Profilaktyczna
ochrona zdrowia
Czynniki szkodliwe, niebezpieczne
i uciążliwe
Czynnik niebezpieczny – czynnik, którego
oddziaływanie może doprowadzić do urazu lub
natychmiastowego pogorszenia zdrowia
człowieka,
Czynnik szkodliwy – czynnik, którego
oddziaływanie może doprowadzić do
stopniowego pogorszenia stanu zdrowia,
Czynnik uciążliwy – czynnik, którego
oddziaływanie może utrudniać pracę lub obniżać
zdolność jej wykonywania, nie powodując jednak
trwałego pogorszenia stanu zdrowia.
Czynniki szkodliwe, niebezpieczne
i uciążliwe
Rodzaj czynnika
fizyczne
chemiczne
biologiczne
psychofizjologiczne
Ogólne zasady oraz metody likwidacji lub ograniczenia
wpływu szkodliwych, niebezpiecznych
i uciążliwych czynn. występujących w procesie pracy
1. Eliminacja źródeł niebezpiecznych i szkodliwych czynników
realizowana poprzez:
- dobór nieszkodliwych surowców (lub zastępowanie bardziej
szkodliwych, mniej szkodliwymi), półfabrykatów i materiałów
stosowanych w procesach technologicznych,
- dobór procesów technologicznych oraz maszyn i urządzeń nie
stwarzających zagrożeń
- unieszkodliwianie odpadów,
2.
Ograniczenie oddziaływania tych czynników poprzez odsunięcie
pracownika z obszaru ich oddziaływania realizowane poprzez:
- zastąpienie człowieka przez roboty,
- mechanizację, automatyzację,
- optymalne rozmieszczenie lub wydzielenie uciążliwych urządzeń,
- zapewnienie właściwego transportu surowców, półfabrykatów,
wyrobów oraz odpadów eliminującego zagrożenie fizyczne,
chemiczne i biologiczne,
- stosowanie sygnalizatorów stanów niebezpiecznych lub
uniemożliwienie wejścia człowieka w strefę zagrożenia,
3. Ograniczenie oddziaływania poprzez osłonięcie strefy narażenia:
- stosowanie odpowiednich kubatur budynków lub pomieszczeń,
np. stosowanie materiałów dźwiękoizolacyjnych itp.,
- hermetyzację procesów produkcyjnych przed wydostaniem się
do otoczenia gazów, cieczy, pyłów itp.,
- stosowanie zbiorowych środków ochronnych w pomieszczeniach
oraz na stanowiskach pracy (ekrany, obudowy, izolacje,
wentylacja, klimatyzacja),
4. Ograniczanie wpływu tych czynników dzięki zastosowaniu ochron
indywidualnych realizowane poprzez:
- dobór i właściwe stosowanie środków ochrony indywidualnej,
- odpowiednie przechowywanie i konserwację tych ochron,
- zasady przydziału ochron osobistych,
- stosowanie znaków nakazu stosowania ochron,
5. Ograniczanie wpływu tych czynników przez właściwą organizację
pracy oraz bezpieczne zachowanie pracowników:
- przestrzeganie przeciwwskazań zdrowotnych,
- dobór pracowników o odpowiednich kwalifikacjach,
- działania organizacyjne (przerwy, rotacja, czas pracy),
- szkolenia, motywacja, bezpieczne zachowanie,
- ostrzeganie o zagrożeniach, sygnały i znaki bezpieczeństwa
Czynniki szkodliwe, niebezpieczne
i uciążliwe - pomiary
Zgodnie z KP pracodawca:
Przeprowadza
na
swój
koszt
pomiary
czynników
szkodliwych dla zdrowia,
Utrzymuje w stałej sprawności urządzenia ograniczające
lub eliminujące szkodliwe czynniki wraz z urządzeniami do
ich pomiaru,
Rejestruje i przechowuje wyniki pomiarów tych czynników i
udostępnia (rejestry i karty) pracownikom lub ich
przedstawicielom na każde żądanie,
Nie później niż do 30 dni informuje inspektora PIS o rodzaju
działalności, który określa decyzją rodzaj badań i pomiarów
czynników szkodliwych dla zdrowia.
Czynniki szkodliwe, niebezpieczne
i uciążliwe - pomiary
Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 29
listopada 2002r. w sprawie najwyższych dopuszczalnych
stężeń i natężeń czynników szkodliwych dla zdrowia w
środowisku pracy Dz. U. nr 217 poz. 1833
NDS – 8 godz. na dobę przez okres aktywności zawodowej bez
skutków dla zdrowia pracownika i jego przyszłych pokoleń,
NDSCh – nie dłużej niż 15 min, max 2 razy w ciągu zmiany
roboczej w odstępie czasu nie krótszym niż 1 godz.,
NDSP – nie może być przekroczone w żadnym momencie,
NDN - 8 godz. na dobę przez okres aktywności zawodowej bez
skutków dla zdrowia pracownika i jego przyszłych pokoleń.
Czynniki szkodliwe, niebezpieczne
i uciążliwe – pomiary, częstotliwość
wykonywania badań
Co najmniej raz na 2 lata – jeżeli podczas ostatniego
badania najwyższa stężenia i natężenia nie były wyższe niż
0,5 wartości najwyższych dopuszczalnych,
Raz w roku – po stwierdzeniu natężeń i stężeń od 0,5 do
1,0 wartości najwyższych dopuszczalnych wartości
W razie stwierdzenia przekroczeń wartości dopuszczalnych
, pracodawca powinien zapewnić stałą kontrolę –
monitorowanie stężeń i natężeń. Jeśli to niemożliwe to
badania co najmniej raz na 6 m-cy.
W przypadku narażenia pracowników na działanie kilku
substancji, gdy suma ilorazów średnich stężeń i
odpowiednich najwyższych dopuszczalnych stężeń
przekracza 1 – monitorowanie, jeśli nie to pomiary co
najmniej raz na 6 m-cy.
Czynniki szkodliwe, niebezpieczne
i uciążliwe – rejestracja wyników
Dokumentacja
1.
Rejestry
wyników
badań
i
pomiarów
czynników
szkodliwych
2.
Karty pomiarów czynników szkodliwych
3.
Wyniki badań i pomiarów
Karta pomiarów czynników chemicznych, fizycznych, pyłów
Czynniki szkodliwe, niebezpieczne
i uciążliwe – rejestracja wyników
Dokumentacja
1.
Rejestry i Karty pomiarów przechowywane przez 40 lat od
ustania zagrożenia,
2.
Przechowuje ją służba bhp,
3.
Odrębne przepisy dla zagrożeń rakotwórczych,
Profilaktyczne badania lekarskie
1.
Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia
30 maja 1996r w sprawie przeprowadzania badań
lekarskich pracowników, zakresu profilaktycznej opieki
zdrowotnej nad pracownikami oraz orzeczeń lekarskich
wydawanych do celów przewidzianych w Kodeksie Pracy
Dz. U. nr 69 poz. 332 z późn. zm.
Badania lekarskie:
Wstępne – dla osób przyjmowanych do pracy, młodocianych,
oraz pracowników zmieniających stanowisko pracy (nie
dotyczy osób , przechodzących na inne stanowisko o
podobnych warunkach),
Okresowe –
Kontrolne – niezdolność powyżej 30 dni
Profilaktyczne badania lekarskie
1.
Skierowanie na badania wstępne, kontrolne, okresowe*)
wydane przez pracodawcę, (informacje o stanowisku
pracy, zagrożeniach na stanowisku)
2.
Badanie wykonuje lekarz z uprawnieniami (wpisani do
rejestru),
3.
Lekarz wydaje zaświadczenie, pracodawcy i pracownikowi,
przechowywane w aktach osobowych pracownika
Badania lekarskie:
Wstępne – dla osób przyjmowanych do pracy, młodocianych,
oraz pracowników zmieniających stanowisko pracy (nie
dotyczy osób , przechodzących na inne stanowisko o
podobnych warunkach),
Okresowe –
Kontrolne – niezdolność powyżej 30 dni
Badania sanitarne
1.
Badania osób wykonujących prace w procesie produkcji i w
obrocie żywnością
2.
Są przeprowadzane przed przystąpieniem do pracy
3.
Co 12 m-cy dla prac zawartych w tabeli ???
4.
Co 3 lata dla prac nie zawartych w tabeli
5.
Zawsze w razie podejrzenia o zakażenie lub wystąpienie
stanu chorobowego
6.
Wydawane jest zaświadczenie do celów sanitarno-
epidemiologicznych
Posiłki profilaktyczne
1.
Posiłki
wydawane
nieodpłatnie
(nie
przysługuje
ekwiwalent),
2.
Napoje, ich temperatura dostosowana do warunków
wykonywania pracy
3.
Posiłki – wydatek energetyczny 2000kcal (M) 1100kcal (K),
w ciągu zmiany roboczej
4.
wydatek energetyczny 1500kcal (M) 1000kcal (K), w ciągu
zmiany roboczej w temp poniżej 10
0
C lub wskaźnik
WGTB>25
0
C
5.
Wykonywane na otwartej przestrzeni w okresie zimowym
(od 1 listopada do 31 marca)
6.
Prace pod ziemią
Posiłki profilaktyczne - napoje
1.
W warunkach mikroklimatu gorącego WBGT>25
0
C
2.
W warunkach mikroklimatu zimnego
3.
Przy pracach na otwartej przestrzeni w temperaturze
poniżej 10
0
C i powyżej 25
0
C
4.
Przy pracach związanych z wysiłkiem fizycznym 1500kcal
(M), 1000kcal (K) w ciągu zmiany roboczej
5.
Na stanowiskach pracy, na których temperatura
spowodowana warunkami atmosferycznymi przekracza
28
0
C