Zarządzanie instytucjami

finansowymi ZIF 2014

RAMOWY PROGRAM

WYKŁADÓW
na

08.03.2014

Dr Zbigniew R. WIERZBICKI

Program do v.1.6.4. (na bazie ZIK 9.2.4.)

1

Zarządzanie instytucjami

finansowymi

Cele podstawowe „strategiczne” naszych zajęć

Zrozumieć „filozofię biznesu” instytucji finansowych, w tym

zwłaszcza banków, zakładów ubezpieczeń i funduszy

inwestycyjnych oraz podstawowe uwarunkowania ich strategii.

Zrozumieć specyfikę zarządzania przedsiębiorstwem bankowym,

ubezpieczeniowym oraz TFI czyli skąd jest zysk i jakie są rodzaje

ryzyka.

Zrozumieć jak działa podstawowa instytucja finansowa czyli bank

jako instytucja kredytowa, jak się zmienia jako pośrednik

finansowy i co determinuje jego ewolucję (rynek, klienci,

konkurencja, technologie), a także jak się zmieniają inni

podstawowi pośrednicy finansowi

Zrozumieć kształtowanie się relacji między instytucją kredytową,

ubezpieczeniową, funduszową a ich klientami > bo zarządzanie

instytucją finansową jest jednocześnie CRM czyli customer

relationship management

Jak zmienia się rynek i relacje na rynku pośrednictwa finansowego

w konsekwencji pojawienia się na nim holdingów finansowych?

2

Cele „operacyjne” naszych

zajęć:

1. Zrozumieć co się dzieje we współczesnym sektorze pośrednictwa

finansowego, głównie na przykładzie sektora bankowego ale także

ubezpieczeniowego i funduszy inwestycyjnych

2. Poznać modele i strategie instytucji kredytowych, ubezpieczeniowych

i funduszowych (TFI).

3. Zrozumieć zasady zarządzania strategicznego pozycją rynkową i
rozwojem, a także operacyjną działalnością banku i innych

instytucji finansowych

.

4. Poznać uwarunkowania i specyfikę decyzji menedżerskich w

zakresie

zarządzania bankiem, zakładem ubezpieczeń i TFI.

5. Poznać „filozofię zysku” instytucji finansowej na przykładzie banku i

zrozumieć obszary i progi „wrażliwości

” i z tego punktu widzenia raz

jeszcze popatrzeć na znane z przedmiotu Bankowość

zasady

kalkulacji czyli rachunku efektywności i ryzyka banku

6. Poznać jeszcze lepiej i zrozumieć w jakim kierunku zmieniają się

zasady
nadzoru nad bankami i innymi instytucjami finansowymi i jakie są

tego konsekwencje dla sposobu zarządzania bankiem, a w ślad za tym

jakie są nowe wyzwania dla operacyjnego i strategicznego

zarządzania bankiem i innymi instytucjami finansowymi, a także

holdingami finansowymi.

7. Zrozumieć tendencje zmian w otoczeniu banku i innych

podstawowych instytucji finansowych i ich wpływ na zarządzanie tymi

instytucjami, w tym holdingiem finansowym, i na relacje z klientami.

3

Efekt dodatkowy

merytoryczny zajęć

Co należy wiedzieć o banku i
innych instytucjach finansowych
aby być racjonalnym i
efektywnym ich partnerem-
klientem !!!???

4

Ramowy program

wykładów ZIF.

•Podane na następnych

slajdach grupy zagadnień
informują o podstawowych
wzajemnie powiązanych
wątkach merytorycznych
wykładów jako całości, a nie o
tematach kolejnych
wykładów !!!!!

5

Modele współczesnych instytucji

finansowych, w tym kredytowych, a

także co nowego we współczesnej

bankowości, ubezpieczeniach i w TFI?

Systemy instytucji finansowych

Ewolucja i tendencje zmian we współczesnej
bankowości.

Współczesne modele systemów instytucji
finansowych, w tym bankowych, – konwergencja
i integracja

Modele współczesnych instytucji finansowych.

Rola holdingów i konglomeratów finansowych.

6

Co nowego we współczesnej bankowości,

ubezpieczeniach i obszarze funduszy ?

Nowe produkty, nowe kanały dystrybucji, nowe
wyzwania w procesie zarządzania bankiem i innymi
instytucjami finansowymi.

Podstawowe czynniki zmian w instytucjach finansowych
na przykładzie bankowości, w ich sposobie
funkcjonowania w wymiarze strategicznym i
operacyjnym

.

Ewolucja zarządzania bankiem na tle procesów zmian w
systemie pośrednictwa finansowego.

Konkurencja na rynku usług finansowych – banki a
niebankowe instytucje finansowe, a instytucje
świadczące usługi finansowe niepodlegające nadzorowi
finansowemu, a problem tzw. shadow banking. >>>4
kręgi

7

Co nowego we współczesnej bankowości i

ubezpieczeniach?

Od Bazylei I do NUK i Bazylei
3 , od Solvency 1 do Solvency
2 i co dalej?

Wnioski z globalnego

kryzysu finansowego i
gospodarczego dla
zarządzania instytucjami
finansowymi i dla nadzoru
finansowego.
Syndrom TBTF i TITF.

8

Strategie rozwoju i

zarządzania instytucją

finansową na przykładzie

banku

•Ewolucja banku jako

przedsiębiorstwa

•Determinanty zmian struktury

organizacyjnej banku i metod
zarządzania

•Bank wczoraj, dziś i jutro
•Bank a inne instytucje pośrednictwa

finansowego > droga do holdingu

9

Strategie rozwoju i

zarządzania instytucją

finansową na przykładzie

banku

• Współczesne podejścia do zarządzania bankiem.
• Determinanty strategii banku.
• Zarządzanie strategiczne bankiem.
• Zarządzanie strategiczne pozycją rynkową banku.
• Zarządzanie wartością banku.
• Zarządzanie operacyjne bankiem.
• Zarządzanie zyskiem i zarządzanie ryzykiem banku
• Zarządzanie płynnością.
• Zarządzanie zakładem ubezpieczeń i TFI

10

Strategie rozwoju i zarządzania

instytucja finansową na

przykładzie banku

• Ewolucja metod zarządzania bankiem
• Komitet ALCO – jego rola w zarządzaniu

rentownością, ryzykami bankowymi oraz
płynnością i wypłacalnością banku.

• Od komitetów kredytowych do pionu ryzyka >

ewolucja sposobu podejścia do ryzyka i
zarządzania nim w obszarze ryzyka kredytowego,
depozytowego i działalności pośredniczącej.

• Ewolucja sposobu identyfikacji ryzyka – od oceny

ryzyka jednostkowego klienta do oceny
wieloczynnikowej ryzyka działalności banku

• Zarządzanie bankiem i przedsiębiorstwem

ubezpieczeniowym – podobieństwa i różnice

11

Strategie rozwoju i zarządzania

instytucja finansową na

przykładzie banku

• Strategia banku a polityki szczegółowe:

> asortymentowa,
> cenowa,
> sprzedażowa,
> segmentacyjna,
> HR czyli personalna etc.

• Rola tzw. analiz obszarowych w wyborze strategii banku, a

następnie szczegółowych polityk realizacyjnych.

• Znaczenie podejścia portfelowego w zarządzaniu bankiem.
• Sprzężenie zwrotne między podejściem portfelowym a

analizą wieloczynnikową w zakresie oceny ryzyka

• Sprzężenia zwrotne między podejściem portfelowym,

analizą wieloczynnikową w zakresie oceny ryzyka a
segmentacją klientów

12

Strategie rozwoju i zarządzania

instytucja finansową na

przykładzie banku

• Rola i koszt kapitałów własnych banku jako

strategicznego uwarunkowania rozwoju banku.

• Wpływ nowych regulacji na strategię i

zarządzanie bankiem.

• Wykorzystanie controllingu w zarządzaniu

bankiem.

• Znaczenie kapitałów własnych w zarządzaniu

zakładem ubezpieczeń Działu I i Działu II oraz
TFI

• Wpływ nowych regulacji na strategię i

zarządzanie zakładem ubezpieczeń i TFI

13

Organizacja i zarządzanie
instytucjami finansowymi

• Bank, zakład ubezpieczeń i TFI jako

organizacja.

• Tradycyjne i współczesne zasady

organizacji i zarządzania tymi
instytucjami finansowymi.

• Ewolucja struktur organizacyjnych

banków i innych instytucji
finansowych

• Holdingi finansowe – nowe wyzwania

14

Organizacja i zarządzanie
instytucjami finansowymi

• Podstawowe techniki

menedżerskie w instytucjach
finansowych, w tym stosowanie:

benchmarkingu,
zarządzania poprzez cele,
metod opartych na BSC,
metodyk zarządzania projektami i

zarządzania zmianą etc.

15

Organizacja i zarządzanie
instytucjami finansowymi

• Współczesne modele organizacyjne

central banku i oddziałów, zakładów
ubezpieczeń i TFI, a także holdingów
finansowych

• Modele zarządzania kanałami

dystrybucji.

• Zarządzanie obszarami (zarządzanie

macierzowe).

• Znaczenie outsourcingu.

16

Organizacja i zarządzanie
instytucjami finansowymi

• Zarządzanie wiedzą i kapitałem

intelektualnym w instytucjach
finansowych.

• Specyfika HR Management w

instytucjach finansowych.

• Ewolucja profilu kwalifikacyjnego

kadr w bankowości i w całym
systemie pośrednictwa finansowego

17

Rola segmentacji w wyborze

strategii i w zarządzaniu

bankiem i innymi instytucjami

finansowymi

• Wpływ otoczenia na zarządzanie

bankiem, zakładem ubezpieczeń i
TFI.

• Marketing w instytucjach

finansowych

• Cechy produktu bankowego,

ubezpieczeniowego i funduszowego

• Determinanty wyboru koncepcji

marketingowych

18

Rola segmentacji w wyborze

strategii i w zarządzaniu

instytucją finansową na

przykładzie banku

• Współczesne instrumenty strategii marketingu

mix (4P, cykl życia produktu bankowego, cena
produktu bankowego, promocja i dystrybucja
produktu bankowego) przy wielokanałowej
dystrybucji produktów bankowych.

• Kryteria segmentacji klientów w strategii

bankowej.

• Zarządzanie relacjami z klientami (bankowe

CRM) w wielokanałowej dystrybucji produktów
bankowych.

19

Rola segmentacji w wyborze

strategii i w zarządzaniu

bankiem i innymi instytucjami

finansowymi

• Rodzaje strategii

marketingowych

• Znaczenie strategii segmentacji

rynku.

• Ewolucja ofert banków,

ubezpieczycieli i TFI dla
podstawowych segmentów
klientów instytucji finansowych.

20

Zarządzanie sprzedażą

we współczesnej

instytucji finansowej

Znaczenie integracji oferty
bankowej z ofertami innych
pośredników finansowych.

Od banku do banku, zakładu
ubezpieczeń i TFI w holdingu
finansowym.

21

Zarządzanie sprzedażą we

współczesnej instytucji

finansowej

• Rola i specyfika bankowych i

niebankowych kanałów dystrybucji.

• Ewolucja marketingu bankowego,

ubezpieczeniowego i funduszowego.

• Stopniowa integracja oferty bankowej z

produktami oferowanymi przez innych
pośredników finansowych.

• Holding finansowy jako integrator

sprzedaży produktów pośrednictwa
finansowego

22

Zarządzanie sprzedażą we

współczesnej instytucji

finansowej

• Nowe generacje ustrukturyzowanych

produktów finansowych.

• Wpływ internetyzacji kanałów dystrybucji

na zarządzanie sprzedażą produktów
finansowych.

• Znaczenie współpracy różnych

pośredników finansowych.

• Od współpracy rynkowej do

współczesnych form bancassurance.

• Rola holdingów finansowych

23

Zarządzanie sprzedażą we

współczesnej instytucji

finansowej

• Tradycyjne i nowe formy konkurencji

wobec banków ze strony innych
banków oraz innych pośredników
finansowych i niefinansowych.

• Wpływ zmian w technologii i w

formach oraz płaszczyznach
konkurencji na zarządzanie sprzedażą
i ryzykiem w instytucji kredytowej,
ubezpieczeniowej i funduszowej (TFI)

24

Dywersyfikacja działalności

banków i innych instytucji

finansowych

Determinanty dywersyfikacji
działalności

Dywersyfikacja działalności
współczesnych instytucji kredytowych i
innych finansowych.

S

posoby i formy dywersyfikacji oraz ich

konsekwencje dla zarządzania
sprzedażą i ryzykiem banku, zakładu
ubezpieczeń i TFI.

25

Dywersyfikacja działalności

instytucji finansowych na

przykładzie banków

• Dywersyfikacja > Rozwój działalności

banków na rynkach OBS tj. aktywów
pozabilansowych off-balance sheet.

• Czy podobne strategie stosuja zakłady

ubezpieczeń i TFI?

• Wpływ globalizacji na strategie i

zarządzanie bankami i innymi instytucjami
finansowymi

• Globalne, regionalne i lokalne holdingi

finansowe

26

Dywersyfikacja działalności

banków i innych instytucji

finansowych

• Wykorzystanie instrumentów pochodnych

w zarządzaniu sprzedażą, strukturalnym
zarządzaniem ryzykami banku i zakładu
ubezpieczeń oraz ich zyskiem.

• Rozwój bankowości uniwersalnej versus

rozwój bankowości wyspecjalizowanej.

• Znaczenie bankowości inwestycyjnej.
• Ewolucja reasekuracji w działalności

zakładów ubezpieczeń

27

Sekurytyzacja w

zarządzaniu bankiem

• Przyczyny rozwoju sekurytyzacji.
• Rodzaje sekurytyzacji.
• Znaczenie sekurytyzacji aktywów

bankowych i pozabankowych w
zarządzaniu instytucją kredytową.

• Wpływ sekurytyzacji na działalność

innych pośredników finansowych

28

Sekurytyzacja w

zarządzaniu bankiem

• Rozwój instrumentów typu ABS, MBS, CMO i

CDO.

• Rola bankowości inwestycyjnej m.in.:
w procesie substytucji klasycznych produktów

bankowych przez produkty nowych generacji,

w rozwoju instrumentów pochodnych i
w procesach sekurytyzacji aktywów.

Rodzaje ryzyka wnoszone do zarządzania
bankiem przez bankowość inwestycyjną i
sekurytyzację.

29

Jak będzie wyglądał bank i inne

instytucje pośrednictwa finansowego i

zarządzanie nimi w następnej

dekadzie?

•

Czynniki warunkujące strukturę europejskiego
systemu bankowego i całego systemu
pośrednictwa finansowego.

•

Nowe płaszczyzny i formy konkurencji oraz
nowe ryzyka

•

Trendy w zakresie bancassurance i assurfinance
oraz nowych form pośrednictwa finansowego.

•

Ewolucja form pośrednictwa finansowego.

•

Zmiany w systemie nadzoru nad działalnością
banków i innych instytucji pośrednictwa
finansowego

30

Jak będzie wyglądał bank i

inni pośrednicy finansowi

oraz zarządzanie nimi w

następnej dekadzie?

• Wpływ holdingu finansowego na

zarządzanie instytucja kredytową i innymi
formami pośrednictwa finansowego.

• Wpływ nowych technologii na zarządzanie

i na relacje z klientami.

• Nowe rodzaje bankowego CRM.

• Prognozy - Jak będzie wyglądał klient i

bank oraz zarządzanie nim w następnych
10-15-20 latach?

31

Warunki zaliczenia egzaminu

• Przedmiot jest zakończony egzaminem pisemnym - obejmującym całość

materiału wykładów, ćwiczeń i literatury przedmiotu szczegółowo wskazanej
przez prowadzących zajęcia i dotyczy problemów objętych syllabusem
przedmiotu - opartym na:

• Wariant 1: odpowiedziach na wybrane pytania problemowe, których kompletny

wykaz jest wcześniej przekazywany studentom. Finalny indywidualny zestaw
egzaminacyjny obejmuje 6 otwartych pytań, przy czym warunkiem zaliczenia egzaminu
na poziomie dostatecznym jest poprawna dostateczna odpowiedź na 3 wybrane
pytania); czas trwania egzaminu – 60 minut; Egzamin dotyczy zagadnień objętych
zakresem przedmiotowym syllabusa, o różnym stopniu trudności pozwalającym określić
stopień realizacji zakładanych w przedmiocie efektów kształcenia.

• Wariant 2: odpowiedziach na pytania testowe jedno- i wielokrotnego wyboru.

Egzamin testowy dotyczy problemów objętych syllabusem o różnym stopniu trudności co
pozwala określić stopień realizacji zakładanych w przedmiocie efektów kształcenia. Czas
trwania egzaminu - 45 minut. Warunkiem uzyskania oceny dostatecznej jest uzyskanie
minimum 16 pkt. z egzaminu testowego (30 pytań w zestawie).

• Prowadzący wykład ustala ze studentami podczas pierwszych zajęć wybór wariantu

egzaminacyjnego, a następnie na kolejnych wybranych zajęciach omawia szczegółowo
zasady wybranego wariantu.

• Warunkiem przystąpienia do egzaminu pisemnego (problemowego lub

testowego jest uzyskanie zaliczenia ćwiczeń !!!

32

A od tych pozycji zaczynają Państwo przypomnienie

problematyki z zakresu Bankowości. Jest to

szczególnie istotne dla tych Osób, które na innych

uczelniach nie miały zajęć z przedmiotu

„Bankowość”

• M. Iwanicz –

Drozdowska, W. L.
Jaworski, Z. Zawadzka,
Bankowość,
zagadnienia
podstawowe, Poltext,
Warszawa 2011.

• Szelągowska A., Iwanicz-

Drozdowska M.,
Zawadzka Z., Jaworski
W.L., Bankowość,
Instytucje. Operacje.
Zarządzanie, Poltext W-
wa 2013

33

Literatura zalecana

Literatura podstawowa
1. Bankowość., red W. L. Jaworski i Z. Zawadzka, Poltext, W-wa

2008;

2. Capiga M., Finanse banków, Wolters Kluwer, W-wa 2011.
3. Heffernan S., Nowoczesna bankowość, Wyd. Naukowe PWN W-

wa 2007;

4. Iwanicz-Drozdowska M., Zarządzanie finansowe bankiem, PWE,

W-wa 2010;

5. Ubezpieczenia, red. Iwanicz-Drozdowska M., Wyd. PWE, W-wa

2013;

6. Współczesna bankowość, pr.zb. pod red. M.Zaleskiej, DIFIN, W-

wa 2007;

7. Zarządzanie instytucjami kredytowymi, red. A.Gospodarowicz,

A.Nosowski, CH Beck,W-wa 2012;

34

Literatura uzupełniająca

1. Innowacyjne usługi banku, red. D. Korenik, Wyd.Naukowe PWN W-wa 2006;
2. Kidacka I., Finanse zintegrowane,DIFIN, W-wa 2006;
3. Kudła J., Struktury organizacyjne banków komercyjnych, TWIGGER, W-wa

2001;

4. Usługi i procedury bankowe, red. E. Bogacka-Kisiel, Wyd. AE Wrocław 2000;
5. Zarządzanie ryzykiem, red. K. Jajuga, Wyd. Naukowe PWN, W-wa 2007;
6. Żółtkowski W., Zarządzanie ryzykiem bankowym w praktyce, CeDeWu.pl, W-

wa 2007.

7. Ostrowska D., System nadzoru i bezpieczeństwa na rynku finansowym w

Polsce, Wyd. DIFIN, W-wa 2013;

8. Perez K., Fundusze inwestycyjne.Rodzaje, zasady funkcjonowania,

efektywność, Wyd. WoltersKluwer W-wa 2012 wyd.2;

9. Swacha-Lech M., Bancassurance. Sprzedaż produktów bankowo-

ubezpieczeniowych, Wyd. CEDEWU, W-wa 2008;

10. Szelągowska A., Iwanicz-Drozdowska M., Zawadzka Z., Jaworski W.L.,

Bankowość, Instytucje. Operacje. Zarządzanie, Poltext W-wa 2013

35

Zarządzanie instytucjami

finansowymi

Co zrobić aby zaliczyć ?!?!?!

Po pierwsze > powtórzyć materiał z Bankowości

i z Polityki Pieniężnej oraz z Rynków

Finansowych

Po drugie > być na wykładach

i osobiście notować

Po trzecie > aktywnie uczestniczyć w

ćwiczeniach

Po czwarte > czytać literaturę przedmiotu i

min. 1xraz

w tygodniu

Rzeczpospolita / Puls Biznesu

/ Dziennik

Gazeta Prawna etc. &

np

.

www.bankier.pl

i

www.money.pl

Po piąte > spełnić kryteria zaliczenia określone

przez osobę prowadzącą ćwiczenia

Po szóste > zdać egzamin

.

36

Zarządzanie instytucjami finansowymi

Jeżeli macie pytania lub wątpliwości
lub propozycje podjęcia
interesujących Was zagadnień to
proszę o e-mail:

[e-mail]

Pozdrawiam serdecznie i zapraszam
do aktywnej współpracy w
kształtowaniu tego przedmiotu !!!

37