Farmakologia kliniczna
- podstawowe
informacje
trzeba umieć wyliczać za
pomocą układania proporcji
np.
Ibuprofen stosowany u dzieci
podaje się w dawce 15mg/kg. Ile
leku podamy dziecku ważącemu
17kg?
15 mg - 1 kg
X mg – 17 kg
x = 15x17 =
255 mg
dawki leków mogą być
wyrażone w:
- gramach (g) 1g= 1000mg
- miligramach (mg) 1mg= 0,001g
- mikrogramach (g lub zapisane
inaczej mcg) 1g= 0,001mg= 0,000001g
- jednostkach międzynarodowych
(j.m.), np. insulina, heparyna
- miliequiwalentach (mEq)
- molach (mol) lub milimolach (mmol)
trzeba umieć zamieniać
dawki wyrażone w gramach
na miligramy
1 g = 1000 mg
0,1 g = 100 mg
0,01 g = 10 mg
0,001 g = 1 mg
…………………………………………………
1mg ------------- 1000 g
0,1 mg ---------- 100 g
0,01 mg -------- 10 g
0,001 mg ------- 1 g
Ile to mg?
5g
0,12g
0,008g
90g
14 µg
0,0035 g
0,3 µg
Ile to g?
15mg
0,55mg
14 µg
0,0035 mg
zawartość leków może być
różna w różnej objętości, np.
w 1 ml może znajdować się
0,5mg, 1 mg lub
10 mg, itd. substancji
( np. 1ml adrenaliny- 1mg
1 ml morfiny – 10 mg
1ml lignocainy - 20mg)
roztwory leków mogą mieć różne
stężenie wyrażone w %, tzn.
ilość substancji w gramach na 100
ml,
np. 1% roztwór przygotowano w
ten sposób, że
1g substancji
dodano do 100 ml
rozpuszczalnika
(100 g na 1000
ml rozpuszczalnika)
trzeba umieć wyliczać
dawki leków z podanej
procentowości
1 % roztwór wykonano biorąc 1 gram
substancji na 100 ml rozpuszczalnika
Przykłady:
0,1% Adrenalina --------- 0,1 g w 100ml
= 1 mg w 1 ml
0,05 % Atropina --------- 0,05g w 100ml
= 0,5 mg w1 ml
0,1 % Atropina ----------- 0,1g w 100ml =
1 mg w 1 ml
2 % Lignocaina ------------ 2g w 100ml =
20 mg w 1 ml
Podstawowe informacje c.d.
1 ml = 1 cm3
1 kreska w strzykawce nr 2
odpowiada
0,1 ml
należy pamiętać, że kreski na
dużych strzykawkach oznaczają
większą objętość, np. w
strzykawce nr 20 cm3 i 50 cm3 1
kreska oznacza 1 ml
większość leków ma podaną
zawartość leku w 1ml
roztworu, należy więc podaną
wartość mnożyć przez objętość
ampułki,
np. w 1ml Cordarone znajduje
się 50 mg leku (50mg/ml), a
pojemność ampułki wynosi 3
ml=> zawartość amiodaronu w
całej ampułce to 150mg.
wiele leków dawkuję się na kg masy
ciała, szczególnie u dzieci, należy zatem
znać masę ciała pacjenta i dawkę na 1
kg mnożyć przez wagę ciała pacjenta.
Np. Amiodaron u dzieci: 5 mg/kg mc
Dziecko waży 15kg=> dawka do podania
to
5 mg - 1kg
x mg - 15kg
więc podamy x= 75mg leku
przy podziale bardzo małej zawartości ampułki
warto wcześniej rozcieńczyć ją większą ilością
rozpuszczalnika, by precyzyjnie ją dawkować,
przykładem jest dawkowanie Adrenaliny u dzieci
0,1% roztwór Adrenaliny = 1mg w 1ml =
roztwór 1: 1000
po dodaniu 10 ml rozpuszczalnika:
0,01% roztwór Adrenaliny = 1mg w 10 ml =
roztwór 1: 10 000 = 0,1 mg w 1ml
po pobraniu 1 ml z ww. roztworu i rozcieńczeniu
go w 10 ml otrzymamy:
0,001% roztwór Adrenaliny = 0,1mg w 10 ml =
roztwór 1: 100 000 = 0,01mg w 1 ml
zadania:
W fiolce znajduje się 750 mg leku w proszku, który
rozcieńczamy w 6 ml soli. Lekarz zlecił podanie
dziecku 125 mg leku.
Oblicz jaką objętość roztworu leku w mililitrach
podasz ?
Należy ułożyć proporcję
6 ml -------------750 mg
X ------------- 125 mg
6 ml x 125 mg / 750mg
X = 1 ml
Odpowiedź:
Jeśli 750 mg leku rozpuszczę w 6 ml, to 125 mg
znajduje się w 1 ml roztworu.
Ile ml Augumentinu podasz
jednorazowo dziecku ważącemu 20kg,
jeżeli dawka wynosi 50mg/kg/dobę; lek
podaje się w dwóch dawkach na dobę
(czyli co 12 godzin).
Postać leku to syrop 457mg / 5ml.
-
Wyliczyć jaką dawkę dobową potrzebuje
dziecko; podzielić na dawkę
jednorazową
-
Ułożyć proporcję ile ml syropu musimy
podać.
Analogicznie: dziecko waży
18kg, dawka 50ml/kg/d,
dawkowanie co 8 godzin. Lek
w syropie 312mg/5ml
Ile ml syropu podać temu
dziecku?
Podczas OZW rozpuszczono 2
ampułki morfiny w 18ml soli. W
ampułce jest 10mg/1ml.
Lekarz zlecił podanie 6mg
morfiny. Ile ml sporządzonego
roztworu należy podać
pacjentowi, chcąc właściwie
wypełnić zlecenie?
A gdyby te 2 ampułki
rozpuszczono do 10ml soli, to ile
z tego roztworu należy podać,
aby pacjent otrzymał 6mg leku?
Ile ml 2% lignocainy (amp.20
ml) należy podać pacjentowi
ważącemu 70kg, w celu
miejscowego znieczulenia
skóry, jeżeli dawka
znieczulająca wynosi 3 mg/kg.
Zalecono podanie Betalocu
dożylnie. Ampułki są 5ml,
zawierają 0,001g/ml. Lek
rozpuszczono do 20 soli.
Lekarz zlecił podanie 4mg.
Ile ml takiego roztworu
należy podać, aby wypełnić
zlecenie?
Ile ml hydroksyzyny w
syropie należy podać
pacjentowi, jeżeli lekarz zlecił
podanie 50mg leku.
Hydroksyzyna jest w syropie
0,002g/ml.
Producent zaleca podawanie
500mg/dobę cefuroksymu w 2
dawkach podzielonych.
Mamy tylko dostępne tabletki
po 0,125 g. Jak stosować się
do zalecenia lekarza.
Ile mg zawiera 1ml roztworu,
sporządzonego po
rozpuszczeniu
4 ampułek metamizolu (0,5g/ml)
w 8 ml soli fizjologicznej?
Czyli ile ml roztworu musimy
podać, jeżeli zalecono dawkę
250mg?
Rozpuszczono 2 ampułki
Clemastine (2mg/ 2ml ) w
20ml soli.
Z tego podano pacjentowi ¼ .
Ile mg leku otrzymał pacjent?
Pacjentowi podano 120 mg
Furosemidu (amp.0,02g/ 2ml)
w ciągu 8 godzin.
Ile ampułek leku otrzymał
pacjent w ciągu tego czasu?
Ile ml leku otrzymał przez te
8 godzin.
Dziecko waży 18kg, dawka
50ml/kg/d, dawkowanie co 8
godzin. Lek w syropie
312mg/5ml
Ile ml syropu podać temu
dziecku?
Gorączkującemu dziecku podaje
się paracetamol w dawce 15mg/
kg na dawkę. Lek jest w syropie,
zawierającym 125mg/ 5ml. Ile
mililitrów tego syropu podamy dla
dziecka ważącego 17 kg?
Zalecono podanie Betalocu
dożylnie. Ampułki są 5ml,
zawierają 0,001g/ml. Lek
rozpuszczono do 20 soli.
Lekarz zlecił podanie 4mg.
Ile ml takiego roztworu
należy podać, aby wypełnić
zlecenie?
Producent zaleca podawanie
500mg/dobę cefuroksymu w 2
dawkach podzielonych.
Mamy tylko dostępne tabletki
po 0,125 g. Jak stosować się
do zalecenia lekarza.