Charakterystyka bólu

brzucha w IBS

•

najczęściej kurczowy o

różnorodnej intensywności

•

najczęściej lokalizowany

w podbrzuszu, często

lewym

•

występuje często 60-90 min

po posiłkach

•

okresowe zaostrzenia związane

są często ze stresem

emocjonalnym lub posiłkami

•

czynnikiem łagodzącym jest
defekacja

Zmiana konsystencji

stolców w IBS

• biegunki
• zaparcia
• naprzemienne biegunki i zaparcia
• stolce prawidłowe z okresowo

występującymi biegunkami i/lub
zaparciami

Charakterystyka

nieprawidłowych stolców w

IBS

• częste, luźne stolce o niewielkiej do

umiarkowanej objętości (postać
biegunkowa) oddawane głównie w
godzinach rannych i po posiłkach

• stolce twarde, cienkie lub przypominające

„kozie bobki” (postać zaparciowa)

• może występować uczucie niepełnego

wypróżnienia lub nagła potrzeba
defekacji

• u 50% pacjentów stolce ze śluzem

Charakterystyczne

nieprawidłowości w badaniu

przedmiotowym

• wzdęcia brzucha zwłaszcza pod koniec dnia
• wzmożona perystaltyka jelita
• bolesność uciskowa w rzucie esicy (u 3/4

chorych)

• ból podczas insuflacji oraz większa

kurczliwość jelit w czasie badań
endoskopowych dolnego odcinka przewodu
pokarmowego

• częściej blizny pooperacyjne powłok jamy

brzusznej

IBS: Motoryka -

Rozciąganie odbytnicy balonem

Objawy towarzyszące w IBS

• objawy ze strony przewodu pokarmowego
skurcze przełyku, GER
dyspepsja bez wrzodu
zapalenie guzków krwawniczych
szczelina odbytu

• objawy ze strony innych układów
bóle głowy, migrena, bóle pleców
zaburzenia snu
zaburzenia miesiączkowania
częstomocz, dysuria
niekardiologiczne bóle w klatce piersiowej
przyśpieszenie czynności i kołatanie serca
uczucie „klusek” w gardle

Objawy sugerujące chorobę

organiczną

• początek w wieku późniejszym (krótki wywiad)
• bóle brzucha nocne (budzące ze snu, uniemożli-wiające zaśnięcie), o

progresywnym przebiegu

• biegunka ze stolcami obfitymi, wodnistymi, nocna, krwista, tłuszczowa
• krwawienie z przewodu pokarmowego
• gorączka
• spadek masy ciała, niedożywienie
• jadłowstręt
• obciążający wywiad rodzinny
• odchylenia w badaniach laboratoryjnych

Rozpoznanie IBS

Diagnoza pozytywna - rozpoznanie ustalone na

podstawie charakterystycznych objawów, a nie
poprzez wykluczenie innych chorób.

Rozpoznanie IBS

• „FIRST STEP”

- dokładny wywiad chorobowy
- badanie przedmiotowe
- ograniczona liczba badań dodatkowych

* pełna morfologia
* próby „wątrobowe”, „nerkowe”
* jonogram, poziom glukozy
* stężenie hormonów tarczycy
* badania moczu (badanie ogólne, posiew)
* badania kału („na pasożyty”, „na krew utajoną”)

! U ponad 95% możliwe wykluczenie choroby organicznej

Rozpoznanie IBS

• „SECOND STEP”

- poszerzona diagnostyka

*

brak odpowiedzi po 3-6 miesiącach leczenia

* zmiana charakteru lub progresja objawów
* niepełnoobjawowa postać choroby
* wczesne pojawienie się objawów klinicznych
* wiek > 50 r.ż.
* dodatni wywiad rodzinny w kierunku raka okrężnicy

Równowaga w diagnostyce

IBS

Czynnościowe

Czynnościowe

młody chory; objawy

młody chory; objawy

typowe; bez odchyleń

typowe; bez odchyleń

w bad.

w bad.

przedmiotowym i bad.

przedmiotowym i bad.

dod. Pozytywna

dod. Pozytywna

odpowiedź na terapię.

odpowiedź na terapię.

Dalsza ścisła

Dalsza ścisła

obserwacja

obserwacja

Organiczne

Organiczne

pacjent starszy;

pacjent starszy;

objawy nietypowe;

objawy nietypowe;

nieprawidłowe wyniki

nieprawidłowe wyniki

bad. lab. i endoskop.

bad. lab. i endoskop.

Brak odpowiedzi na

Brak odpowiedzi na

terapię. Niewskazana

terapię. Niewskazana

dalsza obserwacja

dalsza obserwacja

Leczenie IBS

Najważniejszą częścią leczenia jest

dobra współpraca pomiędzy

lekarzem, a dzieckiem i

jego rodzicami:

• edukacja pacjenta na temat

charakteru choroby

• uregulowanie trybu życia
• wspólne decydowanie o

postępowaniu terapeutycznym

Postępowanie

dietetyczne w IBS

• unikanie nadmiernie

restrykcyjnych diet

• unikanie pokarmów

nasilających objawy

• w postaci „zaparciowej”

dieta bogato-błonnikowa -

trzykrotne dzienne zapotrzebowanie

• stosowanie diet

eliminacyjnych jest
dyskusyjne

Psychoterapia w IBS

• Różne techniki

psychoterapeutyczne:

- ćwiczenia relaksacyjne
- trening progresywnej

relaksacji mięśni

- trening biofeedback
- trening asertywności

społecznej

Dziękuję za

uwagę