Metody diagnozowania zmian próchnicowych

Odpowiednio wczesne

wykrycie wszystkich zmian

próchnicowych umożliwia

modyfikację procesu

próchnicowego i uniknięcie

dalszego rozwoju choroby.

Dostępne obecnie metody

diagnozowania można

podzielić na :



Wizualne



Radiologiczne



Wykorzystujące zjawiska optyczne



Wykorzystujące zjawiska elektryczne

Najczęściej w praktyce klinicznej

wykorzystywane są metody

wizualno-dotykowe i

radiologiczne.



W połączeniu ze światłem, lusterkiem i

zgłębnikiem ( metoda wizualno-dotykowa)



Wykrywanie zmian w obrębie szkliwa lub

szkliwa i zębiny na wolnych powierzchniach

gładkich



Wykrywanie próchnicy na powierzchniach

stycznych po zastosowaniu odpowiednich

separatorów ortodontycznych



Możliwość wykorzystania dodatkowych

urządzeń:



lupa



okulary powiększające



Kamera wewnątrzustna

Podstawą zastosowania metod

radiologicznych jest utrata substancji

mineralnych twardych tkanek zęba

na skutek procesu próchnicowego.

Zdemineralizowane tkanki w

większym stopniu przepuszczają

promienie rentgenowskie, dając

obraz zaciemnienia na filmie.

Aby zmiana była dostrzegalna na

radiologicznie utrata substancji

mineralnych musi wynosić ok. 20-

30%.

W rzeczywistości zmiany na

radiogramach są widoczne jako

mniejsze , niż faktyczne ognisko

próchnicowe.

>> Konwencjonalne zdjęcia

wewnątrzustne :

* skrzydłowo-zgryzowe

*przywierzchołkowe-wykonywane

metodą kąta prostego (rzadziej)

>>Radiografia cyfrowa

* Digora, Dentoptix

* Radiowizjografia

Ograniczenia zdjęć

konwencjonalnych :



Nie wykrywają najwcześniejszych

zmian próchnicowych



Nie wykrywają małych zmian

próchnicowych na powierzchniach

stycznych



Trudność diagnozy zmian na

powierzchniach stycznych w przypadku

stłoczeń zębów



Subiektywna interpretacja radiogramu

Zalety cyfrowych metod

diagnostyki:



Zmniejszenie dawki promieniowania



Komputerowa obróbka filmu



Możliwość przetwarzania ,

przesyłania i zapisu obrazu

cyfrowego



Wysoka czułość wykrywania zmian



Metoda transiluminacji (FOTI)



Wykorzystywana do wykrywania próchnicy na

powierzchniach stycznych



Światłowód i duże natężenie światła (2000 lux)



Metoda DI-FOTI- obraz przekazywany

jest za pomocą kamery do komputera



Metoda wzbudzonej fluorescencji zęba i

zmniejszonej fluorescencji próchniciwo

zmienionych tkanek – QLF i Diagnodent

Urządzenia diagnostyczne

wykorzystują fakt , że szkliwo jest

dobrym izolatorem.

Porowatości powstałe na skutek

demineralizacji powodują

zmniejszenie oporu elektrycznego.

* Electronic Caries Monitor ECM –

możliwość wykrycia

początkowych zmian próchnicowych ,

które docierają do granicy szkliwno-

zębinowej

Wykrywanie próchnicy na

powierzchniach gładkich :

(wargowe/policzkowe,

podniebienne/językowe)



Diagnostyka wizualno-dotykowa



Po oczyszczeniu i osuszeniu

badanego zęba lub grupy zębów



Aktywne zmiany : matowe, miękkie



Zmiany zatrzymane : błyszcząca ,

gładka powierzchnia o ciemnym

zabarwieniu

Wykrywanie zmian na

powierzchniach stycznych :



Wizualnie wykrywana w późnym stadium

(szara lub różowa zmiana przeświecająca

przez krawędź brzeżną )



Możliwa ocena wizualna powierzchni

stycznej po zastosowaniu separatorów

ortodontycznych



Metoda transiluminacji (bardzo przydatna

przy ztłoczeniach zębów)



Zdjęcia skrzydłowo-zgryzowe -wykonywane

standardowo (wykrywanie większych

zmian)

Wykrywanie zmian na

powierzchniach żujących :



Ocena wizualna - przebarwienia,

szare podminowane próchnicową

zębiną szkliwo, ubytki tkanek



Zdjęcia RTG (zaawansowane zmiany)



Metody pomiaru oporności

elektrycznej (metoda bardzo czuła,

wykrywanie początkowych zmian)

Diagnostyka próchnicy

korzenia:



Metoda wizualno-dotykowa : małe ,dobrze

odgraniczone plamki o różnym

zabarwieniu i konsystencji powstające w

miejscach zalegania płytki



Zdjęcia RTG : próchnica na

powierzchniach stycznych

UWAGA!!!

W okolicy szyjki zęba na radiogramie

widoczne tzw. przejaśnienie przyszyjkwe

Podział metod

opracowywania ubytków



Metody inwazyjne



Rotacyjna (turbina i

kątnica)



Oscylacyjna –

ultradźwięki

(SonicSys)



Kinetyczna – abrazja

powietrzna

(piaskarka

wewnątrzustna)



Hydrokinetyczna

(lasery)



Metody

małoinwazyjne

-atraumatyczne



Atraumatyczna-

ART (Atraumatic

Restorative

Treatment)



Chemomechaniczna

-CMCR (Caridex,

Carisolv)

Chemo-mechaniczne

usuwanie próchnicy



Działanie podchlorynu sodu na

zdemineralizowane tkanki (proteoliza tkanki

próchnicowej- wysokie pH )



Zmiękczoną zębinę usuwa się za pomocą

specjalnych nietnących narzędzi ręcznych



Metoda bezbolesna, nie drażni miazgi brak

wibracji



Zastosowanie : próchnica w zębach mlecznych,

próchnica zębiny klasa I

próchnica korzenia, na obrzeżu koron



preparaty Carisolv , Caridex

Atraumatyczne leczenie

próchnicy ART



Usunięcie zmian próchnicowych narzędziami

ręcznymi (np. ekskawator, dłutko itp.)



Przemycie wodą i osuszenie ubytku



Wypełnienie ubytku cementem

glass-jonomerowym chemoutwardzalnym



Metoda opracowana dla krajów

rozwijających się



W warunkach gabinetu stomatologicznego

ma zastosowanie u pacjentów z dentofobią

Abrazja powietrzna



Ścierne właściwości skupionego

strumienia cząstek tlenku glinu



Dostęp do wąskich bruzd i szczelin -

poszerzone lakowanie



Opracowywanie ubytków III i V klasy

wg Blacka



Usunięte zostają wszystkie niepodparte

zębiną pryzmaty szkliwa, warstwa

mazista i zębina próchnicowa

Abrazja powietrzna



Konieczność stosowania koferdamu i

ssaka, sprzętu jednorazowego np. lusterka



Przeciwwskazane opracowywanie ubytków

klasy II i IV (możliwość wtłoczenia proszku

do kieszonki dziąsłowej)



Nie można stosować u pacjentów z astmą i

chorobami układu oddechowego



Stany zapalne dziąseł i błony śluzowej

jamy ustnej uniemożliwiają zastosowanie

tej metody

Laserowe opracowanie

ubytków



Do opracowywania twardych tkanek

zęba stosowane są lasery o dużej

mocy:



Gazowe CO2



Jagowo-neodymowe YAG:Nd



Jagowo-erbowe YAG:Er



System Excimer (UV)

(energia świetlna przetwarzana na

energię kinetyczną)



Światło lasera niszczy bakterie kariogenne

głównie Streptococcus mutans



Powierzchnia zębiny ulega stopieniu i

rekrystalizacji , a kanaliki zębinowe

uszczelnieniu



Na powierzchni preparacji powstaje bariera o

zwiększonej twardości zbliżonej do szkliwa i

dużo większej odporności na działanie kwasów



Brak warstwy mazistej



Usunięcie próchnicy bez uszkodzenia zdrowych

tkanek

Kliniczne zastosowanie

laserów:



Leczenie próchnicy początkowej-

zmniejszenie podpowierzchniowej

demineralizacji



Opracowywanie ubytków

próchnicowych



Znoszenie nadwrażliwości zębiny



Leczenie endodontyczne : opracowanie

i wyjałowienie kanałów



Chirurgia –resekcja korzenia

Dźwiękowe opracowanie

ubytków



Metoda ultradźwiękowa opiera się na

wykorzystaniu drgań o wysokiej częstotliwości



Opracowywanie ubytków na aproksmalnych

powierzchniach zębów



SonicSys - końcówki pracujące z

jednostronnym nasypem diamentowym o

kształcie łopatek różnej wielkości,

dostosowanych do ubytku



Opracowany ubytek wypełnia się gotowymi

wkładami ceramicznymi wielkością

dostosowaną do wielkości użytego wcześniej

narzędzia

Ozonoterapia jest wykorzystywana w

leczeniu próchnicy jako element

wspomagający .

Bakteriobójcze działanie ozonu może

być zastosowane do wyjaławiania

opracowanych ubytków

próchnicowych.

Jałowienie ubytku za

pomocą ozonu



Aparat HealOzone lub Dentozon



Tworzony z powietrza ozon jest tłoczony

przewodem pod kapturek silikonowy,

który szczelnie przylega do powierzchni

zęba



Po emisji ozonu (10-40s) stosuje się płyn

remineralizujący



Już 10-cio sekundowa kuracja wystarcza

, by wyeliminować 99% bakterii

Document Outline