PATOLOGIA

GŁOWY I SZYI

ĆWICZENIE 2

III/14

Umiejscowienie

WSZYSTKIE

Ślinianka przyuszna

65-80%

Ślinianka podżuchwowa

10%

Ślinianka podjęzykowa

Mniejsze ślinianki

%

ZŁOŚLIWYCH

Ślinianka przyuszna

15-30

Ślinianka podżuchwowa

40

Mniejsze ślinianki

50

Ślinianka podjęzykowa70-90

NOWOTWORY

ŚLINIANEK

10%

ŁAGODNE

ZŁOŚLIWE

• Tumor mixtus 50%
• Tumor Warthini 10%
• inne Adenomata 5-

10%

• Oncocytoma

1%

• Papilloma ductale

• Ca mucoepidermale 15%
• Adenocarcinoma

10%

• Adenoid cystic ca

5-10%

• Tumor mixtus malignus 5-

10%

• Acinic cell ca

3%

• Ca planoepitheliale 1%
• inne

2%

NOWOTWORY

ŚLINIANEK

WYSTĘPOWANIE

Łagodne

40-60 lat

Złośliwe

50-70 lat

Tylko guz Warthina

NOWOTWORY

ŚLINIANEK

Guz mieszany

(Tumor mixtus)

Gruczolak

wielopostaciowy

(Adenoma

pleomorphicum)

NOWOTWORY

ŚLINIANEK

Tumor mixtus

60% guzów ślinianki przyusznej
rzadziej w śliniankach mniejszych

MORFOLOGIA

* okrągły
* otorebkowany ale

guzki satelitarne

wznowy po wyłuszczeniu
* elementy nabłonkowe przemieszane z
elementami tkanki śluzowatej (

myksoidalnej

) i

chondroidalnej

Transformacja złośliwa 10% dla guzów rosnących

dłużej niż 15 lat

NOWOTWORY

ŚLINIANEK

GUZ MIESZANY ŚLINIANKI PRZYUSZNEJ

(TUMOR MIXTUS PAROTIS)

Rozmaz cytologiczny z biopsji aspiracyjnej

cienkoigłowej

GUZ MIESZANY ŚLINIANKI PRZYUSZNEJ

(TUMOR

MIXTUS PAROTIS).

Gniazda komórek nabłonkowych i

mioepitelialnych tworzą struktury

cewkowe

,

lite

.

Pomiędzy gniazdami widoczne śluzowo-chrzęstne

podścielisko

Guz Warthina

(Tumor Warthini)

Gruczolakotorbielak

brodawczakowaty

limfatyczny

(Cystadenoma

papillare

lymphomatosum)

(Adenolymphoma)

Tumor Warthini

* prawie zawsze w

śliniance przyusznej

* 10 % wieloogniskowo i 10%
obustronnie

MORFOLOGIA

*

okrągły

* otorebkowany
* wąskie torbielowate przestrzenie
wyścielone dwuwarstwowym

nabłonkiem

onkocytarnym

* w podścielisku nacieki z limfocytów

NOWOTWORY

ŚLINIANEK

GUZ WARTHINA

(TUMOR WARTHINI)

Torbielowata przestrzeń ( ),do której wrastają
brodawkowate twory zbudowane z tkanki limfatycznej (
) , pokryte nabłonkiem onkocytarnym ( )

Rak śluzowonaskórkowy

(Carcinoma mucoepidermale)

Najczęstszy nowotwór złośliwy ślinianek

często

ślinianka przyuszna, ślinianki

mniejsze

MORFOLOGIA

*

wzrost naciekający

*

trzy typy komórek

kk nabłonka płaskiego
kk śluzowe
kk pośrednie

NOWOTWORY

ŚLINIANEK

Carcinoma mucoepidermale

stopień złośliwości

niski

kk śluzowe

wznowy

15%

średni

przerzuty

rzadko

wysoki

kk nabłonka płaskiego

wznowy 30%
przerzuty 30%

NOWOTWORY

ŚLINIANEK

Carcinoma

mucoepidermale

5 letnie przeżycie

Niski stopień złośliwości
>90%

Wysoki stopień złośliwości

30%

NOWOTWORY

ŚLINIANEK

Rak gruczołowato-

torbielowaty

(Adenoid

cystic carcinoma)

(Carcinoma adenoides

cysticum)

(Cylindroma)

NOWOTWORY

ŚLINIANEK

Adenoid cystic carcinoma

najczęściej w

śliniankach mniejszych

MORFOLOGIA

*

małe guzy

*

wzrost naciekający

*

małe kk

układy sitowate

układy cewkowe
lite pola

*

przestrzenie międzykk materiał błon

podstawnych

lubi naciekać nerwy

NOWOTWORY

ŚLINIANEK

Adenoid cystic carcinoma

nieprzewidywalny przebieg kliniczny

przerzuty w 50% przypadków

kości, wątroba, mózg

przeżycie

5 letnie

60-70%

10 letnie 30%
15 letnie 15%

NOWOTWORY

ŚLINIANEK

RAK GRUCZOŁOWATO-TORBIELOWATY ŚLINIANKI

(

CARCINOMA ADENOIDES CYSTICUM)

Komórki raka tworzące układy
sitowate

Gniazda komórek raka
naciekające perineurium

Rak z komórek

zrazikowych

surowiczych

(Acinic cell carcinoma)

NOWOTWORY

ŚLINIANEK

Acinic cell carcinoma

najczęściej

ślinianka przyuszna

czasami wieloogniskowy i/lub
obustronny

MORFOLOGIA

*

mały guz

*

stosunkowo dobrze odgraniczony

*

komórki przypominają

kk surowicze

lite pola

cewki

gruczołowe

mała atypia

brodawki

NOWOTWORY

ŚLINIANEK

Acinic cell carcinoma

wznowy rzadkie

przerzuty do LN 10-15%

5 letnie przeżycie

90%

NOWOTWORY

ŚLINIANEK

Diagnostyka

badanie kliniczne
USG

BAC
badanie histo-patologiczne

TK

NOWOTWORY

ŚLINIANEK