ABC
ABC
RESUSCYTACJI
RESUSCYTACJI
K.Gontko
K.Gontko
ABC
ABC
RESUSCYTACJI
RESUSCYTACJI
K.Gontko
K.Gontko
Podstawowe zabiegi resuscytacyjne
Podstawowe zabiegi resuscytacyjne
(
(
Basic Life Suport
Basic Life Suport
–
–
BLS
BLS
) dotyczą
) dotyczą
bezprzyrządowego (za wyjątkiem środków
bezprzyrządowego (za wyjątkiem środków
ochrony osobistej) utrzymania drożności
ochrony osobistej) utrzymania drożności
dróg oddechowych oraz podtrzymywania
dróg oddechowych oraz podtrzymywania
oddychania i krążenia.
oddychania i krążenia.
Połączenie wentylacji własnym powietrzem
Połączenie wentylacji własnym powietrzem
wydechowym (
wydechowym (
oddechy ratownicze
oddechy ratownicze
) i
) i
uciskania klatki piersiowej (
uciskania klatki piersiowej (
pośredniego
pośredniego
masażu serca
masażu serca
) określa się jako
) określa się jako
resuscytację krążeniowo – oddechową
resuscytację krążeniowo – oddechową
(RKO)
(RKO)
(z ang. CPR –
(z ang. CPR –
cardiopulmonary
cardiopulmonary
resuscitation
resuscitation
)
)
Określenie „
Określenie „
nagłe zatrzymanie krążenia
nagłe zatrzymanie krążenia
„ (
„ (
NZK
NZK
) oznacza nagłe przerwanie tłoczenia
) oznacza nagłe przerwanie tłoczenia
krwi przez serce, co może być odwracalne
krwi przez serce, co może być odwracalne
pod warunkiem podjęcia odpowiedniego
pod warunkiem podjęcia odpowiedniego
leczenia.
leczenia.
Największe szanse przeżycia NZK istnieją:
Największe szanse przeżycia NZK istnieją:
1.
1.
gdy do NZK dochodzi w obecności świadków
gdy do NZK dochodzi w obecności świadków
2.
2.
gdy świadkowie wezwą pomoc odpowiednich
gdy świadkowie wezwą pomoc odpowiednich
służb ratunkowych, a do czasu ich przybycia
służb ratunkowych, a do czasu ich przybycia
sami podejmą resuscytację
sami podejmą resuscytację
3.
3.
gdy serce zatrzyma się w mechanizmie
gdy serce zatrzyma się w mechanizmie
migotania komór
migotania komór
4.
4.
gdy wcześnie wykona się defibrylację i
gdy wcześnie wykona się defibrylację i
podejmie zaawansowane zabiegi
podejmie zaawansowane zabiegi
resuscytacyjne
resuscytacyjne
Podstawowe zabiegi resuscytacyjne
Podstawowe zabiegi resuscytacyjne
stanowią jedno z ogniw łańcucha
stanowią jedno z ogniw łańcucha
przeżycia. BLS obejmuje ocenę
przeżycia. BLS obejmuje ocenę
sytuacji, a następnie odpowiednie
sytuacji, a następnie odpowiednie
działania, określane jako:
działania, określane jako:
A
A
(
(
airway
airway
) – ocena i zapewnienie
) – ocena i zapewnienie
drożności dróg oddechowych
drożności dróg oddechowych
B
B
(
(
breathing
breathing
) – ocena i podtrzymanie
) – ocena i podtrzymanie
oddychania
oddychania
C
C
(
(
circulation
circulation
) – ocena i podtrzymanie
) – ocena i podtrzymanie
krążenia krwi
krążenia krwi
ALGORYTM
ALGORYTM
BLS
BLS
1.
1.
Upewnij się, czy poszkodowany i
Upewnij się, czy poszkodowany i
wszyscy świadkowie zdarzenia są
wszyscy świadkowie zdarzenia są
bezpieczni
bezpieczni
2.
2.
Sprawdź reakcję
Sprawdź reakcję
poszkodowanego:
poszkodowanego:
•
delikatnie potrząśnij za ramiona i głośno
delikatnie potrząśnij za ramiona i głośno
zapytaj „ Jak się Pan/ Pani czuje? „
zapytaj „ Jak się Pan/ Pani czuje? „
3.
3.
Chory nie reaguje:
Chory nie reaguje:
•
głośno zawołaj o pomoc
głośno zawołaj o pomoc
•
usuń wszelkie przeszkody z jamy ustnej
usuń wszelkie przeszkody z jamy ustnej
•
odwróć poszkodowanego na plecy, a
odwróć poszkodowanego na plecy, a
następnie udrożnij jego drogi
następnie udrożnij jego drogi
oddechowe, wykonując odgięcie głowy i
oddechowe, wykonując odgięcie głowy i
wysunięcie żuchwy
wysunięcie żuchwy
4.
4.
Utrzymując drożność dróg
Utrzymując drożność dróg
oddechowych sprawdź czy
oddechowych sprawdź czy
chory oddycha:
chory oddycha:
•
oceń wzrokiem ruchy
oceń wzrokiem ruchy
klatki piersiowej
klatki piersiowej
•
nasłuchaj przy ustach
nasłuchaj przy ustach
poszkodowanego
poszkodowanego
szmerów oddechowych
szmerów oddechowych
•
staraj się wyczuć
staraj się wyczuć
ruch powietrza
ruch powietrza
•
w czasie do
w czasie do
10 sekund
10 sekund
5.
5.
Chory nie
Chory nie
oddycha:
oddycha:
a.
a.
wezwij ambulans !
wezwij ambulans !
b.
b.
uklęknij obok chorego
uklęknij obok chorego
c.
c.
ułóż nadgarstek jednej ręki na środku
ułóż nadgarstek jednej ręki na środku
klatki piersiowej poszkodowanego
klatki piersiowej poszkodowanego
d.
d.
ułóż nadgarstek drugiej ręki na już
ułóż nadgarstek drugiej ręki na już
położonym
położonym
e.
e.
spleć palce obu dłoni i upewnij się, że nie
spleć palce obu dłoni i upewnij się, że nie
będziesz wywierać ucisku na żebra
będziesz wywierać ucisku na żebra
poszkodowanego, nie uciskaj nadbrzusza
poszkodowanego, nie uciskaj nadbrzusza
ani dolnego końca mostka
ani dolnego końca mostka
f.
f.
pochyl się nad poszkodowanym,
pochyl się nad poszkodowanym,
wyprostowane ramiona ustaw prostopadle
wyprostowane ramiona ustaw prostopadle
do mostka i uciskaj na
do mostka i uciskaj na
głębokość 4 – 5 cm
głębokość 4 – 5 cm
g.
g.
po każdym ucisku zwolnij nacisk na klatkę
po każdym ucisku zwolnij nacisk na klatkę
piersiową, nie odrywając dłoni od mostka.
piersiową, nie odrywając dłoni od mostka.
Powtarzaj uciskanie klatki piersiowej z
Powtarzaj uciskanie klatki piersiowej z
częstotliwością 100/ min
częstotliwością 100/ min
(nieco mniej niż 2
(nieco mniej niż 2
uciśnięcia/ s)
uciśnięcia/ s)
h.
h.
okres uciskania i zwolnienia nacisku
okres uciskania i zwolnienia nacisku
(relaksacji) mostka powinien być taki sam.
(relaksacji) mostka powinien być taki sam.
6.
6.
Połącz uciskanie
Połącz uciskanie
klatki piersiowej z
klatki piersiowej z
oddechami
oddechami
ratowniczymi:
ratowniczymi:
30:2
30:2
uciśnięć
uciśnięć
oddechy
oddechy
•
po wykonaniu 30 uciśnięć klatki
po wykonaniu 30 uciśnięć klatki
piersiowej udrożnij drogi oddechowe,
piersiowej udrożnij drogi oddechowe,
odginając głowę i unosząc żuchwę
odginając głowę i unosząc żuchwę
•
zaciśnij skrzydełka nosa, używając palca
zaciśnij skrzydełka nosa, używając palca
wskazującego i kciuka ręki umieszczonej
wskazującego i kciuka ręki umieszczonej
na czole poszkodowanego
na czole poszkodowanego
•
pozostaw usta delikatnie otwarte,
pozostaw usta delikatnie otwarte,
jednocześnie utrzymując uniesienie
jednocześnie utrzymując uniesienie
żuchwy
żuchwy
•
weź normalny wdech i obejmij szczelnie
weź normalny wdech i obejmij szczelnie
usta poszkodowanego swoimi ustami,
usta poszkodowanego swoimi ustami,
upewniając się, że nie ma przecieku
upewniając się, że nie ma przecieku
powietrza
powietrza
•
wdmuchnij powoli powietrze do ust
wdmuchnij powoli powietrze do ust
poszkodowanego przez około
poszkodowanego przez około
1 sekundę
1 sekundę
(objętość wdechu 500 - 600 ml),
(objętość wdechu 500 - 600 ml),
obserwując jednocześnie ruchy klatki
obserwując jednocześnie ruchy klatki
piersiowej
piersiowej
•
utrzymując odgięcie głowy i uniesienie
utrzymując odgięcie głowy i uniesienie
żuchwy, odsuń swoje usta od ust
żuchwy, odsuń swoje usta od ust
poszkodowanego i obserwuj czy
poszkodowanego i obserwuj czy
podczas wydechu opada jego klatka
podczas wydechu opada jego klatka
piersiowa
piersiowa
•
jeszcze raz nabierz powietrza
jeszcze raz nabierz powietrza
i wdmuchnij do ust
i wdmuchnij do ust
poszkodowanego, dążąc do
poszkodowanego, dążąc do
uzyskania 2 skutecznych
uzyskania 2 skutecznych
oddechów ratowniczych,
oddechów ratowniczych,
następnie ponownie ułóż ręce
następnie ponownie ułóż ręce
w prawidłowej pozycji na
w prawidłowej pozycji na
mostku i wykonaj kolejnych
mostku i wykonaj kolejnych
30 uciśnięć klatki piersiowej
30 uciśnięć klatki piersiowej
•
kontynuuj uciskanie klatki
kontynuuj uciskanie klatki
piersiowej i oddechy
piersiowej i oddechy
ratownicze
ratownicze
w stosunku 30:2
w stosunku 30:2
•
przerwij swoje działanie w
przerwij swoje działanie w
celu sprawdzenia stanu
celu sprawdzenia stanu
poszkodowanego tylko
poszkodowanego tylko
wtedy, gdy zacznie on
wtedy, gdy zacznie on
prawidłowo oddychać
prawidłowo oddychać
•
w innym przypadku nie
w innym przypadku nie
przerywaj RKO
przerywaj RKO
Jak długo prowadzić
Jak długo prowadzić
resuscytację:
resuscytację:
•
do przybycia ambulansu
do przybycia ambulansu
•
poszkodowany zacznie
poszkodowany zacznie
prawidłowo oddychać
prawidłowo oddychać
•
do wyczerpania sił ratownika
do wyczerpania sił ratownika
Jeżeli chory ma zachowany
Jeżeli chory ma zachowany
oddech ułóż go w
oddech ułóż go w
pozycji
pozycji
bezpiecznej
bezpiecznej
:
:
•
zdejmij okulary
zdejmij okulary
poszkodowanego
poszkodowanego
•
uklęknij przy
uklęknij przy
poszkodowanym i
poszkodowanym i
upewnij się, że obie nogi
upewnij się, że obie nogi
są wyprostowane
są wyprostowane
•
rękę bliższą tobie połóż
rękę bliższą tobie połóż
pod kątem 90
pod kątem 90
°
°
w
w
stosunku do ciała, zgiętą
stosunku do ciała, zgiętą
w stawie łokciowym, z
w stawie łokciowym, z
dłonią zwróconą ku górze
dłonią zwróconą ku górze
•
dalszą rękę połóż w poprzek klatki
dalszą rękę połóż w poprzek klatki
piersiowej i przytrzymaj stroną
piersiowej i przytrzymaj stroną
grzbietową przy bliższym tobie
grzbietową przy bliższym tobie
policzku
policzku
•
drugą swoją ręką złap za dalszą kończynę dolną tuż powyżej
drugą swoją ręką złap za dalszą kończynę dolną tuż powyżej
kolana i podciągnij ją ku górze, nie odrywając stopy od podłoża
kolana i podciągnij ją ku górze, nie odrywając stopy od podłoża
•
przytrzymując dłoń dociśniętą do policzka, pociągnij za dalszą
przytrzymując dłoń dociśniętą do policzka, pociągnij za dalszą
kończynę dolną tak, by ratowany obrócił się na bok w twoim
kończynę dolną tak, by ratowany obrócił się na bok w twoim
kierunku
kierunku
•
ułóż kończynę, za którą przetaczałeś poszkodowanego w ten
ułóż kończynę, za którą przetaczałeś poszkodowanego w ten
sposób, aby zarówno staw kolanowy i biodrowy były zgięte pod
sposób, aby zarówno staw kolanowy i biodrowy były zgięte pod
kątem 90
kątem 90
°
°
•
odegnij głowę ratowanego w kierunku ku tyłowi by upewnić
odegnij głowę ratowanego w kierunku ku tyłowi by upewnić
się, że drogi oddechowe są drożne
się, że drogi oddechowe są drożne
•
gdy jest to konieczne, ułóż rękę ratowanego pod policzkiem
gdy jest to konieczne, ułóż rękę ratowanego pod policzkiem
tak, by utrzymać głowę w odgięciu
tak, by utrzymać głowę w odgięciu
•
regularnie sprawdzaj oddech
regularnie sprawdzaj oddech
•
jeżeli poszkodowany musi być ułożony w tej pozycji dłużej
jeżeli poszkodowany musi być ułożony w tej pozycji dłużej
niż
niż
30 minut
30 minut
, to po tym czasie odwróć go na drugi bok aby
, to po tym czasie odwróć go na drugi bok aby
zwolnić ucisk na leżącej niżej ramię
zwolnić ucisk na leżącej niżej ramię