Zasady postępowania w
obrażeniach wojennych
narządów ruchu
- obrażenia kręgosłupa
Zasady postępowania w
obrażeniach wojennych
narządów ruchu
- obrażenia kręgosłupa
Obrażenia kręgosłupa
Obrażenia kręgosłupa
• 7 kręgów szyjnych
• 12 kręgów piersiowych
• 5 kręgów lędźwiowych
• 5 kręgów krzyżowych
oraz 4-5 kręgów ogonowych, czyli
guzicznych.
Stanowi on ruchomy słup kostny,
rozciągając się
- od podstawy czaszki do dolnego końca
tułowia
położony w linii pośrodkowej i
grzbietowej stronie ciała
tworzy podporę dla górnej części dała - w miarę
zstępowania ku dołowi - zwiększają się wymiary i
masa kręgów.
miejsce przyczepu mięśni szkieletowych tułowia
Obrażenia kręgosłupa
Obrażenia kręgosłupa
•
Część szyjna i część lędźwiowa
kręgosłupa uwypuklają się ku
przodowi (lordozy).
Część piersiowa i część krzyżowa
kręgosłupa uwypuklają się ku
tyłowi (kyfoza).
Najsilniejsza krzywizna występuje
w części krzyżowej,
najmniejszy zaś stopień
skrzywienia kręgosłupa wykazuje
jego część piersiowa.
Obrażenia
Obrażenia
kręgosłupa
kręgosłupa
W każdym kręgu odróżnia
W każdym kręgu odróżnia
się część przednią -
się część przednią -
trzon
trzon
kręgu
kręgu
,
,
oraz część tylną –
oraz część tylną –
łuk kręgu
łuk kręgu
.
.
Trzon kręgu
Trzon kręgu
ma kształt
ma kształt
niskiego walca i dwiema ze
niskiego walca i dwiema ze
swych powierzchni - górną i
swych powierzchni - górną i
dolną - zrasta się z
dolną - zrasta się z
przylegającymi do nich
przylegającymi do nich
krążkami
krążkami
międzykręgowymi.
międzykręgowymi.
Między trzonem a łukiem
znajduje się otwór kręgowy
- otwory kręgowe tworzą
razem kanał kręgowy,
przebiegający przez całą
długość kręgosłupa.
W kanale kręgowym znajduje
się część ośrodkowego układu
nerwowego, zwana rdzeniem
kręgowym.
Obrażenia kręgosłupa
Obrażenia kręgosłupa
Łuk kręgu
Łuk kręgu
w miejscach odejścia od
w miejscach odejścia od
trzonu jest znacznie od niego niższy
trzonu jest znacznie od niego niższy
Ten początkowy odcinek łuku nosi nazwę
Ten początkowy odcinek łuku nosi nazwę
nasady łuku kręgu
nasady łuku kręgu
W miejscach tych zaznaczają się dwa
W miejscach tych zaznaczają się dwa
wcięcia kręgowe
wcięcia kręgowe
-
-
górne płytsze - i dolne
górne płytsze - i dolne
głębsze
głębsze
- wcięcie dolne górnego kręgu uzupełnia
- wcięcie dolne górnego kręgu uzupełnia
wcięcie górne kręgu dolnego
wcięcie górne kręgu dolnego
- w ten sposób tworzy się
- w ten sposób tworzy się
otwór
otwór
międzykręgowy
międzykręgowy
przez który przechodzą
przez który przechodzą
nerwy i naczynia.
nerwy i naczynia.
Od łuku kręgu odchodzi 7 wyrostków:
nieparzysty tylny wyrostek kolczysty,
nieparzysty tylny wyrostek kolczysty,
parzyste wyrostki poprzeczne
parzyste wyrostki poprzeczne
dwie pary wyrostków stawowych - górne i
dwie pary wyrostków stawowych - górne i
dolne.
dolne.
Wyrostki stawowe służą do stawowego
Wyrostki stawowe służą do stawowego
połączenia kręgów między sobą, wyrostki
połączenia kręgów między sobą, wyrostki
kolczyste i poprzeczne są miejscami
kolczyste i poprzeczne są miejscami
przyczepów mięśni i więzadeł.
przyczepów mięśni i więzadeł.
Obrażenia
Obrażenia
kręgosłupa
kręgosłupa
KOŚĆ KRZYŻOWA
KOŚĆ KRZYŻOWA
ma kształt klina, w którym
ma kształt klina, w którym
odróżnia się
odróżnia się
podstawę
podstawę
,
,
łączącą się z
łączącą się z
ostatnim kręgiem lędźwiowym,
ostatnim kręgiem lędźwiowym,
wierzchołek
wierzchołek
z którym łączy się
z którym łączy się
kość guziczna,
kość guziczna,
wklęsłą powierzchnię przednią,
wklęsłą powierzchnię przednią,
zwaną miedniczą i wypukłą
zwaną miedniczą i wypukłą
powierzchnię tylną, czyli
powierzchnię tylną, czyli
grzbietową.
grzbietową.
powstała ze
powstała ze
zrośnięcia się
zrośnięcia się
pięciu kręgów krzyżowych
pięciu kręgów krzyżowych
.
.
Na kości znajdują się
Na kości znajdują się
otwory
otwory
krzyżowe miedniczne i
krzyżowe miedniczne i
grzbietowe
grzbietowe
,
,
Na każdej z tzw. części bocznych
Na każdej z tzw. części bocznych
kości krzyżowej
kości krzyżowej
,
,
znajduje się
znajduje się
powierzchnia uchowata
powierzchnia uchowata
dla
dla
połączenia z kością biodrową.
połączenia z kością biodrową.
Obrażenia
Obrażenia
kręgosłupa
kręgosłupa
Obrażenia kręgosłupa na współczesnym polu walki
stanowią poważny problem ze względu na trudności w
działaniu leczniczo – ewakuacyjnym
- mogą one dotyczyć kośćca oraz być powikłane
uszkodzeniem rdzenia kręgowego lub korzeni nerwowych
- złamania postrzałowe kręgosłupa mogą współistnieć z
uszkodzeniami
narządów klatki piersiowej i jamy brzusznej
- obrażenia mogą być także spowodowane upadkami z wysokości,
wypadkami komunikacyjnymi lub obrażeniami detonacyjnymi
(powietrzna fala uderzeniowa)
Obrażenia
Obrażenia
kręgosłupa
kręgosłupa
Objawy kliniczne złamania kręgosłupa
•
powstanie patologicznej kyfozy
- zależy od stopnia uszkodzenia trzonu kręgu (kształt klina)
- w części szyjnej i lędźwiowej może być spłycona naturalna lordoza
•
ból na wysokości złamania
- występuje przy obmacywaniu lub opukiwaniu wyrostków
kolczystych
złamanych kręgów
- „objaw szczytowy” – przy ucisku na szczyt głowy ból z
przeniesienia na
wysokości uszkodzonego kręgu
- bóle opasujące są wywołane uciskiem odpowiednich korzeni
nerwowych
Może wystąpić poszerzenie odległości między wyrostkami
kręgowymi jeśli po rozerwaniu więzadeł międzykolcowych
powstanie śródmięśniowy krwiak
Obrażenia
Obrażenia
kręgosłupa
kręgosłupa
•
Przy współistnieniu uszkodzeń rdzenia kręgowego występują
Przy współistnieniu uszkodzeń rdzenia kręgowego występują
niedowłady
niedowłady
lub
lub
porażenia
porażenia
w obrębie kończyn i tułowia, a także
w obrębie kończyn i tułowia, a także
porażenia zwieraczy
porażenia zwieraczy
(mimowolne oddanie moczu lub kału)
(mimowolne oddanie moczu lub kału)
!!! sprawdzi
!!! sprawdzi
ć
ć
czucie dotyku u rannego - zapami
czucie dotyku u rannego - zapami
ę
ę
ta
ta
ć
ć
i przekaza
i przekaza
ć
ć
innym służbom medycznym (le
innym służbom medycznym (le
karzowi) poziom lub okolic
karzowi) poziom lub okolic
ę
ę
gdzie wyst
gdzie wyst
ę
ę
puj
puj
ą
ą
zaburze
zaburze
nia
nia
czucia
czucia
•
W złamaniach górnego odcinka kręgosłupa szyjnego
W złamaniach górnego odcinka kręgosłupa szyjnego
C
C
1
1
– C
– C
3
3
powikłanych uszkodzeniem rdzenia przedłużonego dochodzi
powikłanych uszkodzeniem rdzenia przedłużonego dochodzi
do
do
natychmiastowej śmierci
natychmiastowej śmierci
na skutek uszkodzenia ośrodków
na skutek uszkodzenia ośrodków
zawiadujących oddychaniem i krążeniem
zawiadujących oddychaniem i krążeniem
- objawy duszenia - bezdech lub szybki płytki oddech
- objawy duszenia - bezdech lub szybki płytki oddech
-
-
wypadnięcie funkcji mięśni międzyżebrowych i/lub przepony
wypadnięcie funkcji mięśni międzyżebrowych i/lub przepony
zależna od
zależna od
wysokości uszkodzenia rdzenia kręgowego
wysokości uszkodzenia rdzenia kręgowego
C
C
4
4
Obrażenia
Obrażenia
kręgosłupa
kręgosłupa
•
zawsze zabezpieczyć w pierwszym rzędzie odcinek szyjny
kręgosłupa (kołnierz ortopedyczny )
należy
- zbada
- zbada
ć
ć
ruchy czynne i bierne kończyn
ruchy czynne i bierne kończyn
- dotykiem oceni
- dotykiem oceni
ć
ć
oś kręgosłupa oraz ko
oś kręgosłupa oraz ko
ń
ń
czyn,
czyn,
-
-
ucisn
ucisn
ąć
ąć
delikatnie na talerz biodrowy lub spojenie
delikatnie na talerz biodrowy lub spojenie
ł
ł
onowe,
onowe,
(ocena uszkodzeń miednicy)
(ocena uszkodzeń miednicy)
- oceni
- oceni
ć
ć
czy ranny zg
czy ranny zg
ł
ł
asza b
asza b
ó
ó
l lub zmienia si
l lub zmienia si
ę
ę
wygl
wygl
ą
ą
d
d
jego
jego
twarzy (grymas b
twarzy (grymas b
ó
ó
lu, zgieciowa reakcja obronna – u
lu, zgieciowa reakcja obronna – u
chorych nieprzytomnych)
chorych nieprzytomnych)
•
r
r
ozpoznanie z
ozpoznanie z
ł
ł
ama
ama
ń
ń
opieramy na podstawie obrazu
opieramy na podstawie obrazu
klinicznego, na kt
klinicznego, na kt
ó
ó
ry sk
ry sk
ł
ł
ada si
ada si
ę
ę
wywiad i badanie
wywiad i badanie
ortopedyczne.
ortopedyczne.
•
m
m
o
o
ż
ż
liwo
liwo
ść
ść
pe
pe
ł
ł
nej diagnostyki obra
nej diagnostyki obra
zowej jak najszybciej
zowej jak najszybciej
Obrażenia
Obrażenia
kręgosłupa
kręgosłupa
Unieruchomienie transportowe w złamaniach
kręgosłupa
Przy unieruchamianiu i transporcie chorych ze zranieniem
kręgosłupa obowiązuje zasada utrzymania jego ciała w pozycji
pośredniej, między nadmiernym zgięciem, a wyprostem.
Udzielając pomocy pod żadnym pozorem nie wolno:
- unosić chorego za barki i biodra
- chory nie powinien być przenoszony z noszy, aż do chwili
zbadania go przez lekarza i wykonania zdjęć
rentgenowskich – opatrunki wykonywać bez przekładania
zasada jednych noszy
Do transportu należy używać specjalnej deski ortopedycznej,
a do podnoszenia rannego specjalnych noszy podbierakowych
Przed rozpoczęciem jakimikolwiek zabiegów należy zabezpieczyć
kręgosłup szyjny (kołnierz ortopedyczny)
Obrażenia
Obrażenia
kręgosłupa
kręgosłupa
Jeżeli zachodzi konieczność przeniesienia chorego
Jeżeli zachodzi konieczność przeniesienia chorego
na inne nosze, czynność ta powinna być wykonana
na inne nosze, czynność ta powinna być wykonana
przez kilka osób, podtrzymujących chorego
przez kilka osób, podtrzymujących chorego
jednocześnie za głowę, klatkę piersiową, okolicę
jednocześnie za głowę, klatkę piersiową, okolicę
lędźwiową oraz miednicę i uda.
lędźwiową oraz miednicę i uda.
Jeśli przy wynoszeniu chorego z miejsca, gdzie uległ
Jeśli przy wynoszeniu chorego z miejsca, gdzie uległ
wypadkowi,
wypadkowi,
nie można użyć nawet prowizorycznych
nie można użyć nawet prowizorycznych
noszy
noszy
, należy go transportować w pozycji leżącej na
, należy go transportować w pozycji leżącej na
brzuchu.
brzuchu.
Transport prowizoryczny – twarde prowizoryczne
Transport prowizoryczny – twarde prowizoryczne
„nosze” – szerokie deski, drzwi, itp...
„nosze” – szerokie deski, drzwi, itp...
Transport na desce ortopedycznej max 30 min. –
Transport na desce ortopedycznej max 30 min. –
ucisk tkanek miękkich – niedokrwienie – potencjalne
ucisk tkanek miękkich – niedokrwienie – potencjalne
uszkodzenie – odleżyny u chorych leżących
uszkodzenie – odleżyny u chorych leżących
Obrażenia
Obrażenia
kręgosłupa
kręgosłupa
•
Ranny
Ranny
na
na
twardym podłożu powinien mieć zapewnione
twardym podłożu powinien mieć zapewnione
utrzymanie fizjologicznych wygięć kręgosłupa w odcinku
utrzymanie fizjologicznych wygięć kręgosłupa w odcinku
szyjnym i lędźwiowym
szyjnym i lędźwiowym
•
Na czas transportu należy zabezpieczyć go przed zmianą
Na czas transportu należy zabezpieczyć go przed zmianą
pozycji przez przymocowanie pasami do podłoża.
pozycji przez przymocowanie pasami do podłoża.
Transport rannych powinien odbywać się z dużą ostrożnością
Transport rannych powinien odbywać się z dużą ostrożnością
najlepiej transportem lotniczym
najlepiej transportem lotniczym
W ramach pomocy lekarskiej obowiązuje
W ramach pomocy lekarskiej obowiązuje
1.
1.
kontrola czynności wykonanych na poprzednim etapie ewakuacji,
kontrola czynności wykonanych na poprzednim etapie ewakuacji,
2.
2.
możliwa jest zmiana opatrunku, zmiana unieruchomienia
możliwa jest zmiana opatrunku, zmiana unieruchomienia
prowizorycznego na transportowe.
prowizorycznego na transportowe.
3.
3.
w złamaniach kręgosłupa w odcinku szyjnym stosuje się
w złamaniach kręgosłupa w odcinku szyjnym stosuje się
unieruchomienie kołnierzem ortopedycznym WIZLOCK lub
unieruchomienie kołnierzem ortopedycznym WIZLOCK lub
unieruchomieniem typu „omega" wykonanym z szyn Kramera
unieruchomieniem typu „omega" wykonanym z szyn Kramera
4.
4.
Podajemy powtórnie środek przeciwbólowy, przy trudnościach
Podajemy powtórnie środek przeciwbólowy, przy trudnościach
oddychania wskazana jest intubacja rannego.
oddychania wskazana jest intubacja rannego.
W BPO lub DPO
w przypadku złamania kręgosłupa w odcinku
w przypadku złamania kręgosłupa w odcinku
szyjnym z objawami niewydolności oddechowej może zaistnieć
szyjnym z objawami niewydolności oddechowej może zaistnieć
konieczność wykonania tracheostomii lub konikotomii.
konieczność wykonania tracheostomii lub konikotomii.
Obrażenia
Obrażenia
kręgosłupa
kręgosłupa
W złamaniach otwartych (ranach postrzałowych) ranny powinien
W złamaniach otwartych (ranach postrzałowych) ranny powinien
otrzymać antybiotyk - penicylinę lub linkomycynę na polu walki
otrzymać antybiotyk - penicylinę lub linkomycynę na polu walki
lub w bpo (I poziom)
lub w bpo (I poziom)
W przypadku, kiedy trafi on do BPO i DPO (poziom II), obowiązuje
W przypadku, kiedy trafi on do BPO i DPO (poziom II), obowiązuje
pełna diagnostyka kliniczna obrażeń i udzielenia porażonemu
pełna diagnostyka kliniczna obrażeń i udzielenia porażonemu
pomocy kwalifikowanej w pełnym lub ograniczonym zakresie w
pomocy kwalifikowanej w pełnym lub ograniczonym zakresie w
zależności od sytuacji taktyczno-medycznej
zależności od sytuacji taktyczno-medycznej
Badanie miednicy
Badanie miednicy
winno obejmować oglądanie ze specjalnym
winno obejmować oglądanie ze specjalnym
zwróceniem uwagi na przymusowe ułożenie kończyn oraz na
zwróceniem uwagi na przymusowe ułożenie kończyn oraz na
obecność ewentualnych podbiegnięć krwawych w okolicy
obecność ewentualnych podbiegnięć krwawych w okolicy
moszny, warg sromowych, więzadeł pachwinowych i pośladków.
moszny, warg sromowych, więzadeł pachwinowych i pośladków.
Te ostatnie objawy świadczą o istnieniu rozległego krwiaka
Te ostatnie objawy świadczą o istnieniu rozległego krwiaka
wewnątrzmiednicznego.
wewnątrzmiednicznego.
Ucisk miednicy w kierunku strzałkowym i czołowym powoduje
Ucisk miednicy w kierunku strzałkowym i czołowym powoduje
zwykle bolesność w miejscu złamania.
zwykle bolesność w miejscu złamania.
Badanie per rectum, (uskok k.krzyżowej), per vaginam –
Badanie per rectum, (uskok k.krzyżowej), per vaginam –
krwawienie
krwawienie
Obrażenia
Obrażenia
kręgosłupa
kręgosłupa
Rozpoznanie
Rozpoznanie
wywiad (przebieg wypadku)
wywiad (przebieg wypadku)
objawy kliniczne
objawy kliniczne
diagnostyka uszkodzeń na podstawie oceny ruchomości kończyn dolnych, przepony,
diagnostyka uszkodzeń na podstawie oceny ruchomości kończyn dolnych, przepony,
kończyn górnych i palców, mięśni międzyżebrowych, granic zaburzeń czucia itp.
kończyn górnych i palców, mięśni międzyżebrowych, granic zaburzeń czucia itp.
Postępowanie
Postępowanie
- nie spowodować dalszego uszkodzenia rdzenia -
- nie spowodować dalszego uszkodzenia rdzenia -
od 3 do 25% urazów rdzenia
od 3 do 25% urazów rdzenia
kręgowego powstaje w okresie po pierwotnym urazie
kręgowego powstaje w okresie po pierwotnym urazie
dochodzi do nich w
dochodzi do nich w
czasie transportu lub podczas udzielania pierwszej pomocy
czasie transportu lub podczas udzielania pierwszej pomocy
- na miejscu wypadku należy przede wszystkim:
- na miejscu wypadku należy przede wszystkim:
- zabezpieczyć funkcje życiowe (oddychanie, krążenie)
- zabezpieczyć funkcje życiowe (oddychanie, krążenie)
- unieruchomienie kręgosłupa szyjnego za pomocą dostępnych środków
- unieruchomienie kręgosłupa szyjnego za pomocą dostępnych środków
- ochronić chorego przed wyziębieniem
- ochronić chorego przed wyziębieniem
- unikanie jakiegokolwiek gwałtownego ruchu chorego
- unikanie jakiegokolwiek gwałtownego ruchu chorego
- nie podejmować prób repozycji na miejscu wypadku
- nie podejmować prób repozycji na miejscu wypadku
- przewozić poszkodowanego bez wstrząsów przy całkowitym unieruchomieniu,
- przewozić poszkodowanego bez wstrząsów przy całkowitym unieruchomieniu,
- przy przenoszeniu lub wydobywaniu poszkodowanego np. z samochodu -
- przy przenoszeniu lub wydobywaniu poszkodowanego np. z samochodu -
najlepiej twarda, płaska deska (ortopedyczna) lub
najlepiej twarda, płaska deska (ortopedyczna) lub
kamizelka KED
kamizelka KED
tak aby nie
tak aby nie
dopuścić do uszkodzenia rdzenia kręgowego - najlepiej poprzez tylną szybę
dopuścić do uszkodzenia rdzenia kręgowego - najlepiej poprzez tylną szybę
lub z wycięciem całego fotela
lub z wycięciem całego fotela
Obrażenia
Obrażenia
kręgosłupa
kręgosłupa
Każdego nieprzytomnego należy traktować jako pacjenta z urazem
Każdego nieprzytomnego należy traktować jako pacjenta z urazem
rdzenia
rdzenia
Jeżeli pacjent jest przytomny, przy badaniu należy uwzględnić skargi
Jeżeli pacjent jest przytomny, przy badaniu należy uwzględnić skargi
pacjenta na ból w szyi, w plecach i w kończynach - nie wolno zapominać,
pacjenta na ból w szyi, w plecach i w kończynach - nie wolno zapominać,
że objawy mogą być bardzo dyskretne, tak więc badanie neurologiczne
że objawy mogą być bardzo dyskretne, tak więc badanie neurologiczne
powinno być pełne i dokładne.
powinno być pełne i dokładne.
należy uwzględnić zewnętrzne rany, a w przypadku kręgosłupa widoczne
należy uwzględnić zewnętrzne rany, a w przypadku kręgosłupa widoczne
skręcenie i zbyt duży kąt pochylenia w jednym kierunku - brak tych
skręcenie i zbyt duży kąt pochylenia w jednym kierunku - brak tych
objawów nie przesądza jednak o możliwości występowania uszkodzenia
objawów nie przesądza jednak o możliwości występowania uszkodzenia
kręgosłupa
kręgosłupa
Urazy mogą być zamaskowane
Urazy mogą być zamaskowane
przez współistniejące obrażenia innych
przez współistniejące obrażenia innych
narządów, np. głowy, czy klatki piersiowej i brzucha, jak również spożyte
narządów, np. głowy, czy klatki piersiowej i brzucha, jak również spożyte
środki odurzające, jak alkohol czy narkotyki lub środki przeciwbólowe.
środki odurzające, jak alkohol czy narkotyki lub środki przeciwbólowe.
Każdy pacjent z podejrzeniem urazu rdzenia kręgowego
Każdy pacjent z podejrzeniem urazu rdzenia kręgowego
powinien dostać
powinien dostać
tlen podczas transportu.
tlen podczas transportu.
Podczas reanimacji
Podczas reanimacji
głowę należy utrzymywać w pozycji neutralnej (tj. nie
głowę należy utrzymywać w pozycji neutralnej (tj. nie
wykonywać ruchów maksymalnego przygięcia i odgięcia).
wykonywać ruchów maksymalnego przygięcia i odgięcia).
należy ograniczyć
płyny podawane dożylnie, może to doprowadzić do
płyny podawane dożylnie, może to doprowadzić do
przeciążenia układu krążenia i spowodować niewydolność krążeniowo-
przeciążenia układu krążenia i spowodować niewydolność krążeniowo-
oddechową (obrzęk płuc, zawał mięśnia sercowego)
oddechową (obrzęk płuc, zawał mięśnia sercowego)
Niezwykle istotne jest prowadzenie bilansu płynów.
Niezwykle istotne jest prowadzenie bilansu płynów.
Obrażenia
Obrażenia
kręgosłupa
kręgosłupa
Nie wolno zapomnieć o możliwości wystąpienia powikłań związanych z
Nie wolno zapomnieć o możliwości wystąpienia powikłań związanych z
samym urazem, czasami bardzo groźnych dla życia i zdrowia. Należą tu
samym urazem, czasami bardzo groźnych dla życia i zdrowia. Należą tu
między innymi:
między innymi:
–
–
powikłania płucne
powikłania płucne
, szczególnie w przypadku całkowitego uszkodzenia
, szczególnie w przypadku całkowitego uszkodzenia
rdzenia kręgowego, które wymagają w razie potrzeby intubacji i terapii
rdzenia kręgowego, które wymagają w razie potrzeby intubacji i terapii
tlenowej
tlenowej
–
–
zaburzenia urologiczne
zaburzenia urologiczne
ze szczególnym uwzględnieniem niemożności
ze szczególnym uwzględnieniem niemożności
wydalania moczu i związane z tym zagrożenia zakażeniem dróg
wydalania moczu i związane z tym zagrożenia zakażeniem dróg
moczowych. Ważne jest nie tylko właściwe cewnikowanie, ale również
moczowych. Ważne jest nie tylko właściwe cewnikowanie, ale również
wyjęcie cewnika we właściwym momencie i ewentualne leczenie
wyjęcie cewnika we właściwym momencie i ewentualne leczenie
antybiotykowe
antybiotykowe
–
–
odleżyny
odleżyny
, które są spowodowane koniecznością przebywania chorego
, które są spowodowane koniecznością przebywania chorego
w pozycji leżącej, najczęściej na dość twardym podłożu, przy czym
w pozycji leżącej, najczęściej na dość twardym podłożu, przy czym
niemożność zmiany pozycji przez samego chorego sprzyja rozwojowi
niemożność zmiany pozycji przez samego chorego sprzyja rozwojowi
odleżyn
odleżyn
Mogą również zaistnieć powikłania związane z przeprowadzonym
Mogą również zaistnieć powikłania związane z przeprowadzonym
zabiegiem chirurgicznym, ropienie rany
zabiegiem chirurgicznym, ropienie rany
Obrażenia
Obrażenia
kręgosłupa
kręgosłupa
Postępowanie ewakuacyjne w obrażeniach kręgosłupa
Postępowanie ewakuacyjne w obrażeniach kręgosłupa
Poszkodowani z obrażeniami kręgosłupa bez objawów
Poszkodowani z obrażeniami kręgosłupa bez objawów
neurologicznych podlegają ewakuacji zwykłym trybem,
neurologicznych podlegają ewakuacji zwykłym trybem,
natomiast z objawami niedowładu lub porażenia po udzieleniu im
natomiast z objawami niedowładu lub porażenia po udzieleniu im
pomocy lekarskiej winni być ewakuowani do szpitali WRL, nawet z
pomocy lekarskiej winni być ewakuowani do szpitali WRL, nawet z
pominięciem DPO w pierwszej kolejności (poziom III)
pominięciem DPO w pierwszej kolejności (poziom III)
Pierwsza pomoc powinna obejmować
Pierwsza pomoc powinna obejmować
•
ostrożne wyniesienie rannego z pola walki,
ostrożne wyniesienie rannego z pola walki,
•
ułożenie na twardym podłożu, prowizoryczne unieruchomienie oraz
ułożenie na twardym podłożu, prowizoryczne unieruchomienie oraz
podanie środka przeciwbólowego i udrożnienie dróg oddechowych.
podanie środka przeciwbólowego i udrożnienie dróg oddechowych.
•
postępowanie przeciwwstrząsowe
postępowanie przeciwwstrząsowe
Obrażenia
Obrażenia
kręgosłupa
kręgosłupa
Obrażenia
Obrażenia
kręgosłupa
kręgosłupa
Obrażenia
Obrażenia
kręgosłupa
kręgosłupa
Obrażenia
Obrażenia
kręgosłupa
kręgosłupa
