Podstawy

przedsiębiorczości

przedsiębiorczość bez tajemnic

Temat: Strategie
przedsiębiorstw

Przedsiębiorstwo w gospodarce rynkowej

Celem każdego przedsiębiorstwa jest osiągnięcie maksymalnego
zysku. Przedsiębiorstwa mają swobodę gospodarowania,
samodzielnie podejmują decyzje na temat swojej działalności,
muszą przy tym przestrzegać przepisów prawa i warunków uczciwej
konkurencji.

przedsiębiorstwo

przedsiębiorstwo

podatki

podatki

banki

banki

budżet

budżet

kredyt

kredyt

p

ła

ce

p

ro

d

u

kt

y

pracowni

cy

pracowni

cy

rynek

rynek

Strategie przedsiębiorstwa

Strategia jest rozumiana jako pewien plan działania organizacji,
związany z jej pozycją w otoczeniu.

Strategia zarządzania jednostkami gospodarczymi:

• przedstawia cele ogólne i cele cząstkowe szczególnego znaczenia, a
więc te, które rozstrzygają o tworzeniu, funkcjonowaniu i rozwoju
przedsiębiorstwa jako całości,

• jest zdeterminowana przez otoczenie i przez czynniki wewnętrzne,

• uwzględnia poziom organizacyjno - techniczny i zasoby konkurencji,

• jest wyrażona w formie programów i planów dotyczących
działalności globalnej lub jakiejś funkcji przedsiębiorstwa,

• jest określona w elastycznym horyzoncie planowania,

• podlega ocenie przez zastosowanie określonych kryteriów
efektywności.

Strategie przedsiębiorstwa

Na strategię przedsiębiorstwa składają się cztery podstawowe
elementy: domena działania, strategiczna przewaga (silna strona),
cele do osiągnięcia oraz funkcjonalne programy działania.

Strategie przedsiębiorstwa

Domena działania określa, gdzie i komu firma zamierza
sprzedawać swoje wyroby lub usługi, to znaczy, że firma posiada
„własny rynek”.

Strategiczna przewaga polega na tym, aby w ramach wybranej
domeny być bardziej atrakcyjnym partnerem niż inne firmy (np.
patent, technologia, produkt).

Cele strategiczne są ważnym uzupełnieniem wyboru domeny
działania i strategicznej przewagi nad konkurentami. Określa, co
konkretnie firma chce osiągnąć w kolejnych okresach, i pozwalają
kontrolować, czy firma osiąga sukces.

Funkcjonalne programy działania są przełożeniem koncepcji
strategii na konkretne działania na każdym stanowisku pracy.
Skuteczne programy działania mają trzy aspekty:
1)określają, co, kto, kiedy będzie robił,
2)zakładają stałą konieczność poprawy, usprawnienia,
3)Programy w systemowy sposób obejmują całość funkcjonowania
firmy.

Analiza strategiczna

Analiza strategiczna to zbiór metod i oceny otoczenia
przedsiębiorstwa oraz jego mocnych i słabych stron
umożliwiających wykorzystywanie pojawiających się szans
i unikanie zagrożeń oraz efektywne wykorzystywanie zasobów.

Zalety planowania

strategicznego

Wady planowania

strategicznego

• wpływa na poprawę organizacji

pracy i jej efektywność,

• planowanie strategiczne

dostosowuje się do zmieniającego

się otoczenia,

• planowanie strategiczne

zmniejsza szansę popełniania

błędów,

• ukierunkowanie działalności

przedsiębiorstwa na wykonywanie

zadań i sposobów ich realizacji, tj.

na wyniki.

• ogranicza proces decyzyjny do

problemów pozbawionych ryzyka,

nie obejmuje obszarów i sfer

działania wymagających

kreatywności,

• niebezpieczeństwo powstania

służb oderwanych od problemów

funkcjonowania firmy,

• wymaga dużych nakładów:

środków pieniężnych, kadrowych,

rzeczowych.

Procedura planowania strategicznego

Planowanie strategiczne obejmuje pięć elementów. Są to:

analiza otoczenia

analiza otoczenia

analiza

przedsiębiorstwa

analiza

przedsiębiorstwa

opcje strategiczne

opcje strategiczne

wybór wariantu

strategicznego

wybór wariantu

strategicznego

program strategiczny

program strategiczny

Obejmuje makro – i mikrootoczenie. Analiza
otoczenia zewnętrznego pozwala ocenić
szanse na odniesienie sukcesu.

Dotyczy sytuacji wewnętrznej, tj. zasobów
oraz kompetencji jakimi dysponuje względem
konkurentów.

Wynikają z porównania otoczenia i zasobów
firmy.

Uzależniony jest od przyjętej koncepcji.
Kryterium wyboru mogą być np. wielkość
obrotu czy rentowność.

Ma na celu planistyczne przygotowanie
praktycznego wdrożenia wybranego kierunku
działalności, tj. ustalenia biznes planu.

Rodzaje strategii

Najczęściej wykorzystywaną metodą analizy strategicznej jest
analiza SWOT. Jest to metoda polegająca na ocenie mocnych i
słabych stron przedsiębiorstwa oraz szans i zagrożeń płynących z
jego otoczenia.

Dzięki analizie SWOT możliwe jest przewidywanie zdarzeń, które
mogą mieć miejsce w przyszłości.

S

W

O

T

S

W

O

T

Strengths

Weaknesses

Opportunities

Threats

Strengths

Weaknesses

Opportunities

Threats

Mocne strony

Słabe strony

Szanse

Zagrożenia

Mocne strony

Słabe strony

Szanse

Zagrożenia

Czynniki

wewnętrzne

(charakterystyk

a firmy)

Czynniki

wewnętrzne

(charakterystyk

a firmy)

Czynniki

zewnętrzne

(rynek)

Czynniki

zewnętrzne

(rynek)

Rodzaje strategii

Ważne dla przyszłości przedsiębiorstwa jest prawidłowe wytyczenie
strategii rozwoju, czyli wybór branży, obszaru geograficznego,
asortymentu i technologii produkcji wyrobów.

Wybór strategii rozwoju określa sektory, w których będzie działać
firma. Dla każdego z sektorów należy wybrać strategię konkurencji.

Rodzaje strategii

Firma, która wybrała strategię kosztową, stara się mieć koszty
niższe od innych przedsiębiorstw w branży. Osiąga, to m.in. Przez
dużą skalę produkcji, stosowanie oszczędnych technologii,
utrzymywanie standardowej jakości i ograniczonego asortymentu
wyrobów.

Rodzaje strategii

Strategia wysokiej jakości zwana strategią zróżnicowania polega na
takim zorganizowaniu firmy, która wytworzy produkty o bardzo
wysokiej jakości. Wysoką jakość osiąga się przez inwestowanie w
nowoczesne technologie i promocję marek.

Rodzaje strategii

Rodzaje strategii – strategia lidera

• utrzymać dominującą pozycję na rynku

• utrzymać dominującą pozycję na rynku

• znaleźć sposoby zwiększenia łącznego popytu
rynkowego,

• utrzymać swój dotychczasowy udział w rynku,

• zwiększyć udział w rynku poprzez
zagospodarowanie rosnącego popytu, zaś w
przypadku braku jego wzrostu poprzez złamanie
lojalności nabywców produktów konkurencyjnych lub
wykup konkurentów.

• znaleźć sposoby zwiększenia łącznego popytu
rynkowego,

• utrzymać swój dotychczasowy udział w rynku,

• zwiększyć udział w rynku poprzez
zagospodarowanie rosnącego popytu, zaś w
przypadku braku jego wzrostu poprzez złamanie
lojalności nabywców produktów konkurencyjnych lub
wykup konkurentów.

Rodzaje strategii – strategia pretendenta

• zwiększyć udział w rynku i poprawić swoją pozycję
względem lidera

• zwiększyć udział w rynku i poprawić swoją pozycję
względem lidera

• atak na lidera (inwestycje, marketing, nowe
produkty … itp.),

• przejęcie rynku firm o podobnej skali lub mniejszych
i rozproszonych poprzez fuzje, wykup, alianse
(zintegrowany atak na lidera poprzez porozumienie
się mniejszych konkurentów),

• integracja z zagranicznym konkurentem o dużym
potencjale (obniżenie jego kosztów wejścia).

• atak na lidera (inwestycje, marketing, nowe
produkty … itp.),

• przejęcie rynku firm o podobnej skali lub mniejszych
i rozproszonych poprzez fuzje, wykup, alianse
(zintegrowany atak na lidera poprzez porozumienie
się mniejszych konkurentów),

• integracja z zagranicznym konkurentem o dużym
potencjale (obniżenie jego kosztów wejścia).

Rodzaje strategii
– strategia naśladowcy rynkowego

• zdobyć atrakcyjną pozycję rynkową naśladując firmy
innowacyjne osiągające sukcesy mniejszym kosztem i
w krótkim czasie

• zdobyć atrakcyjną pozycję rynkową naśladując firmy
innowacyjne osiągające sukcesy mniejszym kosztem i
w krótkim czasie

• analiza źródeł sukcesu wiodących firm lub
innowacyjnych firm nie umiejących wykorzystać
swego potencjału technologicznego wprowadzając
innowacje na rynek,

• imitacja wraz z racjonalizacją kosztów, ulepszeniem
oferty i unikaniem błędów popełnionych przez
innowatora.

• analiza źródeł sukcesu wiodących firm lub
innowacyjnych firm nie umiejących wykorzystać
swego potencjału technologicznego wprowadzając
innowacje na rynek,

• imitacja wraz z racjonalizacją kosztów, ulepszeniem
oferty i unikaniem błędów popełnionych przez
innowatora.

Rodzaje strategii
– strategie specjalistów rynkowych

• osiągnięcie pozycji lidera w segmencie lub
zbudowanie unikalności w wybranej dziedzinie

• osiągnięcie pozycji lidera w segmencie lub
zbudowanie unikalności w wybranej dziedzinie

• sposoby wyróżniania się poprzez mistrzostwo w
opanowaniu wybranej dziedziny:

-wg typu klienta,

- w obsłudze wybranego rynku geograficznego,

- w wybranej grupie produktów,

- ... Itp.

• sposoby wyróżniania się poprzez mistrzostwo w
opanowaniu wybranej dziedziny:

-wg typu klienta,

- w obsłudze wybranego rynku geograficznego,

- w wybranej grupie produktów,

- ... Itp.

Strategia dywersyfikacji

Realokacja zasobów wewnątrz przedsiębiorstwa
polegająca na zaangażowaniu się w nowe branże,
rynki, technologie poprzez inwestycje w portfele
produktów, rynków, technologii, z których każdy
wymaga dostosowania do innego zestawu czynników
sukcesu.

Realokacja zasobów wewnątrz przedsiębiorstwa
polegająca na zaangażowaniu się w nowe branże,
rynki, technologie poprzez inwestycje w portfele
produktów, rynków, technologii, z których każdy
wymaga dostosowania do innego zestawu czynników
sukcesu.

Cel: redukcja ryzyka, zwiększenie bazy przychodów,
lepsze wykorzystanie potencjału firmy, zdobywanie
nowych umiejętności i podstaw budowy przewag
rynkowych, redukcja kosztów dzięki transakcjom
wewnętrznym, większa siła rynkowa

Cel: redukcja ryzyka, zwiększenie bazy przychodów,
lepsze wykorzystanie potencjału firmy, zdobywanie
nowych umiejętności i podstaw budowy przewag
rynkowych, redukcja kosztów dzięki transakcjom
wewnętrznym, większa siła rynkowa

Kryteria wyboru sektora, czyli trzy testy poprawnej
dywersyfikacji wg. Portera:

- test atrakcyjności,

- test kosztów wejścia,

- test przewagi konkurencyjnej (synergii).

Kryteria wyboru sektora, czyli trzy testy poprawnej
dywersyfikacji wg. Portera:

- test atrakcyjności,

- test kosztów wejścia,

- test przewagi konkurencyjnej (synergii).

Uczestnicy rynku

Lider rynkowy - przedsiębiorstwo, mające czołową pozycję na
rynku. Liderzy poszczególnych branży mają największy obrót i
najłatwiej jest im negocjować ceny
z poszczególnymi dostawcami, więc mogą obniżyć ceny swoich
wyrobów i skutecznie walczyć z konkurencją, ale muszą tworzyć
bariery wejścia i chronić rynek przed substytutami, na czym
korzystają wszystkie firmy sektora.

Pretendent - przedsiębiorstwo, mające drugi po liderze udział w
rynku danej branży i szansę zostania liderem, przy intensywnych
działaniach marketingowych
i agresywnej polityce cenowej. Pretendenci ponoszą wysokie
koszty walki z liderem.
Naśladowca - przedsiębiorstwo, które nie ściga się z liderem
branży, a odnosi korzyści małym kosztem kopiując jego produkty i
metody działania, oraz korzystając z jego posunięć mających na
celu chronić rynek. Naśladowcy mają zazwyczaj podobny
asortyment produktów, co lider.