Co to jest przetrwalnik
Co to jest przetrwalnik
bakteryjny?
bakteryjny?
Przetrwalnik
Przetrwalnik
(endospor)- to formy spoczynkowe bakterii,
(endospor)- to formy spoczynkowe bakterii,
umożliwiające organizmom przetrwanie niekorzystnych dla
umożliwiające organizmom przetrwanie niekorzystnych dla
nich warunków (susza, niskie temperatury, promienie UV).
nich warunków (susza, niskie temperatury, promienie UV).
Nie należy ich mylić ze sporami, czyli zarodnikami roślin i
Nie należy ich mylić ze sporami, czyli zarodnikami roślin i
zwierząt.
zwierząt.
Występują u niektórych bakterii (
Występują u niektórych bakterii (
Bacillus
Bacillus
,
,
Clostridium
Clostridium
),
),
głównie Gram-dodatnich.
głównie Gram-dodatnich.
Endospory bakterii są swego rodzaju kapsułami
Endospory bakterii są swego rodzaju kapsułami
ratunkowymi. Powstają wewnątrz komórki przez
ratunkowymi. Powstają wewnątrz komórki przez
obudowanie genoforu (wraz z pewna ilością cytoplazmy,
obudowanie genoforu (wraz z pewna ilością cytoplazmy,
błoną komórkową i rybosomami) wielowarstwową ścianką
błoną komórkową i rybosomami) wielowarstwową ścianką
złożoną z białek i cukrów wysyconych tłuszczami.
złożoną z białek i cukrów wysyconych tłuszczami.
.
Sposoby rozmieszczenia
Sposoby rozmieszczenia
przetrwalników w komórce
przetrwalników w komórce
bakteryjnej
bakteryjnej
.
.
Umiejscowienie przetrwalników w komórce jest: centralne,
Umiejscowienie przetrwalników w komórce jest: centralne,
subcentralne lub biegunowe, a komórki mają kształt buławy lub
subcentralne lub biegunowe, a komórki mają kształt buławy lub
wrzeciona.
wrzeciona.
Rozmieszczenie przetrwalników w komórce bakterii ma wpływ na kształt
Rozmieszczenie przetrwalników w komórce bakterii ma wpływ na kształt
bakterii i jest wykorzystywane jako podstawa niektórych klasyfikacji.
bakterii i jest wykorzystywane jako podstawa niektórych klasyfikacji.
Germinacja
Germinacja
Jest to powrót endospor do życia lub
Jest to powrót endospor do życia lub
kiełkowanie przetrwalnika, polega na
kiełkowanie przetrwalnika, polega na
pobraniu wody, rozerwaniu ściany i
pobraniu wody, rozerwaniu ściany i
utworzeniu normalnej
utworzeniu normalnej
komórki
komórki
wegetatywnej
wegetatywnej
. Sygnałem
. Sygnałem
biochemicznym do wyjścia ze stadium
biochemicznym do wyjścia ze stadium
endospory jest wzrost stężenia alaniny,
endospory jest wzrost stężenia alaniny,
adenozyny lub tyrozyny w środowisku.
adenozyny lub tyrozyny w środowisku.
Ciekawostki
Ciekawostki
Leki infuzyjne, produkty spożywcze np.
Leki infuzyjne, produkty spożywcze np.
konserwy nieprawidłowo wyjałowione
konserwy nieprawidłowo wyjałowione
(tzn. w temperaturze mniejszej niż
(tzn. w temperaturze mniejszej niż
121°C) mogą zawierać przetrwalniki. Po
121°C) mogą zawierać przetrwalniki. Po
wykiełkowaniu w konserwie powodują
wykiełkowaniu w konserwie powodują
one wystąpienie tzw. bombażu, a lek nie
one wystąpienie tzw. bombażu, a lek nie
może być podawany pacjentowi. Lek
może być podawany pacjentowi. Lek
można jałowic także w procesie filtracji.
można jałowic także w procesie filtracji.
