Beta-blokery w kardiologii
Receptory adrenergiczne w układzie
krążenia - pobudzenie
Receptory α1 – mięśniówka gładka naczyń→ skurcz
- serce → inotropowo (+), troficznie
Receptory α2 – mięśniówka gładka naczyń →skurcz
- błona presynaptyczna zakończenia
nerwowego→hamowanie uwalniania NA
Receptory β1 - serce→inotropowo (+)
- chronotropowo (+), troficznie
Receptory β2 – mięśnie gładkie naczyń mięśni
szkieletowych
Receptory β3 – związane z uwalnianiem tlenku azotu w
naczyniach i w sercu sprzężone z
hamującym
białkiem G
Receptory adrenergiczne w
sercu
• Osoby zdrowe <50 r.ż. – receptory β1
stanowią 70-80%, a receptory β2 20-30%
• Osoby starsze i serce uszkodzone –
↑receptorów β2 do 35-40%
(„downregulation” β1)
• W niewydolności serca „upregulation”
receptorów α1
• W schyłkowej niewydolności serca ponownie
wzrost receptorów β1 w stosunku do β2 i α1
(2:1:1)
Beta-blokery
• I generacji – nieselektywne w stosunku
do receptorów β (
propranolol
)
• II generacji - selektywne w stosunku do
receptorów β1 (
bisoprolol, metoprolol
)
• III generacji – posiadające właściwości
wazodilatacyjne (α blokada, uwalnianie
NO) (
karwedilol, nebiwolol
)
• Posiadające wewnętrzną aktywność
sympatykomimetyczną (ISA)
(
acebutolol
)
Układ adrenergiczny
Układ R-A-A
Bezpośrednia
kardiotoksyczność
Zwiększenie częstości pracy serca
Skurcz naczyń
Retencja płynów
i wzrost kurczliwości
Zwiększenie MVO2
Zwiększenie
napięcia
ścian
Przerost
Uszkodzenie kardiomiocytów
Zmniejszenie kurczliwości mięśnia sercowego
?
Konsekwencje hemodynamiczne i biologiczne aktywacji układu adrenergicznego
Beta-blokery w leczeniu dusznicy bolesnej
Zwolnienie Zmniejszenie
częstości pracy kurczliwości
m./sercowego
serca
Zmniejszenie zapotrzebowania m.sercowego na tlen
Zmniejszenie nasilenia objawów niedokrwienia m.sercowego
Zasady stosowania β-blokerów w
leczeniu dusznicy bolesnej
• Β-bloker
β1 selektywny
• Dawka ustalana indywidualnie tak, aby
czynność serca chorego w spoczynku wahała
się w zakresie
50-60/min.
(wyjściowa
HR>60/min.) a SBP>100mmHg
• Należy uwzględnić
choroby współistniejące
(nadciśnienie tętnicze, cukrzyca, niewydolność
serca, POChP, miażdżyca tt. kończyn dolnych)
• Pamiętać o
objawach niepożądanych
– uczucie
zmęczenia, przybór wagi, impotencja,
maskowanie objawów hipoglikemii
Beta-blokery w niewydolności serca
• Zahamowanie toksycznego wpływu
NA
• Zmniejszenie oporu obwodowego
(↓preload)
• Zmniejszenie zużycia O2 (↓HR,
↓kurczliwości, ↓napięcia ścian serca)
• Zmniejszenie aktywności układu R-A-
A (↓retencji płynów)
Kliniczny efekt klasy beta-blokerów w
przewlekłej niewydolności serca
• Zmniejszenie śmiertelności ogólnej (
CIBIS II, MERIT
HF, COPERNICUS
) –
winian CR/XL, bisoprolol,
karwedilol
• Zmniejszenie śmiertelności z przyczyn sercowo-
naczyniowych (
MDC, MERIT-HF, CIBIS II,
U.S.Carvedilol, BEST
) –
bursztynian metoprololu,
metoprolol CR/XL, bisoprolol, karwedilol,bucindolol
• Zmniejszenie nasilenia objawów niewydolności serca
(
MDC, MERIT-HF, CIBIS II, U.S.carvedilol
) –
bursztynian
metoprololu, metoprolol CR/XL, bisoprolol, karwedilol
• Zmniejszenie konieczności przeszczepu serca (
MDC,
BEST
) –
bursztynian metoprololu, bucindolol
• Zmniejszenie liczby zawałów serca
(
BEST
) -
bucindolol
Zasady stosowania β-blokerów u
chorych z niewydolnością serca
• Β-blokery, dla których wykazano skuteczność w
poprawie rokowania u chorych z niewydolnością serca
–
bisoprolol, winian metoprololu, karwedilol, nebiwolol
• Rozpoczynać leczenie u pacjenta
stabilnego
hemodynamicznie
• Leczenie
rozpoczyna się od najmniejszych dawek
• Dawkę
zwiększa się powoli
( w odstępach 7-10 dni)
• Należy
dążyć do dawek maksymalnych
, dla których
wykazano skuteczność w poprawie objawów
klinicznych i rokowania (pod warunkiem dobrej
tolerancji)
• Nie odstawiać β-blokera, gdy dojdzie do nasilenia
objawów niewydolności
(zredukować dawkę lub dodać
lek moczopędny)
Dawkowanie β-blokerów
Chorzy z dusznicą bolesną
• Bisoprolol – 2,5 – 5
-10mg
• Metoprolol – 25-50-
100mg
• Nebiwolol – 5-10mg
Chorzy z niewydolnością
serca
• Bisoprolol – 1,25mg 1 x dz.
(10mg 1 x
dz.)
• Metoprolol - 6,25 -12,5mg
1 x dz.
(200mg 1 x
dz.)
Karwedilol – 3,125mg 2x dz.
(25-50mg 2x
dz.)
Nebiwolol – 2,5mg 1 x dz.
(5-10mg 1 x
dz.)
Beta-blokery w kardiologii
• Po
zawale serca
(poprawiają
rokowanie)
• W leczeniu
nadciśnienia
tętniczego
• W leczeniu
nadkomorowych
zaburzeń rytmu serca
– w częstoskurczu
nadkomorowym, w
kontroli częstości
pracy komór w
utrwalonym AF
• U pacjentów z
mostkami mięśniowymi
• W
kardiomiopatii
przerostowej
z
zawężaniem drogi
odpływu lewej komory
• Zmniejszają
ryzyko
okołooperacyjne
u
pacjentów ze
schorzeniami
kardiologicznymi,
którzy poddawani są
operacjom
niekardiochirurgicznym