HISTORIA KOMPUTERA

SYSTEMY OPERACYJNE

linux

Linux został zapoczątkowany przez Linusa Torvalds'a w 1991 roku kiedy to zaczął eksperymenty nad

systemem Minix. Wkrótce nad rozwojem sytemu pracowała grupa ludzi z listy dyskusyjnej na

której Linus opublikował swoje prace. Pierwsza wersja Linuxa powstała w 1994 roku - miał on być

ogólnie dostępnym i co ważne całkowicie darmowym czyli niekomercyjnym systemem

operacyjnym. Z biegiem czasu wokół prac nad linuxem gromadziło się coraz więcej programistów,

powodując bezustanny rozwój tego popularnego dziś systemu.

   

Czym jest Właściwie Linux? Jest to niezwykle stabilny system oparty na Unix'ie, dorównujący mu

szybkością i stabilnością. Powszechnie jest ceniony za swą elastyczność, bezpieczeństwo i

wielozadaniowość co stawia go w czołówce systemów do zastosowań sieciowych. Linux bez

problemów obsługuje prawie wszystkie urządzenia tj. karty graficzne, muzyczne, sieciowe,

modemy, drukarki, CD-Romy itp. Ogromną jego zaletą są bardzo niskie wymagania sprzętowe,

można go uruchomić już na 386 4MB RAM, oczywiście jeżeli chce się w pełni wykorzystać jego

możliwości lub administrować serwerem potrzebny będzie trochę lepszy sprzęt. czyli co najmniej

P133 32MB RAM. W tej konfiguracji będzie można już nacieszyć się trybem graficznym np. KDE X-

Windows.

    W chwili obecnej Linux pracuje na takich platformach jak : PC, Motorola 68k (Amiga, Atari TT,

Atari Falcon, Apple), Alpha, Power PC, Sparc, Ultra Sparc, MIPS (Silicon Graphics, Indy), HP PA-RISC

oraz eksperymentalnie na takich platformach jak np. konsole Nintendo czy nawet Zx Spectum.

   

Dystrybucje Linuxa są podzielna na komercyjne i niekomercyjne. Komercyjne tym się różnią od

niekomercyjnych iż zawierają także komercyjne oprogramowanie, przykładem mogą tu być np.

RedHat, Caldera lub S.u.S.E.; natomiast niekomercyjne to np. Debian, Slackware. Doczekaliśmy

się też polskich dystrybucji tego system tj. Polish Linux Distributon i Pocket Linux. Ta ostatnia

dystrybucja mieści się na jednej dyskietce! Linux dzięki swojej otwartości ma przed sobą

świetlaną przyszłość, co już zauważyły duże giganty softwarewe i co ważniejsze posiada ogromną

liczbę wielbicieli. W dniu dzisiejszym liczba użytkowników tego systemu szacowana jest na 14-15

milionów!

MS-DOS



MS-DOS (Microsoft Disk Operating System) opracowany w 1981 roku przez

firmę Microsoft pod kierownictwem Tima Petersona. Od samego początku

miał to być system dla komputerów IBM PC, który był zleceniodawcą. Po

przekazaniu wersji 1.00 system został przemianowany przez IBM na PC-DOS

(Personal Computer Disk Operating System). Od tego czasu równocześnie

był rozprowadzany ten system przez IBM'a jako PC-DOS i Microsoft, jako MS-

DOS. Różnice między tymi systemami jednak były niewielkie, z czasem na

rynku został tylko MS-DOS. DOS w przeciwieństwie od większości

współczesnych systemów jest systemem jednozadaniowym (single user-

system), to oznacza że w dowolnej chwili tylko jeden program może

pracować pod jego kontrolą. System zasadniczo składa się z trzech powłok:

"command.com" - interpretuje wszystkie polecenia systemu ( wydawane

wyłącznie za pomocą klawiatury ), "io.sys" i "msdos.sys". Działa głównie w

trybie tekstowym, co znacznie utrudnia pracę, dlatego też stworzono

ogromną ilość menagerów plików jak np. Norton Commander, Volcov

Commander oraz nakładek pozwalających na pracę w środowisku

graficznym. Najpopularniejszą taką nakładką używaną do dnia dzisiejszego

jest MS Windows, który z czasem stał się osobnym systemem operacyjnym.

Dzisiaj "czysty" DOS jest używany tylko na bardzo słabych PC służących np.

do prowadzenia prac magazynowych oraz przez ludzi z demosceny PC.

BeOS



BeOS jest nowoczesnym 32-bitowym systemem z graficznym

interfejsem użytkownika (GUI). Zdobywa sobie w ostatnim czasie

coraz większą popularność, zwłaszcza odkąd stał się systemem w

pełni darmowym, a liczba dostępnego oprogramowania rośnie

znacząco z każdym dniem. Oferuje on wsparcie dla najnowszych

urządzeń, jest w pełni wielozadaniowy, bardzo stabilny (pod tym

względem można go porównać tylko do Linuxa). Posiada ponadto

bardzo bogate i funkcjonalne oprogramowanie standardowe tj.

programy multimedialne (między innymi odtwarzacz plików Mp3),

programy do współpracy z siecią i internetem, przeglądarkę WWW i

wiele innych. Jego ogromną zaletą jest pełna dokumentacja systemu,

oraz świetne biblioteki służące do tworzenia GUI. Jest systemem

bardzo przejrzystym, używa się go wręcz intuicyjnie, wyglądem i

obsługą przypomina trochę MacOS-a.

Bardzo ciekawą cechą BeOS-a jest to, iż może być on instalowany

jako samodzielny system na dowolnej partycji lub też może być

uruchamiany jako aplikacja Windows. Podsumowując jest to system

który może sobie zdobyć wielu zwolenników, docenią go zwłaszcza ci

którzy cenią sobie stabilną i komfortową pracę.

GEOS



GEOS ( ang. Graphic Environment Operating System ) jest okienkowym

systemem operacyjnym przeznaczonym dla 8-bitowych komputerów

Commodore 64 i 128. Został stworzony przez kalifornijską firmę

Berkley Softworks przy współpracy z CBM ( Commodore Business

Machine) w marcu 1986 roku. Celem było stworzenie systemu

pozwalającego na używanie profesjonalnych programów przez

"zielonego" użytkownika. Było to rewolucyjne jak na tamte czasy

posunięcie, był to jeden z pierwszych systemów okienkowych. GEOS

jest kompletnym środowiskiem ze swoimi własnymi standardami, z

możliwością uruchamiania zwykłych programów. Istotnym atutem

programów pisanych dla GEOS-a ( programy te mają przedrostek -

"Geo" np. GeoWrite, GeoPaint czy też GeoCalc) jest pełna współpraca

między sobą dzięki ujednoliconemu formatowi zapisu.

    Wymagania GEOS-a to C-64 lub C-128 pracujący w trybie C-64, fdd

(1541, 1570 lub 1571), joystick lub myszka. Jest to niewątpliwie jeden z

najlepszych systemów GUI na komputery 8-bitowe, ostatnia jego

wersja to ver. 2.0, swego czasu była nawet sprzedawana razem z

nowym C-64 z serii C.

CP/M



System operacyjny CP/M został napisany przez Garego Kildall'a jako poważny system do zastosowań

profesjonalnych, działający na komputerach 8-bitowych z procesorem Intel 8080 i jego bratnim

procesorze Zilog Z-80. Aby sprzedać swój produkt, Gary Kildall (przedtem pracownik Intel'a) założył

firmę Digital Resarch. CP/M zdobył olbrzymią popularność wśród naukowców , biznesmenów,

pracowników biurowych, słowem ludzi profesjonalnie wykorzystujących niedoskonałe jeszcze

komputery osobiste. Było to możliwe dlatego, że ogromna większość mikrokomputerów używała

procesorów Intel 8080 lub Zilog Z-80. System CP/M pozwolił wielu użytkownikom używać tych samych

programów (edytorów tekstów, arkuszy kalkulacyjnych ) na całkowicie różnych komputerach. Nazwę

CP/M rozwija się jako Control Program for Microcomputers, czyli w wolnym tłumaczeniu Program

Kontrolujący dla Mikrokomputerów. Nazwa jak na OS'a bardzo adekwatna. CP/M jest systemem

"jednoużytkownikowym", podobnie jak popularny MS-DOS, co oznacza, że mógł wykonywać tylko jedno

zadanie na raz i nie mógł być używany przez więcej niż jednego użytkownika. Do ówczesnych

zastosowań wystarczało to w zupełności. Dodane później możliwości sieciowe (współużytkowanie stacji

dysków, drukarek, ploterów itp.) znacznie podniosło jego atrakcyjność.

   



Przed epoką PC system CP/M był najlepiej oprogramowanym systemem na komputery 8-bitowe. Do

najpopularniejszych programów należały min. Procesor tekstów WordStar, baza danych DBase, czy

program narzędziowy SideKick. Wiele z tych programów przeniesiono później pod system MS-DOS i

były używane na popularnych PC-tach. Z nastaniem ery PC również CP/M przeniesiono na tę platformę.

Nie zdobył on jednak większego znaczenia na PC. Pojawił się o wiele za późno niż jego główny rywal

MS-DOS. Nie pomogło nawet wypuszczenie wielozadaniowej wersji CP/M Plus (Locomotiv Software).

  



  Ja osobiście zetknąłem się z CP/M w spolszczonej wersji działającej na komputerach Elwro 800 Junior.

Nosił on wtedy nazwę CP/J i pozwalał wycisnąć z tego komputerka ogromne możliwości. To właśnie

dzięki temu systemowi wiele osób zaczęło stawiać swoje pierwsze kroki w Turbo Pascalu, Bazie DBase

czy języku Logo (grafice żółwia). CP/M był tym dla 8-bitowych komputerów, czym dla PC stał się MS-

DOS - łączącym je standardem.

Windows 95



Kilka godzin przed północą 23 sierpnia 1995 roku rzesze

klientów ustawiły się przed sklepami w całych Stanach. W

jakim celu? By być pierwszymi nabywcami systemu

Windows 95, następcy Windows 3.1.



Po trzech latach produkcji i wielu falstartach nowy system

został zaprezentowany w namiocie cyrkowym w Redmond.

Bill Gates wymieniał statystyki - między innymi w ciągu

tych trzech lat powstały siedemdziesięcioro siedmioro

dzieci twórców systemu.



Windows 95 stał się standardowym systemem komputerów

PC. W ciągu pierwszych pięciu tygodni sprzedano ponad 3

miliony kopii. Prawdziwy geniusz Gatesa polega na

docenieniu roli marketingu. Jego kampania pochłonęła 200

milionów dolarów, ale spowodowała zbiorową histerię, jaka

nigdy wcześniej się nie zdarzyła w historii komputerów.

Windows 98



Najnowsza wersja okienek oferuje między innymi

zmodernizowany interfejs użytkownika dzięki integracji

Internet Explorera z Eksploratorem Windows, nowy

system pomocy online w formacie HTML, 32-bitowy

FAT, narzędzia nadzorujące i diagnozujące system,

aktywny pulpit, program wykonujący kopie zapasowe

danych, wsparcie programowe dla nowych technologii

sprzętowych takich jak USB, AGP czy DVD, możliwość

uaktualnień poprzez Internet i inne. 98 jest nie tylko

nieco szybszy od swojego poprzednika ale i bardziej

wymagający, aby na nim efektownie pracować

powinniśmy mieć przynajmniej Pentium 166 MHz i

minimum 32 MB RAM-u.

Windows XP



Kilka godzin przed północą 23 sierpnia 1995 roku rzesze

klientów ustawiły się przed sklepami w całych Stanach. W

jakim celu? By być pierwszymi nabywcami systemu

Windows 95, następcy Windows 3.1.



Po trzech latach produkcji i wielu falstartach nowy system

został zaprezentowany w namiocie cyrkowym w Redmond.

Bill Gates wymieniał statystyki - między innymi w ciągu

tych trzech lat powstały siedemdziesięcioro siedmioro

dzieci twórców systemu.



Windows 95 stał się standardowym systemem komputerów

PC. W ciągu pierwszych pięciu tygodni sprzedano ponad 3

miliony kopii. Prawdziwy geniusz Gatesa polega na

docenieniu roli marketingu. Jego kampania pochłonęła 200

milionów dolarów, ale spowodowała zbiorową histerię, jaka

nigdy wcześniej się nie zdarzyła w historii komputerów.

Windows Vista



Kolejna kliencka wersja systemu operacyjnego Microsoft o nazwie Vista

została wydana dla klientów korporacyjnych 30 listopada 2006, dla

użytkowników indywidualnych 29 stycznia 2007. Windows Vista oferuje

szczelniejsze mechanizmy zabezpieczające, wprowadzając między

innymi kontrolę konta użytkownika w miejsce uruchamiania komputera

z domyślnie ustawionym kontem administratora. Vista wprowadza

również nowy interfejs użytkownika o nazwie Aero, szereg nowych

aplikacji (takich jak Windows Calendar, Windows DVD Maker oraz kilka

nowych gier, w tym szachy, Mahjong i Purple Place), przekonstruowaną

i odporniejszą wersję programu Internet Explorer i bardziej intuicyjny w

obsłudze Windows Media Player. Wprowadzono również sporo zmian w

architekturze systemu. Wersje systemu dla klientów korporacyjnych to

Windows Vista Business i Windows Vista Enterprise. Użytkownicy

domowi mają do wyboru Windows Vista Home Basic i Windows Vista

Home Premium. Edycją łączącą w sobie cechy obydwu trendów jest

Windows Vista Ultimate. 18 marca 2008 wyszedł dodatek Service Pack

1 do Windows Vista, a jego polskojęzyczna wersja miała premierę 15

kwietnia 2008.

Windows 7



Następne po Viście wydanie Windows jest

oznaczone numerem 7, podobnie jak wersje do

NT 4.0, choć we wcześniejszych latach pojawiała

się wersja nazwy kodowej Blackcomb i Vienna.

Numer kodowy Windows 7 to jednak NT 6.1. Nie

został on podwyższony do 7.0 ze względu na

kompatybilność wsteczną. Oficjalna premiera

tego systemu odbyła się 22 października 2009

roku. Wcześniej można było przetestować

system instalując wersje Beta lub RC.

Windows 8



Microsoft rozpoczął prace nad systemem

operacyjnym, który ma stać się następcą

produktów linii Windows. Istnieją pogłoski, że

produkt będzie współpracował lepiej z

rozwiązaniami wielordzeniowymi oraz

wykorzystywał niedostępne jeszcze narzędzia

deweloperskie.



Rodzinę Windows zastąpi w przyszłości system

zbudowany na jądrze "Singularity" (osobliwość)

pod nazwą Midori. Jest to na razie projekt nowego

systemu operacyjnego w eksperymentalnej fazie

badań prowadzonych przez Microsoft.