny Bramy
Kolumny Bramy
Krakowskiej zbudowane
Krakowskiej zbudowane
są z odpornych na
są z odpornych na
wietrzenie bloków
wietrzenie bloków
jurajskich wapieni
jurajskich wapieni
skalistych o wysokości
skalistych o wysokości
ok. 15 m, lewa kolumna
ok. 15 m, lewa kolumna
jest wyższa.
jest wyższa.
Brama powstała w wyniku
Brama powstała w wyniku
procesów erozyjnych, które
procesów erozyjnych, które
intensywniej zachodziły na
intensywniej zachodziły na
spękaniach ciosowych, którymi
spękaniach ciosowych, którymi
spływała woda. W dalszych etapach
spływała woda. W dalszych etapach
dołączyły się zjawiska krasowe i
dołączyły się zjawiska krasowe i
wietrzenie mechaniczne.
wietrzenie mechaniczne.
Obiekty turystyczne
Obiekty turystyczne
Zamek w Ojcowie:
Zamek w Ojcowie:
Położony jest w
Położony jest w
centrum Ojcowa, był
centrum Ojcowa, był
zamkiem warownym
zamkiem warownym
wzniesionym przez
wzniesionym przez
Kazimierza
Kazimierza
Wielkiego w II
Wielkiego w II
połowie XIV wieku.
połowie XIV wieku.
Obecnie zachowały
Obecnie zachowały
się jedynie jego
się jedynie jego
ruiny.
ruiny.
Zamek pieskowa Skała:
Zamek pieskowa Skała:
Zamek ten,
Zamek ten,
podobnie jak Kazimierzowski w Ojcowie, był
podobnie jak Kazimierzowski w Ojcowie, był
ważnym ogniwem w łańcuchu fortyfikacyjnym
ważnym ogniwem w łańcuchu fortyfikacyjnym
broniącym drogi handlowej z Krakowa na
broniącym drogi handlowej z Krakowa na
Śląsk. Dziś należy do czołówki nielicznej grupy
Śląsk. Dziś należy do czołówki nielicznej grupy
zabytków polskiego Odrodzenia i jest dużą
zabytków polskiego Odrodzenia i jest dużą
atrakcją turystyczną na Szlaku Orlich Gniazd.
atrakcją turystyczną na Szlaku Orlich Gniazd.
Turyści w OPN
Turyści w OPN
Dane liczbowe wskazują
Dane liczbowe wskazują
niewielki spadek liczby
niewielki spadek liczby
turystów w jaskini Łokietka, w
turystów w jaskini Łokietka, w
zamku w Pieskowej Skale i w
zamku w Pieskowej Skale i w
Muzeum im. Prof. Wł. Szafera
Muzeum im. Prof. Wł. Szafera
w porównaniu z rokiem
w porównaniu z rokiem
poprzednim. Spadek w 2000 r.
poprzednim. Spadek w 2000 r.
o ponad 1800 osób
o ponad 1800 osób
zarejestrowano w jaskini
zarejestrowano w jaskini
Ciemnej, a największy na
Ciemnej, a największy na
zamku w Ojcowie bo o ponad
zamku w Ojcowie bo o ponad
15 tysięcy osób w stosunku do
15 tysięcy osób w stosunku do
1997 roku. Brak jest danych
1997 roku. Brak jest danych
dot. ilości turystów
dot. ilości turystów
zagranicznych. Można tę ilość
zagranicznych. Można tę ilość
szacować na kilka tysięcy w
szacować na kilka tysięcy w
ciągu roku.
ciągu roku.
Źródło:
Źródło:
http://www.ojcow.pl/index_1.htm
http://www.ojcow.pl/index_1.htm
Wykonała:
Wykonała:
Katarzyna Ślęczek gr . D
Katarzyna Ślęczek gr . D