I wojna w Zatoce

Perskiej

• 2 sierpnia 1990 – iracka agresja w

Zatoce Perskiej.

• Największy od czasu II wojny

światowej konflikt zbrojny.

• Wojna z Iranem nie przyniosła Irakowi

wyraźnego zwycięstwa.

• Natomiast pozostawiła dług – 80 miliardów

dolarów.

• Husajn szukał nowych źródeł dochodu

państwa, które podreperowałyby dziurawy

budżet państwa oraz okazji do odniesienia

sukcesu, który podniósłby jego prestiż jako

dowódcy wojskowego i podkreślił

mocarstwowe ambicje państwa.

• Irak od blisko 30 lat toczył spory z Kuwejtem,

małym państwem arabskim (16 tys. km

2

).

• Kuwejt, dawny protektorat brytyjski w 1961 r.

uzyskał niepodległość.

Rząd Iraku wysunął roszczenia suwerenności

nad Kuwejtem.

• W 1963 r. rząd Bagdadu musiał uznać

niepodległość Kuwejtu, jednak kilkakrotnie

wysuwał pod jego adresem roszczenia

terytorialne i dawał do zrozumienia, że kraj

ten uważa za 19 prowincję Iraku.

• Wielkie złoża ropy naftowej

przyniosły Kuwejtowi ogromne zyski.

• Dochód narodowy, w przeliczeniu na

głowę mieszkańca w 1990 r. należało
do najwyższych na świecie.

• Kuwejt zamieszkiwało około 2 miliony

ludzi.

• Od dłuższego czasu przedmiotem

sporu między Irakiem i Kuwejtem było
złoże ropy naftowej Rumaila.

• Większa jego część znajduje się w

Iraku, ale „wierzchołek” złoża sięga
wysp Warba i Babiyan, które należą do
Kuwejtu..

• W przeszłości Bagdad bezskutecznie

zabiegał o przyznanie mu obu wysp.

• 16 lipca 1990 r. Husajn oskarżył

Kuwejtczyków o kradzież ropy.

• Dowodził, że wydobywając surowiec z

odwiertów na wyspach, powodują jej odpływ

z części złoża leżącej na terytorium Iraku.

• Straty ocenił na 2,5 miliarda dolarów.
• Gdy Kuwejt odmówił wypłacenia tak

wysokiego odszkodowania Husajn zażądał

odpisania 5 miliardów długu irackiego

wobec Kuwejtu i zwrotu spornych wysp.

• Zachód zlekceważył informację przekazaną

przez prezydenta Egiptu Mubaraka, jednemu z
amerykańskich senatorów przebywających w
tym kraju, o złożonej przez Husajna propozycji
podziału Kuwejtu i Arabii Saudyjskiej miedzy
Irak, Egipt, Syrię, Jordanię i Jemen.

• Nie zainteresowano się doniesieniami o

rozmowach między Irakiem i Iranem, podczas
których Husajn poruszył sprawę ewentualnego
zajęcia Emiratów Arabskich.

• Reakcją Emiratów Arabskich na groźby

rzucane przez Husajna było wystąpienie do

USA z prośbą o dostarczenie dwóch samolotów

cystern umożliwiających zaopatrywanie

maszyn bojowych w paliwo podczas lotu.

• Część lotnictwa emiratów stale przebywała w

powietrzu gotowa do odparcia irackiego ataku.

• Chodziło o zademonstrowanie woli obrony.
• W świecie arabskim było to solidne

zabezpieczenie.

• Wśród polityków arabskich panowało

przekonanie, że Arabowie od stuleci pokojowo

załatwiają spory między sobą.

• To samo przekonanie , że jeden kraj arabski

nie zaatakuje drugiego legło u podłoża

decyzji emira Kuwejtu, który mimo sygnałów

o narastającym zagrożeniu ze strony irackiej

odwołał zarządzony przez wojskowych stan

pogotowia w kuwejckich siłach zbrojnych i

nakazał oddziałom powrót do koszar.

• 2 sierpnia 1990 r. Husajn wydał armii rozkaz

wkroczenia do Kuwejtu.

• Nieliczna armia kuwejcka nie miała żadnych

szans.

• Kraj został opanowany w ciągu jednego

dnia.

• Szejk, podobnie, jak wielu Kuwejtczyków,

uciekł do Arabii Saudyjskiej.

• Na wiadomość o wydarzeniach w Zatoce

Perskiej zwołano nadzwyczajną sesję Rady

Bezpieczeństwa ONZ.

• Rada zażądała wycofania wojsk irackich,

ale Bagdad zdecydowanie odmówił.

• Po opanowaniu Kuwejtu wojska irackie

stanęły nad granicą Arabii Saudyjskiej.

• Nie było pewności co do dalszych

zamiarów Saddama.

• Gdyby Husajn zajął saudyjskie złoża ropy

mógłby dyktować ceny tego surowca na

rynkach światowych.

• Król Arabii Saudyjskiej 6 sierpnia oficjalnie zwrócił

się do USA z prośbą o pomoc wojskową.

• 7 sierpnia prezydent George Bush wydał rozkaz

wysłania wojska amerykańskiego do Arabii

Saudyjskiej.

• O udzieleniu pomocy zadecydowały względy

strategiczne i ekonomiczne oraz prestiżowe i

polityczne.

• Po raz pierwszy kraj arabski zwrócił się do USA z

prośbą o pomoc militarną przeciwko innemu krajowi

arabskiemu.

• Stwarzało to okazję do umocnienia pozycji USA w

świecie arabskim.

• W propagandzie podkreślano głównie

czynnik moralny: obrona kraju
zagrożonego nie spowodowaną
agresją.

• Miał on duże znaczenie w zabiegach

o zyskanie poparcia społeczeństwa
amerykańskiego dla zaangażowania
militarnego USA w Zatoce Perskiej.

• 7 sierpnia 1990 r. połączony Komitet Szefów

Sztabów nakazał rozpoczęcie przerzutu

oddziałów w rejon Zatoki Perskiej.

• Przystąpiono do operacji obronnej noszącej

kryptonim „Pustynna Tarcza”.

• Celem było niedopuszczenie do irackiego

ataku na Arabię Saudyjską.

• Już 7 sierpnia, po 15 godzinach lotu i sześciu

tankowaniach w powietrzu, przybyło do

Arabii Saudyjskiej 48 myśliwców F-15 Eagle.

• Teraz ofensywa wojsk irackich

doprowadziłaby do starcia z Amerykanami.

• Całą operację można podzielić na dwa

etapy:

1.

rozwinięcie sił wystarczających do

osłony Arabii Saudyjskiej na wypadek

irackiego ataku (VIII - X 1990)

2.

wzmocnienie sił koalicji do rozmiarów

umożliwiających przeprowadzenie

ofensywy i wyrzucenie Irakijczyków z

Kuwejtu (XI1990 - I1991).

• Faza pierwsza obejmowała jak najszybsze

przerzucenie na Półwysep Arabski wojsk, które
byłyby zdolne do zatrzymania irackiej agresji.

• Irak miał czwartą co do wielkości armię świata.
• Większość jej wyposażenia stanowił sprzęt

kupowany w ZSRR, Francji, Chinach, RFN,
Polsce, Czechosłowacji, Wielkiej Brytanii.

• Armia iracka miała doświadczenia z niedawnej

wojny z Iranem.

• Irakijczycy mogli wysłać do ataku na

Arabię Saudyjską ok. 130 tysięcy
żołnierzy i 1200 czołgów.

• W każdej chwili mogli powiększyć

liczbę tych wojsk.

• Amerykanie obawiano się, że

Irakijczycy zaatakują w momencie
rozładunku wojsk.

• Przerzucenie wojsk z USA na

Półwysep Arabski było trudnym
zadaniem (odległość 12-15 tysięcy
kilometrów)

• Aby żołnierze byli gotowi do walki

transporty musiały przychodzić w
odpowiedniej kolejności (amunicja,
części zamienne, drużyny remontowe
itp.)

• Wojsku należało zapewnić stały dopływ

zaopatrzenia oraz odpowiednie warunki

bytowania w klimacie trudnym do zniesienia

dla ogromnej większości Amerykanów i

Europejczyków, przy temperaturach w dzień

do 4-50 stopni Celsjusza, a w nocy

spadających do 10 – 15 stopni C, stałym

nasłonecznieniu, zapyleniu piaskowym,

niedostatku wody.

• Saudyjczycy nie dysponowali zapleczem

umożliwiającym zakwaterowanie i

zaopatrywanie sił zbrojnych znacznie

większych od ich armii.

• Arabia Saudyjska, mimo posiadania bogatych

złóż ropy naftowej, nie wytwarzała paliwa

odpowiedniego dla samolotów bojowych.

• Żołnierze początkowo odżywiali się

sterylizowaną żywnością tzw. potrawą
gotową do jedzenia (Meal Ready to Eat -
MRE).

• W oddziałach rozwiązano ten skrót Meal

Rejected by Ethiopians (potrawa odrzucona
przez Etiopczyków).

• Planując operacje zakładano, że żołnierze

będą się tym żywić przez 10 dni.

• W rzeczywistości trwało to tygodnie.

• Duże nadzieje wiązano z systemem

komputerowym, który zawierał dane opisujące

trasę każdego człowieka i przedmiotu w

skomplikowanym harmonogramie załadunków i

transportu.

• Komputeryzacja sił zbrojnych USA rozpoczęła się

we wczesnych latach sześćdziesiątych.

• Komputery, w ograniczonym zakresie

wykorzystywano już w czasie wojny w Wietnamie.

• W latach siedemdziesiątych skomputeryzowano

systemy logistyczne na wszystkich szczeblach od

pododdziału do dowództwa korpusu i armii,

wprowadzając system DS4.

• System ten pozwalał w ciągu niewielu godzin, przy

zaangażowaniu małej grupy personelu, wykonać

pracę, która podczas II wojny światowej wymagała

zatrudnienia kilkuset osób na okres kilku tygodni.

• W 1990 r. ten system był już przestarzały.
• W maju 1990 r. zaczęto wprowadzać system

SARSS, co wiązało się z koniecznością wymiany

starego sprzętu komputerowego.

• W pierwszych dniach sierpnia zakończono

instalację SARSS w jednej dywizji.

• Dwie pozostałe dywizje XVIII Korpusu bazowały

jeszcze na DS4.

• Oba systemy nie współpracowały ze sobą.
• Ponadto SARSS nie był kompatybilny z systemem

używanym w dowództwie armii, korpusu oraz w

składach na terenie USA, w których zamierzano

pobrać zapasy ekwipunku i uzbrojenia.

• Dodatkowo trwała reorganizacja Dowództwa

Centralnego

• Zmusiło to logistyków do „ręcznego”

opracowywania harmonogramu
transportów żołnierzy, sprzętu,
zaopatrzenia w pierwszych dniach
„Pustynnej Tarczy”.

• Zatrudniano cywilnych ekspertów.
• Stary sprzęt nie wytrzymywał

obciążenia i „zawieszał się”.

• Operacja „Pustynna Tarcza” prowadzona była pod

auspicjami ONZ.

• Zdecydowane stanowisko ONZ ułatwiało rządom

krajów arabskich potępienie inwazji irackiej na

Kuwejt.

• Skłoniło też do udzielenia pomocy Saudyjczykom.
• Włączenie arabskich sił do obrony Arabii

Saudyjskiej miało znaczenie propagandowe.

• USA postrzegane dotychczas jako sojusznik

Izraela, uzyskały „mandat” świata arabskiego do

prowadzenia wojny.

• Najszybciej w rejonie konfliktu pojawić się

mogły lotnicze i morskie siły USA.

• Zanim zapadła decyzja o udzieleniu

pomocy Arabii Saudyjskiej, 4 lipca do

rejonu Zatoki Perskiej skierowano grupę

bojową okrętów US Navy z dwoma

lotniskowcami (USS„Eisenhower”, USS

„Independence”).

• Po decyzji Busha na lotnictwo okrętowe

spadł obowiązek obrony Arabii Saudyjskiej

do czasu przybycia sił z USA.

USS„Eisenhower”

USS„Eisenhower”

USS „Independence”

USS „Independence”

• Możliwość szybkiego wysłania w

rejon kryzysu silnych zespołów floty

z licznym lotnictwem pokładowym

byłą bardzo istotna.

• Podniosło to prestiż USA w krajach

arabskich.

• Pokazano, że Waszyngton jest w

stanie błyskawicznie i z odpowiednią

siłą zareagować na każde zagrożenie.

• Natychmiastowa, chociaż skromniejsza

była reakcja Wielkiej Brytanii.

• 7 sierpnia trzy brytyjskie samoloty

patrolowe przybyły do bazy RAF w
Omanie, u wejścia do Zatoki Perskiej.

• 9 sierpnia dotarły pierwsze myśliwce

Tornado F Mk 3.

• Skierowano też zespół Royal Navy.

• 9 sierpnia amerykańskie F-15 rozpoczęły

loty patrolowe wzdłuż granicy Arabii

Saudyjskiej.

• Od 8 sierpnia do bazy na brytyjskiej wyspie

Diego Gucia na Oceanie Indyjskim zaczęły

przybywać amerykańskie bombowce

strategiczne B-52.

• Załogi przechodziły w stan gotowości, aby

na wypadek ataku irackiego zaatakować

cele strategiczne w Iraku.

• 21 sierpnia przybyły pierwsze ”niewidzialne”

myśliwce F-117 A Nighthawk.

F-117 A Nighthawk

• Francuzi początkowo nie byli

zdecydowani jaką linię postępowania

wobec Iraku należy przyjąć.

• Najpierw wysłali swoje myśliwce Miraże

i Jaguary do dawnej kolonii francuskiej

Dżibuti na wybrzeżu afrykańskim.

• Samoloty francuskie dołączyły do sił

powietrznych koalicji dopiero w

październiku.

Mirage F1C