background image

 

 

Farmakologia kliniczna
- podstawowe 
informacje

background image

 

 

trzeba umieć wyliczać za 
pomocą układania proporcji

np.

Ibuprofen stosowany u  dzieci 

podaje się w dawce 15mg/kg. Ile 

leku podamy dziecku ważącemu 

17kg?

15 mg - 1 kg  

    X  mg – 17 kg
                                x = 15x17 = 

255 mg

background image

 

 

dawki leków mogą być 
wyrażone w:

    - gramach (g)               1g= 1000mg  

    - miligramach (mg)       1mg= 0,001g

    - mikrogramach (g lub zapisane 

inaczej mcg)    1g= 0,001mg= 0,000001g

    - jednostkach międzynarodowych 
(j.m.), np. insulina, heparyna

    - miliequiwalentach (mEq)

    - molach (mol) lub milimolach (mmol)

background image

 

 

trzeba umieć zamieniać 
dawki wyrażone w gramach 
na miligramy

 

1 g     =     1000 mg
0,1 g     =     100 mg

0,01 g     =     10 mg
0,001 g     =     1 mg  

…………………………………………………

1mg ------------- 1000 g
0,1 mg ---------- 100 g
0,01 mg -------- 10 g
0,001 mg ------- 1 g

background image

 

 

Ile to mg?

5g

0,12g

0,008g

90g

14 µg

0,0035 g

0,3 µg

Ile to g?

15mg

0,55mg

14 µg

0,0035 mg

background image

 

 

zawartość leków może być 

różna w różnej objętości, np. 
w 1 ml może znajdować się 
0,5mg, 1 mg lub 

   10 mg, itd. substancji
( np. 1ml adrenaliny- 1mg
         1 ml morfiny – 10 mg
         1ml lignocainy - 20mg)

background image

 

 

roztwory leków mogą mieć różne 

stężenie wyrażone w %, tzn. 

ilość substancji w gramach na 100 

ml,

 np. 1% roztwór przygotowano w 

ten sposób, że 

1g substancji 

dodano do 100 ml 
rozpuszczalnika

 (100 g na 1000 

ml rozpuszczalnika)

background image

 

 

trzeba umieć wyliczać 
dawki leków z podanej 
procentowości

 

1 % roztwór wykonano biorąc 1 gram 

substancji na 100 ml rozpuszczalnika

Przykłady:

0,1% Adrenalina --------- 0,1 g w 100ml 

= 1 mg w 1 ml

0,05 % Atropina --------- 0,05g w 100ml 

= 0,5 mg w1 ml

0,1 % Atropina ----------- 0,1g w 100ml = 

1 mg w 1 ml

2 % Lignocaina ------------ 2g w 100ml = 

20 mg w 1 ml

background image

 

 

Podstawowe informacje c.d. 

1 ml = 1 cm3

1 kreska w strzykawce nr 2 

odpowiada 

    0,1 ml

należy pamiętać, że kreski na 

dużych strzykawkach oznaczają 
większą objętość, np. w 
strzykawce nr 20 cm3 i 50 cm3 1 
kreska oznacza 1 ml

background image

 

 

większość leków ma podaną 

zawartość leku w 1ml 
roztworu, należy więc podaną 
wartość mnożyć przez objętość 
ampułki, 

np. w 1ml Cordarone znajduje 

się 50 mg  leku (50mg/ml), a 
pojemność ampułki wynosi 3 
ml=> zawartość amiodaronu w 
całej ampułce to 150mg.

background image

 

 

wiele leków dawkuję się na kg masy 
ciała, szczególnie u dzieci, należy zatem 
znać masę ciała pacjenta i dawkę na 1 
kg mnożyć przez wagę ciała pacjenta.

Np. Amiodaron u dzieci:  5 mg/kg mc 

Dziecko waży 15kg=> dawka do podania 
to                

             5 mg - 1kg
             x mg - 15kg
                      więc podamy   x= 75mg leku
        

background image

 

 

 przy podziale bardzo małej zawartości ampułki 

warto wcześniej rozcieńczyć ją większą ilością 

rozpuszczalnika, by precyzyjnie ją dawkować, 

przykładem jest dawkowanie Adrenaliny u dzieci

   

   

0,1% roztwór  Adrenaliny  =  1mg w 1ml  =  

roztwór 1: 1000

 

po dodaniu 10 ml rozpuszczalnika:

   0,01% roztwór Adrenaliny   = 1mg w 10 ml  =  

roztwór 1: 10 000  = 0,1 mg w 1ml

 

po pobraniu 1 ml z ww. roztworu i rozcieńczeniu 

go w 10 ml otrzymamy:

   0,001% roztwór Adrenaliny  =  0,1mg w 10 ml  = 

roztwór 1: 100 000 = 0,01mg w 1 ml

background image

 

 

    zadania:

background image

 

 

W fiolce znajduje się 750 mg leku w proszku, który 

rozcieńczamy w 6 ml soli. Lekarz zlecił podanie 

dziecku 125 mg leku. 

Oblicz jaką objętość roztworu leku w mililitrach 

podasz ?

Należy ułożyć proporcję

             6 ml -------------750 mg
                 X ------------- 125 mg

                     6 ml x 125 mg / 750mg
        X =  1 ml

Odpowiedź:

Jeśli 750 mg leku rozpuszczę w 6 ml, to 125 mg 

znajduje się w 1 ml roztworu.

background image

 

 

Ile ml Augumentinu podasz 
jednorazowo dziecku ważącemu 20kg, 
jeżeli dawka wynosi 50mg/kg/dobę; lek 
podaje się w dwóch dawkach na dobę 
(czyli co 12 godzin).

Postać leku to syrop 457mg / 5ml.

-

Wyliczyć jaką dawkę dobową potrzebuje 
dziecko; podzielić na dawkę 
jednorazową

-

Ułożyć proporcję ile ml syropu musimy 
podać.

background image

 

 

Analogicznie: dziecko waży 

18kg, dawka 50ml/kg/d, 
dawkowanie co 8 godzin. Lek 
w syropie 312mg/5ml

Ile ml syropu podać temu 

dziecku?

background image

 

 

Podczas OZW rozpuszczono 2 

ampułki morfiny w 18ml soli. W 

ampułce jest 10mg/1ml.

Lekarz zlecił podanie 6mg 

morfiny. Ile ml sporządzonego 

roztworu należy podać 

pacjentowi, chcąc właściwie 

wypełnić zlecenie?

A gdyby te 2 ampułki 

rozpuszczono do 10ml soli, to ile 

z tego roztworu należy podać, 

aby pacjent otrzymał 6mg leku?

background image

 

 

Ile ml 2% lignocainy (amp.20 

ml) należy podać pacjentowi 
ważącemu 70kg, w celu  
miejscowego znieczulenia 
skóry, jeżeli dawka 
znieczulająca wynosi 3 mg/kg. 

background image

 

 

Zalecono podanie Betalocu 

dożylnie. Ampułki są 5ml, 
zawierają 0,001g/ml. Lek 
rozpuszczono do 20 soli. 
Lekarz zlecił podanie 4mg.

 Ile ml takiego roztworu 

należy podać, aby wypełnić 
zlecenie? 

background image

 

 

Ile ml hydroksyzyny w 

syropie należy podać 
pacjentowi, jeżeli lekarz zlecił 
podanie 50mg leku. 

Hydroksyzyna jest w syropie 

0,002g/ml.

background image

 

 

Producent zaleca podawanie 

500mg/dobę cefuroksymu w 2 
dawkach podzielonych. 

Mamy tylko dostępne tabletki 

po 0,125 g. Jak stosować się 
do zalecenia lekarza. 

background image

 

 

Ile mg zawiera 1ml roztworu, 

sporządzonego po 
rozpuszczeniu 

  4 ampułek metamizolu (0,5g/ml) 

w 8 ml soli fizjologicznej?

Czyli ile ml roztworu musimy 

podać, jeżeli zalecono dawkę 
250mg?

background image

 

 

Rozpuszczono 2 ampułki 

Clemastine (2mg/ 2ml ) w 
20ml soli.

Z tego podano pacjentowi ¼ .

Ile mg leku otrzymał pacjent?

background image

 

 

Pacjentowi podano 120 mg 

Furosemidu (amp.0,02g/ 2ml) 
w ciągu 8 godzin. 

Ile ampułek leku otrzymał 

pacjent w ciągu tego czasu?

Ile ml leku otrzymał przez te 

8 godzin.

background image

 

 

Dziecko waży 18kg, dawka 

50ml/kg/d, dawkowanie co 8 
godzin. Lek w syropie 
312mg/5ml

Ile ml syropu podać temu 
dziecku?

background image

 

 

 Gorączkującemu dziecku podaje 

się paracetamol w dawce 15mg/ 
kg na dawkę. Lek jest w syropie, 
zawierającym 125mg/ 5ml. Ile 
mililitrów tego syropu podamy dla 
dziecka ważącego 17 kg?

background image

 

 

Zalecono podanie Betalocu 

dożylnie. Ampułki są 5ml, 
zawierają 0,001g/ml. Lek 
rozpuszczono do 20 soli. 
Lekarz zlecił podanie 4mg.

 Ile ml takiego roztworu 

należy podać, aby wypełnić 
zlecenie? 

background image

 

 

Producent zaleca podawanie 

500mg/dobę cefuroksymu w 2 
dawkach podzielonych. 

Mamy tylko dostępne tabletki 

po 0,125 g. Jak stosować się 
do zalecenia lekarza. 

 


Document Outline