Drogi zakażenia



Do zakażenia człowieka pasożytniczymi 

nicieniami dochodzi najczęściej drogą 

pokarmową lub przez skórę. 



Przez połknięcie inwazyjnych jaj przenosi 

się glista ludzka Ascaris lumbricoides), 

owsik (Entereobius vermiculans) i 

włosogłówka ( Trichocephalus tirichiurus). 

W owsicy możliwa jest również infestacja 

drogą wziewną przez jaja zawarte w 

kurzu domowym lub w wyniku reinwazji 

ze skóry odbytu. 

glista ludzka

Owsik - larwa

Owsik

Larwa i 

forma 

dojrzała

Włosogłówk
a ludzka

Drogi zakażenia



Włośnica rozwija się w następstwie 

spożycia mięsa zawierającego otorbione 

larwy włośni (Trichinella spiralis).



Przez skórę wnikają inwazyjne larwy 

tęgoryjca (Ancylostoma duodenale, 

Necator americanus) węgorka 

jelitowego (Strongyloides tercoralis) 

oraz nitkowce (Wuchereria bancrofti, 

Loa-Loa, Onchocerca volvulus) 

przenoszone przez komary, bąki ślepaki 

lub meszki.

Włośnica

Leki stosowane
w zakażeniach robakami 
obłymi



Pyrantel



Mebendazol

Pyrantel



Jest jednym ze skuteczniejszych 
preparatów stosowanym w leczeniu 
zakażeń nicieniami. Działa 
unieruchamiająco na pasożyty 
depolaryzując ich płytkę nerwowo-
mięśniową i blokując działanie esterazy 
cholinowej. Wskazany do leczenia 
zakażeń owsikiem, glistą ludzką i w 
zakażeniach tęgoryjcem. Słabo działa 
w zakażeniach włosogłówką.

Pyrantel



Działania niepożądane:



zaburzenia jelitowo-żołądkowe



wysypki alergiczne, bole i zawroty głowy, 
zaburzenia snu,



wzrost aktywności enzymów 
wątrobowych.

Mebendazol



Nieodwracalnie hamuje przyswajanie 

glukozy, co prowadzi do obumierania 

pasożytów. Mebendazol jest lekiem 

działającym na większość nicieni i 

niektóre robaki płaskie, jak 

tasiemiec uzbrojony i bąblowiec. 

Polecany jest zwłaszcza w zwalczaniu 

infestacji owsikiem, glistą ludzką, 

tęgoryjcem, włosogłowką, 

włośniem krętym, a także w 

leczeniu onchocerkozy.

Mebendazol



Działania niepożądane: 



zaburzenia jelitowe, 



nasilanie toksycznego działania alkoholu



podczas kuracji osób masywnie 
zarobaczonych glistą ludzką może dojść 
do migracji i wydostawania się 
pasożytów przez nos i jamę ustną.

Mebendazol



Przeciwwskazania: ciąża, nie 
należy stosować u dzieci poniżej 2. 
roku życia.



Podobnie do mebendazolu działa 
albendazol i tiabendazol 
(szczególnie skuteczny w zakażeniu 
węgorkiem jelitowym, 
włosogłowką, owsikiem i glistą 
ludzką).

Leki stosowane
w zakażeniach robakami 
płaskimi

Leki stosowane w 
zakażeniach przywrami:



Prazikwantel



Bitionol



Stibofen



Stibokaptat



Niridazol



Metrifonat



Chlorochinę 



Oksamnichinę 



Niklozamid

Prazikwantel



W leczeniu zakażeń wywołanych 

przez różne gatunki przywr, takie jak:



przywry jelitowe (Echinostoma, 

Fasciola buski);



przywry wątrobowe (Fasciola 

hepatica, Opistorchis felinus)



przywry płucne (Paragonismus 

westermani, P. africanus);



przywry krwi (Schistosoma 

haematohmm, S. japonicum);

Przywra wątrobowa

Schistosomiaza

Prazikwantel



Lek ten skuteczny jest również w 
zwalczaniu tasiemczyc i wągrzycy 
ośrodkowego układu nerwowego 
(OUN).



Prazikwantel doprowadza do 
unieruchomienia pasożyta i 
zwyrodnienia jego powłoki 
oskórkowej.

Prazikwantel



Działania niepożądane: 
zaburzenia dyspeptyczne, 
oszołomienie, senność, bóle głowy.



Przeciwwskazania: ciąża, okres 
karmienia piersią, niewydolność 
krążenia, leczenie glikozydami 
naparstnicy, zaburzenia czynności 
wątroby i nerek.

Leki stosowane w 
zakażeniach tasiemcami



Istnieje szereg gatunków tasiemców, 
których żywicielem może stać się człowiek:



tasiemiec uzbrojony (Taenia saginata);



tasiemiec nieuzbrojony (Taenia solium);



bąblowiec   (Echinococcus  granulosus, E. 
multilocularis);



bruzdogłowiec szeroki (Diphyllobothrium 
latum);



tasiemiec karłowaty (Hymenolepis nana);



tasiemiec psi (Dipilidium caninum).

Tasiemiec uzbrojony

Bruzdogłowiec szeroki

Tasiemiec bąblowiec

Leki stosowane w 
zakażeniach tasiemcami



Niklozamid



Prazikwantel



Albendazol



Paromycyna

Niklozamid



W zwalczaniu tasiemczyc



lek dobrze tolerowany, choć nie we 

wszystkich przypadkach jednorazowa 

kuracja bywa skuteczna. 



W zakażeniu T. solium po 2 godz. 

od podania niklozamidu należy 

zastosować lek przeczyszczający, 

aby nie dopuścić do strawienia 

proglotydow zabitego tasiemca, 

przedostania się jaj do krwiobiegu i 

rozwoju wągrzycy!

Niklozamid



Działania niepożądane. Rzadko 
występujące dolegliwości gastryczne.



Przeciwwskazania. Pierwszy 
trymestr ciąży. Alkohol ułatwia 
wchłanianie niklozamidu z przewodu 
pokarmowego, co może doprowadzić 
do zatrucia.

prazikwantel



w tasiemczycacy



w wągrzycy 

Albendazol



W bąlowicy 



w wągrzycy OUN