Fizyka jest wytworem całej 

ludzkości…

http://universeadventure.org/universe_4-6.html

http://science.howstuffworks.com

http://particleadventure.org/particleadventure/

http://www.st-andrews.ac.uk/~www_pa/Scots_Guide/first11/intro.html

http://hyperphysics.phy-astr.gsu.edu/hbase/hph.html

http://www.motionmountain

.org/

http://www.ionaphysics.org/lab/Demoes.htm

Wyrażam uznanie i wdzięczność autorom stron, z których korzystam
 i do studiowania których zachęcam:

http://www.colorado.edu/physics/2000/index.pl
http://jersey.uoregon.edu/vlab/
http://micro.magnet.fsu.edu/optics/tutorials/inde
x.html

http://bcs.whfreeman.com/tiplerphysics5e/

Podstawowe rodzaje 

oddziaływań i ich opis

W szczególności:

oddziaływania grawitacyjne i 

oddziaływania 

elektromagnetyczne

I zasada dynamiki Newtona

Istnieje taki układ, w którym 

wszystkie punkty materialne nie 

podlegające oddziaływaniom 

pozostają w spoczynku lub 

poruszają się ruchem 

jednostajnym prostoliniowym

Definicja inercjalnego układu odniesienia

Ciała zachowuja się 

bezwładnie!

Miarą bezwładności jest to 
czy ciało rozpędza się (bądź 
hamuje)
łatwiej czy trudniej

Cechę ciała za to 
odpowiedzialną nazywamy 

masą

!!!

Siły

•Siła to miara 

oddziaływania

•Oddziaływanie świadczy o 

obecności siły

II zasada dynamiki Newtona

a

m

F







z

y

x

F

z

m

F

y

m

F

x

m













(pojawia się pojęcie siły)

Równanie ruchu
+ warunki początkowe

Jak mierzyć siły

•Definicja  jednostki 
siły

•Skalowanie 
najprostszego 
siłomierza

Jeden

 

newton (1N) to 

siła, która masie 1kg 

nadaje przyspieszenie 

1metra/sek

2

 

(siła, która w każdej sekundzie zmienia prędkośc masy 1kg o 

1m/s)

Rozpędzanie 

masy 1kg 

zaczepionej na sprężynie

(po super gładkim, poziomym stole)

Bardzo uproszczony przepis na wyskalowanie najprostszego 
siłomierza:

Ciągniemy coraz mocniej i zaznaczamy długośc sprężyny gdy 1 
kg ma przyspieszenie   1m/s

2

, potem 2m/s

2

, 3m/s

2

 itd.. Po 

eksperymencie w zaznaczonych miejscach piszemy 1 newton, 
2 newtony, 3 newtony itd…

Pęd i II zasada dynamiki 

Newtona

v

m

p









dt

p

d

F







pęd

Zmiana pędu

 

wynika z działania siły 

Zmiana pędu↔działanie siły

Zmiana pędu jest powierzchnią 

pod wykresem siły od czasu

dt

dp

F 

Siła powszechnego ciążenia - 

Newton

2

2

1

grawit

r

m

m

G

F



2

2

11

s

Nm

10

67

.

6

G







http://universeadventure.org/universe_4-6.html

Jak zważyć Ziemię?

Wahadło
torsyjne

Położenie
równowagi

O spadaniu inaczej …

 

2

Ziemi

grawit

R

M

G

m

F

g





Dlaczego przeskakują iskry?

Kiedy włosy stają na głowie?

Siła Coulomba

12

3

12

2

1

0

12

12

2

12

2

1

2

1

r

r

q

q

4

1

r

r

r

q

q

k

F















q

1

q

2

r

12

+

-

+

+

Prawo Coulomba  w 

tranzystorze polowym

A czego siła grawitacji i 

elektrostatyczna nie 

opisują (nie „tłumaczą”)

Dlaczego kompas wskazuje 

północ?

Odpychanie i przyciąganie się 

biegunów magnetycznych

Dziwne tory naładowanych 

cząstek

Cząstka
obojętna

Mniejszy

pęd

Większy

pęd

Siła elektrodynamiczna (siła 

Lorentza)

zagina tor pojedynczego ładunku

i całego strumienia elektronów, 

też.

i popycha cały przewodnik ze 

strumieniem elektronów (z 

prądem)

Komora pęcherzykowa

Co trzyma w całości atom i 

dlaczego nie rozpada się jądro?

p

p 14 N

Odpychanie el.stat.
protonów w jądrze

Rodzaje oddziaływań

Oddziaływanie Względna 

wartość

Cząstki 
przenoszące 
oddziaływanie

Występowanie

Jądrowe silne

~1

8 gluonów

Jądra atomów

Elektromagnet
yczne

~10

-3

Fotony

Warstwy 
atomów, 
urządz. elektr.

Jądrowe słabe ~10

-5

Bozony

Rozpady 

radioaktywne

Grawitacyjne

~10

-38

Grawitony(?)

Ciała 

niebieskie

 

Jak je zapamiętać?

Co to za oddziaływanie?

Tarcie

A co z 

siłą wyporu

?

Brak grawitacji – brak 

wyporu 

!