Choroby jako skutek 

reakcji stresowej

,,Całkowita wolność od stresu to 

śmierć”

                                                       Hans 

Selye

                             Ewelina Hamryszak gr 2a

                            Wojciech Chrobak gr 1a

 

 

Reakcja stresowa

Są to wszelkie zmiany fizjologiczne i 

behawioralne zachodzące w 

organizmie pod wpływem różnego 

rodzaju czynników zagrażających 

(urazy,choroby,ekstremalne 

temperatury,czynniki psychiczne); 

zaburzają one wewnętrzny ład 

organizmu (homeostazę), 

warunkujący jego przetrwanie.

 

 

Natura reakcji 
stresowej

Wewnętrzny mechanizm stresu wyjaśnił Walter 

Cannon-wybitny fizjolog 

amerykański,uznawany za ojca fizjologii stresu 

(twórca koncepcji reakcji walki lub ucieczki).

   Reakcja organizmu na działanie stresorów:



Pobudzenie układu współczulnego-uwolnienie 

adrenaliny i noradrenaliny, powodujących 

zmiany fizjologiczne niezbędne do podjęcia 

nagłej akcji



Wydzielenie glikokortykosteroidów przez korę 

nadnerczy (w osi CRH-ACTH-Kortyzol)-

hormonów odgrywających istotną rolę w 

reakcji na stres i jej wygaśnięciu 

 

 

  Hormony te powodują 
m.in.:



Zwiększenie akcji serca i częstości 

oddechów



Wzrost napięcia mięśniowego i ciśnienia 

krwi



Wzrost poziomu glukozy we krwi



Wyostrzenie percepcji, a stłumienie 

wrażliwości na ból



Pojawienie się emocji jak strach, lęk, złość, 

wrogość



Kierowanie tlenu i substancji odżywczych 

do organów poddanych stresowi



Spowolnienie funkcji organizmu nie 

uczestniczących w reakcji stresowej,jak 

trawienie, wzrost, rozmnażanie

 

 

Pułapki starej koncepcji 
stresu

   Dawniejszy, przestarzały model mówi, że stres 

jest szkodliwy. Często spotyka się zalecenie: 

„Unikaj stresu, utrzymuj pozytywne 

nastawienie, a będziesz zdrowy". Dlaczego ten 

model nie zdaje egzaminu? Ponieważ nie można 

uniknąć stresu. Ludzie nie są stworzeni do 

unikania stresu. 

    Jednostronne, niedoskonałe spojrzenie na stres 

zawdzięczamy modelowi zaproponowanemu 

przez Holmesa i Rahe- skoro stresory korelują z 

chorobą, to należy ich unikać, i nic więcej nie 

możemy zrobić. 

 

 

Współczesne poglądy na 
stres

Z nowszych badań wynika, że to, czy 

zachorujemy z powodu stresu zależy 

od tego, jak będziemy reagować: co 

będziemy czuć, co myśleć, jak się 

zachowamy. Współcześni badacze 

stresu zorientowani na jedność ciała i 

umysłu porzucili prosty model stresu 

ponieważ stwierdzili, że  „pozytywne 

nastawienie" nie wystarcza.

 

 

Stres a choroba

  Pojęcie stresu zdefiniował młody 

naukowiec Hans Selye. Jako pierwszy 

udowodnił, że rozstrój emocjonalny 

może doprowadzić, za pośrednictwem 

chemicznych przekaźników łączących 

psychikę z ciałem, do choroby 

fizycznej. Stwierdził również 

wyraźnie, że nie każdy stres jest 

szkodliwy. 

 

 

Czy reakcja stresowa nam 
szkodzi?

        

Możemy stwierdzić, że tylko słaba, 

krótkotrwała i kontrolowana reakcja stresowa 
może być przyjemna i podniecajaca, działać 
pobudzająco na rozwój intelektualny i 
emocjonalny. Pozwala ona zdobywać nowe 
doświadczenia życiowe, motywuje, mobilizuje 
do efektywnego działania, rozwija osobowość.

        Natomiast silny, długotrwały i 

niekontrolowany stres, o negatywnym 
zabarwieniu emocjonalnym działa 
destrukcyjnie na nasz organizm.  

 

 

Dzieje się tak dlatego gdyż,przedłużająca 

się reakcja stresowa utrzymuje 

organizm w ciągłej gotowości, nie 

pozwalając na zużycie nagromadzonej 

energii. Mobilizacja samych ,,sił 

fizycznych’’ nie wystarcza, by poradzić 

sobie z narastającym napięciem, gdyż 

na jego powstanie mają wpływ również 

czynniki psychospołeczne. W związku z 

niemożnością kontroli i redukcji stresu, 

dochodzi w końcu do przełamania 

punktu krytycznego dla organizmu i 

rozwoju choroby.

 

 

Początkowo człowiek wykonuje czynności 

dużo wolniej. Potem pojawiają się 

problemy z odbiorem i przekazywaniem 

informacji, aż w końcu następuje 

dezorganizacja życia i utrata kontroli nad 

sytuacją.

Zaburzenia najwcześniej dotykają układów 

krążenia i pokarmowego. Zmiany w 

układzie krwionośnym wynikają z braku 

wyczerpywania mediatorów reakcji 

stresowej, zaś układ pokarmowy reaguje z 

powodu jej częstości. 

 

 

Podsumowując 

    Życie jest wyzwaniem, które niesie z 

sobą konieczność przeżywania stresu. 
Całkowite wyeliminowanie stresu nie 
jest możliwe ani potrzebne. To, jak 
zareagujemy na dane stresujące 
zdarzenie zależy od naszej osobowości, 
a skutki jakie wywoła w naszym 
organizmie zależą od tego, w jakim 
momencie zauważymy objawy stresu i 
czy nauczymy się go kontrolować.