KURS (SZKOLENIE)
Dla osób wykonujących czynności z zakresu ochrony
przeciwpożarowej
w zakładach pracy
PRZEDMIOT
Znaki bezpieczeństwa.
TEMAT
Oznakowanie obiektów znakami ewakuacyjnymi,
informacyjnymi
i ostrzegawczymi.
CELE ZAJĘĆ
1.Znać rodzaje znaków ewakuacyjnych, informacyjnych i
ostrzegawczych
2.Znać zasady rozmieszczania znaków
TYP LEKCJI
Poznanie nowego materiału.
FORMA PRACY
Zbiorowa w części zasadniczej, grupa niejednolita
METODA PRACY
Wykład - prezentacja.
CZAS TRWANIA ZAJĘĆ
1 x 45 minut
Pojęcia podstawowe.
Droga ewakuacyjna - cały odcinek drogi poziomej i
pionowej do
przebycia z dowolnego punktu budynku do
wyjścia
końcowego na przestrzeń otwartą lub do
innej strefy
pożarowej.
Droga pożarowa - droga o określonych parametrach,
umożliwiająca
dojazd do określonych obiektów jednostkom
ochrony
przeciwpożarowej.
Pomieszczenie zagrożone wybuchem - pomieszczenie,
w którym może
wytworzyć się mieszanina wybuchowa
powstała z
wydzielającej się takiej ilości palnych gazów,
par, mgieł
lub pyłów, której wybuch mógłby
spowodować przyrost
ciśnienia w tym pomieszczeniu
przekraczający 5 kPa.
System oświetlenia i oznakowania dróg
ewakuacyjnych - kompilacja
oświetlenia ewakuacyjnego i znaków
ewakuacyjnych
umożliwiającą szybką i bezpieczną ewakuację ludzi
z miejsca
zagrożenia.
Znak bezpieczeństwa - znak utworzony przez
kombinację barwy i
kształtu pola znaku przekazujący informację
związaną
z bezpieczeństwem o charakterze ogólnym, a który
przez
umieszczenie w polu znaku symbolu graficznego,
symbolu
obrazkowego (piktogramu) lub tekstu przekazuje
konkretną
informację związaną z bezpieczeństwem lub jego
zagrożeniem.
Znaki ewakuacyjne - znaki informacyjne zapewniające
wizualną
informację o przebiegu wyznaczonej drogi
ewakuacyjnej
zarówno przy świetle dziennym, świetle sztucznym,
jak również
przy braku oświetlenia (po nagłym usunięciu źródła
światła).
Znaki bezpieczeństwa dotyczące ochrony
przeciwpożarowej i umiejscowienia sprzętu
przeciwpożarowego dzielą się na:
1.Znaki zakazu.
2.Znaki nakazu.
3.Znaki ostrzegawcze.
4.Znaki informacyjne dotyczące warunków
bezpiecznych.
5.Znaki dodatkowe (kształt prostokąta lub
kwadratu).
Oznakowanie obiektów znakami
ewakuacyjnymi,
informacyjnymi i ostrzegawczymi.
W myśl Rozp.MSW z dnia 3 XI.1992 r.w sprawie ochrony
ppoż.
budynków, innych obiektów budowlanych i terenów zgodnie
z:
§ 4. pkt 2. Właściciele, zarządcy lub użytkownicy budynków
oraz placów
składowych i wiat, z wyjątkiem budynków
mieszkalnych
jednorodzinnych, są zobowiązani do:
1) umieszczenia w miejscach widocznych wykazu telefonów
alarmowych oraz instrukcji postępowania na wypadek
pożaru,
2) oznakowania, zgodnie z Polskimi Normami:
PN-92/N-01255 Barwy bezpieczeństwa i znaki
bezpieczeństwa.
PN-92/N-012576.01,02 Znaki bezpieczeństwa. Ochr. ppoż.
Ewakuacja.
PN-N-01256-4:97 Znaki bezpieczeństwa. Techniczne
środki ppoż.
PN-N-01256-5:98 Zasady umieszczania znaków
bezpieczeństwa na
drogach ewakuacyjnych i drogach
pożarowych.
Wybrane znaki bezpieczeństwa:
Wybrane znaki bezpieczeństwa - stosowane do
informowania o
niebezpieczeństwie pożaru i szczególnym zagrożeniu.
Drogi ewakuacyjne to poziome lub pionowe drogi
komunikacji ogólnej,
służące do ewakuacji ludzi z pomieszczeń. Zapewnienie
co najmniej
dwóch wyjść ewakuacyjnych wymagane jest dla
następujących
pomieszczeń:
a) zagrożonych wybuchem o powierzchni przekraczającej
100 m
2
,
b) produkcyjnych albo magazynowych o obciążeniu
ogniowym powyżej
500 MJ/m
2
lub zaliczonych do kategorii zagrożenia
ludzi ZL I, ZL II,
ZL III, względnie ZL V - o powierzchni przekraczającej
300 m
2
,
c) produkcyjnych albo magazynowych o obciążeniu
ogniowym do
500 MJ/m
2
i mających powierzchnię przekraczającą
1000 m
2
,
względnie mających długość przejścia przekraczającą
50 m,
d) w których może przebywać jednocześnie ponad 50
osób,
e) zaliczonych do kategorii zagrożenia ludzi ZL II, w
których może
przebywać jednocześnie ponad 30 osób.
Wybrane znaki ewakuacyjne.
Wybrane znaki służące ewakuacji.
Wybrane znaki wyposażenia do zwalczania pożarów.
Dodatkowe oznakowanie dróg ewakuacyjnych.
Na drodze ewakuacyjnej oprócz oznakowania znakami
ewakuacyjnymi można stosować dodatkowe oznakowanie
w postaci pasów z materiału fosforoscencyjnego,
specjalnej taśmy w czarno-żółte pasy lub podkładów z
materiału fosforoscencyjnego, w celu:
- ułatwienia identyfikacji drzwi w pomieszczeniach i na
drogach
ewakuacyjnych;
- dostarczenia wyraźnej i jednoznacznej informacji o
kierunku ewakuacji-
w postaci oznakowania linią ciągłą drogi tam, gdzie mogą
pojawiać
się wątpliwości dotyczące kierunku;
- specjalnego oznaczenia zarysów schodów i wszelkich
innych innych
zmian poziomu podłogi;
- oznaczenia specyficznych przeszkód na drodze, takich
jak
niebezpieczne zwężenia, obniżenia, słupy i krawędzie.
Oznakowania podłogowe dróg ewakuacyjnych powinny
mieć postać linii ciągłej, biegnącej na środku drogi
ewakuacyjnej lub dwóch linii ograniczających po jej obu
stronach (rys.1)
Oznakowanie podłogowe może też być w postaci strzałek
umieszczonych na podłodze, wskazujących kierunek
ewakuacji (rys.2)
Rys.1.Dodatkowe oznakowanie drogi ewakuacyjnej za pomocą pasów
z materiału
fosforescencyjnego umieszczonych na podłodze.
Rys.2.Dodatkowe oznakowanie drogi ewakuacyjnej znakami
ewakuacyjnymi, pasami
i strzałkami z materiału fosforescencyjnego.
Boczne oznakowania schodów na powierzchni ścian
powinny mieć szerokość co najmniej 5 cm i powinny biec
wzdłuż miejsca zetknięcia stopnia i ściany. Można także
oznaczać krawędzie stopni schodów paskiem o szerokości
co najmniej 1 cm. Jeżeli jest to możliwe, należy także
oznakować poręcze schodów, co może być dodatkowo
pomocne w orientacji. Oznakowania schodów powinno
mieć początek, przebieg oraz zakończenie jednoznacznie
określone (rys.3).
Przeszkody na drodze, takie jak niebezpieczne występy
muru, kolumny, obniżenie stropu, rury biegnące dołem,
przedmioty utrudniające ruch (np..maszyny), należy
oznaczać specjalną taśmą w żółto-czarne ukośne pasy i
ewentualnie linią omijającą w postaci pasa z materiału
fosforoscencyjnego szerokości co najmniej 5 cm,
umieszczonego na podłodze (rys.4).
Rys.3. Dodatkowe oznakowanie schodów pasami z materiału
fosforescencyjnego. u
Rys.4. Oznakowanie przeszkody na drodze ewakuacyjnej.
Rozmieszczenie tablic informacyjnych powinno być
realizowane w sposób zapewniający dostarczenie
informacji niezbędnych do bezbłędnej identyfikacji drogi
ewakuacyjnej.
Znaki ewakuacyjne, podobnie jak inne oznakowania
systemu fotoluminescencyjnego, powinny być tak
usytuowane w stosunku do źródeł światła, by zapewniało
to ich dostateczną luminancję.
Wymagane wymiary danego znaku ewakuacyjnego są
uzależnione od odległości, z jakiej znak ten powinien być
dostrzegany przez ewakuujących się ludzi.
Polska Norma określa wysokość liter i szerokość
(rozumianą jako mniejszy wymiar) znaku WYJŚCIE
EWAKUACYJNE, zależnie od tej odległości.
Wymagania dotyczące rozmieszczania znaków
ewakuacyjnych.
Odległość
widzenia
[m]
do 20 m
powyżej 20 do
30
powyżej 30 do
40
Wielkość liter
wielkich
[mm]
50
75
100
Szerokość znaku
„Wyjście
ewakuacyjne”
[mm]
200
300
400
Wymagane wymiary znaków ewakuacyjnych.
Podsumowanie.
1. Co rozumiesz przez pojęcie „Znak bezpieczeństwa”.
2. Wymień rodzaje znaków bezpieczeństwa stosowanych
w ochronie
przeciwpożarowej.
Literatura.
2. Polskie Normy.
1. Rozporządzenie MSW z dnia 3 listopada 1992 r. w
sprawie ochrony
przeciwpożarowej budynków, innych obiektów
budowlanych i
terenów (Dz.U. Nr 92, poz.460 z późn.zm.)
3. ABC ochrony przeciwpożarowej : oddk Gdańsk -
Z.Winnicki,
A.Borgul, R.Surjak.