1
Równowaga
ciecz - kryształ
w układach
dwuskładniko
wych
(b)
Waldemar Ufnalski
Wprowadzenie do termodynamiki
chemicznej
Wykład 13b
-100
-75
-50
-25
0
0
20
40
60
80
100
% wag. H
2
SO
4
t/
o
C
2
13.1. Przegląd typów
diagramów fazowych
SLE
Wykład 13b
3
T
B
A
x
B
T
E
T*
B(
)
T*
A
l
A
E
A +
B()
c
A +
c
T
l
B(
)
B() +
c
B() +
c
R
Mieszalność w fazie ciekłej :
całkowita
Mieszalność w fazie stałej :
brak
Składnik B
ulega
przemianie
polimorficznej
4
T
B
A
x
B
T
E
B
/C
T*
B
T*
A
l”
C
E
B/C
B +
C
r
A +
r
B +r
T
E
A
/C
C
E
A/C
l
A
l
B
l’
C
A +
C
C +
r
C +
r
T*
C
r
Mieszalność w fazie ciekłej :
całkowita
Mieszalność w fazie stałej :
brak
Składniki A i
B tworzą
związek C
topiący się
kongruentnie
(I)
5
T
B
A
x
B
T
E
B
/C
T*
B
T*
A
l”
C
E
B/C
B +
C
r
A +
r
B +r
T
E
A
/C
C
E
A/C
l
A
l
B
l’
C
A +
C
C +
r
C +
r
T*
C
r
Mieszalność w fazie ciekłej :
całkowita
Mieszalność w fazie stałej :
brak
Składniki A i
B tworzą
związek C
topiący się
kongruentnie
(II)
6
T
B
A
x
B
T
E
B
/C
T*
B
T*
A
l
C
E
B/C
B +
C
A +
r
B +r
C
R
A/C
l
A
l
B
A +
C
T*
C
r
C +
r
Mieszalność w fazie ciekłej :
całkowita
Mieszalność w fazie stałej :
brak
Składniki A i
B tworzą
związek C
topiący się
niekongruent
nie
7
T
B
A
x
B
T
E
T*
B
T*
A
l
E
r
+
r
l
s
s
r
r
+
r
Mieszalność w fazie ciekłej : całkowita
Mieszalność w fazie stałej :
ograniczona
Układ
eutektyczny z
luką
mieszalności
faz stałych A i
B
8
T
B
A
x
B
T
P
T*
B
T*
A
l
r
+
r
l
s
s
r
r
P
+
r
P
R
Mieszalność w fazie ciekłej : całkowita
Mieszalność w fazie stałej :
ograniczona
Układ
peritektyczny
z luką
mieszalności
faz stałych A i
B
9
Mieszalność w fazie ciekłej : całkowita
Mieszalność w fazie stałej :
ograniczona
Składniki A i
B tworzą
związek C
topiący się
kongruentnie
T
B
A
x
B
T*
B
T*
A
r
+
r
C
E
/
l
T*
C
r
l”
l’
l
E
/
+
r
+
r
+
r
10
Mieszalność w fazie ciekłej : całkowita
Mieszalność w fazie stałej :
ograniczona
Składniki A i
B tworzą
związek C
topiący się
niekongruent
nie
T
B
A
x
B
T*
B
T*
A
E
//
+
+ r
+r
C
R
/
l
+
T*
C
r
+
r
l
l
11
T
B
A
x
B
T
E
T*
B
T*
A
l
A
E
r
A +
r
l
s
r
A
+
r
Mieszalność w fazie ciekłej : całkowita
Mieszalność w fazie stałej :
ograniczona
Układ
eutektyczny z
jednostronną
luką
mieszalności
faz stałych A i
B
12
Mieszalność w fazie ciekłej : całkowita
Mieszalność w fazie stałej :
ograniczona
Składniki A i
B tworzą
związek C
topiący się
kongruentnie.
Jednostronna
luka
mieszalności
T
B
A
x
B
T*
B
T*
A
l”
C
E
B/C
B +
C
r
+
r
B +r
C
E
/C
l
A
l
B
l’
C
+
C
C +
r
C +
r
T*
C
r
13
Mieszalność w fazie ciekłej : całkowita
Mieszalność w fazie stałej : całkowita
Monotoniczne
linie
likwidusu i
solidusu
T
B
A
x
B
T*
B
T*
A
r
l
+
r
s
T’
R
S
P
T”
+
r
14
Mieszalność w fazie ciekłej : całkowita
Mieszalność w fazie stałej : całkowita
Minimum
temperatury
topnienia
stopu
T
B
A
x
B
T*
B
T*
A
r
l
+
r
s
T’
R
S
P
T”
+
r
s
l
15
Mieszalność w fazie ciekłej : całkowita
Mieszalność w fazie stałej : całkowita
Maksimum
temperatury
topnienia
stopu
T
B
A
x
B
T*
B
T*
A
r
l
+
r
s
T’
R
S
P
T”
+
r
s
l
16
Mieszalność w fazie ciekłej : całkowita
Mieszalność w fazie stałej :
całkowita/ograniczona
W niższej
temperaturze
- ograniczona
mieszalność
kryształów A i
B
T
B
A
x
B
T*
B
T*
A
r
l
+
r
s
T
k
M
R
S
T”
+
r
T’
P
1
P
2
’
’
17
Mieszalność w fazie ciekłej :
całkowita
Mieszalność w fazie stałej :
całkowita/brak
W niższej
temperaturze
- brak
mieszalności
kryształów A i
B
T
B
A
x
B
T*
B
T*
A
r
l
+
r
A
s
T
E
R
S
T”
+
r
T’
P
1
P
2
’
B
A+ B
B
18
T
B
A
x
B
T
E
T*
B
T*
A
E
A +
B
A
+
r
B
+
r
m
l
A
l’
B
r
B+ r
r
l”
B
m
T
M
T
k
M
Mieszalność w fazie ciekłej :
ograniczona Mieszalność w fazie stałej
: brak
Układ
monotektyczn
y
19
T
B
A
x
B
T
E
A
/C
T*
B
T*
A
E
A/C
A +
C
A
+
r
B
+
r
m
l
A
l’
C
r
C+ r
r
l”
C
m
T
S
T
k
M
S
S
C
C+ r
l
B
B +
C
E
B/C
T
E
B
/C
Mieszalność w fazie ciekłej :
ograniczona Mieszalność w fazie stałej
: brak
Układ
syntektyczny
20
T
B
A
x
B
T
E
T*
B
T*
A
E
+
r
m
l
r
+ r
r
l”
m
T
M
T
k
M
l’
r
s
s
r
+ r
Układ
monotektyczn
y
Mieszalność w fazie ciekłej :
ograniczona Mieszalność w fazie stałej
: ograniczona
21
Mieszalność w fazie ciekłej :
ograniczona Mieszalność w fazie stałej
: ograniczona
Układ
syntektycz
ny
T
B
A
x
B
T*
B
T*
A
A
+
r
m
l
r
r
l”
m
T
S
T
k
M
S
S
C
+
r
l
+
+
r
+
l’
+
r
22
Czasem mi się wydaje, że praca
dzieci w szkole dzisiejszej jest
tak nadmierna, że lepiej dzieci
potopić, niż uczyć w obecnych
szkołach.
Maria Skłodowska – Curie (1867-1934)
kim była – każdy wie.