Giardia intenstinalis – 

lamblia jelitowa

 

 

• Giardia intestinalis jest kosmopolitycznym 

wiciowcem, to znaczy, że zarażenia tym 

pierwotniakiem obserwuje się na terenie całej 

kuli ziemskiej, wywołuje chorobę inwazyjną 

jelita cienkiego zwaną gardiozą (giardiosis).

• Dawna nazwa to Giardia lamblia, od nazwiska 

lekarza austriackiego Wilhelma Dusana 

Lambla(1895), stąd też  lamblioza(lambliosis).

• Jest najbardziej rozpowszechnionym 

pasożytem, zamieszkującym przewód 

pokarmowy.

• Dla zobrazowanie na jeden centymetr długości 

przypada 1000 sztuk robaków ułożonych jeden 

koło drugiego .

 

 

• Występuje w postaci trofozoitu oraz cysty.
• Trofozoit ma kształt gruszkowaty, zaokrąglony na 

przednim biegunie i zaostrzony na biegunie tylnym; 

strona brzuszna jest spłaszczona a grzbietowa wypukła.

• W poblizu przedniego bieguna występują dwa owalne 

jądra, z chromatyną skupioną najczęściej wokół 

kariosomu.

• Trofozoit ten posiada 4 pary wici: środkową, grzbietową, 

boczną i tylną( przemieszcza się). Wici wychodzą z 

kinetosomów ułożonych szeregowo między jądrami kom. 

i łączą się z jądrami przy pomocy cienkich włókienek 

tworzących kariomastigonty.

• Z kinetosomów wici tylnych wychodzą aksonemy,które 

usztywniają komórkę.

• Wici biegnąc w kierunku bieguna tylnego, krzyżują się z 

dwoma ciałkami przypodstawnymi o kształcie trapezu.

• Po stronie brzusznej, na przednim biegunie znajduje się 

tarcza przyssawkowa, którą trofozoit może przyczepić 

się do powierzchni enterocytów.

 

 

• Cysta ma kształt owalny, jej 

cytoplazma wyraźnie odstaje od 
otoczki.

• Na jednym z biegunów znajdują 

się 2 lub 4 jądra.

• Widoczne sa również aksonemy, 

twory sierpowate, wodniczki 
jodofilne i zawiązki wici.

 

 

Cykl życiowy
• Cysta jest postacią inwazyjną dla człowieka
• Dostaje się przez jamę ustną do przewodu 

pokarmowego

• W dwunastnicy z cysty uwalniają się 2 trofozoity, 

które namnażają się przez liczne podziały podłużne

• Znaczna część trofozoitów przyczepia się do 

powierzchni enterocytów, niektóre bytują wolno w 

środowisku przyśluzówkowym lub wnikają w głąb 

krypt Lieberkuhna

• Trofozoity występuja także w pęcherzyku 

żółciowym, w drogach żółciowych, przewodach 

trzustkowych i w wyrostku robaczkowym

• Okresowo trofozoity ulegają encystacji
• Cysty sa wydalane z kałem już w 6-15 dniu po 

zarażeniu

 

 

• Przebieg zarażenia tym pasożytem 

zależy od intensywności inwazji, 

lokalizacji pasożytów, a także od 

wrażliwości osobniczej organizmów 

osób zarażonych.

• Przy pierwszej inwazji G.lamblia 

dominują biegunki i spadek masy ciała.

• Kolejne inwazje przebiegają najczęściej 

pod postacią określonych zespołów 

objawów, np.: zespół wątrobowo-

trzustkowy, rzekomowrzodowy, 

niestrawności, alergiczny, itp.

 

 

Objawy kliniczne:

1)Bóle i wzdęcie brzucha w okolicy nadbrzusza, 

podobne nieco do bólów wrzodowych, zgaga, 
odbijanie, nudności, gwałtowne, wodniste, 
sfermentowane stolce, wiatry (gazy), stany 
podżółtaczkowe; kał podczas infekcji lambliami 
nie zawiera ropy, ani krwi.

2)Czasem: przewlekłe zapalenie pęcherzyka 

żółciowego lub nieżyt żołądka oraz bóle głowy 
w skutek odchodów lamblii w krwioobiegu tzw. 
toksyn. Z tego też powodu częsty jest brak 
apetytu, łatwość męczenia się i stany 
podgorączkowe na skutek walki układu 
obronnego z pasożytem i jego wirusami oraz 
bakteriami jakie niesie ze sobą Giardia lamblia. 

 

 

• W przypadku dzieci lamblie przyczyniają się do 

częstych, przewlekłych biegunek i zaparcia. Wynika 

to z faktu, że robaki zaburzają trawienie tłuszczy i 

węglowodanów. W konsekwencji częstych biegunek 

obserwujemy niedożywienie z powodu braku 

prawidłowej flory w jelitach, zaburzenia 

wchłanialności składników pokarmowych w tym 

m.in.: wapia, cynku, magnezu, żelaza.

• Z braku wielu składników, może dojść do częstej w 

chorobach pasożytniczych anemii, przewlekłych 

przeziębień, kataru i pochrząkiwania, wyst. odczyny 

alergiczne, a nawet upośledzenie rozwoju fizycznego 

- niedorozwój całego organizmu, kończyn bądź 

narządów wewnętrznych. Chudnięcie (niedowaga), 

senność, osłabienie siły i masy mięśniowej. Zjawiają 

się zaburzenia trawienia i wchłaniania, 

niedokrwistość.  Szczególnie ciężkie objawy kliniczne 

występują u dzieci z niedoborami 

immunoglobulin(klasy G i A).

 

 

• Rozpoznanie ustala się po występujących objawach 

towarzyszących lambliozie, jednak najcenniejsze są 

badania laboratoryjne(poszukuje się cyst G. 

lamblia, sporządzając preparaty bezpośrednie, 

barwione płynem Lugola). 

• Lambliozę można potwierdzić znajdując w kale 

cysty lamblii lub obecność antygenu. 

• W badaniach serologicznych kału stosuje się test 

immunoenzymatyczny ELISA w kierunku swoistego 

dla giardia intestinalis koproantygenu GSA-65 

• Cenną informacją może też być badanie 

kwasowości krwi, które w czasie zakażenia 

lambliami ulega zwiększniu, zakłócając homeostazę 

organizmu.

• Zdarzają się też przypadki zarówno dzieci, jak i 

dorosłych, że zarażenie przebiega bezobjawowo.

 

 

• Częstość zakażenia to ok. 7% populacji na świecie. 
• W Polsce co najmniej 5% populacji jest zarażona 

tym pasożytem - ok. 1.900.000 osób czyli co 20 

Polak jest zarażony!

• U ok. 10%  (tj. u ok. 190.000 ludności) dochodzi do 

objawów chorobowych. 

• Najczęstszymi ofiarami lamblii są dzieci w wieku 2-

5 lat. 

• Najczęściej do zarażenia dochodzi na wiosnę i w 

lecie.  

• Zakażone dziecko jest źródłem wydalania ogromnej 

ilości cyst, obliczanej na kilkadziesiąt milionów w 1 

gramie kału. Stąd łatwość rozprzestrzeniania się 

zakażenia w środowisku rodzinnym i między 

dziećmi w pewnych skupiskach dzieci np. w żłobku. 

Częstość inwazji lamblią wśród dzieci 

przedszkolnych i szkolnych jest dość wysoka i sięga 

60% populacji w tym wieku. Statystycznie wynika, 

iż na 3 dzieci aż 2 jest zarażonych lamblią.

 

 

 

• Zapobieganie 

rozprzestrzenianiu się inwazji 
G. intestinalis polega na 
przestrzeganiu higieny 
osobistej, na ochronie wody 
używanej do picia jak i celów 
gospodarczych oraz 
zabezpieczeniu ścieków i 
wydalin ludzkich.