Masaż po amputacji piersi.

Drenaż limfatyczny i

automasaż.

Wprowadzenie:

• Po radykalnej operacji raka piersi w

wyniku
usunięcia węzłów chłonnych dołu

pachowego
i jego okolicy mogą wystąpić

trudności z
prawidłowym odpływem chłonki z

kończyny
górnej. Leczenie uzupełniające, do

którego
należy radioterapia może zwiększyć

ryzyko
wystąpienia obrzęku limfatycznego.
Wiąże się to z wtórnymi

zapaleniami i zwłóknieniem tkanek,

oraz utrudnieniem wytworzenia się

obocznego odpływu.

Co to jest obrzęk limfatyczny i jak

go uniknąć:

•

Obrzęk limfatyczny jest to proces gromadzenia się chłonki w

tkance podskórnej, wynikający z niewydolności układu

chłonnego. Podstawą niewydolności jest usunięcie węzłów

chłonnych pachowych po stronie operowanej piersi. Literatura

fachowa podaje, że u około 40% procent operowanych kobiet

w różnym okresie od chirurgicznego leczenia może wystąpić

obrzęk.

•

Wyróżniamy trzy stadia obrzęków:

•

*zerowe - charakteryzuje się zmniejszoną czynnością naczyń

limfatycznych, co nie objawia się klinicznie, ale występują

zaburzenia w odpływie chłonki;

•

*pierwsze - charakteryzuje się brakiem czynności naczyń

chłonnych. Zauważalny jest obrzęk ciastowaty, jest ona

jednak odwracalny. Widoczne są początki procesu włóknienia;

•

*drugie - charakteryzuje się brakiem czynnościowym naczyń

chłonnych. Występuje obrzęk brunatny, który jest

nieodwracalny. Widoczne jest nasilone zwłóknienie oraz

nadmierne rogowacenie.

•

*trzecie - charakteryzuje się brakiem czynności naczyń

chłonnych. Objawia się typową słoniowacizną.

Aby zapobiec obrzękowi limfatycznemu należy unikać:
• przeciążania kończyny górnej strony operowanej długotrwałej pracy
fizycznej, szczególnie wykonywanej w warunkach pracy izometrycznej
np. długotrwałe prowadzenie samochodu, prasowanie
• wykonywania zastrzyków, szczepieć oraz pobierania krwi w obrębie
tej kończyny
• szarpnięć np. smyczą od psa lub w środkach lokomocji
• dźwigania
• przegrzewania kończyny (stosowanie maści rozgrzewających,

gorących

kąpieli), opalania
• ucisku kończyny (zbyt obcisłe rękawy, uciskające bransoletki lub
zegarek, mierzenie ciśnienia krwi)
• urazów w obrębie tej kończyny takich jak ukąszenia owadów,
ukłucia, skaleczenia, oparzenia
• zmiany wagi – otyłość sprzyja występowaniu obrzęku kończyny
• noszenia źle dopasowanej protezy i nieodpowiedniej bielizny

Po zabiegu usunięcia piersi możemy
stosować 2 rodzaje masażu:

1.drenaż limfatyczny
2.automasaż (łączący techniki

drenażowe z masażem klasycznym)

Drenaż limfatyczny- metodyka

wykonania

1. Kończyna masowana lekko uniesiona w stosunku do

tułowia, lekko ugięta w stawach.

2. Drenaż zawsze wykonujemy od obwodu w kierunku

ujść żylnych.

3. Wszystkie stosowane techniki- czyli głaskanie,

rozcieranie i ugniatanie- powinny mieć charakter
wypychający, czyli powodować przepchnięcie limfy

4. Masaż wykonujemy w tempie 10-20 ruchów na

minutę- co jest podyktowane wolnym przepływem
chłonki, każdą technikę powtarzając 4-5 razy

5. Czas trwania zabiegu wynosi ok. 15 min

Głaskanie i rozcieranie

• głaskanie w formie „wyciskania”

• rozcieranie koliste oraz posuwiste

Rozcieranie i ugniatanie

• rozcieranie spiralne

• Ugniatanie szczypcowe

oraz falujące

Automasaż

• Automasaż jest to masaż kończyny i klatki piersiowej

wykonywany przez samą pacjentkę. Wykorzystuje się

w nim elementy technik masażu limfatycznego i

klasycznego. Należy go wykonywać 1-2 x dziennie,

rano i wieczorem przez ok. 10 min.

• Wszystkie ruchy wykonuje się w kierunku

dośrodkowym, każdą technikę kończąc na tułowiu.

• Techniki automasażu to: głaskanie, wyciskanie,

ugniatanie, rozcieranie, oklepywanie, wstrzasanie.

• Każdy chwyt masażu powinien być powtórzony 5 – 6

razy.

• Przy wykonywaniu technik masażu należy omijać

okolicę blizny i miejsc napromienianych.

Wykonanie automasażu

Głaskanie barku i tułowia –
ruch rozpocząć od ¾ dł.
ramienia (a nie od dłoni!)
prowadząc go:

• od strony wewnętrznej

ramienia, przez klatkę
piersiową nad blizną do
przeciwnego barku,

• od strony zewnętrznej

ramienia, przez bark do
łopatki,

• od spodu ramienia, przez

dół pachowy i bok klatki
piersiowej do pachwiny.

Głaskanie ręki:
a) prostymi palcami wszystkie

palce równocześnie,

b) każdy palec z osobna,
c) kostkami zgiętych palców po

śródręczu.

Głaskanie całej
kończyny i tułowia,
prowadząc w 3
kierunkach:

• przez klatkę piersiową

do przeciwnego barku,

• przez bark do łopatki,
• przez dół pachowy do

pachwiny.

Wyciskanie ruchem
obrączkowym od
nadgarstka do barku
kończąc głaskaniem
na tułowiu w 3
wcześniej
wymienionych
kierunkach.

Ugniatanie ruchem
pulsującym od
nadgarstka do barku
kończąc głaskaniem
na tułowiu w 3 w/w
kierunkach.

Rozcieranie ruchem
kolistym – „kółeczka”
od palców do barku
kończąc głaskaniem
na tułowiu w 3 w/w
kierunkach

• 8. Oklepywanie

ruchem
miotełkowym –
wykonywać tylko
od spodu kończyny
górnej, od
nadgarstka do
ramienia z
pominięciem dołu
pachowego.

• Ponowne głaskanie

całej kończyny.

Wstrząsanie – wznos
kończyny i energiczne
potrząsanie całą kończyną
górną.

KONIEC