 
Betonowanie w
warunkach
zimowych
Opracowała:
Magdalena 
Przyłoga
 
Warunki  zimowe  –  średnia  dobowa  temperatura  powietrza 
jest niższa od +10
O
C.
Ze względu na roboty betonowe ważne są następujące 
zasadnicze cechy warunków pracy: 
 Temperatura – Okres obniżonej temperatury w Polsce 
dzieli się wg następujących zakresów temperatur:
• okres chłodów:
+10 do +5
O
C
- lekki chłód
+5 do 0
O
C
- chłód
• okres mrozów:
0 do -5
O
C
- lekki mróz
-5 do -10
O
C
- średni mróz
poniżej -10
O
C - silny
mróz
 Wiatr
 Deszcz i woda ze śniegu
 Śnieg
 Dane o mikroklimacie
„zimna  pogoda”  –  średnia  z  maksymalnych  i  minimalnych 
temperatur  zapisana  w  ciągu  3-ch  kolejnych  dni  jest  niższa 
niż 5
O
C, i kiedy temperatura powietrza w ciągu co najmniej
12 godzin w każdym okresie 24 godzin wynosiła 10
O
C lub
mniej.
 
Wskutek działania chłodu na 
dojrzewający beton 
następuje:
 opóźnienie początku i końca
wiązania,
 wydłużenie czasu wiązania,
 zwolnienie procesu twardnienia.
 
Im  bardziej  zaawansowana  jest  hydratacja 
cementu  i  im  wyższa  jest  wytrzymałość  betonu, 
tym mniej jest on wrażliwy na działanie mrozu. 
Tablica 1. Wiek betonu, przy którym wystawienie na działanie mrozu 
nie powoduje  zniszczenia.
 
Rysunek 1. Wzrost objętości betonu w czasie długotrwałego 
zamrażania, w zależności 
od wieku, w którym
rozpoczęto zamrażanie.
 
Rysunek 2. Wzrost objętości betonu poddanego zamrażaniu i 
odmrażaniu, w zależności 
od wieku, w którym
rozpoczęto pierwsze zamrażanie.
 
Rysunek 3. Wpływ wieku betonu na zależność ilości zamarzającej wody 
od temperatury 
betonu.
 
Tablica 2. Orientacyjne wytrzymałości betonu w procentach 
wytrzymałości osiągniętej 
przez beton po 28 dniach dojrzewania
w normalnych warunkach.
 
W warunkach zimowych beton zwykły nie powinien być układany 
jeżeli jego temperatura nie wynosi co najmniej :
13
O
C dla elementów cienkich (300 mm),
 5
O
C, gdy minimalny wymiar elementu betonowego jest nie
mniejszy niż 1,8m.
Beton powinien wiązać w temperaturze 7 do 21
O
C.
• Temperatura 7
O
C zalecana jest, gdy temperatura powietrza
nie jest niższa niż -1
O
C a element betonowy jest gruby.
• Temperaturę 21
O
C stosuje się gdy jest mniej niż -18
O
C a
elementy betonowe mają grubość mniejszą niż 300mm.
 
Tablica 3. Temperatura mieszanki betonowej w zależności od 
temperatury kruszywa
i
wody zarobowej.
 
Rysunek 4. Przykład sposobu podgrzewania 
kruszywa:
1 – kruszywo,
2 – rury perforowane,
3 – izolacja przed zaśnieżeniem i przed 
ucieczką pary,
4 – doprowadzenie pary.
 
Beton z kruszyw lekkich może być chłodniejszy przy 
układaniu. 
Beton  ten  ma  niższe  ciepło  właściwe  niż  beton  z 
kruszywami  zwykłymi,  a  więc  ciepło  hydratacji 
cementu  chroni  bardziej  beton  z  kruszyw  lekkich 
przed zamarzaniem.
Tablica 4. Maksymalne dopuszczalne temperatury mieszanki 
betonowej.
 
Rysunek
5.
Wpływ
zamrożenia  betonu  w  okresie 
dojrzewania 
na
końcową
wytrzymałość betonu,
t – okres dojrzewania betonu,
S – stopień szkodliwości 
zamarznięcia betonu [%].
Stopień  szkodliwości  oznacza  procentowy  spadek  28-dniowej 
wytrzymałości  w  wyniku  jednokrotnego  krótkotrwałego 
zamrażania.  Linią  przerywaną  podano  skutek  kilkukrotnego 
zamrożenia.
Punkt  1  –  oznacza  czas  początku  wiązania,  2  -  końca 
wiązania,  3  –  czas  uzyskania  przez  beton  odporności  na 
zamrożenie.  I  do  IV  –  oznaczają  charakterystyczne  okresy 
dojrzewania ze względu na skutek zamrożenia.
 
Roboty prowadzone w zimie wymagają spełnienia
dwóch warunków technologicznych:
 beton musi uzyskać właściwą odporność zanim ulegnie 
zamrożeniu,
 beton musi uzyskać wymaganą wytrzymałość w 
określonym czasie.
Wyróżnić można cztery zasadnicze metody
postępowania:
1)metodę modyfikacji wykonywania mieszanki
betonowej,
2)metodę zachowania ciepła,
3)metodę podgrzewania,
4)metodę cieplaków.
 
Metoda modyfikacji wykonywania mieszanki 
betonowej
W zależności od potrzeb i możliwości należy
przedsięwziąć:
stosowanie cementów wyższych marek i szybko
twardniejących,
projektowanie betonu o odpowiednio wyższej
wytrzymałości, uwzględniającej jej spadek,
stosowanie mniej ciekłych konsystencji (W/C ≤ 0,6),
wprowadzenie rewibracji,
stosowanie domieszek zimowych,
stosowanie ciepłych mieszanek, wprowadzenie
wszelkiego rodzaju usprawnień w celu ochrony utraty
ciepła przez mieszankę betonową w okresie transportu,
układania i zagęszczania.
 
Metoda zachowania
ciepła
Tablica 5. Współczynnik k dla różnych rodzajów ocieplenia 
konstrukcji.
 
Metoda nagrzewania
betonu
Rysunek 6. Przekroje mat grzejnych: 1 – brezent, 2 – izolacja 
termiczna, 3 – izolacja 
przeciwwilgociowa, 4 – przewody
elektryczne grzejne.
Nagrzewnie w temperaturach:
• podwyższonych (od 20 do 40
O
C),
• wysokich (od 60 do 80
O
C).
Nagrzewanie poprzez:
o ciepłe powietrze,
o parę wodną,
o energię elektryczną,
o promieniowanie 
podczerwone.
 
Metoda cieplaków
Rysunek 7. Powłoka pneumatyczna: A, B, C – części składowe 
powłoki, 1 – łączenie 
części powłoki, 2 – połączenie z
podłożem, 3 – miejsce robót betonowych,
4 – śluza
wyjazdowa.
Cieplaki wykonuje się z konstrukcji łatwo rozbieralnej 
i mogą być:
• w całości drewniane,
• z lekkiej osłony na ruszcie drewnianym lub stalowym,
• powłokowe pneumatyczne.
 
Agregaty 
grzewcze
Rysunek 8. Schemat wytwornicy i zarazem dmuchawy ciepłego 
powietrza: 
1- element wytwarzający ciepło, 2 – dmuchawa, 3 – silnik
dmuchawy.
 
Prezentacja przygotowana na podstawie
książki:
„Właściwości Betonu” A. M. Neville,
Kraków 2000 r.
Uzupełniona informacjami zawartymi w
książce:
„Beton i Jego Technologie” Z. Jamroży,
Warszawa 2008 r.
 
Dziękuję za 
uwagę