Trypanosoma brucei
gambiense
Świdrowiec gambijski
Angelika
Gawron
Elektroradiologi
a grupa I
1.Budowa, biologia, epidemiologia:
• ma kształt wrzecionowaty w kształcie litery
V,C lub S
• ma długość 14-33 um
• ma szerokość 1-3,5 um
• w osoczu krwi mogą występować dwie formy
morfologiczne; długie i wąskie, z długą wicią
oraz krótkie i szerokie, z wicią krótką
• jądro komórkowe postaci trypomastigota jest
duże, owalne, z centralnie położonym
kariosomem
• kinetoplast umieszczony jest na biegunie
tylnym
• wić tworzy błonę falującą, która w postaci
wolnej wychodzi na biegunie przednim
• postać trypomastigota rozmnaża się przez
podział podłużny
Trypanosoma brucei gambiense
to
podgatunek wiciowca Trypanosoma
brucei, pasożytujący w środkowej i
zachodniej Afryce, gdzie wywołuje
śpiączkę afrykańską, zwaną
również
trypanosomatozą
afrykańską (trypanosomatosis
africana).
Zasięg
geograficzny występowania tej
choroby pokrywa się z zasięgiem
występowania jej przenosiciela –
muchy tse-tse
należącej do rodziny
Glossina.
2.
Cykl życiowy:
rozwój T. brucei gambiense u much tse-tse
następuje w ich przewodzie pokarmowym
muchy zarażają się postacią trypomastigota,
która wnika do przestrzeni między błoną
perytroficzną a nabłonkiem wyścielającym jelito i
dzieląc się przechodzi w postacie epimastigota,
które ulegają dalszym podziałom
okres namnażania się w przewodzie pokarmowym
much trwa 15-35 dni
następnie pasożyty wędrują przez przełyk i
gardziel do gruczołów ślinowych, gdzie osiągają
postać trypomastigota, która jest formą inwazyjną
muchy tse-tse od chwili zarażenia są zakaźne
przez cały okres swego życia, który trwa 2-3
miesiące
zarażenie się człowieka następuje przez skórę
postacią trypomastigota, która wnika do organizmu
ze śliną muchy tse-tse
u człowieka może również wystąpić
trypanosomatoza wrodzona, w następstwie
przekazania posożyta przez łożysko z matki na
płód
mucha może także przenosić postacie
inwazyjne mechanicznie przez zabrudzone krwią
narządy gębowe
wnikające do organizmu postacie
trypomastigota pasożytują początkowo w osoczu
krwi, a następnie w chłonce i w płynie mózgowo-
rdzeniowym
3. Chorobotwórczość:
Śpiączka afrykańska:
wyróżnia się 3 fazy tej choroby
faza miejscowa: rozwija się w miejscu
wniknięcia pasożyta w postaci
kilkucentymetrowego nacieku komórek
jednojądrowych; powstały odczyn miejscowy
zanika samoistnie w ciągu miesiąca
faza uogólniona: pierwotniaki pasożytują w
osoczu krwi i w chłonce; charakterystycznymi
objawami są:
gorączka
bezsenność
bóle głowy
anemia
powiększenie węzłów chłonnych, zwłaszcza
karkowych (objaw Winterbottoma)
zapalenie mięśnia sercowego
faza neurologiczna: konsekwencja przenikania
pasożyta do przestrzeni podpajęczynówkowej;
objawami są:
silne bóle głowy
porażenie nerwów ruchowych
zaburzenia czucia
zaburzenie snu i świadomości
apatia przerywana napadami pobudzenia i
halucynacji
Choroba ta może trwać nawet kilka lat lub kończy
się śmiercią osoby zarażonej już po kilku
miesiącach.
4. Diagnostyka:
o wykrywanie pasożyta następuje podczas badań
mikroskopowych rozmazów z krwi, osadu płynu
mózgowo- rdzeniowego, materiału z biopsji
nacieku, czy też materiału z węzła chłonnego
o w diagnozowaniu stosuje się również badania
serologiczne np. test ELISA i
immunofluorescencje
o niekiedy pobiera się od osób chorych krew i
płyn mózgowo-rdzeniowy, które po zagęszczeniu
wstrzykuje się zwierzętom laboratoryjnym; po
upływie tygodnia poszukuje się świdrowców we
krwi zarażonych zwierząt; wykrycie tych
pierwotniaków u zwierząt potwierdza ich
występowanie u osób chorych
5. Zwalczanie:
Leczenie:
stosuje się suraminę dożylnie, najpierw w
dawce testowej (100-200mg), a następnie 1g
dożylnie w 1,3,7,14 i 21 dniu leczenia lub
eflornitynę w dawce 300mg na kg masy ciała
cztery razy dziennie przez 14 dni
następnie w dawce 300mg na kg masy ciała w
ciągu doby doustnie przez 3-4 tygodnie
w fazie neurologicznej w pierwszych dniach
leczenia choroby podaje się melarsopol dożylnie
trzykrotnie w ilości 3,6mg na kg masy ciała w
ciągu doby, następnie jednorazowo 3,6mg na kg
masy ciała w ciągu doby
można również stosować eflornitynę w dawce
100mg na kg masy ciała cztery razy przez 14
dni, następnie przez 3-4 tyg. 300mg na kg masy
ciała w ciągu doby
Zwalczanie choroby polega przede
wszystkim na niszczeniu różnych postaci
rozwojowych muchy tse-tse oraz na
wczesnym wykrywaniu i leczeniu
choroby!
Dziękuję za uwagę!