STWARDNIENIE ROZSIANE
(łac. sclerosis multiplex, SM)
-
choroba,
u
której
podłoża
leży
demielinizacja włókien nerwowych w obrębie
mózgu i rdzenia kręgowego . Choroba
pojawia się najczęściej między 2 a 3 dekadą
życia. Choroba przebiega rzutami,
pomiędzy którymi następuje remisja (z
całkowitym
lub
prawie
całkowitym
ustąpieniem objawów). Czas trwania remisji
jest
uwarunkowany
osobniczo.
Każdy
następny
rzut
choroby
wiąże
się
z
narastaniem objawów neurologicznych.
Objawy
pozagałkowe zapalenie nerwu wzrokowego,
zanik nerwu, niejednokrotnie pierwszy
objaw zwiastujący chorobę zaburzenia
widzenia
tzw. Triadę Charcota -oczopląs, drżenie
zamiarowe
mowa skandowana
brak odruchów brzusznych
zaburzenie czynności zwieraczy
(nietrzymanie lub zatrzymanie moczu)
objaw Lhermitte'a - parestezje o charakterze
mrowienia wzdłuż kręgosłupa zwłaszcza po
pochyleniu głowy do przodu
Objawy SM c.d.
Inne objawy zależne są od umiejscowienia
ognisk demielinizacyjnych - niedowład
połowiczy, objawy opuszkowe, padaczka,
impotencja, nerwoból nerwu trójdzielnego,
układowe zawroty głowy.
Charakterystyczne jest nasilanie się objawów
pod wpływem ciepła. Chorobę zaostrza ciąża i
poród.Może pojawiać się chwiejność
nastroju, przechodzenie od stanu
euforycznego do depresji. Pojawienie się
nerwicy.
Rozpoznanie:
- wywiad
- objawy
- w badaniu przedmiotowym: śladowe
odruchy brzuszne, niezborność z kończyn
dolnych, wygórowane odruchy ścięgniste
- badanie płynu mózgowo-rdzeniowego
- badanie rezonansu magnetycznego, w
którym widoczne są ogniska demielinizacyjne
Leczenie
Można podzielić na trzy etapy:
1. przerywanie i łagodzenie rzutów choroby -
stosuje się sterydy
2. objawowe - polegające na zwalczaniu
spastyczności, ataksji, bólów, zaburzeń
czynności pęcherza, spadku siły mięśniowej;
zwalczanie męczliwości mięśni
3. zapobieganie rzutom i postępowi choroby -
interferon
Bardzo ważne – wsparcie i rehabilitacja
Pielegnowanie
– w zależnosci od stopnia
samodzielności. Ogólne zasady:
uregulowany, oszczędzający prozdrowotny
tryb życia
codzienny ruch – gimnastyka – minimum
ruchu podczas rzutu choroby, a maksimum
podczas remisji – zmniejszenie spastyczności,
utrzymanie sprawności
pełnowartościowa dieta, zachowanie
prawidłowej masy ciała - zapobieganie
zaparciom
sen i odpoczynek
spokój psychiczny, zachowanie pogody
ducha, umiejętne radzenie sobie ze stresem
Pielegnowanie – w zależnosci od stopnia
samodzielności. Ogólne zasady – c.d.:
gimnastyka oddechowa i zapobieganie
powikłaniom oddechowym
zapobieganie zaburzeniom mikcji (trening
pęcherza, zapopbieganie stanom zapalnym,
zakwaszanie moczu, noszenie wkładek,
pieluchomajtek)
zapobieganie odleżynom
samoobserwacja i reagowanie na objawy
sugerujące pogorszenie
grupy wsparcia, rehabilitacja