Drogi zakażenia
Do zakażenia człowieka pasożytniczymi
nicieniami dochodzi najczęściej drogą
pokarmową lub przez skórę.
Przez połknięcie inwazyjnych jaj przenosi
się glista ludzka Ascaris lumbricoides),
owsik (Entereobius vermiculans) i
włosogłówka ( Trichocephalus tirichiurus).
W owsicy możliwa jest również infestacja
drogą wziewną przez jaja zawarte w
kurzu domowym lub w wyniku reinwazji
ze skóry odbytu.
glista ludzka
Owsik - larwa
Owsik
Larwa i
forma
dojrzała
Włosogłówk
a ludzka
Drogi zakażenia
Włośnica rozwija się w następstwie
spożycia mięsa zawierającego otorbione
larwy włośni (Trichinella spiralis).
Przez skórę wnikają inwazyjne larwy
tęgoryjca (Ancylostoma duodenale,
Necator americanus) węgorka
jelitowego (Strongyloides tercoralis)
oraz nitkowce (Wuchereria bancrofti,
Loa-Loa, Onchocerca volvulus)
przenoszone przez komary, bąki ślepaki
lub meszki.
Włośnica
Leki stosowane
w zakażeniach robakami
obłymi
Pyrantel
Mebendazol
Pyrantel
Jest jednym ze skuteczniejszych
preparatów stosowanym w leczeniu
zakażeń nicieniami. Działa
unieruchamiająco na pasożyty
depolaryzując ich płytkę nerwowo-
mięśniową i blokując działanie esterazy
cholinowej. Wskazany do leczenia
zakażeń owsikiem, glistą ludzką i w
zakażeniach tęgoryjcem. Słabo działa
w zakażeniach włosogłówką.
Pyrantel
Działania niepożądane:
zaburzenia jelitowo-żołądkowe
wysypki alergiczne, bole i zawroty głowy,
zaburzenia snu,
wzrost aktywności enzymów
wątrobowych.
Mebendazol
Nieodwracalnie hamuje przyswajanie
glukozy, co prowadzi do obumierania
pasożytów. Mebendazol jest lekiem
działającym na większość nicieni i
niektóre robaki płaskie, jak
tasiemiec uzbrojony i bąblowiec.
Polecany jest zwłaszcza w zwalczaniu
infestacji owsikiem, glistą ludzką,
tęgoryjcem, włosogłowką,
włośniem krętym, a także w
leczeniu onchocerkozy.
Mebendazol
Działania niepożądane:
zaburzenia jelitowe,
nasilanie toksycznego działania alkoholu
podczas kuracji osób masywnie
zarobaczonych glistą ludzką może dojść
do migracji i wydostawania się
pasożytów przez nos i jamę ustną.
Mebendazol
Przeciwwskazania: ciąża, nie
należy stosować u dzieci poniżej 2.
roku życia.
Podobnie do mebendazolu działa
albendazol i tiabendazol
(szczególnie skuteczny w zakażeniu
węgorkiem jelitowym,
włosogłowką, owsikiem i glistą
ludzką).
Leki stosowane
w zakażeniach robakami
płaskimi
Leki stosowane w
zakażeniach przywrami:
Prazikwantel
Bitionol
Stibofen
Stibokaptat
Niridazol
Metrifonat
Chlorochinę
Oksamnichinę
Niklozamid
Prazikwantel
W leczeniu zakażeń wywołanych
przez różne gatunki przywr, takie jak:
przywry jelitowe (Echinostoma,
Fasciola buski);
przywry wątrobowe (Fasciola
hepatica, Opistorchis felinus)
przywry płucne (Paragonismus
westermani, P. africanus);
przywry krwi (Schistosoma
haematohmm, S. japonicum);
Przywra wątrobowa
Schistosomiaza
Prazikwantel
Lek ten skuteczny jest również w
zwalczaniu tasiemczyc i wągrzycy
ośrodkowego układu nerwowego
(OUN).
Prazikwantel doprowadza do
unieruchomienia pasożyta i
zwyrodnienia jego powłoki
oskórkowej.
Prazikwantel
Działania niepożądane:
zaburzenia dyspeptyczne,
oszołomienie, senność, bóle głowy.
Przeciwwskazania: ciąża, okres
karmienia piersią, niewydolność
krążenia, leczenie glikozydami
naparstnicy, zaburzenia czynności
wątroby i nerek.
Leki stosowane w
zakażeniach tasiemcami
Istnieje szereg gatunków tasiemców,
których żywicielem może stać się człowiek:
tasiemiec uzbrojony (Taenia saginata);
tasiemiec nieuzbrojony (Taenia solium);
bąblowiec (Echinococcus granulosus, E.
multilocularis);
bruzdogłowiec szeroki (Diphyllobothrium
latum);
tasiemiec karłowaty (Hymenolepis nana);
tasiemiec psi (Dipilidium caninum).
Tasiemiec uzbrojony
Bruzdogłowiec szeroki
Tasiemiec bąblowiec
Leki stosowane w
zakażeniach tasiemcami
Niklozamid
Prazikwantel
Albendazol
Paromycyna
Niklozamid
W zwalczaniu tasiemczyc
lek dobrze tolerowany, choć nie we
wszystkich przypadkach jednorazowa
kuracja bywa skuteczna.
W zakażeniu T. solium po 2 godz.
od podania niklozamidu należy
zastosować lek przeczyszczający,
aby nie dopuścić do strawienia
proglotydow zabitego tasiemca,
przedostania się jaj do krwiobiegu i
rozwoju wągrzycy!
Niklozamid
Działania niepożądane. Rzadko
występujące dolegliwości gastryczne.
Przeciwwskazania. Pierwszy
trymestr ciąży. Alkohol ułatwia
wchłanianie niklozamidu z przewodu
pokarmowego, co może doprowadzić
do zatrucia.
prazikwantel
w tasiemczycacy
w wągrzycy
Albendazol
W bąlowicy
w wągrzycy OUN