to stan układu krwionośnego
uniemożliwiający pełnienie jego funkcji
fizjologicznych. W zależności od
szybkości narastania objawów
klinicznych wyróżniamy niewydolność
ostrą i przewlekłą oraz ze względu na
źródło niewydolności na lewokomorową
i prawokomorową.
to szybko pogłębiające się
upośledzenie czynności układu
krążenia, najczęściej na skutek dużego
uszkodzenia serca, np. w zawale
mięśnia sercowego. W ostrej
niewydolności spowodowanej
uszkodzeniem lewej komory serca
występuje obrzęk płuc.
W niewydolności spowodowanej
nagłym przeciążeniem prawej komory,
np. przy zatorze tętnicy płucnej,
występuje sinica, maksymalnie
nasilona duszność, uczucie rozpierania
pod prawym łukiem żebrowym na
skutek powiększania się wątroby
(zastój), nabrzmienie żył szyjnych.
Przewlekła lewo-komorowa
niewydolność krążenia może być
spowodowana:
nadciśnieniem tętniczym,
niewydolnością naczyń wieńcowych
serca (choroba wieńcowa),
wady zastawki aorty lub zastawki
dwudzielnej (twarz mitralna)
Duszność wysiłkowa, a nawet
spoczynkowa,
napadowa duszność nocna,
astma sercowa,
bezsenność,
oddech Cheyne'a i Stokesa,
kaszel,
sinica,
przesięki w jamie opłucnej.
występuje jako konsekwencja
przewlekle utrzymujących się oporów w
krążeniu płucnym (układ krwionośny),
spowodowanych, np. przez rozedmę
płuc, rozległe zrosty opłucnowe, duże
zniekształcenie klatki piersiowej,
stwardnienie tętnic płucnych, wady
zastawkowe serca lewego, uprzednio
istniejącą niewydolność serca lewego.
znamiona zastoju w układzie żylnym na
obwodzie:
poszerzenie żył szyjnych,
powiększenie wątroby,
stan pożółtaczkowy (żółtaczka),
obrzęki, zwłaszcza na kończynach
dolnych, najpierw w okolicach kostek i
stóp, później na goleniach i udach,
przesięki w jamie brzusznej (wodobrzusze)
i jamie opłucnowej,
sinica,
dolegliwości z przewodu pokarmowego,
wynikające z zastoju krwi w narządach
brzusznych (wzdęcia, nudności
zaparcia lub biegunki).
Szczególną postacią tej niewydolności
jest zespół płuco-sercowy (serce
płucne).
stopień I - nie ma żadnych objawów
niewydolności krążenia w spoczynku i
przy zwykłym wysiłku
stopień II - przy większych wysiłkach
pojawia się zmęczenie i duszność
stopień III - dolegliwości pojawiają się przy
każdym, nawet najmniejszym wysiłku, co
powoduje niestety konieczność
ograniczenia aktywności fizycznej.
stopień IV - objawy niewydolności
występują nawet w stanie spoczynku i
najmniejszym wysiłku fizycznym.
Leczenie objawowe niewydolności
krążenia, opiera się oprócz stosowania
farmokoterapii, przede wszystkim na
zmniejszeniu obciążenia serca dzięki
ograniczeniu aktywności fizycznej oraz
zmniejszeniu masy ciała, jeśli chory
cierpi na nadwagę lub otyłość.
Konieczne jest również zastosowanie
diety ubogo solnej, niekiedy z
ograniczeniem płynów.
1.
Dbaj o różnorodność spożywanych produktów
2.
Unikaj nadwagi i otyłości
3.
Produkty zbożowe powinny być głównym źródłem
energii w Twoim żywieniu
4.
Spożywaj co najmniej dwie szklanki mleka
5.
Spożywaj z umiarem mięso i ziemniaki.
6.
Spożywaj codziennie dużo warzyw i owoców
7.
Ograniczaj spożycie tłuszczów, zwłaszcza
zwierzęcych, a także produktów zawierających
cholesterol
8.
Unikaj cukru i słodyczy
9.
Ograniczaj spożycie soli
10.
Unikaj alkoholu
W niewydolności układu krążenia
obowiązuje dieta łatwo strawna
dostarczająca 1500-2000 kcal
Dieta łatwo strawna charakteryzuje się
doborem produktów, potraw i technik
sporządzania posiłków łatwo strawnych
Białko
Białko – podaje się w ilości 1,5g/kg mc.
Tłuszcze
Tłuszcze – ogranicza się do 25% dobowego
pokrycia energetycznego
Najlepiej podawać tłuszcze roślinne WNKT – oleje
słonecznikowy, sojowy, kukurydziany. Zaleca się
oleje tłoczone na zimno – lniany do gotowych
surówek i sałatek.
JNKT- olej rzepakowy, oliwa z oliwek może chociaż w
niewielkim stopniu podnieść poziom tzw. dobrego
cholesterolu HDL
Stosunek tłuszczów nasyconych do
jednonienasyconych i wielonienasyconych powinien
wynosić 0,7:1 , 5:0,8
Węglowodany
Węglowodany – uzupełniają wartość
energetyczną . Należy ograniczyć cukry
rafinowane i słodycze z uwagi na szybką
fermentację, w wyniku której powodują
one wzdęcia brzucha, podwyższenie
przepony i zmianę położenia serca, oraz
wpływają na zwiększone stężenie
glukozy we krwi. Zaleca się produkty o
niskim indeksie glikemicznym.
Sód –
Sód – ze względu na występujące obrzęki
stosuje się dietę ubogo sodową (poniżej
4g), z ograniczeniem płynów do 1l na
dobę. W przypadku stosowania środków
moczopędnych płynów nie należy
ograniczać.
Witaminy-
Witaminy- należy zwiększyć podaż wit. C
oraz B1, której niedobór może pogłębić
uszkodzenie mięśnia sercowego
Potas –
Potas – aby zapobiec hipokaliemii
(stężenie potasu w surowicy krwi
mniejsze niż 3,6 mmol/l ) powinno się
podawać bogaty w potas sok
pomidorowy -szklanka zawiera 620 mg,
i inne soki owocowe. Należy jednak
zwrócić uwagę, czy producent dla
poprawienia jego smaku nie dodał soli.
Główne zalecenie polega na ograniczeniu
sodu. Podaż tego pierwiastka powinna
być bardziej rygorystyczna w miarę
zaawansowania niewydolności.
Zawartość sodu w normalnej dobowej
diecie waha się między 3,0 a 6,0g.
Zmniejszenie tej ilości o połowę można
uzyskać przez zaniechanie dosalania
potraw oraz unikanie posiłków bogatych
w sól.
Orzeszki solone
Frytki ziemniaczane
Chipsy
Potrawy wędzone
Oliwki
kiszonki
Naturalna zawartość do 40mg
Świeże owoce, konserwy owocowe, soki
owocowe, orzechy, dżem, miód, kakao,
ryż, płatki owsiane, warzywa, twarożek,
herbata, piwo, wino, ziemniaki, kapusta
Naturalna zawartość do 120mg
Mleko i produkty mleczne, jaja, mięso,
drób, ryby, dziczyzna, seler, szpinak,
marchew
Produkty najczęściej dosalane w czasie
obróbki do 400mg
Ser, wędzonki, pieczywo, ciasta, kluski
ziemniaczane, konserwy warzywne, soki
warzywne. Ponad 400mg – kiełbasy,
pasty, konserwy rybne, ketchup, sosy
Produkty dosalane powyżej 1200mg
Śledzie solone, sery owcze, sery topione,
oliwki, musztarda
Duży udział przypraw i ziół
Świeże potrawy marynowane w oleju
czosnkowym lub ziołowym, occie, winie
Pasty z czosnku, cebuli bez dodatku soli
Do sosów sałatkowych dodatek oliwy,
olej czosnkowy, orzechowy, sporo ziół
Stosować produkty pełnoziarniste
Stosowanie metod przygotowania
potraw które wzmacniają ich smak
Z mięs należy wybierać chude i delikatne
gatunki, takie jak: cielęcina, chudy drób,
np. kurczak lub indyk bez skóry.
Wykluczone jest podawanie potraw
smażonych lub zawierających dużą ilość
tłuszczu.
W początkowym okresie nie należy jeść
warzyw i owoców, zwłaszcza surowych,
oraz słodkich deserów. W dalszym
rozszerzeniu menu można podać banana lub
owoce zawierające dużo pektyn, np.
pieczone jabłko, powoli przechodząc do
zwyczajowej diety.
Należy stosować dietę lekko strawną, z
wyłączeniem potraw i produktów długo
zalegających w żołądku i wzdymających.
Dzienną rację należy podzielić na 5
małych objętościowych posiłków. Ostatni
posiłek spożywa się nie później niż 2-3
godziny przed snem. Ograniczyć ilość
wypijanych płynów 1l na dobę. Należy
unikać smażenia i duszenia
poprzedzonego obsmażeniem. Wskazane
jest gotowanie w wodzie na parze,
pieczenie w folii oraz duszenie.
1 śniadanie
›
herbata z mlekiem
›
pieczywo jasne
›
pasta z sera z koperkiem
›
pomidor bez skórki
2 śniadanie
›
Kanapka z sałatką jarzynową
Obiad
›
Zupa selerowa z grzankami(150ml)
›
Kurczak duszony
›
Marchewka z kukurydzą
›
Ziemniaki
›
Marmolada z jabłka
›
Andrut
Podwieczorek
›
Jogurt owocowy niskocukrowy
Kolacja
›
Makaron nitki z jarzynami
›
Sałatka zielona z oliwą
›
sok owocowy