Choroby związane z
cytotoksycznoscia
komorkowa
Maciej Wisniewski, gr.2
I.Złożone niedobory odporności
Grupa zaburzeń wynikających z istniejących defektów ilościowych lub
czynnościowych limfocytów T i skojarzonymi z tym zaburzeń limfocytów B.
Niezaleznie od przyczyny doprowadzającej do niemal kompletnego braku
odporności, obraz kliniczny tych niedoborow jest charakterystyczny.
Pierwszym sygnalem istniejącego pierwotnego niedoboru odporności
związanego z L.T(odp. k) może być zakazenie wewnątrzmaciczne lub powazna
infekcja glownie dolnych drog oddechowych w okresie niemowlęctwa.Zakazenia
maja tenedencje nawracania ,przewlekania i uogólniania sie. Charakterystyczne
dla tego typu zaburzen sa zakazenia drobnoustrojami
oportunistycznymi(Candida,Pneumocystis hominis,wirus cytomegalii), a także
powikłania po szczepieniach zywymi drobnoustrojami(polio, odra,
swinka,rozyczka). Jest te wieksza podatność na zakazenia (rotawirus, Giardia
lamblia, crypotsporidioza) powodującymi nie poddające się leczeniu biegunki.
Dzieci w okresie niemowlęctwa wykazują uposledzenie rozwoju
somatycznego.Pewne cechy fenotypowe mogą sugerować istnienie określonego
niedoboru odp.k, np. nieprawidlowosci w obrebie chrząstek zeber lub łopatki u
dzieci z niedoborem deaminazy adenozynowej.
Badania laboratoryjne wykazują roznego stopnia limfopenie.
Proliferacja L pod wpływem antygenow, mitogenow czy alloantygenow
jest uposledzona a testy skorne sa ujemne.
Niemal we wszystkich przypadkach obserwuje się niskie stężenie
immunoglobolulin w surowicy.
Odsetek i aktzwnosc k-ek jest na ogol prawidlowa .
1.Ciezki zlozony niedobor
odporności – SCID
Pacjentow z tym zaburzeniem można podzielić
na 2 grupy:
Pierwsza, która ma obnizonia ilość lub brak
L.T przy prawidłowej lub podwyższonej
wartości(SCID L-B+)
Druga, wykazujaca brak obu populacji(SCID
L-B-)
SCID L-B+
Dziedziczy się w sprzężeniu z ch-em X(niedobor
lancucha γ dla r-ra IL2) lub autosomalny
recesywyny(niedobor JAK)
SCID L-B+ związany z mutacja
chromosomu X
Najczesciej powtarzające się nieprawidlowosci
dotyczyly dinukleotydu Cpg kodującego bialka
niezbędne do odbierania sygnalu przez IL2R.
Podobna budowę lancucha γ maja r-ry dla IL4,7 i
prawdopodobnie 9,13,15.Tlumaczy to poważniejsze
zaburzenia niż w izolowanym braku IL-2.
Wszystkie te r-ry sa niezbędne w dojrzewaniu L T i B.
Brak lancucha γ powoduje eliminacje tzmocytow w
grasicy, która z reguly zawiera tylko k-ki nabl
We krwi sa L.B, ale z powodu braku aktywacji ze
strony L.Th tworzenie immunoglobulin jest
uposledzone
SCID L-B+ ZWIAZANY Z BRAKIEM
JAK
Dotyczy mutacji genu kodującego kinaze
tyroyznowa JAK3, która jest niezbedna w
przekazywaniu sygnaly do wnętrza komórki. u
SCID L-B-
Spowodowane zahamowaniem syntezy odp
czynnikow wzrostowych bądź brakiem ekspresji r-
ow odbierajcych sygnal i dotycza macierzystych
komorek L T i B wsypiku.
U części chorych opisano mutacji genow, których
produkty sa niezbędne w procesach rearanzacji
genow dla r-ra TCR i genow immunglobulinowych –
ich brak doprowadza do zahamowania r-ju L T i B
Zaburzenia metabolizmu puryn
Niedobor deaminazy adenozynowej spowodowany
mutacja punktowa lub delecja jest przyczyna
prawie 20% niedoborow odporności.
Brtak aktywności tego enzymu prowadzi do
gromadzenia się toksycznych dla limfocytow
metabolitów szlaku puryn(deoksyadenozyny i
deoksyATP)
Metabolity te hamuja syntezę DNA,a co za tym idzie
limfopenii L B i T i k-ek NK
Zaburzenia ekspresji antygenow
MHC
Dotyczy zaburzen ekspresji antygenow
klasy I lub II
Przebiega zazwyczaj bez limfopenii
Zaburzenia ekspresji antygenow
MHC kl II
U części chorych stwierdza się niedobor limfocytow
CD4 , którego przyczyna jest defekt różnicowania w
grasicy
Brak prawidłowej prezentacji antygenu oraz
niedobor czynnościowy L Th doprowadza do
ciężkich zaburzen dotyczących obu typow
odpowiedzi.
Zaburzenia MHC kl I
Dotycza glownie L Tc CD8
Powstaja wskutek mutacji genu kodującego bialka
TAP-2 niezbędnego w procesach transportu na pow.
bl komórkowej cz-czki MHC kl I
Zespol hiper IgM
W 70% sprzężony z ch-em X
Podwyzszona wartosc IgM, a jednocześnie obnizona
lub brak IgG,A i E co sugeruje defekt w kontroli
przylaczania izotypow immunglobulin.
Liczba L B prawidlowa
W wezlach obw brak osrodkow rozrodczych
W obrazie klinicznym nawracające ropne infekcje,
biegunki, neutropenie, a w wielu przypadkach
towrzyszy splenomegalia i limfadenopatia
II.Pierwotne niedobory odporności
z przewaga zaburzen syntezy
przeciwcial
Wrodzone niedobory odporności wynikające z
zaburzen syntezy przeciwciał spowodowane sa
glownie zaburzeniami dojrzewania L B, bądź
niewlasciwej kooperacji L B i T.
Konsekewncja jest brak immunoglobulin w
surowicy krwi co predysponuje do nawracających
infekcji o charakterystycznej etiologii.
Najczesciej czynnikami patogennymi zapalen ucha
srodkowego, zatok, oskrzeli, pluc sa Haemophilus
influenzae i Streptococcus pneumoniae.
Agammaglobulinemia sprzeznoa z
chromosomem X
(Choroba Brutona)
Objawy pojawiają się w okresie niemowlęcym (6-12
miesiąc) po okresie ochronnego działania matczynych
IgG.
Sa to glownie nawracające infekcje ucha srodkowego,
zatok, a także dolnych drog oddechowych przez
bakterie ropotwórcze(Haemophilus influenzae,
Streptococcus pneumoniae i Staphylococcus aureus)
Przewlekle biegunki wywolane przez Giardia lamblia
U części zmiany zapalne w stawach(gl. Chlamydia),
zapalenia skory i sklonnosc do odczynow alergicznych
Tkanka limfatyczna hipoplastycza:brak lub male
migdalki podniebienne, niewyczuwalne wezly
chłonne szyjne, podżuchwowe i inne obowdowe.
W badaniach stwierdza się sladowe ilości IgG,A,M;
we krwi brak limfocytow B i k-ek plazmatycznych;
ilość i funkcje L T sa nienaruszone
Patogeneza: Choroba sprzezona z chromosomem X;
mutacja dotyczy cytoplazamatycznej kinazy
tyrozynowej btk specyficznej dla L B w procesach
różnicowania;uniemozliwia to powstanie klonow
komorek zdolnych do syntezy przeciwcial
Pospolity zmienny niedobor
odporności(CVID)
Wiekszosc objawow wynika z dysfunkcji L B;
jednym z nich niezdolność przekształcenia się L B
w komórki plazmatyczne lub brak zdlonosci
wydzielenia zsyntezowane Ig przez komorke
plazmatyczna
Jest obnizona odpowiedz limfocytow T na
stzmulacje r-ra TCR oraz obnizona ekspresja CD40
Stezenia IgG i A sa niskie, a wartość IgM
niewykrywalne lub także obnizone
Wystepuje u dzieci obojga plci
Nawracajace infekcje o podobnej etiologii jak w
chorobie Brutona,a oprócz nich infekcje takimi
bakteriami jak:Herpes zoster i Pneumocystis
hominis
Czeste infestacje Giardia lamblia
U 30 % splenomegalia i limfodenopatia
U wielu dochodzi do rozwoju: chloniakow, n
przewodu pokarmowego, procesow
autoimmunizacyjnych(np.neutropenia,
niedokrwistos hemolityczna)
Zespol Griscelli
Okreslany tez jako częściowy albinizm z
niedoborem odporności
Podobny do zespołu Chediaka-Higashiego
Dominuja ropne zakazenia o ciężkim przebiegu,
prowadzące do zgonu dziecka i sklonnosc w
tzw.fazie akceleracji do rozwoju chorob
limfoproliferacyjnych
Ujawnia się miedzy 4 miesiącem a 4 rokiem zycia
W badaniach diagnostycznych stwierdza
się:pancytopenie, hipofibrynogenemie i
hipertiglicerydemie.
W badaniach immunologicznych:zaburzenia funkcji
komorek NK
Dzieci gina najczęściej przed 5 rokiem zycia, jeśli
nie dokonano przeszczepu szpiku
ZESPÓŁ LIMFOPROLIFERACYJNY
SPRZĘŻONY Z CHROMOSOMEM X
(XLP)
Niekontrolowane namnażanie się L T po zakazaniu
wir Epsteina Barr(EBV); nie prowadzi to jednak do
wyeliminowania wirusa, ale do zwiększenia
prawdopodobieństwa powiklan, a nawet konczacej
się smiercia mononukleozy
Przyczyna choroby jest mutacja genu SH2D1A
Chlopcy sa bezobjawowi dopóki nie roziwna
zakazanie EBV, które może spowodować
piorunujące zakazenie zapalenie wątroby(60%
chorych), szczególnie u dzieci
U starszych częściej: chloniaki ziarnicze i
niezaiarnicze i/lub niskie stężenie IgG oraz
zaburzona czynność komorek NK
Przewazajaca czesc umiera w dzieciństwie, zle
rokowania maja chłopcy z piorunującym
zapaleniem wątroby(przezycie <5%), lepsze
rokowania maja chorzy z izolowana
dysgammglobulinemia (przezycie około 50%)
Dziekuje za uwage