Lek. Łukasz Minarowski



Definicja: nadreaktywność dróg
oddechowych, odwracalna
obturacja oskrzeli



Patofizjologia: zapalenie błony
śluzowej

zespół chorobowy

charakteryzujący się

postępującym i niecałkowicie

odwracalnym ograniczeniem

przepływu powietrza przez drogi

oddechowe.

Nieprawidłowe stałe powiększenie

pęcherzyków płucnych dystalnie

od oskrzelików oddechowych z

towarzyszącym zniszczeniem ich

ścian bez objawów ich włóknienia

Obecność

przewlekłego,

produktywnego kaszlu przez 3
miesiące

w

ciągu

dwóch

ostatnich lat jeśli inne przyczyny
kaszlu zostały wykluczone

Przewlekłe

zapelenie

oskrzeli

Rozedma

Astma

POChP

POChP

Ograniczenie
przepływu
powietrza



Narażenie zewnętrzne



Palenie czynne (≥90%)



Palenie bierne



Zanieczyszczenie powietrza



Narażenie zawodowe na pył/chemikalia lotne



Infekcje układu oddechowego w okresie

dzieciństwa (szczególnie ciężkie, wirusowe)



Czynniki osobnicze



Niedobór α1-antytrypsyny (<1%)



Nadreaktywność oskrzeli



stadium 1 lub wyższe wg. GOLD, ≥40 r.ż.

22,1%,



27,7% u mężczyzn



16,6% u kobiet



stadium 2 według GOLD, ogólna częstość

występowania 10,9%



u mężczyzn 13,3%



u kobiet 8,6%

International variation in the prevalence of COPD (The BOLD Study): a population-based prevalence study.

A.S. Buist, M.A. McBurnie, W.M. Vollmer, S. Gillespie, P. Burney, D.M. Mannino, A.M.B. Menezes, S.D.

Sullivan, T.A. Lee, K.B. Weiss, R.L. Jensen, G.B. Marks, A. Gulsvik, E. Nizankowska-Mogilnicka, on behalf

of the BOLD Collaborative Research Group. The Lancet, 2007; 370: 741-750

Nigdy

niepaląc

y

0-10

paczko-

lat

10-20

paczko-

lat

>= 20

paczko-

lat

kobiety

11,2%

0%

12,4%

2,7%

mężczyź

ni

3,5%

3%

13,9%

19,5%



Astma rozpoczyna się w wieku
dziecięcym lub młodzieńczym



POChP rozwija się najczęściej w IV
dekadzie życia i później u palaczy lub
byłych palaczy



Zaostrzenia astmy wiążą się z
nasileniem duszności, skurczem
oskrzeli , kaszel i uczuciem ucisku w
klatce piersiowej



Zaostrzenia POChP są najczęściej
przebiegają z zakażeniem dolnych
dróg oddechowych



Przy prawidłowo prowadzonym leczeniu

pacjenci astmą mając prawidłową lub

prawie prawidłową funkcję płuc między

zaostrzeniami



Prawidłowo kontrolowana astma to brak

objawów choroby w ciągu dnia



POChP charakteryzuje się stałym

pogarszaniem funkcji płuc



Leczenie jedynie spowalnia przebieg

choroby



Obturacja oskrzeli jest jedynie częściowo

odwracalna

Odwracalna obturacja

+ + +

+

Zapalenie oskrzeli

+ + +

+ +

Hipersekrecja śluzu

+

+ + +

Metaplazja kom. kubkowych

+

+ +

Upośledzony klirens

+ +

+ +

Uszkodzenie nabłonka

++

—

Zniszczenie pęcherzyków

—

++

Przerost mięśni gładkich

+ +

—

Pogrubienie błony podstawnej

+++

—



Wywiad nawracających infekcji

układu oddechowego



Kaszel



Wydzielina



Krwioplucie



Duszność



Ucisk lub ból w klatce piersiowej



Świszczący oddech



Tolerancja wysiłku



Spirometria + próba

rozkurczowa)



RTG klatki piersiowej



Pletyzmografia



Pojemność dyfuzyjna dla CO



Gazometria krwi obwodowej



Powszechne podczas miesięcy zimowych



Objawy



Duszność



Świszczący oddech



Kaszel



Zwiększenie produkcji wydzieliny



Przyczyny



Infekcje wirusowe (np. rhinovirus)



Przyczyny zewnętrzne (palenie, narażenie

zawodowe)



Alergia



Infekcje bakteryjne



Zwykle dobrze tolerowana w POChP



Cele leczenia



Poprawienie przepływu



Zmniejszenie wysiłku oddechowego



Poprawa wydolności mięśnie oddechowych



Dostosowanie dawki O2 do parametrów

gazometrycznych



Wspomaganie oddychania



Wentylacja nieinwazyjna



Nie należy zwlekać z wentylacją mechaniczną



Przyczyna pierwotne – hipoksemia



Pogorszenie rokowania



Leczenie – tlenoterapia + leczenie choroby

podstawowej



Vazodilatatory (diltiazem, bosentan, sildenafil)

– niska skuteczność, mogą nasilić hipoksemię



Diuretyki mogą poprawić funkcję skurczową

prawej komory



Glikozydy naparstnicy są przeciwwskazane

chyba że współistnieje niewydolność lewej

komory

Wskazania

Bezwzględne

Pa

O

2

≤55 mm Hg lub Sa

O

2

≤88%

U pacjentów z sercem płucnym

Pa O

2

55–59 mm Hg lub Sa

O

2

≥89%
P pulmonale w EKG ,

hematokryt >55%, i objawy

CHD

Wskazania specjalne

Nocna hipoksemia

Bezdech podczas snu z

desaturacją nie leczony

terapią CPAP lub BPAP

NoBez hipoksemii

spoczynkowej, ale z

desaturacją podczas wysiłku

lub snu (PaO

2

<55 mm Hg)

Cele leczenia

Pa O

2

≥60 mm Hg lub Sa

O

2

≥90%; Dobrać dawkę

O

2

podczas snu i wysiłku

fizycznego

Same as above

Dobrać dawkę O

2

podczas

snu

Dobrać dawkę O

2

podczas snu

Same as above



W obudu schorzeniach występuje
obturacja sokrzeli



Oba schorzenia mają komponentę zapalną



POChP jest chorobą postępującą



Leki 1-go rzutu w astmie – wziewne
steroidy



Leki 1-go rzutu w POChP -
bronchodilatatory



Oba schorzenia mogą występować
jednocześnie – zespół nakładania