Nowotwory płuc

1) raki niedrobnokomórkowe (80%):
- płaskonabłonkowy
- gruczołowy
- wielkokomórkowy
2) rak drobnokomórkowy (20%)

Rak płuca jest to najczęstszy

nowotwór złośliwy na świecie!!!

Nowotwory płuc

Etiologia:
- 90% zachorowań czynne palenie tytoniu
- predyspozycja genetyczna
- narażenie na: radon, azbest, przemysłowe

zanieczyszczenia powietrza, metale
ciężkie, promieniowanie jonizujące

Nowotwory płuc

Płaskonabłonkowy rak płuca:

- 40% wszystkich nowotworów płuca
- lokalizacja duże oskrzela (w RTG guz

przywnękowy)

- wykrywany w badaniu cytologicznym

plwociny

- rozwija się wolno

Nowotwory płuc

Gruczolakorak:

- 30% nowotworów płuc
- lokalizacja w drobnych drogach

oddechowych (obwodowe części płuc)

- stosunkowo częściej u kobiet

Nowotwory płuc

Rak wielkokomórkowy:

- 10% nowotworów płuca
- lokalizacja, duże lub średnie oskrzela,

nierzadko też obwodowe części płuc

Nowotwory płuc

Rak drobnokomórkowy:

- klinicznie agresywny wzrost, wczesny rozsiew do

węzłów chłonnych i odległych narządów,

- najczęściej lokalizacja przywnękowa

- towarzyszy mu powiększenie węzłów chłonnych

wnękowych i śródpiersiowych

- lokalizacja przerzutów: wątroba, kości, szpik kostny,

OUN, skóra, tkanki miękkie

- paranowotworowe objawy endokrynologiczne i

neurologiczne

Nowotwory płuc

Objawy podmiotowe:

-

we wczesnej fazie bezobjawowo

-

postępujące wychudzenie i osłabienie

-

objawy związane z miejscem wzrostu:
• kaszel
• duszność
• ból w klatce piersiowej
• krwioplucie
• nawracające zapalenia płuc
• zespół żyły głównej górnej
• ból barku i zespół Hornera
• zaburzenia rytmu serca
• chrypka

Nowotwory płuc

- objawy związane z przerzutami

odległymi:
• ból kości, patologiczne złamania
• ból głowy i inne objawy neurologiczne
• ból w nadbrzuszu, nudności, żółtaczka

- zespoły paranowotworowe

Nowotwory płuc

Objawy przedmiotowe:
- naciek, niedodma lub płyn w jamie

opłucnej

- powiększenie węzłów chłonnych
- powiększenie wątroby

Nowotwory płuc

Badania pomocnicze:
- RTG klatki piersiowej
- TK klatki piersiowej i PET
- MR
- badanie morfologiczne plwociny
- badanie z płynu jamy opłucnej
- bronchoskopia
- biopsja przezskórna
- badania laboratoryjne (CEA, CK19, NSE – markery

nowotworowe)

Nowotwory płuc

Rozpoznanie różnicowe:
- guzy łagodne
- gruźlica
- ogniska przerzutowe
- nowotwory układu chłonnego (ziarnica

złośliwa, chłoniak nieziarniczy)

Przerzuty nowotworowe do płuc

- rak jelita grubego
- rak piersi
- rak nerki
- czerniak
- mięsak kości i tkanek miękkich

Choroba wrzodowa żołądka i

dwunastnicy

Wrzód trawienny jest to ograniczony ubytek,
sięgający w głąb poza blaszkę mięśniową
błony śluzowej, z naciekiem zapalnym i
martwicą skrzepową w otoczeniu.
Choroba wrzodowa to cykliczne pojawianie się
wrzodów

trawiennych

w

żołądku

lub

dwunastnicy.

Choroba wrzodowa żołądka i

dwunastnicy

Etiologia i patogeneza:
- zakażenie Helicobacter pylori
- niesteroidowe leki przeciwzapalne
- czynniki genetyczne (grupa krwi 0)
- palenie papierosów
- alkohol
- nieprawidłowe odżywianie się
- stres fizjologiczny w warunkach OIT
- zespół Zollingera i Ellisona (guz produkujący gastrynę)
- choroba Leśniowskiego i Crohna
- kortykosteroidy

Choroba wrzodowa żołądka i

dwunastnicy

Objawy podmiotowe i przedmiotowe:
ból lub dyskomfort w nadbrzuszu, pojawiający się 1-
3 godzin po posiłku i ustępujący po spożyciu
pokarmu lub przyjęciu leków zobojętniających kwas
solny. Dość często ból występuje w nocy lub
wcześnie rano. Mogą występować nudności i
wymioty. U wielu chorych przebieg może być
bezobjawowy.

Choroba wrzodowa żołądka i

dwunastnicy

Badania pomocnicze:
1) endoskopia
2) testy wykrywające zakażenie H. pylori
3) RTG żołądka

Choroba wrzodowa żołądka i

dwunastnicy

Leczenie:
• dieta
• niepalenie papierosów
• unikanie niektórych leków
• eradykacja H. pylori
• inhibitory pompy protonowej
• H2-blokery
• leczenie operacyjne

Choroba wrzodowa żołądka i

dwunastnicy

Powikłania:
• krwotok
• przedziurawienie
• zwężenie odźwiernika

Zespół jelita drażliwego

Jest to przewlekła choroba jelita cienkiego i
grubego, objawiająca się bólem brzucha i
zaburzeniami rytmu wypróżnień, które nie są
uwarunkowane zmianami organicznymi lub
biochemicznymi.

Zespół jelita drażliwego

Przyczyna nie jest dokładnie znana.
Najważniejsze

czynniki

patofizjologiczne to:
• zaburzenia czucia trzewnego i
czynności jelit
• zaburzenia regulacji osi mózg-jelito
• przebycie biegunki infekcyjnej

Zespół jelita drażliwego

Postaci:
• biegunkowa
• z dominującym zaparciem
• mieszana

Zespół jelita drażliwego

Objawy podmiotowe i przedmiotowe:
- ból brzucha
- biegunka lub zaparcia
- wzdęcie brzucha
- domieszka śluzu w kale
- nudności, wymioty i zgaga
- ból głowy, uczucie zmęczenia
- zaburzenia miesiączkowania i częstomocz u

kobiet

Zespół jelita drażliwego

Rozpoznanie różnicowe:
- nieswoiste zapalenia jelit
- choroba trzewna
- choroba uchyłkowa okrężnicy
- nowotwory jelita grubego
- guzy endokrynne
- nadczynność tarczycy
- cukrzyca
- niedobór laktazy

Zespół jelita drażliwego

Leczenie:
- zasady ogólne
- dieta

Wrzodziejące zapalenie jelita grubego

(colitis ulcerosa)

Jest to rozlany, nieswoisty proces zapalny
błony śluzowej odbytnicy lub odbytnicy i
okrężnicy,

prowadzący

w

niektórych

przypadkach do powstania owrzodzeń.
Szczyt zachorowalności na wiek 20-40 lat.
Choroba ta przebiega pod postacią ostrych
rzutów i okresów remisji.

Wrzodziejące zapalenie jelita grubego

(colitis ulcerosa)

Epidemiologia i patogeneza:
- czynniki genetyczne
- czynniki środowiskowe
- czynniki immunologiczne

Wrzodziejące zapalenie jelita grubego

(colitis ulcerosa)

Objawy podmiotowe i przedmiotowe:
- biegunka i domieszka krwi w kale ( nawet

do 20 wypróżnień na dobę)

- osłabienie
- zmniejszenie masy ciała
- w cięższych przypadkach: odwodnienie,

tachykardia, obrzęki, ból brzucha, gorączka

Wrzodziejące zapalenie jelita grubego

(colitis ulcerosa)

Badania pomocnicze:
• badania laboratoryjne (leukocytoza, nadpłytkowość,

CRP, niedokrwistość, hipoalbuminemia, pANCA,
zaburzenia elektrolitowe)

• RTG przeglądowe jamy brzusznej
• kontrastowy wlew doodbytniczy
• USG, TK, MR jamy brzusznej
• endoskopia
• badanie morfologiczne

Wrzodziejące zapalenie jelita grubego

(colitis ulcerosa)

Rozpoznanie różnicowe:
- biegunka bakteryjna lub pasożytnicza
- rzekomobłoniaste zapalenie jelita

grubego

- choroba Leśniowskiego-Crohna
- rak odbytnicy lub esicy
- niedokrwienne zapalenie okrężnicy
- popromienne zapalenie odbytnicy

Wrzodziejące zapalenie jelita grubego

(colitis ulcerosa)

Leczenie:
- niefarmakologiczne
- farmakologiczne
- operacyjne

Wrzodziejące zapalenie jelita grubego

(colitis ulcerosa)

Powikłania:
• polipowatość zapalna
• ostre rozdęcie okrężnicy
• rak jelita grubego
• perforacja okrężnicy
• krwotok
• zwężenie jelita
• przetoki
• ropnie

Wrzodziejące zapalenie jelita grubego

(colitis ulcerosa)

Powikłania pozajelitowe:
- układ kostno-stawowy
- wątroba i drogi żółciowe
- skóra
- narząd wzroku
- układ naczyniowy

Choroba Leśniowskiego i Crohna

Jest

to

pełnościenne,

przeważnie

ziarniniakowe zapalenie, które może dotyczyć
każdego odcinka przewodu pokarmowego od
jamy ustnej aż do odbytu.
Wiek 15-25 lat, przewaga u płci żeńskiej.
Wieloletni przebieg. Często objawy występują
stale, powodując znaczne inwalidztwo.

Choroba Leśniowskiego i Crohna

Objawy podmiotowe i przedmiotowe:

- osłabienie

- gorączka

- zmniejszenie masy ciała

- skryty początek (~zapalenie wyrostka robaczkowego)

- przykurcz w prawym stawie biodrowym – ropień

zakątniczy

- niedokrwistość

- awitaminoza

- hipoproteinemia

- zaburzenia elektrolitowe

- biegunka

- ból jamy ustnej i dziąseł

- dysfagia

- owrzodzenia, szczeliny, ropnie, przetoki! (okolica odbytu)

Choroba Leśniowskiego i Crohna

Badania pomocnicze:
- badania laboratoryjne (przeciwciała ASCA)
- kontrastowe badanie radiologiczne
- USG, TK, MR jamy brzusznej
- endoskopia
- badanie morfologiczne

Choroba Leśniowskiego i Crohna

Rozpoznanie różnicowe:
• gruźlica jelit
• ostre zapalenie jelita krętego
• wrzodziejące zapalenie jelita grubego
• niedokrwienne zapalenie jelita grubego
• rak okrężnicy
• zespół jelita drażliwego

Choroba Leśniowskiego i Crohna

Leczenie:
1) zachowawcze:
- zalecenia ogólne i uzupełnianie niedoborów
- leczenie żywieniowe
- leczenie p/zapalne
- leczenie immunosupresyjne
- leczenie objawowe
2) leczenie operacyjne