Czy życie intymne jest problemem
kardiologicznym?
Czy leczyć zaburzenia erekcji u chorych na
serce?
Czy leczenie zaburzeń erekcji jest bezpieczne
u osób chorych na
serce?
Czy stosowanie leków blokujących 5 PDE jest
bezpieczne?
Życie
intymne
Życie
intymne
Choroba
serca
Choroba
serca
Czy życie intymne jest
problemem
kardiologicznym?
Czy życie intymne jest
problemem
kardiologicznym?
– Czy choroby układu krążenia wpływają
na życie intymne i odwrotnie ?
– Czy choroby układu krążenia wpływają
na życie intymne i odwrotnie ?
Częstość występowania
umiarkowanych
a zwłaszcza całkowitych zaburzeń
erekcji wzrasta z wiekiem
Badanie Massachusetts Male Aging Study - MMAS
Częstość występowania
umiarkowanych
a zwłaszcza całkowitych zaburzeń
erekcji
wzrasta z wiekiem
Badanie Massachusetts Male Aging Study - MMAS
0
20
40
60
80
40
50
60
70
Wiek (lata)
39%
48%
57%
67%
C
h
o
ro
b
o
w
o
œ
æ
(
%
)
Ca³kowite ZW
Umiarkowane ZW
Minimalne
ZW
(N=1209)
Dane według Feldmana i wsp.
15%
38%
39%
0
5
10
15
20
25
30
35
40
45
Choroba serca
Cukrzyca
Nadciśnienie
wszyscy
badani
C
zę
st
o
ść
w
y
st
ę
p
o
w
a
n
ia
ca
łk
o
w
it
y
ch
z
a
b
u
rz
e
ń
w
zw
o
d
u
(
%
)
Dane według Feldmana i wsp.
Częstość występowania
całkowitych zaburzeń erekcji
u mężczyzn leczonych z powodu
współistniejących schorzeń
Częstość występowania
całkowitych zaburzeń erekcji
u mężczyzn leczonych z powodu
współistniejących schorzeń
Badanie Massachusetts Male Aging Study - MMAS
Problemy związane z życiem
intymnym zgłasza:
2 z 3 pacjentów
z nadciśnieniem tętniczym
Problemy związane z życiem
intymnym zgłasza:
2 z 3 pacjentów
z nadciśnieniem tętniczym
38%-78% mężczyzn z
rozpoznaną chorobą wieńcową
Feldman H.A. I wsp. J.Urol .
1994;151:54
Główne przyczyny zaburzeń
erekcji
Główne przyczyny zaburzeń
erekcji
stwardnienie
rozsiane
3%
miażdżyca
30%
zaburzenia
hormonalne
6%
cukrzyca
40%
radykalna
prostatektomi
a
13%
urazy
rdzenia
8%
70%
Dlaczego choroby układu
krążenia wpływają na życie
intymne?
Dlaczego choroby układu
krążenia wpływają na życie
intymne?
1.Świadome lub podświadome unikanie pożycia
seksualnego
2.Stany lękowe, depresja, stres w przebiegu chorób
układu krążenia
- psychogenne zaburzenia erekcji
3.Miażdżyca i jej skutki (zwężenie naczyń i
zaburzenia funkcji śródbłonka)
- organiczne zaburzenia erekcji
4.Skutki
farmakoterapii
Dlaczego choroby układu
krążenia wpływają na życie
intymne?
Dlaczego choroby układu
krążenia wpływają na życie
intymne?
1.Świadome lub podświadome
unikanie pożycia seksualnego
,
Dlaczego choroby układu
krążenia wpływają na życie
intymne?
Dlaczego choroby układu
krążenia wpływają na życie
intymne?
1.Świadome lub podświadome unikanie pożycia
seksualnego
2.Stany lękowe, depresja,
stres w przebiegu chorób
układu krążenia
- psychogenne zaburzenia
erekcji
Depresja ciężka 16% –
23%
Depresja umiarkowana
lub łagodna 27%
psychogenne zaburzenia erekcji
psychogenne zaburzenia erekcji
psychogenne zaburzenia erekcji
psychogenne zaburzenia erekcji
Depresja po zawale serca
zaburzenia erekcji
Circulation 1999,99,2192
Depresja
Czy życie intymne wpływa na
przebieg chorób układu
krążenia ?
Czy życie intymne wpływa na
przebieg chorób układu
krążenia ?
Zaburzenia erekcji
depresja
Depresja
niezależnym
czynnikiem
ryzyka incydentu
sercowego
w tym zgonu nagłego
Circulation 1999,99,2192
choroby układu życie
intymne
krążenia
choroby układu
życie
intymne
krążenia
depresj
a
Miażdzyca
Zawał
depresja
zaburzenia
erekcji
Choroby układu krążenia
a życie intymne
Choroby układu krążenia
a życie intymne
Stres
– czynnik ryzyka
miażdżycy tętnic
wieńcowych
Stres
– czynnik ryzyka rozwoju
nadciśnienia
tętniczego
Stres
–
psychogenne zaburzenia erekcji
- psychogenne zaburzenia erekcji
choroby układu życie
intymne krążenia
choroby układu
życie
intymne
krążenia
stres
ChUK
stre
s
Zaburzenia
erekcji
Dlaczego choroby układu
krążenia wpływają na życie
intymne?
Dlaczego choroby układu
krążenia wpływają na życie
intymne?
1.Świadome lub podświadome unikanie pożycia
seksualnego
2.Stany lękowe, depresja, stres w przebiegu chorób układu
krążenia
- psychogenne zaburzenia erekcji
3.Miażdżyca i jej skutki
(zwężenie naczyń i zaburzenia
funkcji śródbłonka)
- organiczne zaburzenia
erekcji
choroby układu życie
intymne
krążenia?
choroby układu życie
intymne
krążenia?
Czynniki ryzyka miażdżycy = czynniki zagrożenia
zaburzeniami erekcji
• zaburzenia gospodarki lipidowej
• palenie tytoniu
• stres, depresja, stany lękowe
• cukrzyca
• nadciśnienie tętnicze
• otyłość
• mało aktywny fizycznie tryb życia
Miażdżyca przyczyną 40% zaburzeń erekcji
u mężczyzn > 50 roku życia
życie intymne a choroby
układu krążenia
życie intymne a choroby
układu krążenia
50 pacjentów z zaburzeniami erekcji
bez klinicznych objawów choroby układu krążenia
40 – co najmniej jeden czynnik ryzyka
28 – dodatni wynik próby wysiłkowej
20 – istotne zwężenia naczyń w
koronarografii
AHA, 1999,Pritzker i wsp.
Zaburzenia erekcji mogą być pierwszym objawem miażdżycy u osób
z
bezobjawowym
przebiegiem chorób sercowo-naczyniowych i cukrzycy
choroby układu życie
intymne
krążenia
choroby układu
życie
intymne
krążenia
miażdżyca
depresja
Zaburzenia
erekcji
depresja
Choroby układu krążenia
a życie intymne
Choroby układu krążenia
a życie intymne
Stres
– czynnik ryzyka
miażdżycy tętnic
wieńcowych
Stres
– czynnik ryzyka rozwoju
nadciśnienia
tętniczego
Stres
–
psychogenne zaburzenia erekcji
- psychogenne zaburzenia erekcji
Stres
– czynnik ryzyka miażdżycy - miażdżyca tętnic
prącia –
organiczne zaburzenia erekcji
choroby układu życie
intymne
krążenia
choroby układu
życie
intymne
krążenia
stres
miażdżyca
Zaburzenia erekcji
Dlaczego choroby układu
krążenia wpływają na życie
intymne?
Dlaczego choroby układu
krążenia wpływają na życie
intymne?
Farmakoterapia:
beta blokery (5-43%)
diuretyki (tiazydy – 4-
32%)
metyldopa (20-80%)
antagoniści wapnia
digoxin
statyny
leki hipoglikemizujące
Życie intymne choroby
układu
(zaburzenia erekcji)
krążenia
-
mają wspólne czynniki ryzyka
- mają wspólną patogenezę
- często ze sobą współistnieją
- wzajemnie na siebie wpływają
Życie intymne
choroby
układu
(zaburzenia erekcji)
krążenia
-
mają wspólne czynniki ryzyka
- mają wspólną patogenezę
- często ze sobą współistnieją
- wzajemnie na siebie wpływają
Zaburzenia erekcji
są problemem kardiologicznym
Czy leczyć zaburzenia
erekcji u chorych na
serce?
Czy leczyć zaburzenia
erekcji u chorych na
serce?
TAK
ponieważ wpływają
na:
- jakość życia
a przez to na
- przebieg kliniczny
Postępowanie kardiologa
w przypadku zdiagnozowanych
zaburzeń w sferze życia
intymnego
Postępowanie kardiologa
w przypadku zdiagnozowanych
zaburzeń w sferze życia
intymnego
- ocena ryzyka aktywności
seksualnej
- ocena ryzyka farmakoterapii
swoistej
- edukacja
- psychoterapia
- rozważenie rezygnacji z leków
wpływających na potencję
- farmakoterapia swoista
Postępowanie kardiologa
w przypadku zdiagnozowanych
zaburzeń w sferze życia
intymnego
Postępowanie kardiologa
w przypadku zdiagnozowanych
zaburzeń w sferze życia
intymnego
ocena ryzyka aktywności
seksualnej
Rekomendacje grupy ekspertów zredagowane w Princeton
(Am. J. Cardiology 2000;86;175-181)
Trzy grupy ryzyka:
Trzy grupy ryzyka:
małe pośrednie
duże
ocena ryzyka aktywności seksualnej
Grupa małego ryzyka
Grupa małego ryzyka
Rekomendacje grupy ekspertów zredagowane w Princeton
(Am. J. Cardiology 2000;86;175-181)
Aktywność seksualna:
– nie stanowi istotnie większego zagrożenia
niż u osób zdrowych
– może być inicjowana bez konieczności
uprzedniego wykonywania badań
i zmiany terapii
Grupa małego ryzyka
Grupa małego ryzyka
Rekomendacje grupy ekspertów zredagowane w Princeton
(Am. J. Cardiology 2000;86;175-181)
- bez objawów klinicznych choroby
układu krążenia ale przy
obciążeniu co najwyżej dwoma
czynnikami ryzyka
- nadciśnienie dobrze
kontrolowane
Grupa małego ryzyka
Grupa małego ryzyka
Rekomendacje grupy ekspertów zredagowane w Princeton
(Am. J. Cardiology 2000;86;175-181)
Dławica piersiowa łagodna i
stabilna:
– ujemna próba wysiłkowa
– a gdy
dodatnia próba wysiłkowa:
- znamienne obniżenie ST < 2 mm
- przy obciążeniu >7 MET (>
100W),
- bez reakcji
hipertonicznej,
- bez reakcji hipotonicznej,
- bez zaburzeń rytm i
przewodzenia
Grupa małego ryzyka
Grupa małego ryzyka
Rekomendacje grupy ekspertów zredagowane w Princeton
(Am. J. Cardiology 2000;86;175-181)
Stan po pełnej
rewaskularyzacji
(ustąpienie dolegliwości, ujemna
próba wysiłkowa)
– po PTCA > 2 tyg. (bez powikłań)
– po CABG > 6 tyg.(bez powikłań)
Przebyty niepowikłany
zawał serca
– > 6 tyg.
- bez dolegliwości,
– ujemna próba wysiłkowa
I.Grupa małego ryzyka
I.Grupa małego ryzyka
Rekomendacje grupy ekspertów zredagowane w Princeton
(Am. J. Cardiology 2000;86;175-181)
Zastawkowa wada serca
bezobjawowa
Rekomendacje grupy ekspertów zredagowane w Princeton
(Am. J. Cardiology 2000;86;175-181)
Dysfunkcja lewej komory - bezobjawowa
(klasa NYHA I):
-nie powodująca dolegliwości w trakcie
normalnej aktywność
-wejście na drugie piętro bez zmęczenia,
-możliwość wykonania wysiłku
przy obciążeniu > 7 MET (100W)
Grupa małego ryzyka
Grupa małego ryzyka
Rekomendacje grupy ekspertów zredagowane w Princeton
(Am. J. Cardiology 2000;86;175-181)
aktywność seksualna stanowi
zagrożenie
II.Grupa dużego ryzyka
II.Grupa dużego ryzyka
Rekomendacje grupy ekspertów zredagowane w Princeton
(Am. J. Cardiology 2000;86;175-181)
– istotna zastoinowa niewydolność serca (klasa NYHA III i
IV):
duszność podczas niewielkich wysiłków (spacer po równym
terenie)
niemożność wykonania wysiłku przy obciążeniu powyżej 3 MET
lub 50 W
– świeżo przebyty zawał serca (do 2 tyg.)
– groźne zaburzenia rytmu:
-
złośliwe arytmie komorowe
- wyzwalane przez wysiłek lub emocje arytmie
komorowe i nadkomorowe
–
kardiomiopatie a zwłaszcza przerostowa
zwężająca drogę odpływu
– średniego i dużego stopnia wady zastawkowe
Grupa dużego ryzyka
Grupa dużego ryzyka
Rekomendacje grupy ekspertów zredagowane w Princeton
(Am. J. Cardiology 2000;86;175-181)
– niestabilna choroba wieńcowa
– dławica sercowa istotnie ograniczająca aktywność
fizyczną (III,IV klasa CSC)
– źle kontrolowane nadciśnienie tętnicze
– hipotonia spoczynkowa (<90/50 mmHg)
i ortostatyczna
Grupa dużego ryzyka
Grupa dużego ryzyka
Rekomendacje grupy ekspertów zredagowane w Princeton
(Am. J. Cardiology 2000;86;175-181)
aktywność seksualna:
– może stanowić zagrożenie
– powinna być wstrzymana do czasu
wykonania badań pozwalających
zakwalifikować pacjenta do grupy
małego lub dużego ryzyka
III.Grupa pośredniego ryzyka
III.Grupa pośredniego ryzyka
?
?
małe ryzyko
terapia
duże ryzyko
średnie ryzyko
?
?
diagnostyka i leczenie
kardiologiczne
Aktywność seksualna
a układ krążenia
Ocena ryzyka
Postępowanie kardiologa
w przypadku zdiagnozowanych
zaburzeń w sferze życia
intymnego
Postępowanie kardiologa
w przypadku zdiagnozowanych
zaburzeń w sferze życia
intymnego
- ocena ryzyka aktywności seksualnej
-
ocena ryzyka farmakoterapii
swoistej
jak działają blokery
5PFD?
Umożliwiają normalną aktywność seksualną
Blokery 5PFD
Choć
umożliwiają
normalną
aktywność
seksualną to
wykonany
wysiłek i
wzbudzone
emocje mogą
przewyższać
możliwości
adaptacyjne nie
dość sprawnego
układu
sercowo-
naczyniowego u
niektórych
pacjentów
ocena ryzyka farmakoterapii
swoistej
-
ocena ryzyka aktywności
seksualnej
małe ryzyko
terapia
duże ryzyko
średnie ryzyko
?
?
diagnostyka i leczenie
kardiologiczne
Aktywność seksualna
a układ krążenia
Ocena ryzyka
Postępowanie kardiologa
w przypadku zdiagnozowanych
zaburzeń w sferze życia
intymnego
Postępowanie kardiologa
w przypadku zdiagnozowanych
zaburzeń w sferze życia
intymnego
- ocena ryzyka farmakoterapii
swoistej
- ocena ryzyka aktywności seksualnej
- ocena ryzyka niekorzystnej interakcji
między stosowanymi lekami
choroby układu krążenia - życie
intymne
choroby układu krążenia - życie
intymne
NO = tlenek azotu
NANC = nieadrenergiczny-niecholinergiczny
efektor
PDE5 = fosfodiesteraza typu 5
NANC
Komórki
œródb³onka
cGMP
GMP
Rozkurcz
GTP
PDE5
Wzwód pr¹cia
Wzwód pr¹cia
Wzwód pr¹cia
Wzwód pr¹cia
Cyklaza
guanylow
a
NO
NO = tlenek azotu
NANC = nieadrenergiczny-niecholinergiczny
efektor
PDE5 = fosfodiesteraza typu 5
NANC
Komórki
œródb³onka
cGMP
GMP
Rozkurcz
GTP
PDE5
Wzwód pr¹cia
Wzwód pr¹cia
Wzwód pr¹cia
Wzwód pr¹cia
Cyklaza
guanylow
a
choroby układu krążenia - życie
intymne
choroby układu krążenia - życie
intymne
NO
NO = tlenek azotu
NANC = nieadrenergiczny-niecholinergiczny
efektor
PDE5 = fosfodiesteraza typu 5
NANC
Komórki
œródb³onka
cGMP
GMP
Rozkurcz
GTP
PDE5
Wzwód pr¹cia
Wzwód pr¹cia
Wzwód pr¹cia
Wzwód pr¹cia
Cyklaza
guanylow
a
NO
choroby układu krążenia - życie
intymne
choroby układu krążenia - życie
intymne
NO = tlenek azotu
NANC = nieadrenergiczny-niecholinergiczny
efektor
PDE5 = fosfodiesteraza typu 5
NANC
Komórki
œródb³onka
cGMP
GMP
Rozkurcz
GTP
PDE5
Wzwód pr¹cia
Wzwód pr¹cia
Wzwód pr¹cia
Wzwód pr¹cia
Cyklaza
guanylow
a
LEK
NO
choroby układu krążenia - życie
intymne
choroby układu krążenia - życie
intymne
wpływ niekorzystny na działanie
stosowanych leków?
TAK
HIPOTONIA!!!
Blokery 5 PDE a leki
kardiologiczne
Blokery 5 PDE a leki
kardiologiczne
ale istotna tylko w przypadku
nitratów
Choroby układu krążenia
a terapia blokerami 5PDE
Choroby układu krążenia
a terapia blokerami 5PDE
Bezwzględne przeciwwskazana
u osób
zażywających nitraty
lub donory tlenku azotu
Bezwzględne przeciwwskazana
u osób
zażywających nitraty
lub donory tlenku azotu
Choroby układu krążenia
a terapia blokerami 5PDE
Choroby układu krążenia
a terapia blokerami 5PDE
Stosowanie leków hipotensyjnych
nie stanowi przeciwwskazania
aczkolwiek wymaga zachowania ostrożności
I indywidualizacji podejścia
Stosowanie leków hipotensyjnych
nie stanowi przeciwwskazania
aczkolwiek wymaga zachowania ostrożności
I indywidualizacji podejścia
U pacjentów z grupy małego ryzyka
brak dowodów potwierdzających
wzrost częstości zdarzeń sercowo-naczyniowych w
przypadku stosowania leków umożliwiających
normalną
aktywność seksualną
Życie intymne - aktywność
seksualna
to
fizjologiczna
forma ekstazy
zmysłów i ciała