Organizacje
Międzynarodowe
Organizacje pozarządowe
ONZ - Organizacja
ONZ - Organizacja
Narodów
Narodów
Zjednoczonych
Zjednoczonych
ONZ - Organizacja
ONZ - Organizacja
Narodów
Narodów
Zjednoczonych
Zjednoczonych
•
ONZ
ONZ -
najpoważniejsza instytucja
międzynarodowa w dziejach ludzkości,
stowarzyszenie niepodległych państw, które
zjednoczyły się w celu zachowania światowego
pokoju, bezpieczeństwa i współpracy.
• Powstała w 1945 r. w San Francisco tuż po
zakończeniu II wojny światowej.
• ONZ próbuje zapobiegać konfliktom
międzynarodowym, rozwiązywać istniejące
konflikty, pomaga w rozwoju krajom biednym,
ułatwia międzynarodową współpracę
ONZ
ONZ
• ONZ inicjuje lub rozwija w skali
globalnej sprawy ważne dla
ludzkości np. raport U Thanta
„Nasza wspólna przyszłość”;
„Szczyt Ziemi”.
• Z ONZ wyłoniły się inne
organizacje ważne dla środowiska:
UNESCO, Program Ochrony
Środowiska ONZ
UNESCO
UNESCO -
United Nations
Educational, Scientific and
Cultural Organization
•
Organizacja Narodów Zjednoczonych ds.
Organizacja Narodów Zjednoczonych ds.
Wychowania, Nauki i Kultury
Wychowania, Nauki i Kultury
- powstała w
1946 r., siedziba w Paryżu;
•
Cel -
Cel -
działanie na rzecz pokoju i
bezpieczeństwa międzynarodowego przez
rozwijanie oświaty, nauki, kultury i systemów
komunikowania oraz współpracę
międzynarodową na rzecz przestrzegania praw
człowieka;
•
Bardzo czynna w sferze ochrony
Bardzo czynna w sferze ochrony
przyrody.
przyrody.
UNESCO
UNESCO
• UNESCO wspiera edukację
ekologiczną - wydaje kwartalnik
międzynarodowy „Connect”;
• Inicjuje i popiera międzynarodowe
programy naukowe, np. Człowiek i
biosfera, Global Change;
• Wydaje kwartalnik „ Nature and
Resources”w kilku językach
UNESCO
UNESCO
•
Wypromowała i prowadzi akcję
rezerwatów
biosfery w skali
światowej;
•
Miesięcznik „The UNESCO
Courier”wydawany w 16 językach, często
porusza tematykę zagrożenia środowiska
i jego ochrony;
•
Polska jest członkiem UNESCO od
początku jej istnienia, brała udział w
jednej z akcji - ratowaniu starożytnych
świątyń egipskich w Abu Simbel
UNEP
UNEP - United Nations
Environment Program
•
Program Ochrony Środowiska
Program Ochrony Środowiska
Narodów Zjednoczonych
Narodów Zjednoczonych
•
Specjalistyczna agenda ONZ
Specjalistyczna agenda ONZ
ds. ochrony środowiska w skali
ds. ochrony środowiska w skali
międzynarodowej i globalnej
międzynarodowej i globalnej
•
Utworzony w 1972 r., ma
Utworzony w 1972 r., ma
siedzibę w Kenii (Nairobi)
siedzibę w Kenii (Nairobi)
Zadania UNEP
• Inicjowanie i wspieranie działań
rządów i organizacji
międzynarodowych oraz
prowadzenie własnej działalności w
zakresie oceny stanu środowiska,
organizacji badań i monitoringu,
• Tworzenie prawa i ustalanie norm
środowiskowych,
Zadania UNEP
• Organizacja i utrzymywanie
międzynarodowych systemów
informacyjnych (Earhwatch),
• Organizacji zarządzanie
środowiskiem,
• Organizacji rozwoju technologii
ochronnych,
• Szkolenie kadr dla ochrony
środowiska
Zadania UNEP
• UNEP zwraca szczególną
uwagę na klimat i atmosferę,
morza i oceany, wody
śródlądowe, ekologiczne
kształtowanie osiedli
ludzkich, nieszkodliwe źródła
energii i czyste technologie.
Zadania UNEP
• UNEP udziela pomocy kadrowej,
technicznej i finansowej krajom ubogim,
• organizuje międzynarodowe konferencje
i seminaria szkoleniowe,
• prowadzi trzy światowe programy
informacji o środowisku,
• koordynuje działalność innych agend
ONZ w dziedzinie ochrony środowiska
System Earthwach
System Earthwach
•
Główne składniki:
Główne składniki:
• System globalnego monitoringu
środowiska
GEMS
(od 1975 r.) -
obejmuje monitoring klimatu,
zanieczyszczenia transgraniczne,
odnawialne zasoby na lądach, oceany
oraz zdrowotne skutki
zanieczyszczeń; gromadzi; dane z
142 krajów.
Główne składniki Earthwach
Główne składniki Earthwach
• Światowa Baza Danych o Zasobach
(GRID)-
program zbierania i gromadzenia danych
o środowisku w skali światowej za pomocą systemu
informacji geograficznej, udostępnianych agendom
ONZ, rządom, organizacjom społecznym i naukowym
.
• INFOTERRA -
międzynarodowy bank danych o
źródłach informacji o środowisku, utworzony w 1975 r.,
oparty na międzynarodowej sieci umożliwiającej dostęp
do baz danych w 129 krajach, w których gromadzi się
informacje o specjalistach i instytucjach naukowych
pracujących nad ochroną środowiska i przyrody.
Główne składniki
Główne składniki
Earthwach
Earthwach
•
Międzynarodowy Rejestr
Międzynarodowy Rejestr
Substancji Potencjalnie
Substancji Potencjalnie
Toksycznych -
Toksycznych -
International
International
Register of Potentially Toxic
Register of Potentially Toxic
Chemicals
Chemicals
(IRPTC)
(IRPTC)
Światowa Unia Ochrony
Światowa Unia Ochrony
Przyrody (IUCN)
Przyrody (IUCN)
• Od 1988 r. pod nazwą Międzynarodowa
Unia Ochrony Przyrody i Zasobów
Naturalnych,
• Powstała w 1948 r., liczy ok. 700
członków z ponad 100 krajów (rządy
państw, instytucje państwowe,
organizacje pozarządowe, indywidualni
uczeni i eksperci),
• Siedziba mieści się w Gland w
Szwajcarii
Działalność IUCN
Działalność IUCN
• Najpoważniejsza organizacja
międzynarodowa zajmująca się ochroną
zasobów naturalnych, gatunków,
ekosystemów i obszarów o cennej
przyrodzie.
• Stałe komisje : ochrony zagrożonych
gatunków, parków narodowych i obszarów
chronionych, ekologii, planowania
środowiskowego, polityki środowiskowej,
prawa i administracji, edukacji
środowiskowej.
Działalność IUNC
Działalność IUNC
• IUNC prowadzi Światowe
Centrum Monitoringu Przyrody
w Cambridge,
• ustala kategorie zagrożenia
gatunków,
• publikuje czerwone księgi,
• opracowuje światową strategię
ochrony przyrody,
Działalność IUNC
Działalność IUNC
• Popiera, wspomaga i inicjuje
działania rządów i organizacji
międzynarodowych oraz udziela
pomocy intelektualnej w tworzeniu
prawa, programów nauczania i
planów działania w zakresie
ochrony przyrody,
• koordynuje współpracę między
parkami narodowymi
Działalność IUNC
Działalność IUNC
• IUNC wydaje liczne publikacje,
np. kwartalnik „World
Conservation”, „Parks”, United
Nations List of National Parks
and Protected Areas (katalog
parków narodowych i innych
obszarów chronionych), serie
studiów naukowych
Światowy Fundusz Ochrony
Światowy Fundusz Ochrony
Przyrody
Przyrody
• Założony w 1961 r., od 1989 r pod
nazwą Światowy Fundusz na rzecz
Dzikich Zwierząt - World Wildlife
Fund (WWF)
• międzynarodowa organizacja
pozarządowa, działająca na rzecz
ochrony ginących gatunków lub
wyjątkowo cennych obszarów i
gromadząca fundusze na te cele.
WWF
WWF
• Początek funduszowi dały dzieci
w Wielkiej Brytanii zbierając we
wrześniu 1961 r. 70 tys. funtów
na ratowanie ginących zwierząt.
• W tym samym roku WWF
przekształcił się w organizację
międzynarodową z siedzibą w
Gland (Szwajcaria)
WWF
WWF
•WWF ma 23 sekcje narodowe, w
tym 13 w krajach europejskich,
•Popierają go wybitne
osobistości z kręgów
politycznych i finansowych.
Prezydentem jest książę
Prezydentem jest książę
Edynburga Filip
Edynburga Filip
WWF
WWF
• Pierwsza wielka akcja -
wykupienie od prywatnych
właścicieli bagiennych
obszarów u ujścia rzeki
Gwadalkiwir w Hiszpanii,
które zamierzano osuszyć i
założenie na tym obszarze
parku narodowego Doňana.
WWF
WWF
• WWF sfinansował ponad 5 tys.
projektów w 130 krajach kosztem
130 mln dolarów - kupowano
grunty i tworzono rezerwaty lub
parki narodowe, prowadzono
hodowlę ginących gatunków
zwierząt, organizowano służby
ochrony przyrody i szkolono ich
pracowników.
Organizacja ds. Wyżywienia i
Organizacja ds. Wyżywienia i
Rolnictwa ONZ (FAO)
Rolnictwa ONZ (FAO)
• Powstała w 1945 r. , z siedzibą w Rzymie;
• Zadanie FAO to :
• koordynowanie polityki poszczególnych
państw w dziedzinie rolnictwa i
wyżywienia;
• Metody działania: zbieranie i
upowszechnianie informacji,
przeprowadzanie badań i udzielanie
zaleceń w zakresie rolnictwa i wyżywienia
FAO
FAO
• FAO popiera działalność poszczególnych krajów
oraz działania międzynarodowe zmierzające do :
• polepszenia wytwarzania, wymiany i dystrybucji
produktów rolnictwa, leśnictwa i rybołówstwa,
• zachowania zasobów naturalnych,
• zapewnienia potrzebnego kredytu rolnego,
• porozumień w sprawie surowców rolnych.
•
FAO udziela pomocy technicznej na oddanie
FAO udziela pomocy technicznej na oddanie
nowych terenów pod uprawy, podnoszenie
nowych terenów pod uprawy, podnoszenie
wydajności, poprawę warunków życia na wsi itp
wydajności, poprawę warunków życia na wsi itp
.
Światowa Organizacja
Światowa Organizacja
Zdrowia (WHO)
Zdrowia (WHO)
• Wyspecjalizowana agenda ONZ powstała w
1945 r.
• Zakres działań :
• międzynarodowa unifikacja i koordynacja
metod leczniczo - zapobiegawczych i badań
naukowych,
• zwalczanie chorób zakaźnych epidemicznych
i endemicznych (dostarczanie szczepionek,
leków itp.),
• podnoszenie poziomu służby zdrowia
publicznego głównie w krajach zacofanych.
Międzynarodowe
Międzynarodowe
konwencje
konwencje
• Międzynarodowe konwencje są jedną
z form międzynarodowego prawa
ochrony przyrody i środowiska,
• Zawierane konwencje dotyczą nie
tylko problemów ekologicznych, lecz
także gospodarczych, naukowych,
kulturalnych i innych,
• Konwencje są kompromisem między
różnymi interesami i poglądami
Przykłady międzynarodowych
Przykłady międzynarodowych
konwencji
konwencji
•
Konwencja o międzynarodowym handlu
Konwencja o międzynarodowym handlu
dzikimi zwierzętami i roślinami gatunków
dzikimi zwierzętami i roślinami gatunków
zagrożonych wyginięciem,CITES
zagrożonych wyginięciem,CITES
(konwencja waszyngtońska) -
(konwencja waszyngtońska) -
zawarta w 1973
r. w Waszyngtonie. Ratyfikowana przez Polskę w
1989
• Konwencja podnosi znaczenie dzikich
zwierząt i roślin, tworzy atmosferę
moralnego potępienia dla procederu ich
nielegalnego pozyskiwania i sprzedawania.
CITES
CITES
• Konwencja wymienia kilkaset gatunków zwierząt
i roślin, których eksport i import, będzie
wymagał pozwolenia organów ochrony przyrody,
• Nakazuje wprowadzenie kontroli granicznej,
sankcji karnych za handel lub przetrzymywanie
tych gatunków bez zezwolenia
• Każde państwo wyznacza organ administracyjny do
wydawania zezwoleń i świadectw pochodzenia oraz
współpracujący z nim organ naukowy (w Polsce :
Departament Ochrony Przyrody w Ministerstwie Ochrony
Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa oraz
Państwowa Rada Ochrony Przyrody).
Konwencja
Konwencja
o kontroli transgranicznego
o kontroli transgranicznego
przemieszczania
przemieszczania
niebezpiecznych odpadów i
niebezpiecznych odpadów i
ich unieszkodliwiania - konwencja
ich unieszkodliwiania - konwencja
bazylejska
bazylejska
• Zawarta w 1989 r. w Bazylei (Szwajcaria),
ratyfikowana przez Polskę w 1992 r.
• Zobowiązuje państwa do tworzenia prawa
umożliwiającego kontrolę eksportu i tranzytu
niebezpiecznych odpadów i tworzenia służb
wykonujących tę kontrolę,
• Do zapobiegania i przeciwdziałania
nielegalnemu przemieszczaniu odpadów
przez granicę,
• Do wymiany informacji i współdziałania z
innymi państwami
Konwencja o obszarach wodno-błotnych
Konwencja o obszarach wodno-błotnych
mających znaczenie międzynarodowe,
mających znaczenie międzynarodowe,
zwłaszcza jako środowisko życiowe ptactwa
zwłaszcza jako środowisko życiowe ptactwa
wodnego - konwencja ramsarska
wodnego - konwencja ramsarska
• Zawarta w 1971 r. w Ramsar (Iran),
ratyfikowana przez Polskę w 1978 r.
• Zwraca uwagę na znaczenie obszarów
wodno-błotnych jako regulatorów
stosunków wodnych i środowiska życia
charakterystycznej flory i fauny, na ich
zagrożenie i konieczność skoordynowanej
akcji międzynarodowej dla ich ochrony,
• Zobowiązuje do oszczędzania takich
obszarów w działalności gospodarczej, do
ich ochrony przez tworzenie rezerwatów,
Konwencja ramsarska
Konwencja ramsarska
• Konwencja wymaga, aby każde
państwo wyznaczyło i poddało
ochronie co najmniej jeden obszar
wodno-błotny o międzynarodowym
znaczeniu.
• Polska zgłosiła do tego spisu 8 takich
obszarów : rezerwaty - Słoński i Łuknajno,
jeziora Karaś i Świdwie, Jezioro Siedmiu
Wysp, Stawy Milickie oraz parki narodowe
- Biebrzański i Słowiński
Konwencja o ochronie gatunków
Konwencja o ochronie gatunków
dzikiej fauny i flory europejskiej oraz
dzikiej fauny i flory europejskiej oraz
ich siedlisk - konwencja berneńska
ich siedlisk - konwencja berneńska
• Zawarta w 1979 r. w Bernie (Szwajcaria),
ratyfikowana przez Polskę w 1995 r.
• Jest otwarta dla wszystkich państw, także z
poza Europy,
• Konwencja przypomina, że
„dzika flora
„dzika flora
i fauna stanowi naturalne dziedzictwo
i fauna stanowi naturalne dziedzictwo
o wartości estetycznej, naukowej,
o wartości estetycznej, naukowej,
kulturowej, rekreacyjnej, gospodarczej,
kulturowej, rekreacyjnej, gospodarczej,
które powinno być zachowane
które powinno być zachowane
przekazane przyszłym pokoleniom”.
przekazane przyszłym pokoleniom”.
Konwencja berneńska
Konwencja berneńska
• W załączniku
podaje listę gatunków,
głównie endemicznych, które powinny
podlegać prawnej ochronie w każdym
kraju.
• Konwencja zobowiązuje do usprawniania
systemu ochrony gatunków i środowisk
ich życia, obejmującego prawo, politykę
gospodarczą, planowanie przestrzenne,
naukę i popularyzację, ochronę przyrody.
Konwencja o ochronie środowiska
Konwencja o ochronie środowiska
morskiego obszaru Morza
morskiego obszaru Morza
Bałtyckiego - konwencja helsińska
Bałtyckiego - konwencja helsińska
• Zawarta w Helsinkach (Finlandia) w 1974 r.,
ponownie w 1992 r., ratyfikowana przez Polskę w
1980 r.
• Konwencja reguluje sprawy badań stanu środowiska
Bałtyku oraz jego ochrony przez poszczególne kraje
i we współpracy międzynarodowej.
•
Główna idea konwencji to poprawa czystości
Główna idea konwencji to poprawa czystości
wód przez ograniczenie dopływu
wód przez ograniczenie dopływu
zanieczyszczeń z lądu i wykluczenie
zanieczyszczeń z lądu i wykluczenie
zanieczyszczania morza przez statki
zanieczyszczania morza przez statki
(są
opracowywane programy poprawy stanu środowiska
Bałtyku)
Konwencja o ochronie światowego
Konwencja o ochronie światowego
dziedzictwa kulturalnego i
dziedzictwa kulturalnego i
naturalnego - konwencja paryska
naturalnego - konwencja paryska
• Zawarta w 1972 r. w Paryżu, ratyfikowana
przez Polskę w 1976 r.
• Cele konwencji to :
•
pobudzenie aktywności narodów w ochronie
pobudzenie aktywności narodów w ochronie
własnego dziedzictwa,
własnego dziedzictwa,
•
poprawa ochrony najcenniejszych obiektów o
poprawa ochrony najcenniejszych obiektów o
światowym znaczeniu,
światowym znaczeniu,
•
tworzenie pomocy intelektualnej, technicznej
tworzenie pomocy intelektualnej, technicznej
i finansowej dla krajów, które nie są w stanie
i finansowej dla krajów, które nie są w stanie
własnymi siłami te obiekty ochronić.
własnymi siłami te obiekty ochronić.
Konwencja paryska
Konwencja paryska
• Konwencja wprowadza dwa instrumenty
służące osiągnięciu celów :
• listę obiektów światowego dziedzictwa
kulturalnego i naturalnego, do której
kraje zgłaszają swoje propozycje,
• fundusz ochrony światowego dziedzictwa
powstający z wpłat sygnatariuszy
konwencji, z którego udzielana jest
pomoc na prace konserwatorskie krajom
potrzebującym.
Konwencja o ochronie
Konwencja o ochronie
warstwy
warstwy
ozonowej - konwencja wiedeńska
ozonowej - konwencja wiedeńska
• Zawarta w 1985 r. w Wiedniu, ratyfikowana
przez Polskę w 1990 r.
• Konwencja nakazuje prowadzenie
systematycznych badań warstwy
ozonowej i przekazywanie informacji
ośrodkom międzynarodowym.
• Do konwencji dodany jest protokół
montrealski z 1987 roku, nakazujący
zmniejszenie produkcji i zużycia substancji
niszczących ozon oraz dwie poprawki,
londyńska i montrealska
Konwencja o ochronie wędrownych
Konwencja o ochronie wędrownych
gatunków dzikich zwierząt -
gatunków dzikich zwierząt -
konwencja bońska
konwencja bońska
• Zawarta w 1979 r. w Bonn,
ratyfikowana przez Polskę w 1996 r.
• Konwencja w dwóch załącznikach
wylicza wędrowne gatunki zwierząt
zwracając uwagę na ich znaczenie.
• Zobowiązuje państwa do zapewnienia
zwierzętom bezpieczeństwa w czasie
wędrówki, ochrony ich siedlisk i
miejsc zgrupowań.
Konwencja o rybołówstwie i ochronie
Konwencja o rybołówstwie i ochronie
żywych zasobów w Morzu Bałtyckim i
żywych zasobów w Morzu Bałtyckim i
w Bełtach -
w Bełtach -
konwencja gdańska
konwencja gdańska
• Zawarta w 1973 r. w Gdańsku
• Konwencja wyraża wolę państw
bałtyckich ponoszenia wspólnej
odpowiedzialności za ochronę i
zwiększenie żywych zasobów
Bałtyku.
• W tym celu mają być rozszerzane i
koordynowane badania naukowe
oraz rozmnażane cenne gatunki ryb.
Konwencja w sprawie
Konwencja w sprawie
transgranicznego zanieczyszczania
transgranicznego zanieczyszczania
powietrza na dalekie odległości -
powietrza na dalekie odległości -
konwencja genewska
konwencja genewska
• Zawarta w 1979 r. w Genewie, weszła w
życie w 1983 r., ratyfikowana przez Polskę w
1985 r.
• Konwencja zobowiązuje do prowadzenia
pomiarów i sporządzania co roku bilansu
emisji z każdego kraju wielu składników
zanieczyszczeń powietrza, uczestniczenia
we współpracy naukowo-technicznej i
wymianie informacji. Zaleca podejmowanie
wszelkich możliwych działań w celu
ograniczenia emisji.
Greenpeace
• Międzynarodowa organizacja
ekologiczna powstała w 1971 r. w
Vancouver (Kanada).
• Zasłynęła wieloma głośnymi akcjami
w obronie środowiska
przyrodniczego Ziemi, zwłaszcza
oceanów i mórz.
• Jej główne hasło to : „Żeby był
pokój i żeby Ziemia była zielona”.
Greenpeace
• Greenpeace przeciwstawia się
niszczeniu środowiska naturalnego.
Stosuje akcje bezpośrednie na
wodzie, ziemi i w powietrzu, których
celem jest zwrócenie uwagi opinii
publicznej na przypadki niszczenia
Ziemi, istotne problemy ekologiczne,
a także wskazanie odpowiedzialnych
za taki stan rzeczy.
Greenpeace
• Biura Greenpeace znajdują się w
40 -stu krajach świata. Aby
zachować niezależność
Greenpeace nie przyjmuje dotacji
od rządów , partii politycznych i
korporacji. Jej działania są
finansowane dzięki wsparciu
indywidualnych darczyńców.
Greenpeace
• Kampanie Greenpeace obejmują 6 głównych obszarów
ochrony środowiska :
• ochronę lasów i lasów deszczowych,
• ochronę środowiska morskiego (waleni, fok,
żółwi morskich),
• likwidację broni nuklearnej oraz odpadów
toksycznych i promieniotwórczych,
• globalne ocieplenie i zmiany klimatyczne
(ochronę Antarktydy),
• energię oraz organizmy zmodyfikowane
genetycznie
Greenpeace
• Przykłady najważniejszych kampanii :
• 1971 - grupa aktywistów na
wynajętym kutrze wyrusza na morze ,
aby zaprotestować przeciwko testom
broni jądrowej , prowadzonym przez
rząd USA u wybrzeży Alaski. Ich
hasłem było „Let’s make it a green
peace”. W taki sposób powstaje
organizacja Greenpeace
Greenpeace
• 1972 - pierwsza akcja przeciwko
francuskim testom jądrowym w
rejonie południowego Pacyfiku
( testy przerwano w 1975)
• 1975 - pierwsza akcja przeciwko
połowom wielorybów, aktywiści
Greenpeace pojawili się na
pontonach pomiędzy wielorybami i
harpunami wielorybników
Greenpeace
• W połowie lat 70-tych indiański
szaman plemienia Kri użycza
Greenpeace określenia „Wojownicy
Tęczy”
• 1978 - dzięki akcjom statku „Raibow
Warrior”Greenpeace zapobiega składowaniu
odpadów jądrowych w Oceanie Atlantyckim
• 1989 - Greenpeace otwiera stację badawczą
na Antarktydzie, której celem jest ochrona
tego kontynentu
Greenpeace
• 1989 - Greenpeace rozpoczyna kampanię na
rzecz ochrony lasów pierwotnych
• początek lat 80 -tych - kampania na rzecz
ochrony klimatu
• 1992 - Greenpeace prezentuje pierwszą na
świecie lodówkę „wolną od
freonu”(wyprodukowaną w Niemczech)
• od połowy lat 90-tych Greenpeace prowadzi
kampanię przeciwko wprowadzaniu do
środowiska organizmów genetycznie
zmodyfikowanych
Greenpeace
• Maj 2004 - aktywiści Greenpeace
blokują magazyn z modyfikowaną
genetycznie soją w Rawennie.
• Energetyka odnawialna -
kontrowersyjna propozycja Greenpeace :
„ w ciągu 16 lat energetyka wiatrowa
typu offshore może wytwarzać
wystarczająco dużo elektryczności, że
wystarczy dla wszystkich gospodarstw
domowych w Europie Zachodniej”
Europejski Rok Ochrony Przyrody
Europejski Rok Ochrony Przyrody
• Jedna z inicjatyw Rady Europy służąca
popularyzacji przyrody europejskiej i
wzmocnieniu skuteczności jej ochrony.
• Pierwszy raz był ogłoszony w 1970 r., drugi raz
w 1995 r.
• Uzasadnienie tej inicjatywy to : „ Ochrona
„ Ochrona
przyrody nie jest ani luksusem, ani
przyrody nie jest ani luksusem, ani
nostalgicznym marzeniem. Przeciwnie, jest to
nostalgicznym marzeniem. Przeciwnie, jest to
działalność niezbędna dla trwałego rozwoju
działalność niezbędna dla trwałego rozwoju
naszych społeczeństw, a w dalszej
naszych społeczeństw, a w dalszej
perspektywie - dla przetrwania gatunku
perspektywie - dla przetrwania gatunku
ludzkiego”.
ludzkiego”.
Europejski Rok Ochrony Przyrody
Europejski Rok Ochrony Przyrody
• W czasie trwania E.R.O.P. parlamenty
wszystkich krajów odbywały debaty lub
uroczyste posiedzenia, uchwalały nowe
prawa lub ratyfikowały konwencje ( w
Polsce sejm ratyfikował konwencje o
różnorodności biologicznej i konwencję o
ochronie gatunków dzikiej fauny i flory
europejskiej oraz ich siedlisk
naturalnych ), a rządy tworzyły nowe
obszary chronione ( w Polsce utworzono
Magurski Park Narodowy).
Liga Ochrony Przyrody
Liga Ochrony Przyrody
• Zjazd organizacyjny
Ligi Ochrony
Ligi Ochrony
Przyrody
Przyrody
odbył się 9 stycznia 1928 r. w
Warszawie (Uniwersytet Warszawski).
• Inicjatorem utworzenia w Polsce
organizacji społecznej, która
zajmowałaby się ochroną przyrody był
prof. Władysław Szafer -
przewodniczący Państwowej Rady
Ochrony Przyrody.
Liga Ochrony Przyrody
Liga Ochrony Przyrody
• Cele LOP w pierwszym statucie
określono
następująco :
• „ Liga Ochrony Przyrody ma za zadanie
zabiegać o zachowanie oblicza ziemi
ojczystej w jego pierwotnym lub
historycznie wytworzonym stanie, a w
szczególności o ochronę tworów
przyrody żywej i nieożywionej, tudzież o
zachowanie piękna i swoistych cech
krajobrazu rodzimego.”
Liga Ochrony Przyrody
Liga Ochrony Przyrody
• W trakcie swojej długoletniej działalności LOP
zabiegał o realizację kilku podstawowych
celów :
•
rozwijanie edukacji ekologicznej - Liga zawsze
rozwijanie edukacji ekologicznej - Liga zawsze
przywiązywała wagę do kształtowania
przywiązywała wagę do kształtowania
świadomości ekologicznej wśród młodzieży
świadomości ekologicznej wśród młodzieży
domagając się wprowadzenia do programów
domagając się wprowadzenia do programów
nauczania treści o ochronie przyrody a także
nauczania treści o ochronie przyrody a także
postulując wprowadzenie do nauczania
postulując wprowadzenie do nauczania
przedmiotu „ochrona środowiska” lub
przedmiotu „ochrona środowiska” lub
„człowiek i środowisko przyrodnicze”,
„człowiek i środowisko przyrodnicze”,
Cele LOP
•
Przyspieszanie realizacji polityki
Przyspieszanie realizacji polityki
ekologicznej
ekologicznej
Państwa - zasady
Państwa - zasady
zrównoważonego rozwoju powinny
zrównoważonego rozwoju powinny
być wprowadzane w każde
być wprowadzane w każde
działanie w Państwie,
działanie w Państwie,
•
tworzenie nowych parków
tworzenie nowych parków
narodowych oraz tworzenie otulin
narodowych oraz tworzenie otulin
dla wszystkich parków narodowych,
dla wszystkich parków narodowych,
Cele LOP
Cele LOP
•
Zwiększenie lesistości Polski do
Zwiększenie lesistości Polski do
30% - obecna lesistość kraju wynosi
30% - obecna lesistość kraju wynosi
około 23% i taki stan jest w dużej
około 23% i taki stan jest w dużej
mierze zasługą LOP, która DNI Lasu
mierze zasługą LOP, która DNI Lasu
i Zadrzewień,
i Zadrzewień,
•
ochrona krajobrazu - Liga postuluje
ochrona krajobrazu - Liga postuluje
aby ochroną prawną objęto zostało
aby ochroną prawną objęto zostało
35% powierzchni kraju,
35% powierzchni kraju,
Cele LOP
Cele LOP
•
Popularyzowanie wiedzy o
Popularyzowanie wiedzy o
przyrodzie i jej ochronie,
przyrodzie i jej ochronie,
•
zachęcanie do podejmowania i
zachęcanie do podejmowania i
wykonywania społecznie prac na
wykonywania społecznie prac na
rzecz środowiska przyrodniczego,
rzecz środowiska przyrodniczego,
•
inicjowanie oraz inspirowanie działań
inicjowanie oraz inspirowanie działań
na rzecz środowiska przyrodniczego,
na rzecz środowiska przyrodniczego,
•
czuwanie nad przestrzeganiem
czuwanie nad przestrzeganiem
prawa ochrony przyrody
prawa ochrony przyrody
Działalność LOP
Działalność LOP
•
Cele te LOP realizował poprzez :
Cele te LOP realizował poprzez :
•
działalność w szkołach - seminaria,
działalność w szkołach - seminaria,
zloty, apele i wystawy, prowadzenie
zloty, apele i wystawy, prowadzenie
biblioteczek ochrony przyrody, opieka
biblioteczek ochrony przyrody, opieka
nad wycieczkami turystyczno-
nad wycieczkami turystyczno-
krajoznawczymi, prace zalesieniowe,
krajoznawczymi, prace zalesieniowe,
opieka nad pomnikami przyrody,
opieka nad pomnikami przyrody,
rezerwatami....
rezerwatami....
Działalność LOP
Działalność LOP
•
Zakładanie klubów zainteresowań -
Zakładanie klubów zainteresowań -
najpopularniejsze są kluby
najpopularniejsze są kluby
ornitologiczne,
ornitologiczne,
•
manifestacje i protesty poprzez, które
manifestacje i protesty poprzez, które
młodzież zwraca się uwagę na problemy
młodzież zwraca się uwagę na problemy
środowiska,
środowiska,
•
obozy letnie i szkoły LOP - poprzez
obozy letnie i szkoły LOP - poprzez
aktywne poznawanie kraju nabywa się
aktywne poznawanie kraju nabywa się
wiedzy niezbędnej do ochrony przyrody,
wiedzy niezbędnej do ochrony przyrody,
Działalność LOP
Działalność LOP
•
Powszechny Uniwersytet Wiedzy
Powszechny Uniwersytet Wiedzy
Ekologicznej działający od 1993 r. w
Ekologicznej działający od 1993 r. w
Warszawie, Bielsku-Białej,
Warszawie, Bielsku-Białej,
Piotrkowie Trybunalskim i Sanoku
Piotrkowie Trybunalskim i Sanoku
upowszechnia wiedzę o środowisku
upowszechnia wiedzę o środowisku
poprzez wykłady prowadzone przez
poprzez wykłady prowadzone przez
wybitnych specjalistów z zakresu
wybitnych specjalistów z zakresu
ochrony środowiska, prawa, filozofii
ochrony środowiska, prawa, filozofii
i socjologii,
i socjologii,
Działalność LOP
Działalność LOP
•
Zbieranie funduszy na wykup cennych
Zbieranie funduszy na wykup cennych
przyrodniczo obszarów w celu
przyrodniczo obszarów w celu
utworzenia na nich rezerwatów
utworzenia na nich rezerwatów
przyrody,
przyrody,
•
kampanie i akcje okolicznościowe -
kampanie i akcje okolicznościowe -
takie jak : „Anty-PET”, „Świat, który nie
takie jak : „Anty-PET”, „Świat, który nie
może zginąć”, „STOP-wypalaniu traw”,
może zginąć”, „STOP-wypalaniu traw”,
•
prace społecznie użyteczne - co roku
prace społecznie użyteczne - co roku
członkowie Ligi zalesiają tysiące
członkowie Ligi zalesiają tysiące
hektarów ziemi,
hektarów ziemi,
Działalność LOP
Działalność LOP
•
Działalność w zakładach pracy - sympozja
Działalność w zakładach pracy - sympozja
ekologiczne, analizowanie wpływu
ekologiczne, analizowanie wpływu
przedsiębiorstw na przyrodę,
przedsiębiorstw na przyrodę,
popularyzacja wiedzy ekologicznej,
popularyzacja wiedzy ekologicznej,
pełnienie funkcji eksperta ochrony
pełnienie funkcji eksperta ochrony
środowiska,
środowiska,
•
Straż Ochrony Przyrody (powstała w 1957
Straż Ochrony Przyrody (powstała w 1957
r.) - razem z PTTK i innymi organizacjami
r.) - razem z PTTK i innymi organizacjami
ponad 35 tys. członków SOP dba o
ponad 35 tys. członków SOP dba o
bezpieczeństwo przyrody na terenie
bezpieczeństwo przyrody na terenie
całego kraju.
całego kraju.
Straż Ochrony Przyrody
Straż Ochrony Przyrody
• Straż Ochrony Przyrody została
powołana w 1957 r.
• Zadaniem SOP jest współdziałanie z
organami administracji państwowej
w zakresie ochrony przyrody.
• Strażnicy ochrony przyrody działają
na terenach lasów państwowych i
komunalnych, na terenach
rezerwatów i parków narodowych.
Straż Ochrony Przyrody
Straż Ochrony Przyrody
• Strażników Ochrony Przyrody
rekrutuje się z spośród 4
organizacji społecznych :
• Ligi Ochrony Przyrody,
• Polskiego Towarzystwa
Turystyczno-Krajoznawczego,
• Polskiego Związku Wędkarskiego,
• Polskiego Związku Łowieckiego.
Straż Ochrony Przyrody
Straż Ochrony Przyrody
• Strażnicy ochrony przyrody mają
uprawnienia :
• do legitymowania osób naruszających
prawo ochrony przyrody,
• do odbierania (za pokwitowaniem)
nielegalnie uzyskanych, podlegających
ochronie przedmiotów,
• do składania zawiadomień policji,władzom
administracji państwowej o zauważonych
wykroczeniach i wniosków o ukaranie.
Straż Ochrony Przyrody
Straż Ochrony Przyrody
• Strażnik ochrony przyrody może
uzyskać od wojewódzkiego
konserwatora przyrody uprawnienia do
nakładania mandatów.
• Członkowie Straży przy wykonywaniu
swoich obowiązków korzystają z
ochrony prawnej oraz podlegają
odpowiedzialności na zasadach
ustalonych dla pracowników
państwowych.
Przykłady działalności LOP
Przykłady działalności LOP
• Powszechne Uniwersytety Wiedzy Ekologicznej
• Ich słuchacze to : uczniowie szkół średnich,
studenci, pracownicy administracji publicznej
i zakładów pracy, nauczyciele, emeryci itd.
• Słuchaczem może być każdy
• Jedna edycja PUWE trwa 2 semestry i kończy
się egzaminem
• Zajęcia prowadzone są w Warszawie,
Piotrkowie Tryb., Tomaszowie Lubelskim
innych miejscowościach
Przykłady działalności LOP
Przykłady działalności LOP
• Europejskie Centrum Ekologiczne
• Prowadzi działalność głównie wśród
młodzieży, organizując spotkania,
seminaria, obozy ekologiczne, udzielając
porad i pomocy;
• Wiodącym programem jest „Europejska
Zielona Karta”. Osoba ją posiadająca ma
prawo do zniżki za pobyt w parkach
narodowych, jeśli w zamian wykona jakąś
pracę na rzecz obiektu, w którym przebywa.
Wydawnictwa LOP
Wydawnictwa LOP
• 1933 - pierwszy numer czasopisma
„ Wiadomości Ligi Ochrony Przyrody”
• 1957 - pierwszy numer „Przyrody Polskiej”
• 1958 - pierwszy numer „Biuletynu”
• Liga wydaje broszury, ulotki, plansze,
kalendarze (rocznie ok. 30- 40 tytułów),
• Przykłady wydawnictw : „Wpływ
zanieczyszczeń powietrza na roślinność”,
„ Poradnik do nauczania ochrony przyrody
w szkole podstawowej” inne.