WARSTWA ŁĄCZA DANYCH

FUNKCJE

KONFIGURACJE

PROTOKOŁY

FUNKCJE WARSTWY



Niezawodna transmisja danych z
jednego miejsca sieci do innego



Sprawdzanie poprawności danych



Kasowanie błędnych ramek



Ponawianie emisji w przypadkach
koniecznych

ŁĄCZE PUNKT-PUNKT

TRYB BEZPOŁĄCZENIOWY -
DATAGRAMOWY

PROTOKOŁY WYŻ

SZYCH WARSTW

STEROWANIE

WARSTWĄ

ŁĄCZA

DANYCH

L-UNIDATA

REQUEST

L-UNIDATA

INDICATION

L-UNUDATA

INDICATION

L-UNIDATA

REQUEST

PROTOKOŁY

WARSTW

WYŻSZYCH

STERO

WANIE

PAKIETY PRZEKŁAMANE ZOSTAJ Ą SKASOWANE. WARSTWY WYŻSZE

DBAJ Ą O EW. RETRANSMISJ Ę. DATAGRAMY STOSUJ E SIĘ W SIECIACH

LAN, ISDN I INNYCH O B. MAŁEJ STOPIE ŁĘDÓW

DTE

DTE

ŁĄCZE PUNKT-PUNKT

TRYB POŁĄCZENIOWY

PROTOKOŁY WYŻ

SZYCH WARSTW

STERO

WANIE

WARST

WĄ

CONNECT

REQUEST

CONNECT

CONFIRM

DATA

REQUEST

DATA

INDICATION

DISCONNECT

REQUEST

DISCONECT

CONFIRM

CONNECT

INDICATION

DATA

INDICATION

DATA

REQUEST

DISCONNECT

INDICATION

PROTOKOŁY

STERO

WANIE

KONFIGURACJE POŁĄCZŃ

BEZPOŚREDNICH I W SIECI KOMUTOWANEJ
(1)

DTE 1

DTE 2

DTE 1

DTE 2

POŁACZENIE W SIECI KOMUTOWANEJ

MODEM

MODEM

PSTN

KONFIGURACJE

PUNKT-PUNKT (2)



W systemie bezpołączeniowym oba
urządzenie są połączone tylko z sobą



Wymiana danych odbywa się za
pośrednictwem prostego protokołu DLP –
Data Link Protocol



W systemie połączeniowym
(komutowanym) konieczne jest
pośrednictwo modemów (DCE)



Stosowane protokoły: Kermit (proste sieci)
albo HDLC (sieci zlozone, np.satelitarne)

KONFIGURACJE

WIELOPUNKT (3)



Master-Slave – jedno urządzenie DTE jest
wyróżnione; komunikacja odbywa się tylko
między Master i dowolną stacją szeregową



Połączenie przez sieć WAN, np.X25. Protokół
LAPB (Link Access Procedure Ballanced)
Ma on znaczenie lokalne na styku DTE i DCE



Połączenie w sieci ISDN – LAPD (Link Access
Procedure D channel)

PRZYKŁAD 1 –

SIEĆ CYFROWA X25

X25

DTE

Switch

Przełą-

cznik

Switch

DTE

Podsystem

komunikacyjny

PRZYKŁAD 2 –

SIEĆ ANALOGOWA ISDN

ISDN

Centrala

Switching
Exchange

SWITCHING

Exchange

DTE

NTE - NETWORK

TERMINATION

EQUIPMENT

DTE

NTE

NTE

PROTOKOŁY

ZORIENTOWANE ZNAKOWO

- KERMIT

(1)



Jest to protokół simpleksowy - jedna ze stacji musi

przejąć inicjatywę



Jeśli A, to wysyła sygnał KERMIT, stacja B potwierdza

odbiór sygnałem KERMIT



Stacja A wysyła następnie CONNECT, stacja B też

CONNECT



Stacja A wysyła SEND (z nazwą i rozmiarem danych),

stacja B – sygnał RECEIVE



Po tym następuje transmisja bloków danych 1,2,...



Stacja wysyła END OF FILE, B –END OF FILE



Stacja A - EXIT, B- EXIT

PROTOKÓŁ KERMIT (2) -

Ramka

początek ramki (start of header)

dlugość bloku

numer sekwencji

typ ramki (DATA, ACK, FATAL ERROR,...)

bity kodu z kontrolą parzystości

znacznik konca bloku (powrót karetki)

SOH

SEQ

LEN

TYPE

DANE

CR

BCC

KONTROLA BŁĘDÓW

BCC – Binary Communication
Check



Do każdego znaku wiadomości dodajemy bit 0

lub 1 tak, by liczba jedynek była parzysta



Uzupełniamy blok o znak n+1, którego elementy

tworzymy wg wzoru

gdzie bij- i-ty element w j-tym znaku;n-liczba zn.



Mówiąc prościej, bierzemy najpierw pierwsze bity

z każdego znaku i sumujemy modulo 2



Następnie bity drugie i tak samo, ...



Na koniec tworzymy sumę modulo 2 z wyników







n

j

ij

i

b

b

1

PROTOKÓŁ PÓŁDUPLEKSOWY

BISYNC -Binary Synchronous Com.

SLAVE X

SLAVE Y

MASTER

BISYNC (2)



Master wysyła do X zaproszenie poll do

transmisji wiadomości (niebieska strzałka)



Jeśli X jest gotowy, to śle dane (strzałka

zielona)



Master może wysłać sygnał także select.

Oznacza on chęć przekazania danych do

określonego odbiorcy, np.Y (różowa strzałka)



Jeśli Y potwierdzi gotowość, otrzymuje plik

(zielona strzałka)

PROTOKOŁY

HDLC

ZORIENTOWANE BITOWO

– KONFIGURACJE

SIECI

NADRZĘ

DNA

PODRZĘ

DNA

ROZKAZY

ODPOWIEDZI

NADRZĘ

DNA

PODRZĘ

DNA 1

ROZKAZY

ODPOWIEDZI

PODRZĘ

DNA 2

NADRZĘDNA

PODRZĘDNA

NADRZĘDNA

PODRZĘDNA

ROZKAZY ODPOWIEDZI

ROZKAZY ODPOWIEDZI

PROTOKOŁY

HDLC

RAMKI



High Level Data Link Control (ISO 2003)



Wyróżniamy stacje: nadrzędną, podrzędną

oraz stacje równoważne



Tryby pracy: normalny NRM (normal response

mode), asynchroniczny ARM, zbalansowany

ABM



Ramki: z danymi, nadzorcze, inne (stuffing)



Zawartość:flaga 01111110, adresy 8 lub 16b,

sterowanie

8/16b, FCS (CRC) 16/32b

FLAGA

ADRES

BITY STERUJ ACE

POLE INFO FCS FLAGA

RAMKI NADZORCZE I
NIENUMEROWANE –BITY
STER.



RR receive ready



RNR receive not
ready



REJ reject



SREJ selective
reject



SARM set asyn. resp. mode



SAME set ARM extended mode



RSET reset



DISC disconnect



FRMR frame reject

1/0

N(S)

P/F

N(R)

Bit 0 na pierwszej pozycji w polu BS oznacza

ramkę z danymi, 1 - nadzorczą

Trzy bity N(S) slużą do numerowania modulo 8

ramek nadawczych

Trzy bity N(R) - to samo dla ramek odbiorczych

Bit P/F (Poll/Final bit) - żadanie potwierdzenia

FAZY DZIAŁANIA HDLC

ZARZĄDZANIE POŁACZENIEM

N(S)=0

N(R)=0

STACJ A

NADRZĘDNA

SIE ROZŁĄCZA

N(R)=0

N(S)=0

STACJ A

PODRZEDNA

SIE ROZŁĄCZA

SNRM(B, P=1)

UA(B, F=1)

TRANSFER

DANYCH

DISC(B, P=1)

UA(B, F=1)

ZARZĄDZANIE
POŁACZENIEM



Stacja nadrzędna A ustawia N(S)=0 –
ramka z danymi, tryb normal resp.m. (w

nawiasie parametry)



Stacja odbiorcza B ustawia N(R)=0 i

wysyła N(S)=0; A potwierdza przyjęcie



Następuje transfer danych B, P=1



Stacja A wysyła DISC(B, P=1)



Stacja B wysyła akceptację UA(B, F=1)



W przypadku trybu zrównoważonego

zamiast SNRM wstawia się SABM; obie

stacje w tym trybie inicjują / zrywają

połączenie

( )

PODZBIORY HDLC

LAPB – Link Access Procedure Ballanced
LAPM - LAP For Modems



LAPB służy do sterowania dupleksową
komunikacją między komputerem, a siecią z
komutacją pakietów, np.X25



Zakłada się łącze asynchroniczne równorzę-
dne punkt-punkt lub wielopunkt (MLP)



LAPM – służy do transformacji danych
asynchronicznych od strony DTE zorientowa-
nych znakowo na strumienie synch. bitowe

PROTOKÓŁ LAPM

UIP –USER INTERFACE PART
ECP – ERROR CORRECTION PART

PSTN

DTE

ECP

UIP

DTE

ECP

UIP

V24

LAPM

MODEM DCE